حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی ؛ اهدافی که به آن خواهیم رسید

مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود ، امسال را سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نامیدند . حضرت ایشان طی بیانات مبسوطی که در نخستین روز سال در جوار حرم مطهر حضرت ثامن الحجج " علیه آلاف التحیة و الثناء " ایراد فرمودند به تبیین موضوع و تشریح اهمیت و ضرورت توجه به دو اصل مهم و خطیر سیاست و اقتصاد و ارتباط این دو در خنثی سازی توطئه ها و تأمین امنیت ملی و مآلاً پیشرفت و توسعه پایدار و همه جانبه کشور پرداختند .

اشاره ای هرچند کوتاه و گذرا به تمام محورهای بحث معظم له ، ازعهده نگارنده و از ظرفیت این نوشته خارج است و لذا به طرح نکاتی در ارتباط با موضوع اصلی ، یعنی " حماسه سیاسی " و " حماسه اقتصادی " بسنده خواهد شد .

واژه " حماسه " در فرهنگ لغت به دلیری کردن و شجاعت نمودن معنی شده است . در معنی عرفی نیز از آن برای توصیف کاری بزرگ ، شگرف و خارق العاده و به یادماندنی ؛ استفاده می شود . در این هر دو معنی که فصل مشترک آنها شجاعت در انجام کار و مهم بودن خود کار است ، از هیچ روی غیر ممکن بودن ، مورد نظر قرار ندارد. اگرچه در مفهوم حماسه ، وجود سطحی از دشواری و سختی به ذهن خطور می کند اما در عین حال و هم زمان قابلیت انجام کار و ممکن بودن آن نیز اراده می گردد.

به هر صورت ، نخستین وجه پیام و بیان رهبری ، آن است که حماسه آفرینی در عرصه سیاست و اقتصاد ، خواسته و هدفی است که دست یافتن به آنها در سایه اراده و همت ملی چندان دشوار و دور از ذهن نیست . نا گفته پیداست که سوار شدن به اسب بالدار آرزوها ، ما را به افق درخشان حماسه سیاسی و اقتصادی نمی رساند . نائل شدن به قله های موفقیت و سرافرازی و رسیدن به آینده شایسته و بهره مندی از نور هدایتگر و امید بخش و گرمای جان افزای تعالی و پیشرفت ، مستلزم پیمودن راه در جاده واقعیت و اتکاء بر توانایی ها و اراده جمعی و برداشتن گام های پی درپی با صلابت و استواری است.

دومین مطلبی که از پیام و بیان رهبری برداشت می شود ، این است که همه مردم مخاطب و طرف سخن معظم له هستند و همه مردم – صرف نظر از وجوه تفاوت و تمایزآنها با یکدیگر – دارای نقش مؤثر در تحقق بخشیدن به پیام و رسیدن به هدف هستند. این تصوری کاملاً اشتباه است که گمان کنیم فقط دولت یا مجلس و یا افراد و یا اقشار خاص مخاطب و طرف صحبت رهبری و مسؤل به نتیجه رساندن آن هستند. همه آنهایی که کمترین تعلق خاطری به ایران دارند و استقلال و آبادانی و سربلندی بیشتر ایران، آرزوی فراموش نشدنی آنها است ؛ نمی توانند خود را در به وجود آوردن حماسه سیاسی و اقتصادی سهیم ندانند و در این میدان حضور نداشته باشند. چه اینکه اساساً اهمیت هدف و عظمت آن ایجاب می نماید تا همگان در رسیدن به آن دخالت و مشارکت جدی داشته باشند. ممکن است افرادی به هر دلیل درست یا نادرست نسبت به پاره ای از تصمیمات و اقدامات و رفتار های حاکمیت اعم از قوه مجریه و مقننه و قضائیه ایراد و گلایه داشته باشند . به هر تقدیرسطحی از اشتباه در اتخاذ تصمیم و اجرای آن چندان دور از ذهن نیست و به همین دلیل بروز برخی گلایه ها نیز چندان دور از انتظار نیست لیکن وجود اشکالات قابل اصلاح از سوی مجریان و قابل اغماض از سوی جامعه نباید موجب ایجاد فاصله دائمی و قهر میان همان تعداد از مردم با نظام و یا نظام با مردم گردد. فراخوان و دعوت رهبری دعوت عام بوده و دایره شمول آن همه وفاداران به کشور و نظام را در بر می گیرد. زمان ، زمان همبستگی و اتحاد و همکاری در برابر دشمنان و برای ساختن ایران است. محدود و محصور ساختن مخاطبان پیام ، نقطه آغازین انحراف از فهم و گم کردن هدف آن و مانعی در مسیر رسیدن به هدف است .

