آفتاب سوختگی و رابطه با سرطان

مجله سیب سبز: بر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت،  افرادی که پنج بار در طول عمرشان آفتاب‌سوختگی پوست را تجربه کرده‌اند بیشتر در معرض خطر سرطان بدخیم پوست یا ملانوما قرار دارند. از طرفی موقعیت جغرافیایی ایران طوری است که پرتوگیری در تمام نقاط کشور و در طول 4 فصل زیاد است. بر همین اساس می‌توان گفت سالانه آفتاب قربانی‌های زیادی را از میان ایرانی‌ها انتخاب می‌کند چه آنها که دچار آفتاب‌سوختگی خفیف تا شدید می‌شوند و چه آنها كه به واسطه ژنتیک مبتلا به سرطان می‌شوند.

آفتاب سوختگى شدید به همان اندازه سوختگى حرارتى وخیم است و ممکن است همان اثرات مانند تاول زدن، ورم و تب را هم داشته باشد بنابراین نباید آفتاب‌سوختگى را بى‌اهمیت دانست. هرسال میلیون‌ها نفر دچار آفتاب‌سوختگى مى‌شوند. در برخی موارد هم آفتاب‌سوختگي می‌تواند منجر به مرگ شود.البته آفتاب‌سوختگى برخلاف سوختگى حرارتى فورا خود را نشان نمی‌دهد بنابراین هنگامى که دردناکى و قرمزى پوست شروع می‌شود، آسیب پوستى از قبل رخ داده است. درد در ۶ تا ۴۸ ساعت ابتدایى پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید بیشترین شدت را دارد. در موارد شدید ممکن است پوست تاول بزند. همچنین سمومى در بدن به علت آفتاب سوختگى آزاد  شده  و باعث ایجاد تب به صورت یک علامت معمول می‌شوند. پوسته‌ریزى معمولا 3 تا 8 روز پس از قرارگرفتن در معرض آفتاب شدید رخ مى‌دهد.

در مواردی که نورخورشید آفتاب‌سوختگی شدیدی ایجاد کند، پوست چروک شده و درد شدید به وجود می‌آید. بروز سرگیجه و حالت تهوع شدید نیز از دیگر علائم آفتاب سوختگی‌های خطرناک است. در صورت بروز هر یک از این علائم باید در اولین زمان به یکی از مراکز درمانی مراجعه كرد. البته در صورت فاصله داشتن از مراکز درمانی ترکیب آب و شیر خنک می‌تواند اثرات آفتاب سوختگی‌های خطرناک را کاهش دهد. همچنین در صورتی که همراه آفتاب‌سوختگی تب وجود دارد یا تاول‌های پر از مایع، سرگیجه یا اشکالات بینایی به همراه آفتاب‌سوختگی باشد، باید فورا به پزشک مراجعه كرد.

متخصصان طب سنتي استفاده از كرم كدو و خيار را يكي از بهترين كرم‌هاي گياهي براي درمان آفتاب‌سوختگي‌ها مي‌دانند. تهيه اين كرم بسيار ساده است و شما مي‌توانيد با تهيه آن در منزل از آن براي درمان و پيشگيري از ابتلا به آفتاب‌سوختگي استفاده كنيد. براي شروع بهتر است آب خيار و آب كدو را به كمك دستگاه آبميوه‌گيري بگيريد و آن را با روغن كنجد يا مقداري وازلين به مقدار مساوي مخلوط كرده و روي حرارت قرار دهيد تا آب موجود در آن بخار شود. پس از اين مرحله، مخلوط روغني شكل به دست آمده را درون يخچال قرار داده و اجازه دهيد سرد شود. استفاده از اين كرم علاوه‌بر خنك كردن سطح پوست و ترميم بافت‌هاي آسيب‌ديده در پيشگيري از آفتاب‌سوختگي‌هاي درجه يك و دو نيز موثر است.

