استعدادیابی در هر کشوری در چارچوب قانون و فرهنگ انجام می شود نه در شوی تلویزیونی

گروه اجتماعی -  امیرقادری منتقد سینمایی، در ستون دوشنبه 17 تیرماه 92 در صفحه اول روزنامه هفت صبح، در مطلبی با عنوان "به یاد همه استعدادهای از دست رفته: امریکن گات تلنتس و نامزد ریاست جمهوری ما"،  با اشاره به روش استعداد یابی در برنامه امریکن گات تلنتس در آمریکا و لاس وگاس و ارزیابی احساسی آن، و تعریف و تمجید از چنین روشی، به سیاه نمایی در مورد روش برخورد با استعدادها در ایران پرداخته و نتیجه گرفته که روش های سه دهه اخیر برای کمک به استعداد ایرانیان مناسب نبوده است.


به گزارش بولتن نیوز، این در حالیست که برنامه امریکن گات تلنتس بیشتر به یک شوی سرگرمی و تلویزیونی شبیه است تا یک برنامه و شاخص همه جانبه برای استعداد یابی، و سوال این است که آیا در همه کشورهای جهان، از چنین روش هایی برای استعدادیابی بهره می گیرند!
آیا درهمه کشورهای جهان، باید طبق روش امریکن گات تلنتس، چند نفر داور و انبوهی از نوجوانان و جوانان و زن ومرد، با چند ثانیه یا چند دقیقه اجرای برنامه، استعداد درخشان را نمایان می کنند؟ وقتی در کشورهای مختلف جهان، استعدادها از طریق دانشگاه ها، مدارس، کارخانه ها، موسسات تحقیقاتی وعلمی و سال ها تحقیق و درس و بحث، به کشف استعدادها همت می کنند، آیا می توان روش امریکن گات تلنتس را روشی مناسب برای بروز استعدادها ارزیابی کرد؟

نویسنده هفت صبح در مطلب خود نوشته است: موقع تماشای هیچ فیلم و سریالی، این قدر احساساتی نمی شوم... نتیجه گرفتم که این همان عقده ای است که داریم. همان کمبود ماست همان چیزی است که در طول زمان دریغ شده .... این که استعدادمان قرار باشد تغییری به جز درچارچوب های مجاز رایج در زندگی مان ایجاد کند و هل مان بدهد و امکان بروز استعدادمان را فراهم کند.
موقع نگاه کردن این برنامه ، انگار یک شاهکار تاریخ سینما را روی پرده نگاه می کنم. شاید این موفقیت برای او زندگی بهتر بسازد و همراهانش از خوشحالی بالا و پایین می پرند
.
در این مورد باید سوال کرد که آیا این همه رشد استعدادها در ادبیات و علوم مختلف در طول تاریخ واین همه دستاورد در دانشگاه ها و مسائل فنی وعلمی در همین سه دهه اخیر را باید نادیده گرفت؟ این همه همایش و تجلیل از اصحاب قلم، سینما، دانشمندان، چهره های ماندگار و.. نادیده می گیریم؟
در هیچ جای دنیا مراسم احساسی برای خاکسپاری، مراسم ختم و... جهت تجلیل از هنرمندان و... مثل ایران نیست. آیا این گونه تجلیل و تقدیر از استعدادها و چهره های ماندگار علمی وهنری و... کمتر از به آغوش گرفتن و گریه کردن خانواده استعدادهای امریکن گات تلنتس است و آیا بیننده این برنامه، هنگام خواندن و دیدن برنامه های مختلف استعدادیابی و تجلیل از استعدادهای کشور ما کمتر از این احساساتی می شوند؟



آیا این همه دانشگاه، فعالیت های علمی و هنری و... پیشرفت های صنعتی و علمی و... سبب بروز استعدادها نشده و آیا باید از طریق یک شوی تلویزیونی استعدادها مشخص شود؟