***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** *****

اهمیت و ضرورت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات ، امری نیست که به انتخابات پیش رو اختصاص داشته باشد، حضور مردم در صحنه و نقش فعال مردم در انتخابات ضرورتی ثابت و همیشگی است اما چه بسا تأکید ویژه مقام معظم رهبری برای انتخابات سال جاری ، ریشه در حوادث تأسف بار و فتنه سال88 و امید عبث دشمنان نظام و ایران و طمع خام آنها در نتیجه بخشیدن تبلیغات سوء و مؤثر واقع شدن هزینه ها و سرمایه گذاری هایی باشد که در چهار سال گذشته بیش از سال های پیش از آن برای دلسرد ساختن مردم و ساختن دیوار حائل بین مردم و نظام و جدا کردن مردم از نظام و حاکمیت و حذف عنصر مهم و بلکه تنها عنصر تعیین کننده در سرنوشت کشور و انتخاب رئیس جمهور و نمایندگان مجلس شورای اسلامی ؛ داشته باشد.

ضروری است تا به دو محور مهم از ابهام آفرینی های رسانه های متعلق به نظام سلطه اشاره شود : موضوع اول " تقلب " در انتخابات و وقیحانه تر از آن تشریفاتی و غیر واقعی بودن انتخابات در کشور است . انجام موفق و تحسین برانگیز سلسله انتخابات انجام گرفته از اولین روز های پس از پیروزی انقلاب شکوه مند اسلامی تا کنون و توفیق اشخاص مختلف از مشرب های سیاسی متفاوت برای پوشیدن لباس خدمت و قرار گرفتن در مسؤلیت های نمایندگی مجلس ، مجلس خبرگان ، عضویت در شورای شهر و نیز ریاست جمهوری و دخالت مستقیم مردم در اتخاذ تصمیمات کلان از جمله تعیین جمهوری اسلامی به عنوان نظام سیاسی و حکومتی کشور ، و تأیید پیش نویس قانون اساسی و متمم آن ؛ همه و همه سوابق روشن و پر افتخاری است از مردمی بودن و ثبات سیاسی کشور و برگزاری انتخابات واقعی و سالم در ایران عزیز.

به علاوه ، سازو کار انتخابات در کشورمان به گونه ای طراحی شده و اجرا می شود که امکان هر گونه تقلب فراگیر وسازمان یافته و مؤثر را منتفی می سازد. حضور نهادهای مستقل نظارتی و بازرسی و حضور نمایندگان و ناظران نامزدهای انتخابات در تمام مراحل رأی گیری و شمارش و اعلام نتیجه و مهمتر از همه حضور خود مردم و معتمدین و امناء مردم به عنوان مجریان و برگزار کنندگان انتخابات ؛ خود بهترین دلیل و تضمین ، برای سلامت انتخابات محسوب می شود .البته در همین شرایط نیز بروز برخی اشتباهات و ارتکاب بعضی تخلفات خودسرانه فردی در فرایند انتخابات منتفی نمی باشد. در عین اینکه تخلفات و اشتباهات هر چند کوچک نیز در خور تقبیح و سرزنش است و اتفاقی بسیار زشت به شمار می آید اما این مهم نیز باید مورد توجه قرار گیرد که مثلاً در انتخاباتی مثل انتخاب رئیس جمهور که فاصله نفر منتخب با نفرات دوم و سوم گاه به چند میلیون رأی می رسد ،اشتباهات و تخلفات پراکنده تأثیری در نتیجه نهایی ندارد.

