تشکیل گروه تماس در نشست تهران

وی با اشاره به اینکه در نشست امروز قرار است تلاش برای کمک منطقه ای و کمک های سازنده بین المللی به بحران سوریه شکل گیرد گفت: پیشنهاد می کنیم در این ارتباط و در صورت توافق همه طرفین یک گروه تماس شکل بگیرد.

صالحی همچنین تاکید کرد: امیدوارم مشارکت همه حاضران در این جلسه منجر به راه حل مسالمت آمیز سوریه از بحران کنونی شود.

 وی خاطر نشان کرد: بحران سوریه در شرایط فعلی و تجاوزات اخیر صهیونیستها به وضعیت پیچیده تبدیل شده و به مشارکت سازنده تمام کشورها نیازمند است.

به گزارش خبرنگار مهر متن کامل سخنان علی اکبر صالحی وزیرامورخارجه کشورمان در اجلاس تهران به شرح زیر است:

وزرای محترم خارجه، روسای  محترم هیئت های سیاسی و عالیجنابان

در ابتدا لازم می‌دانم  مراتب خرسندی خود را از حضور ارزشمند و گران قدر شما همکاران و شخصیت های فرهیخته سیاسی  در جمهوری اسلامی ایران ابراز نمایم. امیدوارم مشارکت سازنده شما عزیزان در این نشست بین المللی منجر به یافتن راه حلی مسالمت آمیز برای خروج سوریه از بحران کنونی شود.

امروز در شرایطی گردهم آمده ایم که بحران سوریه با تجاوزات اخیر صهیونیست ها به وضعیتی پیچیده مبدل شده است که مشارکت سازنده و موثر تمامی کشورهای دوست را می طلبد. بی تردید سوریه با برخورداری از مولفه های خاص سیاسی، جمعیتی و ژئوپلیتیک یکی از کشورهای مهم و نقش آفرین خاورمیانه است و استمرار بحران این کشور می تواند آرامش و ثبات  کل منطقه را با چالش جدی مواجه کند.

جمهوری اسلامی ایران از ابتدای بحران سوریه بر اولویت توقف خونریزی، تمرکز بر راهکار سیاسی و اقدامات مسالمت آمیز برای بازگشت آرامش به کشور سوریه به منظور اجرای اصلاحات سیاسی و تحقق خواسته ها و مطالبات مردم مقاوم سوریه در فضایی آکنده از اهتمام فراگیر ملی تاکید داشته و از هیچ کوششی در این خصوص فروگذار ننموده است. در فرآیند تحولات منطقه باید به خواسته ها و مطالبات مردم در کشورهای مختلف پاسخ داده شود از این رو ما نگاهی واحد به تحولات منطقه داشته و اعتقاد داریم که در سوریه نیز همانند سایر کشورها، سطحی از مطالبات و درخواست‌های واقعی مردم وجود دارد که باید پاسخ مثبت به آن‌ها داده شود. از این رو با کشتار مردم و شهروندان بی گناه  از سوی هر طرفی مخالف هستیم.

مهمانان گرامی؛

جمهوری اسلامی ایران در سالیان گذشته همواره جزیی از راه حل بحران های منطقه ای بوده است و در بحران های موجود در  منطقه همچون  افغانستان، عراق و لبنان نقش مثبت و تاثیرگذار خود را در چارچوب برقراری آرامش و امنیت ایفا نموده است. بر این اساس تهران نسبت به حفظ صلح و ثبات منطقه مهم و استراتژیک خاورمیانه اهتمام بسیار دارد و از بدو پیدایش بحران سوریه، با حساسیت و دقت فراوان تحولات این کشور را پیگیری نموده و از هیچگونه  اقدامی در جهت بازگشت آرامش و ثبات به این کشور فرو گذار  نکرده است که در اینجا لازم می دانم به اهم آن اشاره مختصری داشته باشم:

1- درمرداد ماه سال گذشته،  تهران نشستی مشورتی پیرامون سوریه را با حضور نمایندگان 30 کشور جهان با هدف کمک به مردم سوریه برگزار نمود که در آن، کشورهای مختلف با ارائه مواضع اصولی و واقع بینانه، پیشنهاداتی را برای برون رفت از بحران مطرح کردند. در آن نشست پیشنهاد برقراری آتش بس در ایام عید فطر مطرح گردید که متاسفانه با دخالت خارجی پایدار کند.

