کسی که از جیب مردم ایران می دزدید و در بانک سوئیس پس انداز می کرد!/ ماجرای رشوه گرفتن ملکه مادر!

گروه سیاسی: تغييرات سياسى ـ اجتماعى در ايران شاهنشاهى در دوران پهلوى دوم، همواره با آمد و شد دمكرات‏ ها و جمهورى ‏خواهان در صحنه سياسى امريكا، همراه بوده است.

به گزارش بولتن، در آبان ماه سال 1339 هجرى شمسى، حزب دمكرات كه دو دوره از قدرت فائقه به دور بود، در انتخابات رياست جمهورى بر جمهورى‏ خواهان پيشى گرفت و جان اف كندى، با برنامه‏ هايى بلندپروازانه، براى كشورهاى دست ‏نشانده غرب، بر اريكه قدرت نشست و على امينى را كه با او دوستى ديرينه داشت[1] و همواره به ‏عنوان جايگزينى براى شاه ايران مطرح بود، در هفدهم ارديبهشت سال 1340 ه‍ ش به ‏عنوان نخست‏وزير به محمدرضا پهلوى تحميل كرد.

     على امينى كه در دولت كودتا، در سال 1332 ه‍ ش به وزارت دارايى رسيده و در اين سمت خدمات چشمگيرى به كنسرسيوم تمام آمريكايى نفت كرده بود، براى خوشايند اربابان امريكايى خود، رفرم‏ هاى امريكايى را در ساختار اقتصادى و فرهنگى كشور آغاز كرد.

     يكى از اقدامات نمايشى فراوان او، كه شايد جنجالى ‏ترين اقدام او نيز باشد، بازداشت كوتاه مدت عده ‏اى از رجال پهلوى به جرم فساد مالى بود. از مهم ‏ترين اين بازداشت ‏شدگان بايد به سپهبد مهديقلى علوى مقدم، سرلشكر على ضرغام، سپهبد حاجعلى كيا، سرتيپ روح ‏اللّه‏ نويسى، سپهبد حسين آزموده، نورالدين الموتى، ابوالحسن ابتهاج و احسان دوّلو شاره كرد. سندى كه در ذيل آمده است، در رابطه با سپهبد مهديقلى علوى مقدم و دستگيرى او در دوره نخست ‏وزيرى على امينى است. مشاراليه در خانواده ‏اى نظامى و وابسته به رياست انگلستان ـ پدرش عليقلى علوى ‏مقدم، سرتيپ بود ـ رشد كرد. او كه از دانشگاه پاريس، دكترى دامپزشكى گرفته بود، در مشاغل مختلف نظامى و در رده‏ هاى بالا به حكومت پهلوى، خدمت كرد كه از آن جمله است:

«رياست ادارات مختلف ارتش، فرمانده ژاندارمرى كل كشور، فرمانده گمرك، فرمانده آموزشگاه گروهبانى، فرماندار نظامى تهران در 4 نوبت كه يك نوبت آن در 28 مرداد 32 بوده است، معاون وزارت جنگ، رئيس شهربانى كل كشور، وزير كشور در كابينه شريف ‏امامى در سال 1338، رئيس هيأتهاى نظامى اعزامى به پاكستان و آمريكا، آجودان مخصوص محمدرضا پهلوى.»

     مهديقلى علوى مقدم كه به علت وابستگى ‏هاى خانوادگى، مشهور به عامل انگلستان بود و در تقويت سرلشكر حسن ارفع تلاش داشت و از سال 1333 به عضويت لژهاى فراماسونرى همايون و پهلوى درآمده و به درجه 18 ماسونى رسيده بود، در جايگاههاى مختلفى كه قرار داشت، به‏ طور بى ‏سابقه، دزدى مى ‏كرد. در مكانهاى مختلف زمين داشت و شركت مقاطعه‏ كارى «جهان بنا» را براى پوشش دزدى ‏ها و سوءاستفاده ‏هاى خود تأسيس كرده بود. او، خود و همسرش اهل قمار بودند، در سال 1336 كه به‏ عنوان رياست شهربانى، فعاليت داشت، به دستور محمدرضا پهلوى، مأمور مراقبت و كنترل از تيمور بختيار، رئيس وقت ساواك و دكتر منوچهر اقبال ـ نخست‏وزير ـ بود و خود او نيز با اين دو اختلاف داشت و در همين رابطه، براى جلب حمايت ملكه مادر!! در مقابله با اقبال، براى او ماهانه، مقررى پرداخت مى ‏كرد.

     در همين سال بود كه وى مبالغى از دزديهاى خود را در بانك فدرال سوئيس، پس ‏انداز كرد. بازداشت مهديقلى علوى مقدم ـ كه داراى سوابق گسترده ‏اى در سوءاستفاده‏ هاى شخصى بود و اين مسئله بين مردم نيز شايع شده بود توسط على امينى ـ با استقبال مردم مواجه گرديد.

     او مدت 11 ماه در جمشيديه تحت نظر بود ولى شبها آن‏جا را ترك مى‏ كرد و ملاقاتهايش را با اين و آن انجام مى‏داد. اسناد ذيل: حكايت از تلاش او، براى رهايى از چنگ على امينى دارد كه باز هم متوسل به ملكه مادر، شده است. سپهبد مهديقلى علوى مقدم، از بستگان نزديك رشيديانها بود و به همراه آنان براى سقوط كابينه امينى، دست به اقدامات گسترده‏ اى زد كه تفصيل آن در جلد دوم كتاب ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، درج شده است. او در ارديبهشت سال 1341 ه ش طى عريضه ‏اى به محمدرضا پهلوى، تقاضاى بازنشستگى كرد كه مورد موافقت قرار گرفت و پس از آن در مشاغل زير به سوءاستفاده ‏هاى خود ادامه داد:

ـ مشاور عالى وزارت كشاورزى

ـ مشاور عالى بانك ايران و غرب كه او به همراه محمدرضا پهلوى از سرمايه ‏گذاران كلان آن بودند.