از این نکته نیز نباید غافل شد که شائبه تقلب در انتخابات دارای دلایل روان شناختی نیز می باشد. به طور مثال اگرنامزد مورد علاقه ما، با فرد یا افراد دیگری که موفقیت بیشتری بدست آورده و با فاصله زیاد برنده نهایی رقابت شناخته می شوند ، ما به جای احترام به تشخیص و انتخاب دیگران و پذیرفتن این واقعیت که سلیقه و نگاه ما با دیگران یعنی با تعداد بشتری از همشهریان و هموطنانمان و حتی با دوستان و اعضای خانوده امان تفاوت داشته است و در نتیجه فرد مورد نظر آنها با اقبال بیشتری روبرو شده است و نامزد مورد علاقه ما با تمایل کمتری مورد توجه قرار گرفته است ؛ بر اثر عکس العملی که دارای ریشه های روانی و شخصیتی است ، ازدرک حقیقت موجود و قبول واقعیتی که رخ داده طفره رفته و در تلاشی ناپسند از حربه بی اساس تقلب برای سرپوش گذاشتن و کتمان و پنهان ساختن ناکامی خود در انتخابات استفاده می کنیم .

از سوی دیگر ، غفلت از این امر بدیهی که به هر تقدیر ماهیت و نتیجه گریز ناپذیر انتخابات و رقابت های انتخاباتی به کونه ای است که از میان داوطلبان و نامزدهای پر تعداد، نتیجه نهایی به افراد به مراتب کمتری تعلق میگیرد و دیگر نامزد ها لاجرم باید در حوزه دیگری به خدمت و قبول مسؤلیت بپردازندو در فرصت های بعدی خود را مجدداً در معرض قضاوت و انتخاب مردم قرار دهند ؛ مانع از شناخت و قبول انتخابات به عنوان یک کلیت به هم پیوسته و تفکیک نا پذیر می شود . چه بخواهیم و چه نخواهیم ، قبول نتیجه انتخابات از الزامات انتخابات است و لذا انتخابات و مردم سالاری آن نیست که در نتیجه آن و الزاماً همانی برنده نهایی باشد که ما می خواهیم و ما فکر می کنیم و اگر غیر از این شد ، انتخابات و دیگر انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان را با بهانه تقلب مورد حمله قرار دهیم .

موضوع دیگری که تلاش می شود با دستاویز قرار دادن آن ، از حضور هرچه بیشتر مردم در انتخابات ممانعت نمایند ، این سفسطه است که به طور مثال نامزدهای حاضر با ایده آل های شما – ایده آل هایی که آنها خود تعیین و ترسم نموده و در پی القا و تحمیل آنها به ما هستند - فاصله دارند و فردی که کاملاً مورد نظر باشد در میان نامزد ها حضور ندارد .

این ادعا در ابتدای امر موضوع و موضعی خیر خواهانه نمایش داده می شود اما با اندکی تأمل و دقت این حقیقت پدیدار می شود که ادعای مطرح شده چیزی فراتر از وهم و حیله ای برای اغفال مردم نیست . آنچه که مسلم است ، انتخابات یک پدیده جمعی است و نتیجه آن نیز برآیند عقل جمعی و توافق جمعی است و لذا اعمال سلیقه های اختصاصی در آن ، اساساً غیر ممکن و در تضاد با اصل جمعی بودن انتخابات است . این نوع از انتخابات تا کنون در هیچ مقطع زمانی و در هیچ کشوری تجربه نشده است و صد البته کمترین امکان و زمینه ای نیز برای عمل به آن وجود ندارد.

