مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند.همه محرومان باید خانه داشته باشند. هیچ کسی در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسئله مهم چارهای بیندیشد، و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند
گروه اقتصادی – این جمله بخشی از پیام امام خمینی ره رهبر کبیر انقلاب اسلامی در اعلام حساب 100 به ملت ایران، است که به وضوح نشان می دهد دولت جمهوری اسلامی باید در اجرای قانون اساسی و تحقق اهداف انقلاب اسلامی و تامین مسکن به عنوان وظیفه حاکمیتی، باید زمینه عرضه زمین بدون هزینه را فراهم کند و بانک ها و دولت، و افراد خیرخواه در کاهش هزینه به مردم کمک کنند.
به گزارش بولتن نیوز، رهبر کبیر انقلاب در تاریخ 20 فروردین ۱۳۵۸ مصادف با ۱۲ جمادی الاول ۱۳۹۹ یعنی دقیقا 35 سال پیش که در شهر مقدس قم مستقر بودند، فرمان افتتاح حساب شماره ۱۰۰ به منظور خانه سازی برای مستضعفان را خطاب به ملت ایران صادر کردند.
این موضوع با مشارکت مردم و افراد خیرخواه همراه شد و تا سال ها در ادبیات و سخنان مردم مورد توجه قرار گرفت.
زیرا این اقدام، هم در راستای حمایت از مستضعفان و محرومین جامعه و تحقق یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی بود که رهبر کبیر آن تاکید داشتند یک موی کوخ نشینان را به کاخ نشینان نخواهیم داد.
همچنین ساخت مسکن و خانه برای محرومان و کم درآمدهای جامعه، در راستای اصول قانون اساسی است که مسکن و آموزش ارزان و رایگان برای مردم ایران را از وظایف عمده و حاکمیتی دولت جمهوری اسلامی معرفی کرده است.
تاریخ صدور این پیام ۲۰ فروردین 1358 بوده که در صفحه 519 جلد 6 صحیفه نور و گزارش روزنامههای مورخ ۲۱ فروردین 1358، منتشر شده است.
چرا دولت ها به ساخت خانه ارزان قیمت برای محرومان کم توجه بودند؟
براین اساس، انتظار می رفت که در دولت های بعد از انقلاب و پس از فرمان افتتاح حساب 100 امام، موضوع ساخت مسکن ارزان قیمت با پشتیبانی دولت و بانک هاو مردم، عرضه زمین رایگان، ارائه وام های ارزان قیمت و قرض الحسنه و... در دستور کار قرار گیرد و با جدیت همراه شود.
متاسفانه دولت های بعد از انقلاب به خاطر مشکلات اقتصادی، افزایش شدید جمعیت، ضعف مدیریت، تحریم های اقتصادی، جنگ، کاهش درآمد، نوسان قیمت نفت، رشد حجم بودجه دولت و تداوم وابستگی بودجه به نفت، و عدم اعتقاد برخی مدیران به این اقدامات،و... عملا نسبت به ساخت مسکن ارزان قیمت بی توجه بودند و تنها برخی دولت ها به صورت محدود و پراکنده، اقداماتی توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سایر نهادها انجام دادند و وام هایی در دولت های اول انقلاب در دولت شهید رجایی و ریاست جمهوری بنی صدر،به صورت ارزان و با کارمزد کم پرداخت شد که در مقایسه با افزایش روز افزون نیازهای مردم، کافی نبود و رشد شهر نشینی و مهاجرت از روستا به شهر، گران شدن زمین و مصالح ساختمانی و ضعف سیستم بانکی و... موجب رشد قیمت مسکن شد.
این طرح تنها در دولت احمدی نژاد که شعار محوری عدالت اجتماعی را انتخاب کرده بود، مورد توجه قرار گرفت و موضوع مسکن مهر، امیدی در دل های مردم ایجاد کرد و اگر چه با ضعف مدیریت، تورم بالا و ناکارآمدی هایی در اقتصاد همراه شد اما کسانی که هیچ گاه برای خود خانه دار شدن را متصور نبودند از طریق حمایت های دولت و با پرداخت مبلغ 5 تا 30 میلیون تومان توانستند در طرح مسکن مهر حضور یابند و خانه دار شدند و البته هنوز عده قابل توجهی منتظر تکمیل این خانه ها و تحویل آنها هستند.