شاید هرگز تصور نکرده‌اید که این چای خوش‌طعم بتواند به درمان آفتاب‌سوختگی شما کمک کند. برای بهره‌مندشدن از این خاصیت بابونه، چند قطره از عصاره این گیاه را داخل یک کاسه آب خنک بریزید. یک لیف تمیز را داخل این محلول خیس کنید و آن را به آرامی روی محل آفتاب‌سوختگی بمالید. اگر تمام بدن‌تان دچار آفتاب‌سوختگی شده است می‌توانید همین محلول را داخل وان درست كنيد و مدتی در وان قرار بگیريد تا گیاه تاثیر خود را روی پوست بگذارد. همچنین اگر دچار آفتاب‌سوختگی در پلک‌های چشمان‌تان شده‌اید می‌توانید 2 عدد تی‌بگ چای بابونه را با آب خنک خیس کرده و روی چشم‌های‌تان نگه دارید.

احتمالا تا به حال دیده‌اید پوست بعضی‌ها در مقابل آفتاب آسیب‌پذیرتر است و بیشتر دچار سوختگی می‌شود، این آسیب‌پذیری بیشتر می‌تواند دلایل متفاوتی داشته ‌باشد؛  از رنگ پوست گرفته تا مصرف برخی کرم‌هاو داروها. اگر شما جزو یکی از دسته‌‌های زیر هستید باید در مواجهه با آفتاب مراقبت‌‌های بیشتری را لحاظ کنید:

استفاده از داروهایی مانند  تتراسایکلین، دیورتیک‌های تیازیدی، داروهای سولفا و قرص‌های پیشگیری از بارداری، ضدافسردگی‌ها، آلبینیسم، لوپوس، پورفیری، ویتیلیگو استفاده از محصولات آرایشی، محلول، عطر یا صابون‌های حاوی متیل کومارین، روغن لیمو، PABA، پسورالن، کولتار یا سالیسیلیک‌اسید

 1. اگر پوست‌تان تاول نزده از کرم‌هاى مرطوب‌کننده بدون رنگ و عطر براى تسکین ناراحتى استفاده کنید.

 2. استفاده از کرم‌ها یا ژل‌هایی که حاوی منتول (Menthol)، کامفور (Camphor) و آلوئه (Aloe)هستند. با این کرم‌ها پوست‌تان را چرب کنید و ماساژ دهید.

 3. استفاده از کرم هیدروکورتیزون یا کورتیکوستروئید موضعی. برای تسکین ناراحتی و التیام پوست موثر است(اگر پوست تاول ندارد).

 4. استفاده از پماد يلورسولفاديازين (كرم یک درصد): البته بايد در مورد مصرف آن در ناحيه صورت احتیاط کرد.

 5. اگر پوست‌تان تاول نزده ‌است از کرم مرطوب‌كننده یا كرم‌های موضعی بايد استفاده شود.

 6. بهتر است کرم‌ها و ژل‌هایی که قرار است استفاده کنید را از چند ساعت قبل داخل یخچال بگذارید تا پوست‌تان تسکین بهتری پیدا کند.

 وازلین: چون از تعریق و دفع حرارت پوست جلوگیری می‌كند. البته این حالت در مورد مصرف كره و روغن‌ها نیز صادق است.

 پماد بنزوكائین و لیدوکائین: از مصرف پماد یا اسپری‌های كمك‌های اولیه كه حاوی بنزوكائین هستند، بپرهیزید زیرا ممكن است باعث تحریك پوست و واكنش‌های آلرژیك یا خارش شوند.

