هشدار درباره طلاق، اين بار از زبان يك مقام قضايي داده شد. موضوعي كه چند سالي است به يكي از مهمترين دغدغههاي متخصصان و كارشناسان مسائل اجتماعي تبديل شده است. ديروز احمد تويسركاني معاون قوه قضائيه كسي بود كه همزمان هم نسبت به كاهش آمار ازدواج در كشور هشدار داد و هم يك هشدار جدي به زوجهاي جوان در رابطه با سير صعودي آمار طلاق داد.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از
تهرانامروز، به گفته معاون رئيس قوه قضائيه آمار ازدواج در سال 92 حدود
5درصد و در مقابل آمار طلاق بيش از 6درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش
داشته است. تويسركاني همچنين براي اولينبار دلايل جدايي زوجين را با ذكر
جزئيات اعلام كرد و در عین حال خبر داد در 7ماهه ابتدای سال بیش از 90 هزار
طلاق ثبت شده است.
او ميگويد:7.6 درصد طلاقها در كشور به دليل
ترك زندگي، 6.5 درصد اعتياد يكي از زوجين، 9 دهم درصد محكوميت حبس يكي از
زوجين، 3.1 درصد ضرب و شتم، 3 دهم درصد بيماري صعبالعلاج يكي از زوجين،
15.3 درصد محقق نشدن يكي از شروط ضمن عقد، 4 درصد استنكاف زوج از پرداخت
نفقه، 1.2 درصد ازدواج مجدد زوج، 7 دهم درصد اختلالات جنسي، 1.4 درصد
اختلالات رواني و افسردگي، 4.1 درصد فقر مالي، 9 دهم درصد ارتباطات نامشروع
و 15.5 دخالت خانوادهها بوده است.
در اين ميان آمار بالاي دخالت
خانوادهها در طلاق، ترك زندگي و محقق نشدن شروط ضمن عقد و بهانه قرار داده
آنها براي جدايي موضوعي است كه حسابي مورد توجه كارشناسان قرار گرفته است.
كارشناسان خانواده بر اين اعتقاد هستند كه تن دادن بدون دغدغه زوجين به
طلاق يكي از آسيبهايي است كه نظام اجتماعي كشور را تهديد ميكند. بر اين
اساس آنها ميگويند«عدم تعهدي» كه زوجين براي حفظ بنيان خانواده دارند و
چشمپوشي آنها بر سرنوشت يكديگر مهمترين آسيبي است كه خانوادهها با آن
درگير هستند.
تعهد بر فرزندان خانواده تاثير بسزايي دارد
دكتر
موسويچلك در تشريح تعهد در جامعه و خانواده و نقش آن در حفظ بنيان
خانواده به تهرانامروز ميگويد: يكي از مولفههاي كليدي در تعامل با
ديگران اعم از درون خانوادگي (با همسر و فرزندان) و همچنين ساير امور
ارتباطي با ديگران تعهد است. تعهد يعني من متعهد ميشوم همانگونه كه شما
متعهد ميشويد دوطرفه و داد و ستد كنيم. شرط اين تعهد هم مسئوليت پذيري
نسبت به تعهدات انجام شده، صداقت در تعامل با ديگران و رعايت حقوق طرف
مقابل است.طبيعتا در چارچوب خانواده و تعامل بين زوجين، اين تعهد و پايبندي
بهحقوق متقابل همديگر است كه ميتواند يك زندگي مشترك را پايدار، منسجم و
باثبات كند و رضايت از زندگي تحقق عملي پيدا كند.
در اين مولفه در
روابط خانوادگي هيچيك از زوجين بر ديگري ارجحيت ندارد. نبايد انتظار
داشته باشيم كه طرف مقابل به تعهدات عمل كند ولي خودمان به تعهداتمان
پايبند نباشيم يا در اين حوزه براي خود امتياز خاصي قائل شويم. چنين
رويهاي در حوزه اجتماعي و روابط خانواده قابل پذيرش نيست.
وي با
بيان اينكه عوارض آن هم ميتواند به شكلهاي مختلف مانند روابط فرازناشويي
خود را نشان دهد، ميافزايد: مرد نميتواند حقي را براي خود قائل شود كه
اگر طرف مقابل آن را حق خود بداند اقدام به توبيخ او كند. اگر تعهد وجود
نداشته باشد زوجين از زندگي لذتي نخواهند برد و پايبندي به مسئوليتها و
وظايف متقابل وجود نخواهد داشت. در عين حال خشونت و طلاق افزايش پيدا خواهد
كرد و خانواده پرتنش و ناسازگار خواهد شد.
رئيس انجمن مددكاري
ايران در ادامه با اشاره به اينكه نميتوان بهطور قطع قبل از ازدواج به
اين پي برد كه طرف مقابل متعهد است يا خير ادامه ميدهد: ولي اگر زوجين
شناخت بيشتري نسبت به يكديگر داشته باشند بتواند كمك كند كه متعهد بودن فرد
مشخص شود.
در دوره آشنايي خانوادهها قبل از ازدواج (نامزدي) رفتار
با ديگران، مسئوليتپذيري در قبال كارهايش، نقشهاي اجتماعي و چگونگي
ايفاي آن نقشهاي اجتماعي و... ميتواند كمك كند كه شناخت بيشتري نسبت به
طرف مقابل داشته باشند.
به گفته اين مددكار اجتماعي هر كسي مسئوليتي
در قبال خانواده دارد و اگر آن را به خوبي انجام نداده و در مسئوليت خود،
يا در قول و قرارهايي كه گذاشته شده كوتاهي كند عدم تعهد است نه خيانت.