نکته آخر در این بخش آنکه ، همه آنانی که دارای شرایط قانونی برای انتخاب شدن و انتخاب کردن هستند ، برای حضور در این میدان سرنوشت ساز و مهم فرا خوانده شده اند. اجابت فراخوان مقام معظم رهبری و ولی امر مسلمین ؛ موجب بهره مندی از حقوق ملی و اجتماعی و قانونی و شرعی و انجام تکلیف ملی و اجتماعی و قانونی و شرعی است . پسندیده است تا همگان شرکت فعال و مؤثر در انتخابات را بر خود فرض دانسته و به اقتضاء جایگاه و امکاناتی که در اختیار دارند دیگران را برای شرکت در این امر خطیر تشویق و ترغیب و بسیج نمایند . برای درک اهمیت و آثار و تبعات سودمند حضور حداکثری مردم در صحنه ، اشاره به موفقیت کشورمان در مذاکرات اخیر در آلماتی ، خالی از لطف و فایده نیست . موفقیت بدست آمده هرچند حداقل انتظارات و حقوق مسلم ما را برآورده می سازد و تا رسیدن به تمام حقوق خود هنوز راه درازی در پیش داریم اما بازگشت به سابقه مذاکرات و لجاجت و خیره سری خشک و غیر منعطف طرف های مذاکره در تمام ادوار گذشته ، اثبات می نماید که همین مقدار از موفقیت نیز بیش از آنکه نتیجه تلاش ، استدلال و منطق قوی و تجربه نمایندگان ایران در مذاکرات باشد ؛ مرهون بصیرت و موقع شناسی و محصول حضور پرشور و گسترده مردم در راهپیمایی روز 22 بهمن سال گذشته است . در این روز به یاد ماندنی همه آمدند : زن و مرد ، پیر و جوان ، کوچک و بزرگ ، شهری و روستایی همه آمدند پویا و پر نشاط . در این روز ملت تن واحد بود و با یک صدا ، صدای دفاع از کشور و حمایت از نظام و رهبری و صدای تجدید عهد با آرمان های والای انقلاب و خمینی بزرگ و همیشه به یاد ماندنی . سیل خروشان مردم هیچ راهی جز استیصال و عقب نشینی و سر فرور آوردن در برابر عظمت مردم ، برای دشمنان باقی نگذاشت . به عبارت روشن ، دشمنان توافقنامه را نه روی میز و نه در قزاقستان که در خیابان های ایران امضا کردند این توافق برای آنها یک انتخاب نبود بلکه نتیجه ای بود که با حضور یکپارچه مردم به آنها تحمیل شد . اینک نیز برای کاستن از کمیت و کیفیت دشمنی ها وبی اثر ساختن توطئه ها و تحریم های دشمنان و کسب موفقیت های بازهم بیشتر ، راهی جز ماندن مردم در صحنه و شرکت در انتخابات آتی و اعلام بیعت مجدد با نظام و رهبری و اعلام وفاداری به آب و خاک پاک میهن و سرزمین آباء و اجداد و نیاکان ما وجود ندارد . انتخابات و حضور گسترده مردم در آن از مؤلفه های امنیت ملی ما است .

***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** ***** *****

حماسه اقتصادی ، رهنمود دیگر مقام معظم رهبری در پیام نوروزی سال1392 است . ایشان در بیانات خودشان به این نکته پرداختند که اقتصاد در سال های اخیر بیشتر مورد توجه اشان قرار گرفته است . حضرت ایشان با اشاره به موفقیت های شگرف و چشمگیر کشورمان در حوزه های گوناگون علمی ، صنعتی و تولیدی اما این مهم را نیز خاطر نشان ساختند که لازم است با نگاهی فراتر از زمان حال و نیاز های جاری ، در هدف گذاری های خود ، به آنچه که شایسته کشور است توجه شود.