اگر تورم افسارگسیخته در سال های 1387 تا 1392 رخ نمی داد و هزینه تولید مسکن مهر همچنان در سطح سال های اول این طرح ثابت می ماند بدون شک تحویل خانه های باقی مانده نیز می توانست به موقع تحویل مردم شود.
این طرح با وجود نیت و هدف ارزشمند خود که بسیاری را خانه دار کرد متاسفانه، با سوء مدیریت و تزریق پول از بانک مرکزی و رشد بدهی دولت به بانک مرکزی و بانک ها همراه و تورم را افزایش داد و نوعی سوء مدیریت در اقتصاد ایجاد کرد. اما در نوع خود تجربه ای بود که در صورت تامین اعتبارات به روش های منطقی و بدون ایجاد تورم و به تدریج، می تواند در آینده همچنان به عنوان روشی مناسب، مردم را نسبت به خانه دار شدن و احساس مالکیت داشتن امیدوار کند.
زیرا همان طور که امام خمینی در سال 1358 تاکید داشتند در این گونه طرح ها باید زمین به صورت مجانی در اختیار مردم قرار گیرد و هزینه های ساخت نیز با مشارکت دولت و مردم باید کاهش یابد تا قدرت خرید مردم افزایش و امکان خانه دار شدن را فراهم آورد.
براین اساس، اگرچه دولت یازدهم برای بهبود مدیریت و رفع ضعف های موجود و کاهش تورم و جلوگیری از تزریق پول بدون منطق اقتصادی از سوی بانک مرکزی و بانک ها به مسکن مهر، سعی دارد تا اقتصاد را ساماندهی کند اما در اصل موضوع تامین مسکن ارزان قیمت و انجام وظیفه حاکمیتی دولت طبق قانون اساسی و شعارهای انقلاب اسلامی و طبق خواسته رهبر کبیر انقلاب اسلامی نباید ضعف و سستی داشته باشد و این طرح باید متناسب با توان دولت و به تدریج ادامه یابد و با سرمایه خود مردم و وام بانک ها تکمیل و تحویل شود.
زیرا اگر واحدهای باقی مانده به حال خود رها شود هر سال گرانتر خواهدشد و هزینه ها بالا خواهد رفت و به جای افراد محروم، شاهد حضور افراد صاحب سرمایه و با درآمد بالا خواهیم بود. اگر گران شدن خانه ها و رشد هزینه ها از حدی بالاتر رود محرومان و نیازمندان واقعی نخواهند توانست صاحب خانه شوند و دوباره همان روند دلالی و واسطه گری و دست به دست شدن ادامه خواهد یافت.
لذا شایسته است که در کنار هدف ارزشمند کاهش تورم که دولت روحانی پیگیری می کند، موضوع تامین خانه برای محرومان به حاشیه نرود و کار مسکن مهر هر چه سریعتر تکمیل شود زیرا تاخیر در این کار به معنای دور شدن از اصل هدف است.
شاید تورم ایجاد شده از تکمیل این طرح قابل قبول نباشد و زیان بار باشد اما تاخیر در این کار و خانه دار نشدن نیازمندان واقعی، عملا زیان بیشتری خواهد داشت.
مسکن و خانه نیاز اصلی بشر و مردم ایران است و اگر تورم کاهش یابد اما خانه دار نباشند همچنان رنج اجاره نشینی و فقر روح و جان آنها را آزار خواهد داد. پس در تکمیل طرح مسکن مهر و ادامه آن با روش های منطقی و بدون روش های غیر منطقی قبلی، باید سرعت عمل داشته باشیم و این طرح نباید از اقتصاد ایران حذف شود زیرا قطعا اقتصاد با وجود محرومان و افراد بی خانمان هر چقدر که رشد یافته و با رونق همراه باشد، از اهداف انسانی و اخلاقی و ملی دور خواهد بود.