آن دسته از افرادي که دارای پوست بسیار حساس و مستعد جوش هستند باید با نظر پزشک نوع کرم خود را مشخص و از مصرف خودسرانه ضدآفتاب بپرهیزند؛ چون انتخاب کرم نادرست می‌ تواند موجب آکنه و جوش شود.از طرف دیگر حتما باید ضدآفتاب هر دو ساعت یک‌بار تمدید شود وگرنه ممکن است تاثیر عکس گذاشته و ایجادکننده لکه‌های پوستی شود.یادتان باشد هنگام شنا در استخرهای رو باز از ضدآفتاب‌های واترپروف یا مقاوم به آب استفاده شود. مدت دوام این ضدآفتاب‌ها 80 دقیقه است و باید تکرار استفاده از آنها صورت گیرد.

به محض اینکه فهمیدید پوست‌تان سوخته است این 4 مرحله را اجرا کنید تا فرایند بهبود را سرعت بخشید.

این قرص‌ها کمک می‌کند که میزان ترشح پروستاگلاندين در بدن کم شده و حتی در بعضی موارد متوقف شود. افزایش هورمون قرمزی پوست را افزایش می‌دهد بنابراین توقف ترشح آن مساوی است با قرمز نشدن پوست. همچنین برای پیشگیری از تحمل درد و سوزش ناشی از آفتاب‌سوختگی هم می‌توانید داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن مصرف کنید.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ژل آلوورا خاصیت التیام بخشی آن است به خصوص اگر از آلوورای تازه استفاده کنید، کافی است یکی از برگ‌ها را برش دهید تا ژل درونش را  به پوست‌تان بمالید. اگر هم ژل‌های آماده می‌خرید حواس‌تان باشد محصولی بگیریدکه فاقد الکل باشد چون الکل پوست را خشک می‌کند و در نتیجه احتمال پوسته‌پوسته شدن زیاد می‌شود.

وقتی ژل را روی ناحیه آفتاب سوخته می‌‌مالید، آرام بمانید تا ژل تاثیر خود را بگذارد. ژل آلو‌ورا یک لایه محافظتی روی پوست شما ایجاد می‌کند که رطوبت آن را نگه می‌دارد و فرایند بهبود آفتاب‌سوختگی آغاز می‌شود.حین کار آب زیادی بنوشید تا پوست شما دوباره آب کافی جذب کند.

اولین و مهم‌ترین اقدام برای درمان سوختگی‌های سطحی از هر نوعی که باشند، کاهش دمای آن قسمت سوخته شده است. آفتاب‌سوختگی نیز از این امر مستثنا نیست. پوست در زمان آفتاب‌سوختگی نیز داغ و ملتهب می‌شود چون منجر به افزایش جریان خون زیر پوست می‌شود اما حمام یا دوش آب سرد می‌تواند این میزان را کاهش دهد و درنتیجه از التهاب پوست بکاهد. البته اگر سوختگی شما وسعت زیادی نداشته باشد، می‌توانید برای پایین آوردن گرمای موجود در پوست از آب سرد شیر آب هم استفاده کنید. به این ترتیب که پارچه ای را در آب سرد فرو کرده و روی سطح سوخته پوست قرار دهید. این پارچه را مرتب با پارچه آغشته شده به آب سرد دیگری تعویض کنید. این کار را چندین بار در روز و هر دفعه ۱۰ تا ۲۰ دقیقه تکرار کنید.

استفاده از ضد آفتاب را واقعا جدی بگیرید و حواس‌تان باشد باید هر دو ساعت یک‌بار آن را تجدید کنید چون تاثیرش از بین می‌رود به‌خصوص اگر مدام در آفتاب هستید. اگر از ضدآفتاب‌ها به شکل صحیح استفاده کنید می‌توانید تا حد زیادی آسیب‌های ناشی از آفتاب و احتمال آفتاب‌سوختگی را کم کنید اما یادتان باشد که:

1-پوست باید تمیز و خشک باشد.

2-یک ربع تا نیم‌ساعت قبل از بیرون رفتن از ضد آفتاب استفاده شود.

3- مقدار ضدآفتاب باید کافی باشد یعنی 2میلی‌گرم به ازاي هر سانتی‌متر مربع یا یک بند انگشت برای کل صورت نیاز است.