نواقص لایحه تحریم‌های جدید کنگره چیست؟

به گزارش بولتن نیوز،  پایگاه خبری «مرکز کنترل تسلیحاتی» در مطلبی به قلم «ادوارد لوین»، عضو سابق کمیته روابط خارجی سنا، به اشکالات لایحه تحریمی پیشنهادی کنگره پرداخت و نوشت: حامیان لایحه‌ای که 19 دسامبر، سناتور منندز و کرک آن را ارائه کردند، مدعی هستند، اجرای این لایحه مانع مذاکرات ایران با 3+3 نمی‌شود اما بخش‌هایی از این لایحه به وضوح با چنین ادعاهایی در تضاد قرار دارد که به شرح زیر است؛

پاراگراف (a)(2)(I) بخش 301 این لایحه از رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهد تا تضمین کند، ایران هیچ آزمایش موشک بالستیکی با برد بیش از 500 کیلومتر نداشته است. هر چند این مورد با قعطنامه شورای امنیت سازمان ملل مطابقت دارد، اما با مشروط ساختن تحریم‌های جدید به برنامه‌های موشکی ایران علاوه بر فعالیت‌های هسته‌ای، شرایط را تغییر می‌دهد. این پاراگراف همچنین بازه زمانی برای این بند مشخص نکرده، بنابراین آزمایش‌های موشکی گذشته ایران که فراتر از 500 کیلومتر بوده، تضمین دادن در این رابطه را برای رئیس‌جمهور غیرممکن می‌سازد.

پاراگراف (a)(2)(H) بخش 301 لایحه تحریم جدید کنگره نیز رئیس‌جمهور را ملزم می‌سازد تصدیق کند، ایران به طور مستقیم یا غیرمستقیم، از اقدام تروریستی علیه آمریکا، مردم آمریکا یا دارایی‌های این کشور در هر جای جهان، حمایت مالی نکرده، برای آن برنامه‌ریزی نکرده یا آن را عملیاتی نکرده است. بار دیگر هیچ بازه زمانی برای آن تعیین نشده بنابراین حمایت‌های گذشته ایران از تروریسم، تایید این موضوع را برای رئیس‌جمهور غیرممکن می‌سازد. حتی اگر بازه زمانی مشخص می‌شد، این درخواست به معنای آن است که اگر حزب‌الله بمبی در خارج از سفارت آمریکا در بیروت منفجر کند، تحریم‌ها باید اجرایی شود حتی اگر فعالیت‌های هسته‌ای ایران و مذاکرات در فضای خوبی برگزار شود. بنابراین بار دیگر شرایط تغییر کرده است.

پاراگراف (a)(2)(F) بخش 301 نیز رئیس جمهور را ملزم کرده تا آمریکا به توافقی دست یابد که «زیرساخت‌های هسته‌ای ایران را بر چیند». اما در حالی که ممکن است ایران در نهایت با برچیده شدن بخشی از زیرساخت‌های هسته‌ای خود موافقت کند، شانس واقع‌بینانه‌ای وجود ندارد که تهران همه ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم خود را رها کند. اگر رئیس‌جمهور بخواهد این موضوع را تایید کند، یا باید بگوید «کنگره نگفته «همه» زیرساخت‌های هسته‌ای غیرقانونی ایران» یا اینکه باید بگوید «اگر مذاکره‌کنندگان با سطحی از غنی‌سازی در ایران موافقت کنند، دیگر این تاسیسات غیرقانونی نیستند»!

در پاراگراف (a)(3) بخش 301 در بحث مربوط به تعلیق تحریم‌ها ظرف 180 روز، این درخواست افزوده شده که باید به سرعت توافقی صورت گیرد که «ایران زیرساخت‌های هسته‌ای غیرقانونی خود و سایر ظرفیت‌هایی که برای تولید تسلیحات هسته‌ای ضروری هستند، را برچیند». این موضوع نیز نگرانی‌ مشابه بند قبلی را به وجود آورده، به علاوه اینکه، این سئوال به وجود آمده، منظور از «سایر ظرفیت‌ها» چیست.

در پاراگراف (a)(4) بخش 301 آمده، اگر رئیس‌جمهور نتواند مسائل موردنیاز را تصدیق کند، تحریم‌های گذشته که تعلیق شده‌اند باید دوباره اعمال شوند. این پاراگراف نه تنها خواستار اعمال تحریم‌های لایحه کنونی است بلکه شامل همه تحریم‌هایی است که رئیس‌جمهور آنها را به حالت تعلیق درآورده یا از آنها چشم‌پوشی کرده است. بنابراین این پاراگراف شرایط را برای تحریم‌هایی که آمریکا کاهش داده است، تغییر می‌دهد.

پاراگراف (b) بخش 301 به رئیس‌جمهور اجازه داده بعد از رسیدن به توافق نهایی با ایران، تحریم‌های این لایحه را به حالت تعلیق درآورد، اما تنها در صورتی که قطعنامه‌ی ردِ این توافقنامه، تصویب نشده باشد! تاثیر اولیه این الحاقیه‌ی کنگره بر روند مذاکرات، اشکالاتی در توانایی آمریکا برای اجرایی کردن هر گونه توافق 3+3 با ایران به وجود می‌آورد.

مرکز کنترل تسلیحاتی بعد از نقل پاراگراف‌های فوق نوشت: در کل این الزامات هر چند به عنوان تئوری مطلوب به نظر می‌رسند، اما هدفی را مشخص کرده‌اند که رسیدن به آن برای 3+3 دشوار خواهد بود. اگر این الزامات اجرایی شوند، همه طرف‌های مذاکره‌کننده آن را مانعی در اجرای کاهش تحریم‌ها برای آمریکا تعبیر خواهند کرد. این لایحه به جای حمایت از موقعیت آمریکا در مذاکرات، باعث پایان یافتن این مذاکرات می‌شود. بدتر از همه اینکه این لایحه، در ائتلاف 3+3 که تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اعمال کرده‌اند، شکاف ایجاد می‌کند. بنابراین هر چند هدف این لایحه حمایت از تحریم‌هاست، اما به فروپاشی بسیاری از تحریم‌ها منجر می‌شود.

این مرکز در بخش دیگری از مطلب خود نوشت: در بخش دیگری از متن لایحه پیشنهادی کنگره، آمده، اگر اسرائیل مجبور به اقدام نظامی علیه برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران شد، آمریکا باید از اسرائیل «حمایت نظامی» به عمل آورد. در حالی که چنین حمایتی می‌تواند به ارائه اطلاعات و فروش تسلیحات محدود باشد، اما فشار زیادی بر آمریکا وارد خواهد شد تا نقش نظامی فعال‌تری داشته باشد. بنابراین این لایحه با توجه به گام‌های بسیاری که برای بستن پنجره دیپلماسی با ایران دارد، می‌تواند به رژیم تحریم‌های بین‌المللی نیز پایان دهد و یا به جنگی منجر شود که نیروهای مسلح آمریکا باید شرکت‌کننده فعال آن باشند، یا به ظهور ایران دارای تسلیحات هسته‌ای منجر شود.