ایا باید از طریق چنین برنامه ای استعدادها کشف شود و طرف با شانسی که آورده سوپر استار شود؟
نویسنده نوشته است چه چیزی بهتر از انتقال چنین امیدی به عموم مردم برای پیشرفت کردن وستاره شدن. همین قدر که مردمی احتمال بدهند که می توانند با هر توانایی که دارند،  از هر طبقه و نژاد و عقیده ای که هستند یک گام به پیش بروند یک نقطه روشن است.
در این زمینه نیز باید گفت که امید دادن به یک تعداد محدود که از این طریق به خاطر استعداهای خدادی و زیبایی و ... در چارچوب تبلیغات و نور و روش های سینمایی به جایی برسند و سوپر استار شوند، برای همه مردم امکان پذیر نیست و باید توجه داشت که در دنیای امروز و حتی در گذشته، هیچ استعدادی بدون رنج و مشقت و کار و تلاش و پیگیری و دود چراغ خوردن درخشان نشده است. مگر می شود که همه آدم ها به خصوص متوسطین و اقشار پایین دست با حضور در یک برنامه شوی تلویزیونی خوشبخت شوند.
این نوع خوشبختی کاذب و این امید ظاهری و سطحی تنها برای بخش کوچکی از جامعه آمریکا و اروپا ممکن است و بقیه مردم جهان و این کشورها، درگیر مشکلاتی هستند که در دیگر کشورها با آن مواجه هستند.

نکته دیگر این است که نخبگان و استعدادهای درخشان تنها  با افزایش سطح دسترسی به برنامه شوی تلویزیونی،  کپی کردن آثار دیگران و حضور در کلاس درس و دانشگاه و مدرک گرفتن و... ایجاد نمی شود بلکه اساسا نخبه و صاحب استعداد درخشان و سوپر استار کسی است که حتی در دنیای امروز که سطح دسترسی به امکانات افزایش یافته و آدم ها امکان حضور در این شوی سرگرمی را دارند، باید از طریق تلاش به جایی برسد و به قولی باید حرفی برای گفتن داشته باشد و چیزی در چنته داشته باشد.
براین اساس، تنها گروه بسیار اندکی موفق می شوند که مورد توجه بنگاه های تبلیغاتی و سینمایی و تولید موسیقی و... قرار بگیرند همه شانس دی کاپریو شدن ندارند.
بقیه مردم باید از طریق خواندن و کار کردن و مشقت و پیگیری، تمرین و.. باید به جایی برسند.

نویسنده هفت صبح با سیاه نمایی از شرایط داخل ایران، نوشته است که چنین امکانی برای چند جوان این مملکت فراهم شده؟ آیا در دهه های اخیر فرصت بروز استعدادها برای طبقات مختلف اجتماعی فراهم بوده، مسیرهای مجاز بروز استعداد چه قدر بوده و راه های بسته چقدر؟ چه تعداد استعداد سوختند و از بین رفتند جوان افسرده و مهاجرت کرده ... فقط به این دلیل که مسیرهای مجاز پیشرفت و بروز استعداد، کم و ناچیز بوده اند که خودی نبوده اند و به دیوار بسته برخوردند... قرار نیست که همه جامعه چنین مسیر سختی برای اثبات خودشان و یافتن استعداد واقعی شان طی کنند. که آخرش  بشود یا نشود؟ چقدر برای مردم محملی برای پیش رفتن و ستاره شدن فراهم کردیم؟ کلی دیوار ساختیم که  در چارچوب ایدئولوژی های محدود کننده باقی بمانند.
اگر به مفهوم چیزی به نام امنیت ملی معتقدیم تنها راه به  دست آوردنش همین بود که از دست دادیم. حالا از دست من و دوستانم برمی آید که منتظر باشیم تا برنامه شروع شود. یک آدم معمولی روی سن می آید و همه زورش را می زند و سایمن کاول دستش را بالا می برد که شما چهار رای موافق داری و او خوشحال می شود و خانواده اش را در آغوش می گیرد....