2- جمهوری اسلامی ایران همواره اعتقاد راسخ دارد که راهکار سیاسی و گفتگوهای فراگیر ملی با مشارکت نمایندگان واقعی اقشار مختلف مردم، مناسب ترین روش برای برون رفت سوریه از بحران می باشد به همین خاطر تهران تاکنون با حمایت از گروهها، احزاب، عشایر و آحاد مردم که از رویکرد معارضه مسالمت جویانه برخوردار بودند، تلاش کرده است تا بستر مناسب گفتگوهای ملی با هدف ایجاد روند دموکراتیک فراگیر و رقابتی برگرفته از آراء آحاد مردم سوریه را فراهم سازد. در این راستا اقدامات موثری را انجام داده ایم که  برگزاری سه دور "نشست گفتگوهای ملی" با مشارکت گروههای معارضه داخل و خارج، احزاب، نمایندگان عشایر و آحاد مردم سوریه در تهران، دمشق و ژنو از آن جمله است که ماحصل آن تشکیل یک کمیته پیگیری (این کمیته متشکل از نمایندگان گروههای  شرکت کننده در نشست تهران  می باشد و با هدف مذاکره با دیگر گروه های معارضه برای پیوستن به گفتگوها ( گسترش شرکت کنندگان ) و  از طرف دیگر مذاکره با کشورهای مختلف جهت توقف خشونت تشکیل شد .این کمیته همچنان فعال بوده و قرار است به زودی از جمهوری اسلامی ایران دیدار نمایند )، تداوم مسیر گفتگوهای داخلی و تلاش برای توقف خشونتها و گسیل کمک های انساندوستانه برای مردم سوریه می باشد.

3- جمهوری اسلامی ایران با کلیه گروههای مخالفی که ضمن احترام به حاکمیت ملی، تمامیت ارضی ، امنیت داخلی و ممانعت از تجاوزات خارجی به بهره گیری از ظرفیت اقدامات  مسالمت جویانه تمسک جسته اند، اقدام به برقراری ارتباط سازنده و موثر نمود که  به عنوان یکی از دستآوردهای دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی ایران در قبال بحران سوریه به شمار می رود.

4-  جمهوری اسلامی ایران همواره از کلیه اقدامات منطقه ای و بین المللی با تاکید بر راهکار سیاسی حمایت نموده است و در این چارچوب ما از طرح آقای کوفی انان و تلاش های آقای اخضر ابراهیمی نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه پشتیبانی کرده ایم. در این راستا تهران به عنوان جزئی از راه حل بحران سوریه از تلاش های مسکو در برگزاری کنفرانسی بین المللی با مشارکت تمامی جهات استقبال می کند و آن را گامی مهم در جهت حل مسالمت آمیز بحران سوریه به شمار می آورد.

5-  همچنین ما از طرح پیشنهادی رئیس جمهور مصر جناب آقای مرسی مبنی بر تشکیل کمیته ای چهار جانبه استقبال نمودیم و در این ارتباط نشست هایی نیز در سطوح  کارشناسان ارشد و وزرای خارجه کشورهای ایران، ترکیه و مصردر قاهره، نیویورک و حاشیه نشست گروه دی 8 در اسلام آباد برگزار شد که زمینه همکاری های این کشورها را برای کمک به حل بحران سوریه فراهم ساخت.

6- جمهوری اسلامی ایران در جهت ارائه ابتکارات سازنده برای حل بحران سوریه با اعتماد کامل به یافتن راهکار سیاسی، طرح 6 ماده ای خود را در اوایل سال 2013 میلادی به نماینده دبیر کل سازمان ملل متحد و برخی کشورهای منطقه، سازمان های بین المللی و دولت سوریه ارائه نموده است که مبتنی بر توقف خشونت ها، برقراری آتش بس، استمرارگفتگوهای فراگیر ملی، فراهم ساختن زمینه برگزاری انتخابات آزاد و رقابتی با تشکیل پارلمان جدید و مجلس موسسان برای تدوین قانون اساسی می باشد. با اجرای طرح مذکور این فرصت فراهم می آید تا مردم سوریه با روش های پذیرفته شده دمکراتیک و به دور از مداخلات خارجی اراده واقعی خود را اعمال نمایند.

7-   از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران درخصوص ارائه كمك ها و خدمات انسان دوستانه به مردم سوريه از هيچ كوششي فروگذار ننموده است. در این راستا ضمن مشارکت در فرآیند تلاش های بین المللی و کمک به پناهجویان سوری مقیم لبنان، اردن و عراق، سعی کرده ایم با ارسال محموله هايي براي تامين مايحتاج ضروری مردم سوريه شامل مواد غذايي، دارو، آمبولانس، گازوئيل ، تقویت شبکه برق سوریه، قدری از رنج و محنت آنان بكاهیم. در اینجا لازم است این موضوع را یادآور شوم که کمک به حل مشکلات اقتصادی سوریه در مقابله با تحریم های ناعادلانه اعمال شده و همچنین ارسال مساعدت های بشردوستانه به این کشور راهی است که باید مورد توجه جدی همه کشورها و سازمان های بین المللی قرار گیرد. چرا که این تحریم ها صرفا موجب تشدید رنج و آلام آنان شده است.

8-  جمهوری اسلامی ایران به دنبال درخواست کشور سوئیس در خصوص فراهم شدن فضای ارائه مساعدت های بیشتر به مردم سوریه، نشستی سه جانبه را با حضور نمایندگان دولت های سوریه و سوئیس در دو نوبت در تهران و دمشق در ماه گذشته برگزار کرد که مهمترین دستآورد آن تشکیل کمیته پیگیری و تاسیس دفاتر ( در مذاکرات سه جانبه  اخیر دولت سوریه موافقت نمود تا  سوئیس دفاتری برای کمک  رسانی در شهرهای دمشق ، حلب ، حمص و درعا ایجاد نماید )  ارسال  و سازماندهی کمک های انساندوستانه برای مردم سوریه با کمک هلال احمر این کشور بود.