متن پیام امام خمینی برای ایجاد حساب 100 و ساخت خانه برای محرومان
امام خمینی در این پیام خطاب به ملت ایران اعلام کردند:
بسم الله الرحمن الرحیم
ملت عزیز! برادران و خواهران دلیر و مبارز - ایّدهم الله تعالی
اینک به مرحله حساسی از دوران انقلاب اسلامی خود رسیده ایم. دوران سازندگی، دورانی که باید از ثمرات انقلابمان مردم محروم و ستمدیده ایران بهره مند شوند؛ دورانی که باید شکوه نظام عدل اسلامی را لمس کنید؛ دورانی که همه باید دست به دست هم بدهیم تا ریشه فقر و استضعاف را برکنیم.
شما مردم شریف ایران در جریان مبارزه با استعمار و استثمار پیروزی بزرگی به دست آوردید و توانستید با اتکال به خدای متعال و وحدت کلمه و مشارکت همه قشرها بر طاغوت زمان غلبه کنید و پشت ابرقدرتها را بلرزانید.
اکنون نیز با خودیاری و همکاری برای مبارزه علیه فقر و محرومیت بسیج شوید، و با تأیید الهی به نجات مردم مستضعف کمر همت ببندید.
در رژیم منفور پهلوی مسئله مسکن یکی از مصیبت بارترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند، و چه بسا تمام عمرشان را زیر بار بانکها و سودجویان و غارتگران به سر میبردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خود و فرزندانشان دست و پا کنند.
قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم بکلی از داشتن خانه محروم بودند و در زوایای بیغولهها و اتاقکهای تنگ و تاریک و خرابهها به سر میبردند؛ و چه بسا قسمت مهمی از درآمد ناچیزشان را بایستی برای اجاره آن بپردازند؛ و این میراث شوم برای ملت ما باقی مانده و اکنون جامعه ما با چنین مصیبتی دست به گریبان است. نظام اسلام چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد؛ و این از حداقل [حقوق] هر فرد است که باید مسکن داشته باشد.
مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند.همه محرومان باید خانه داشته باشند. هیچ کسی در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسئله مهم چارهای بیندیشد، و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند.
اینجانب حسابی به شماره ۱۰۰ در تمام شعب بانک ملی افتتاح کرده و از همه کسانی که توانایی دارند دعوت میکنم که برای کمک به خانه سازی برای محرومان به این حساب پول واریز کنند. و در هر محل از بین افراد صالح و مورد اعتماد، گروهی حداقل مرکب از سه نفر از مهندسان و کارشناسان شهرسازی و خانه سازی و یک نفر روحانی و یک نماینده دولت انتخاب شوند تا با صرفه جویی و دقت کامل خانههای ارزان قیمتی بسازند و در اختیار محرومان قرار بدهند، و در این طرح به هیچ وجه پولی در برابر خرید زمین پرداخت نشود.
من امیدوارم همه کسانی که زمین های وسیعی در اختیار دارند به این امر مهم اسلامی- انسانی کمک کنند، و زمینها را در مناطق مرغوب قابل سکونت در اختیار این طرح بگذارند. و نیز هرکس که توانایی دارد، در تأمین انواع مصالح ساختمانی به این خدمت اسلامی کمک و نیروی کار و کارگری به طور وسیع به کار افتد، و دولت نیز تصمیمات لازم را در تأمین آب و برق و اسفالت و وسایل ایاب و ذهاب و مدرسه و درمانگاه و دیگر نیازمندیهای عمومی فراهم سازد.
بنیاد مستضعفین نیز باید به کمک این طرح بشتابد و از اموال مصادره شده خاندان پهلوی و اطرافیانش در این طرح استفاده شود. و نیز دولت باید در طرحهای اساسی و درازمدت خود برای حل این مشکل در سطح عموم طرحهایی تهیه کند؛ و اکنون این یک تجربه تازه از بسیج نیروی ایمان جامعه در راه تعاون اسلامی و مبارزه با محرومیت است که ملت با توفیق الهی باید از آن نیز سرفراز درآید.
من با کمال تواضع از ملت عزیز در این امر حیاتی استمداد میکنم و سلامت و سعادت همگان را خواستارم. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
۲۱ فروردین ماه ۱۳۵۸
روح الله الموسوی الخمینی