وسوال از نویسنده هفت صبح این است که این امکان برای چند جوان آمریکایی و اروپایی و ... وجود دارد؟ مگر همه می توانند در یک شو حضور یابند وهمه سوپر استار شوند؟
مگر یک کشور به چند سوپر استار در رشته های مختلف نیاز دارد؟
بقیه مردم باید در رشته های دیگر حضور یابند و استعداد خود را نشان دهند و لازم نیست و امکانش هم نیست که هر کس استعداد خود را درخشان می بیند، دیگران از او به شدت تجلیل کنند و خانواده در یک فضای احساسی و جلوی میلیون ها نفر او را در آغوش بگیرند...

نویسنده سعی کرده که تنها به فضای احساسی ذهن خود بپردازد و کل مسائل استعداد یابی ایران را با روش پیدا کردن استعدادهای سینمایی و تلویزیونی و موسیقی در یک شوی محدود مقایسه کند و یک شوی تلویزیونی واستعداد یابی را که حتی در خود آمریکا یک موضوع عمومی و یک راهکار شناخته شده و مورد قبول همه مردم برای استعدادیابی نیست، را به عنوان یک شاخص از یک جامعه آرمانی و رویایی خود معرفی کند و در نقطه مقابل همه ثمرات علمی و دستاوردهای صنعتی، رشد ادبیات، چهره های تاریخی و جهانی و حتی استعدادهای درخشان سه دهه اخیر که در دنیا درخشیده اند را نادیده بگیرد و حکم کند که امنیت ملی به خاطر بی توجهی به استعدادها و معرفی مجاری مجاز دور از دسترس است.

اما نویسنده هفت صبح یا هر تحلیل گری که با مشاهده یک برنامه یا فیلم یا خواندن یک کتاب تا این درجه احساساتی می شود و یک شو و فیلم را به مسائل یک کشور با 70 میلیون نفر ربط می دهد، باید توجه داشته باشند که مغلطه از نوع جزء دیدن و اطراف آن را ندیدن در آمریکا یعنی مشاهده یک شوی تلویزیونی در آمریکا را دیدن از یک سو، و کل دیدن وهمه استعدادیابی ها و روش ها و وارد کردن ایدئولوژی و امنیت و... به این وادی از سوی دیگر، مغلطه ای است که به راحتی هر خواننده ای متوجه آن می شود و از خود می پرسد که ایشان چگونه همه استعدادیابی ها و این همه دستاورد و شاخص های سه دهه اخیر را نادیده گرفته و با ردیف کردن اشکالات آن هم از نگاه سیاسی، و ربط دادن مسائل به نظام و دولت، سعی دارد که یک شوی تلویزیونی را در کنار یک کشور مقایسه کند؟
اشکال تحلیل ایشان این است که همه مسائل استعدادیابی را در سیاست خلاصه کرده است. این که دولت ها با سوء مدیریت خود امکان بروز برخی استعدادها را فراهم نکرده اند یا امکانات نداده اند و... شکی نیست و انتظار این است که استعدادهای کشورمان در هر نقطه ای از کشور شناسایی و  تقویت شود.
اما واقعا سوال این است که استعدادها در کره جنوبی، آمریکا، ژاپن و... همگی بر اساس برنامه دولت ظهور و بروز و رشد می کند؟
آیا در طول تاریخ ما که دولت ها کم و بیش  سرگرم مسائل مالیات ونظامی و... بوده اند، هیچ استعدادی رشد نکرده است؟
آیا در سه دهه گذشته که در کشورما استعدادهای درخشانی ظهور کرده اند و متاسفانه برخی از آنها از کشور خارج شده اند همگی مرتبط با دولت بوده اند؟
وقتی در روستاها و شهرهای دور افتاده چنین استعدادهایی داریم اما در شهری مانند تهران، با این همه امکانات دولتی، متناسب با روستاها و شهرهای دیگر، از رشد استعدادها بهره مند نیستیم، آیا می توان همه این تفاوت ها را به دولت ربط داد؟

وقتی در کشوری مانند چین، در شرایط مختلف سیاسی، کمونیستی، درهای باز، انقلاب فرهنگی، اصلاحات اخیر و... چینی ها سرمایه و استعداد خود را به کشور خود بر می گردانند و برعکس برخی هموطنان ما به محض آن که فرصتی می یابند به کشورهای دیگر مهاجرت می کنند، آیا بازهم باید مسائل ایدئولوژیک و امنیت و... را وارد تحلیل خود کنیم؟

