جزئیات آمار رسمی اشتغال در ۸ سال گذشته

در ارتباط با آمار و اطلاعات ارائه شده در برنامه پایش مورخ 25/1/92 توسط جناب آقای نیلی کار شناس برنامه پایش به نظر می رسد آمار ارایه شده از سوی وی شاید مربوط به یکی از شهرستانهای کشور می باشد . اما در همین رابطه به منظور تنویر افکار عمومی نکاتی به شرح زیر ارایه می شود .

اشتغال یک مقوله فرابخشی است و حاصل تعامل بازارهای اقتصادی و مالی است و همه قوا و بخش های مختلف اقتصادی را در برمی گیرد . همه دولت ها کمک به بستر سازی ایجاد فرصت های شغلی را از وظایف اصلی خود می دانند . زیرا اشتغال مهم ترین و اساسی ترین محور برای توسعه اقتصادی ، امنیتی و مسائل اجتماعی و فرهنگی کشور محسوب می گردد.
در دولت های نهم و دهم ، طرح ها و رویکردهای متفاوتی برای توسعه سرمایه گذاری و اشتغال ارائه گردیده است که برخی اجرا گردیده و تعدادی نیز ماهیت اجرائی دائم و مستمر دارند که از جمله می توان به طرح های بنگاه های اقتصادی زودبازده و کارآفرین بعنوان یک طرح محوری و منطبق با سیاستهای جهانی ،ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی ، طرح کارورزی فارغ التحصیلان دانشگاهی ،اشتغال مجدد مقرری بگیران بیمه بیکاری  اشاره کرد.

همچنین معافیت حق بیمه و یا تخفیف در معافیت حق بیمه سهم کارفرما برای جذب بیکاران از طریق کاریابی های غیر دولتی ،مشاغل خرد و خود اشتغالی ،طرح توسعه بخش کشاورزی ،اجرای طرح استاد شاگردی از دیگر طرح ها است . علاوه بر این اجرای طرح مسکن مهر ، صندوق مهر امام رضا (ع) ،توسعه سرمایه گذاری و اشتغال در بخش تعاون  و سایر طرح ها و پروژه هایی که درراستای توسعه اشتغال و بویژه در مناطق روستایی توسط نهادهای حمایتی صورت گرفته است .
آمار و اطلاعات موجود نشان می دهد در قالب بنگاه های اقتصادی حدود 628.032 بنگاه اقتصادی در دولت نهم و دهم ازتسهیلات ارزان قیمت برای احداث ، توسعه و اتمام بنگاه های اقتصادی و نیز تثبیت اشتغال استفاده نموده اند که در این راستا بیش از یک میلیون شغل ایجاد و حدود 470 هزار فرصت شغلی تثبیت گردیده است . علاوه بر آن در این مدت با کسب حدود 3.846.984 فرصت شغلی تعداد 1.720.013 نفر صرفاً از طریق کاریابیهای غیر دولتی جذب شده اند که تعداد 1.182.626 نفر با معافیت حق بیمه سهم کارفرما یا تخفیف در معافیت حق بیمه سهم کارفرما جذب بازار کار شده اند که آمار و اطلاعات این افراد نزد سازمان تأمین اجتماعی موجود می باشد .
- حدود 71977 نفر از فارغ التحصیلان دانشگاهی صرفاً در طرح کارورزی فارغ التحصیلان جذب شده اند .- حدود 77000 تعاونی با پیش بینی اشتغال بیش از یک میلیون نفر طی 8 ساله در کشور تشکیل شده است و طی دو ساله اخیر حدود 1.115.554 مجوز مشاغل خانگی صادر شده است و به تعداد 489.232 نفر از متقاضیان مشاغل خانگی تسهیلات برای خرید ابزار کار پرداخت شده است .
تجزیه و تحلیل آمار سازمان تأمین اجتماعی در طی سال های 1384 لغایت آذر ماه 1391 حاکی از آن است که در طول این مدت تعداد بیمه شدگان این سازمان از حدود 7.351.698 نفر به تعداد 11.893.075 نفر افزایش یافته است ( در حدود 38 درصد ) که توزیع بیمه شدگان به ترتیب در حوزه های اجباری ، اختیاری ، حرف و مشاغل آزاد و ... می باشد .
ضمن اینکه موضوع آمار ایجاد اشتغال جدید در کشور ما با وجود تولید نسبتاً خوب و مستمر آن ، آمارهای جمعیت و نیروی کار در کشور به راحتی قابل اندازه گیری نیست از جمله آمار مهاجرت نیروی کار خارجی و آمار مهاجرت نیروی کار داخلی تولید و ارائه نمی شود ،آمار بازنشستگان صندوق های بازنشستگی در کشور هنوز بطور کامل یکپارچه نیست  ، آمارهای جریان نیروی کار در کشور ( میزان جابجایی نیروی کار ) تولید و تحلیل نمی شود و آمار اشتغال مجدد بازنشستگان کشور مورد سنجش قرار نگرفته است .
بررسی و مقایسه شاخص های نیروی کار در سال های 1384 و 1390 حاکی از افزایش 6.6 میلیون نفری جمعیت 10 ساله و بیشتر در کشور است. حال آنکه جمعیت فعال کشور فقط افزایش حدود 300 هزار نفر را نشان می دهد که نشانه کاهش نرخ مشارکت اقتصادی در کشور است ( از حدود 41 درصد در سال 1384 به 36.9 درصد در سال 1390 و 37.7 درصد در سال 1391 ) است .
حال اگر آمارهای نیروی کار کشور منتشره از سوی مرکز آمار ایران را طی این دوره که سالانه حدود 1.512.000 نفر اعلام گردیده است و بعلاوه بر اساس همین گزارش از این تعداد سالانه 783.000 نفر به طور متوسط قویاً در این دوره 90-1384 وارد بازار کار شده اند .
از طرفی در ابتدای دوره تعداد بیکاران کشور بالغ بر 2.6 میلیون نفر اعلام شده است که در انتهای دوره به 2.9هزار نفر افزایش یافته . به عبارت دیگر طی این دوره حدود 300.000 به تعداد بیکاران کشور اضافه شده است .
با عنایت به مراتب فوق و با در نظر گرفتن این فرض که از 1.512.000 نفر جوانان محصل که سالانه در حال ورود به بازار کار بوده اند حدود 783.000 نفرشان قطعاً وارد بازار کار شده اند می بایست نزدیک به 5.5 میلیون فرصت شغلی در کشور ایجاد شده باشد که این امر با توجه به اضافه شدن حدود 300 هزار نفر به آمار جمعیت بیکار کشور پیش بینی ایجاد حدود5.2 میلیون فرصت شغلی جدید واقعی تر است .
ضمن اینکه با عنایت به آمار و ارقام فوق الذکر که حدود 6 میلیون نفر به جمعیت فعال کشور اضافه شده است و این ارقام با فرض غیر فعال بودن محصلین جناب آقای دکتر نیلی بفرمایند به جمعیت در حال تحصیل چند نفر در کشور اضافه شده است و بررسی نمایند حدود 6 میلیون نفر جمعیت در سن فعالیت در محاسبات ایشان در کجا قرار گرفته است محصل هستند یا غیر فعال .
ایشان اعلام فرمایند آمار بازنشستگان کشور طی 8 سال گذشته که بخش عمده ای جایگزین شده اند در آمار اشتغال مورد محاسبه ایشان کجا قرار دارند .
با توجه به توسعه فعالیت های زیر بنایی بویژه در بخش مسکن مهر آیا هیچ اشتغالی در این بخش ایجاد نشده است ؟