عالیجنابان و مهمانان ارجمند

افزایش خشونت و خونریزی و تاخیر در روند حل و فصل سياسي بحران کنونی به هیچوجه به مصلحت کشورهای پیرامونی، منطقه و جهان نمی باشد چرا كه تشدید بحران و تسری التهاب به دیگر کشورهای منطقه، زمینه منازعات و آتش ناامنی را گسترده تر خواهد ساخت و مخاطرات آن بر نظام بین‌الملل اثرات مخرب و جبران‌ناپذیری خواهد گذاشت که قطعا مدیریت این امر بسیار مشکل تر از بحران فعلی سوریه می باشد.

جمهوری اسلامی ایران اعتقاد دارد بدون اراده تمامی جهات درگیر نمی توان انتظار داشت وقوع انفجارها، کشتار شهروندان  بی گناه  و افزایش روز افزون فعالیت گروههای افراطی و بی مسئولیت کاهش یابد. ذکر این نکته ضروری است که هزینه قربانی کردن مردم سوریه و ثبات این کشور آثار زیانباری خواهد داشت که یقینا منجر بی ثباتی وعدم استقرار در منطقه وجهان خواهد شد .

بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران حمایت مالی و تسلیحاتی برخی طرفها از  گروههای مسلح بی مسئولیت و دامن زدن به توطئه شوم فتنه طائفی و مذهبی را تقبیح می کند و اعتقاد دارد طرف های مدعي دموكراسي و مردم سالاري که ادعای حمايت از حقوق مردم سوريه را دارند، بهتر است شرايطي را فراهم آورند تا خود مردم سوريه در فرآيندي دموكراتيك با برگزاري انتخاباتی آزاد و رقابتی درباره آينده شان تصميم بگيرند.

از این رو، ضمن محکومیت شدید تجاوزات اخیر صهیونیستها به خاک سوریه و رد هر گونه مداخله خارجی و نظامی در حل بحران سوریه، از مذاکرات ژنو و اقدام دبیر کل سازمان ملل متحد برای حل مسالمت آمیز بحران این کشور حمایت و پشتیبانی می کنیم و قطعا مردم سوریه و دیگر ملل مقاوم منطقه در انتظار اهتمام همه جانبه جامعه جهانی در مبارزه با تروریسم و افراطی گری می باشند.

مهمانان گرامی، عالیجنابان

آنچه مهم می باشد تعلق فهم منطقه ای و بین المللی برای عبور از بحران سوریه از طریق راه حل سیاسی مبتنی بر گفتگو به جای راهکار نظامی می باشد. اگرچه این دستآورد در نوع خود حائز اهمیت بسیاری است لکن باید توجه داشت که مبادا با مداخله سیاسی در امور داخلی سوریه آن هم با ابزار نهادهای بین المللی و توجیه فرآیند های تصمیم گیری نهادهای مزبور ، مردم سوریه را از حق مسلم تعیین سرنوشت خویش باز داریم. یقینا تصمیم گیری به جای ملت سوریه در آرایش نظامی سیاسی این کشور نه تنها به حل بحران کمکی نخواهد کرد بلکه معضل کنونی را پیچیده تر می کند . از سوی دیگر هر اقدامی در حوزه های بین المللی و منطقه ای در وهله اول باید توجهش به نفی خشونت و توقف فوری نزاعها باشد و به منظور تضمین چنین روندی لازم است از گسیل و تسلیحات به داخل سوریه با اقدامی همه جانبه جلوگیری نماییم. کنترل مرزهای پیرامونی سوریه و اقدامات تامینی در ممانعت از اعزام گروههای مسلح افراط گرا به داخل سوریه نیازمند تلاشهای فراگیر علی الخصوص  از سوی کشورهای همجوار با سوریه می باشد. لذا معتقدیم پیش شرط موفقیت راه حل سیاسی  ،  التزام عملی همه طرفها به اصول مزبور می باشد . از این رو نشست هم افزایی امروز به منظور تحقق راه حل سیاسی حل و فصل بحران سوریه بر مبنای حقیقی و واقعی و به منظور کمک به تلاشهای سازنده و موثر منطقه ای و بین المللی شکل گرفته است. در همین راستا پیشنهاد می کنیم گروه تماس نشست بین المللی تهران به منظور پیشبرد اهداف آن به ویژه ارتباط موثر با دولت و مخالفان سوریه هر چه سریعتر و با توافق شما عزیزان تشکیل گردد و ماموریت خود را آغاز نماید.

بار دیگر از حضور شما عالیجنابان در این نشست بین المللی تقدیر و تشکر می نمایم. بی تردید راهنمایی ها و نظرات عالمانه شما همکاران محترم در تحقق اهداف دومین نشست مشورتی تهران کارساز و سازنده خواهد بود.

در پایان لازم می دانم از همه کسانی که در سازماندهی و برگزاری این نشست مهم مشارکت داشته اند، نیز سپاسگزاری نمایم.