نویسنده محترم باید توجه داشته باشد که، همه چیز را از زاویه سیاست تحلیل کردن و سیاه نمایی کردن، آسمان و ریسمان را به دولت و نظام ربط دادن، و نتیجه احساسی گرفتن، و تحلیل مسائل هنری و سینمایی و استعدادیابی و... را به دنیای سیاست و ایدئولوژی و امنیت ربط دادن،دردی را دوا نمی کند.
اگر به دنبال امید و تقویت آن هستیم اتفاقا باید از فضای صرف سیاسی خارج شویم.
این نشان دهنده اشتباهات و ضعف ماست که سعی می کنیم همه چیز را به دولت ها ربط دهیم و حتی گرانی کالاها، کمبود کالا، مدرک گرایی، مهاجرت و بسیاری از پدیده ها را به دولت و نظام ربط می دهیم. در حالی که باید توجه داشت که عملکرد دولت نیز انعکاسی از فرهنگ عمومی وباورها و روش شناسی علمی جامعه است. و با سیاه نمایی از داخل کشور و سفید دیدن دیگران، مشکلی حل نمی شود.
این که یک شوی تلویزیونی را مبنای سنجش و ارزیابی یک جامعه بزرگ مانند ایران قرار بدهیم و تا می توانیم وضعیت استعدادیابی کشورمان را سیاه ارزیابی کنیم، نه شایسته است و نه نتیجه ای دارد.
تازمانی که نگاه ما نیز ایدئولوژیک است و همه چیز را از دولت و نظام انتظار داریم و استعدادیابی و جهش و رشد استعداد و درس و کار و تلاش را نتیجه کار دولت ها می دانیم، نمی توان انتظار داشت که اهداف ما تحقق یابد؟
سوال دیگر این است که به تناسب تولید امکانات، از قبیل دانشگاه و مدرسه، بودجه، کلاس درس، استاد ومعلم و رشد سواد آموزی و مدرک، آیا استعدادهای درخشان و نخبه بیشتر شده یا کمتر
آیا کیفیت کار نخبگان و استعدادها بهتر شده یا کمتر و همان ها که به قول شما از مجاری مجاز کار کرده اند، آیا همگی به یک نسبت بهتر رشد کرده اند یا کمتر




براین اساس، اگر میزان مشارکت دولت حتی در چارچوب های قانونی را مبنا قرار دهیم، به خاطرافزایش سطح دسترسی استعدادها به امکانات داخل و بین المللی، نخبه بودن و قهرمان و شاخص بودن و استعداد درخشان بودن، نسبت به گذشته تغییر کرده است و دلایل و عوامل مختلفی بر موضوع استعدادیابی موثر است که باید به طور تفضیلی بررسی و ارزیابی شود و لذا تنها نمی توان عملکرد دولت و نظام و چارچوب های قانونی ومجاری مجاز و غیر مجاز، را مبنا قرار دهیم.
ضمن این که در چارچوب فرهنگ ایران و فرهنگ هر کشوری، هنجارها و ظاهر جامعه با جوامع دیگر متفاوت است و در همین جامعه ایران با همین شاخص های امروز، درطول تاریخ استعدادهای فراوان داشته و داریم.
و لذا نباید خود را با آمریکا و هالیوود و لاس وگاس مقایسه کنیم و تصور کنیم که هر چه در آنجاست نکوست و باید در کشورما هم روش استعدادیابی شبیه آن باشد تا عقده نداشته باشیم.
روش حضور اجتماعی در جامعه ایران قرار نیست که مثل جامعه آمریکا باشد و در کشور ما نیز حضوراستعدادها در جامعه به شکل های دیگر در جریان است و قرار نیست که همه استعدادهای به شکل شوی تلویزیونی و با آغوش گرفتن همراهان بعد از اعلام موفقیت همراه باشد....