ـ تأسيس بانك اعتبارات تعاونى توزيع به همراه رشيديان.

     متن اسناد اين بخش، به شرح زير است:

سند اول:

«اطلاعيه

770ـ28/3/36

طبق گزارش مأمور ويژه

رئيس شهربانى روز دوشنبه 20/3/36 ساعت 8 شب سرهنگ بيگلرى سركلانتر را احضار و به او مى ‏گويد:  من  قبل از رفتن شاهنشاه به اروپا استعفا داده بودم و به شاهنشاه گفته بودم چون آقاى دكتر اقبال مايل نيست من  با  ايشان كار كنم اگر دستور مى ‏فرماييد من بروم و شخص ديگرى بيايد ولى شاهنشاه قبول نكرده و حالا آقاى دكتر اقبال و باند او مى‏ خواهند به هر وسيله شده مدركى برعليه من به دست آورده تا مرا مرعوب نمايند. دستور دهيد كه براى مدت يك ماه از قمارخانه و فاحشه خانه‏ هاى شمال شهر و شيره‏ كش خانه‏ ها جلوگيرى نمايند. سركلانتر قول مى‏ دهد که كليه قمارخانه ‏ها و شيره‏ كش خانه ‏هاى بخش 2 و 3 و 12 و 11 را ببندد اين سخنان را سركلانتر براى سرهنگ فولاد رئيس كلانترى بخش 2 كه يكى از رفقاى صميمى او مى ‏باشد مى ‏گفت و تأييد مى ‏كرده ما  نبايد بگذاريم مدركى بر عليه رئيس شهربانى به دست دارودسته دولت آقاى دكتر اقبال بيفتد و ما اميدواريم كه  به  زودى تيمسار سرلشكر علوى‏ مقدم نخست ‏وزير اين مملكت شود. در خاتمه سركلانتر اظهار داشت آقاى دكتر اقبال زورش به رئيس شهربانى نمى ‏رسد و نمى ‏تواند او را عوض نمايد چون آخرين ضربتى كه به رئيس شهربانى  وارد آورد عوض كردن سرهنگ انصارى رئيس راهنمايى بود. رئيس شهربانى گفته است من رئيس راهنمايى را تعيين نمى ‏كنم و بايد خود آقاى دكتر اقبال رئيس راهنمايى را تعيين نمايند.

ارزش مأمور خوب                             اصل در پرونده... علوى مقدم... شد.

2ـ رونوشت سرهنگ بيگلرى

3ـ اطلاعيه رونوشت

سند دوم:

شماره : 1431 تاريخ : 28/6/36

اطلاعيه

برابر گزارش مأمور ويژه

پيرو اطلاعيه ‏هاى قبلى در مورد فعاليت شهربانى براى شناختن مأموران ساواك يكى از مأمورين شهربانى به نام استوار نعمت ‏الله خانى كه به نعمت اصفهانى معروف است و از مأمورين مورد اعتماد سرهنگ بيگلرى سركلانتر شهربانى و حتى رشوه‏ هاى سركلانترى را جمع‏آورى مى ‏نمايد و هر شب قمارخانه حسين زاغى را مواظبت مى ‏نمايد مأموريت شناسايى مأمورين ساواك را دارد و در روز چهارشنبه 20/6/36 در اطراف اداره اطلاعات ساواك ديده  شده است.

ارزش اطلاع موثق

ارزش مأمور خوب     28/6/36

سند سوم:

شماره : 5849/312تاريخ : 14/12/40

موضوع : اقدامات سپهبد علوى‏مقدم

اطلاع موثق حاكى است سپهبد علوى‏ مقدم به وسيله يكى از نزديكان خود با علياحضرت ملكه مادر تماس گرفته و براى آزادى خود از ايشان استمداد نموده است زيرا اطلاع حاصل نموده كه در پرونده وى در ديوان كيفر راجع به انتخابات و شركت واحد دلايل قانع‏كننده ‏اى وجود ندارد و به علياحضرت ملكه قول داده است در صورت استخلاص، يك ميليون دلار در يكى از بانكهاى خارج به حساب معظم‏لها خواهد گذارد و در صورت موافقت براى مدت طولانى ايران را ترك و به يكى از كشورهاى اروپايى خواهد رفت و از طرف علياحضرت ملكه مادر نيز به مشاراليه قول مساعد داده شده است.

گوينده افزوده علياحضرت ملكه مادر توسط سرورى رئيس ديوان عالى كشور اقداماتى را براى استخلاص علوى مقدم شروع نموده ‏اند و مشاراليه نيز با بنى‏ فضل دادستان جهت تبديل قرار بازداشت علوى‏ مقدم به اخذ وثيقه يا كفيل مذاكره نموده است.

توضيح آنكه در حال حاضر آقاى الموتى و بازپرس ديوان كيفر با تبديل قرار سپهبد علوى‏ مقدم مخالفت مى‏ نمايند و دادستان ديوان كيفر و شهاب فردوس معاون وزارت دادگسترى نظر مساعدى دارند ولى پيش ‏بينى مى ‏شود تا تعيين تكليف سپهبد كيا و دادگاه ديوان كيفر قرار بازداشت علوى ‏مقدم به حال خود باقى خواهد ماند.

در پرونده تيمسار علوى‏ مقدم بايگانى شود.»