بزرگترین تاسیسات تزریق گاز جهان در انتظار پارس جنوبی

بولتن نیوز: میدان نفتی آغاجاری واقع در 90 کیلومتری جنوب شرقی اهواز، یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین میدان‌های نفتی ایران است که در سال 1315 کشف و در سال1317 به تولید رسید.

تولید روزانه نفت خام از این میدان در سال 1353 یک‌ میلیون و 150 هزار بشکه بود که به دلیل افت فشار مخزن در حال حاضر تولید نفت از آن به 130 هزار بشکه در روز کاهش یافته است و چنانچه طرح تزریق گاز آن اجرا نشود، تولید آن تا سال 1400 به حدود 50 هزار بشکه در روز خواهد رسید. البته در صورت تزریق گاز به مدت دو سال به این مخزن، تولید نفت خام از آن در پایان برنامه پنجم توسعه به روزانه 170 هزار بشکه در روز خواهد رسید.

بر اساس پیش بینی کارشناسان اگر طرح تزریق گاز به میدان آغاجاری حدود 10 سال پیش اجرا می‌شد، امکان برداشت چهار میلیارد بشکه نفت خام از این مخزن وجود داشته که برهمین اساس بزرگترین پروژه تزریق گازجهان برای افزایش تولید میدان نفتی آغاجاری به 300 هزار بشکه در ایران به بهره‌برداری رسید. اما به دلیل تاخیر 10 ساله در اجرای این طرح پیش‌بینی می‌شود که در صورت تزریق گاز به مخزن، امکان برداشت کمتر از یک میلیارد بشکه نفت خام وجود داشته باشد.

بهره‌برداری از طرح تزریق گاز آغاجاری در خرداد 1388 باز هم نتوانست نفس‌های به شماره افتاده این میدان قدیمی را نه به مانند روزهای اوج و نه حتی به روزهای معمولی بازگرداند، چرا که تاسیسات تزریق در همان ابتدا دچار اسیب دیدگی شد و تزریق گاز به میدان آغاجاری متوقف شد البته بعد ازمدتی تزریق گاز با سه ردیف (ترین) آغاز شد اما بعد از گذشت چهار سال و با وجود وعده های مکرر راه اندازی کامل این تاسیسات تاکنون تعمیرات این واحد تزریق به اتمام نرسیده است.

بر اساس برنامه پیش‌بینی شده باید گاز فازهای 6، 7 و 8 میدان گازی پارس جنوبی از طریق خط لوله پنجم سراسری به میدان نفتی آغاجاری تزریق می‌شد، اما عملا تاکنون این کار به صورت کامل و پیوسته صورت نگرفته است . این در حالیست که اگر به میدان نفتی آغاجاری روزانه تزریق دو میلیارد فوت مکعب گاز (معادل 50 میلیون مترمکعب) صورت نگیرد، حتما توقف نفس‌های این میدان زودتر از آن چه که پیش‌بینی می‌شود، رخ خواهد داد. با وجود تولید روزانه 104 میلیون متر مکعب گاز از فازهای 6، 7 و 8 پارس جنوبی به دلیل بالا بودن مصرف داخلی کشور به‌ویژه در فصل زمستان، قسمتی از گاز فازهای 6 تا 8 به مصارف خانگی، نیروگاه‌ها و صنایع اختصاص یافته است. هم‌چنین حدود 10 میلیون متر مکعب از این گاز به عنوان خوراک به مجتمع‌های پتروشیمی داده می‌شود. خط لوله پنجم سراسری ظرفیت انتقال روزانه 110 میلیون متر مکعب گاز برای تزریق به مخازن نفتی آغاجاری را دارد، ضمن این که ظرفیت ایستگاه تزریق گاز آغاجاری 56 میلیون متر مکعب در روز است.

اما در شرایط فعلی روزانه تنها 35 میلیون متر مکعب گاز از این خط انتقال داده می‌شود که تنها 20 تا 25 میلیون متر مکعب گاز سه فاز 6 تا 8 به میدان آغاجاری تزریق می‌شود و 10 میلیون متر مکعب گاز باقی مانده به پالایشگاه‌های گاز فجر و بید بلند ارسال می‌شود.

هر مز قلاوند – مدیر عامل سابق شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب- در اردیبهشت سال 91 وعده تعمییر تاسیسات تزریق گاز را تا پایان ماه داده بود و دلیل تاخیر در راه‌اندازی مجدد این واحد تزریق را محدودیت‌های صورت گرفته علیه ایران عنوان کرد و گفته بود: دلیل تاخیر در تعمیر تجهیزات آسیب دیده واحد تزریق گاز آغاجاری این است که تمام تاسیسات تزریق آغاجاری از اروپا و آمریکا تامین شده است.

وی با اشاره به این‌که تعدادی از کمپرسور‌ها و فیلتر‌های تاسیسات تزریق گاز آغاجاری دچار مشکل شده‌اند، اعلام کرده بود: با توجه به این که تکنولوژی ساخت این فیلتر‌ها منحصر به فرد است و در ایران وجود ندارد، نسبت به ساخت داخل آن اقدام کردیم. در حال حاضر برخی از شرکت‌های داخلی این فیلتر را ساخته‌اند و اکنون ما در حال پایش آن هستیم و بعد از آنکه صحت عملکرد آنها تایید شد، تولید در تیراژ بالای آن را آغاز خواهیم کرد. پیش از این نیز احمد قلعه بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده بود که با تعمیر واحد تزریق گاز آسیب دیده آغاجاری از اول اسفند سال 90 تمام تجهیزات تاسیسات تزریق گاز آغاجاری وارد مدار می‌شود و تزریق به این میدان افزایش خواهد یافت.

به گزارش ایسنا، شاید دلیل تعلل مناطق نفت خیز جنوب در تعمیرات بزرگترین تاسیسات تزریق گاز جهان افزایش نیافتن تولید گاز از پارس جنوبی باشد؛ چرا که با وجود افزایش نیافتن تولید گاز در دو سه سال اخیر مصرف گاز در بخش های دیگر به ویژه خانگی افزایش چشمگیری داشته است به طوری که در صورت لزوم حجم تزریق گاز به میدان‌های نفتی کاهش و گاز آن در اختیار سایر بخش ها قرار می گیرد.

بر این اساس حتی با تعمیر تاسیسات آسیب دیده میدان نفتی آغاجاری، گازی بیشتر از آنچه که اکنون به آن تزریق می شود آن هم نه به صورت پیوسته برای تزریق به این میدان قدیمی وجود ندارد.