خيانت جايي است كه روابط فرازناشويي با ديگري ايجاد ميشود. طبيعتا اين نوع
ارتباطات روي فرزندان خانواده هم تاثير خواهد گذاشت.
در سطح كلان
جامعه هم فرزندان در روابط با ديگران به مشكل برميخورند واعتماد ديگران هم
به آنها كمتر ميشود و بالعكس. شك و ترديد در اين خانوادهها وجود خواهد
داشت و اين شك زندگي و تعاملي را دچار چالش و لغزش جدي ميكند.
دكتر
حسن موسويچلك با بيان اينكه ازدواج موقت يك فعل شرعي است، ميگويد:
نميتوان گفت كه ازدواج موقت فعل حرام است. اما اين به منزله هرزگي در
جامعه نيست. ازدواج موقت شرايط و چارچوبي دارد. اگر كسي داراي اين شرايط
باشد ميتواند به سمت ازدواج موقت برود. نبايد به بهانه ازدواج موقت،
بهدنبال تنوعطلبي بود.
مسئولان بايد تعهد را به جوانان بياموزند
تعهد
در حد كلمه خيلي زيبا و اگر بخواهي به آن پايبند باشي به همان اندازه
دشوار و درعين حال لذت بخش است. همه از دوست، همسر، فرزندان، پدر و مادر،
همكار، همسايه و... انتظار دارند كه به آنها متعهد باشند اما گاهي خود را
متعهد به زندگي نميدانند. بين عدم تعهد و خيانت هم براي برخي مرزي وجود
ندارد.
دكتر تقي ابوطالبياحمدي نيز در مورد تعهد در بين زوجين به
تهران امروز ميگويد: وقتي عقد رسمي بين يك زن و شوهر بسته ميشود، يعني
تعهدهايي بين آنها به وجود مي آيد. زندگي مشترك، تشكيل شركت سهامي فكر است
كه در اين مجموعه مقررات نوشته و نانوشتهاي وجود دارد.
هر يك از
طرفين با آگاهي از حقوق خود و ديگري و با حفظ حرمت و ارزش به همديگر كانوني
را طراحي مينمايند كه در آن بتوانند ماموريت اصلي انساني خود را به انجام
رسانند.
در اين راستا تمام تاكيد متوليان امر در حوزه خانواده برآن
است كه دختر و پسر جوان در قالب عشق متعهدانه و با آگاهي نسبت به هويت
جنسيتي و حرمت گذاري به موقعيت همديگر در مسير تكامل زندگي با بهرهگيري از
فرمان خدا و بزرگان دين و مصلحان اجتماعي در ارتباط با همديگر ماموريت
شايسته خود را انجام دهند.
به گفته اين روانشناس و مشاور خانواده،
در حيطه خانه و خانواده تلاش براي تامين نيازهاي اوليه خانواده، تكيهگاه
اقتصادي، امنيت رواني، طراحي فضاي زندگي براي اهل منزل، تامين مايحتاج
روزانه، سرمايهگذاري براي آينده و رفع خطرات احتمالي كه متوجه خانواده است
و... از جمله وظايف مرد است. زن نيز علاوه بر حقوق متقابل نسبت به همسر
خود وظايفي را به عهده دارد كه آن ايجاد فضاي رواني سالم براي رشد فرزندان
است. بدين سبب نسل آفريني زن به عنوان مادر و همسر نسبت به مرد از اولويت
بالايي برخوردار است و تاكيد متخصصان حوزه خانواده نيز اين است كه آموزش يك
زن، آموزش جماعتي است و آموزش يك مرد كاربرد محدود دارد.
وي با
اشاره به آموزش مهارتهاي زندگي به جوانان ميافزايد: بسترسازي فضاي رواني
متعادل براي ارتقاي خود و فرزندان از جمله وظايف همسران نسبت به يكديگر
است. از آنجاييكه حق تمكين به لحاظ حقوق همسري براي مرد و زن آمده است
تمكين رواني، اقتصادي و... در خانواده براي زن و مرد به منظور فراهم آوردن
شرايط مناسب در انجام ماموريت پدري و مادري است.
در اين خانواده
فرزنداني كه از مهر، محبت، صفا، صميميت، عشق پاك و شكوهمند از سوي پدر و
مادر برخوردار باشند به راحتي ميتوانند در جامعه با ناملايمات و دشواريها
دست و پنجه نرم نموده و با الهامگيري از كانون گرم خانواده روشهاي حل
مسئله را فراگرفته تا در برخورد با مسئلههاي گوناگون زندگي اجتماعي و فردي
خود از پس آن برآيند.
در اين راستا بايد آموزشهاي لازم توسط
بزرگان، متخصصان و كارشناسان در دانشگاه، آموزش و پرورش، خانه و جامعه به
فرزندان داده شود تا طبق آن بتوانند مهارتهاي زندگي را ياد گرفته و در
واقع عينيسازي و تحقق برنامههاي زندگي را فراهم كنند.
دكتر
ابوطالبياحمدي با اشاره به اينكه مسئولان در فرهنگسازي تعهد نقش بسزايي
دارند ميگويد: يك جوان با تعهدي كه به جامعه دارد تحصيل ميكند ولي
نميتواند شغلي براي خود دست و پا كرده و تعهدات خود را نسبت به همسرش
برآورده كند. در اين بخش نبايد فراموش كرد كه مسئولان بايد به وعده و
وعيدهايي كه ميدهند و تعهداتي كه نسبت به جامعه و جوانان دارند پايبند
باشند زيرا اين تعهد باعث ميشود كه جوان هم در مقابل نسبت به خانواده خود
متعهد شود. اينها همه حلقههاي به هم وصل شده هستند.