آدمی گاه به علت مشغول بودن به آنچه که هست ، از آنچه که می تواند باشد و ازآنچه که باید باشد ، غفلت می کند و به همین دلیل اسیر روزمره گی شده و منفعلانه به شرایطی که در آن قرار دارد قانع می شود و به همین علت نه متوجه توانایی های بالقوه و ذاتی خود می شود و نه برای بروز و ظهور و به فعلیت در آوردن استعداد های خود تلاش می کند.

موفقیت ها و دستاورد های سال های اخیرکشورمان در تولید علم ، فناوری های نوین ، علوم فضایی ، دانش هسته ای ،صنایع نظامی ، تولید رادیو داروها ، نانو تکنولوژی ووو فراوان و در خور مباهات است . در پاره ای از موارد و در سایه نبوغ و تلاش خستگی ناپذیر و سرشار از عشق و اخلاص مدیران و مسؤلین و دانشمندان و پزوهشگران و دیگر فعالان جهاد اقتصادی و مجاهدان میدان اقتصاد و علم و صنعت ؛ موفقیت هایی بدست آمده که در گذشته های نه چندان دور در انحصار اندک کشور هایی بوده است و رسیدن به آن نقطه برای کشوری مثل ایران که با بمباران و سرکوب خودباوری ها مورد تهاجم قرار داشته است ؛ آرزویی خنده آور و یک شوخی به شمار می رفت اما هم اینک اختراعات و کشفیات علمی ایران ، کشورمان را در موارد بسیار در عداد همان کشور های انگشت شمار قرار داده است و جایگاه علمی ایران هم اکنون مورد حیرت و مورد غبطه بسیاری از کشورها قرار دارد.

اطلاعات همگان از موفقیت های بدست آمده به علت لزوم توجه به ملاحضات امنیتی و یا به دلیل چند مرحله ای بودن کارهای در دست اقدام و یا به سبب کوتاهی و قصور جامعه تبلیغاتی و رسانه ای کشور ؛ تمام و کامل نیست و در صورت اطلاع رسانی جامع در این زمینه و ارتقاء اعتماد و به توانایی های داخلی ، می توان شاهد افزایش سرعت حرکت رشد و توسعه در کشور بود .

جمعیت کشورمان نزدیک به 78 میلیون نفر برآورد شده است و از حیث جمعیت و به تبع آن جمعیت جوان و مولد و تحصیل کرده در رتبه هفدهم جهان قرار دارد و کشورهایی چون فرانسه ، کره جنوبی ،سوئد ، دانمارک ، سوئیس، آرژانتین و استرالیا در رتبه های بعد از ایران قرار دارند . همچنین ایران با وسعتی در حدود 1648000 کیلومترمربع هجدهمین کشور پهناور جهان محسوب می شود. همچنین اقلیم مناسب ایران کشورمان را بعد از کشورهایی چون امریکا و ترکیه در ردیف چهارمین اقلیم برتر جهان قرار داده است . به عبارت دیگر ایران به دلیل بهره مندی از 1% از وسعت جهانی و 06/1%از جمعیت فعلی جهان ، می تواند و باید که حداقل به همین نسبت در اقتصاد جهانی سهیم باشد اما متأسفانه و در عین تأکید بر آغاز حرکت پر شتاب اقتصادی کشور هنوز به نقطه مطلوب دست پیدا نکر ده ایم و سهم ما در تجارت جهانی به چیزی فراتر از 33 صدم درصد نرسیده است . ممکن است با توجه به پیشرفت کشورهایی چون کره جنوبی و سوئد و فرانسه ؛ چنین تصور شود که جمعیت و یا مساحت عامل و متغییر تعیین کننده ای در پیشرفت نیست اما در توضیح این ابهام باید اعلام شود که چه بسا استفاده مطلوب و بهینه از نیروی انسانی و بهره گیری مناسب از آب و خاک سرزمینی ، در کنار سایر عوامل مؤثر موجب پیشرفت و توسعه شتابنده کشورهایی چون کره جنوبی شده است .

وجود منابع و ذخایر عظیم و متنوع معدنی و غیر معدنی ؛ به کشور ما امتیاز ویژه ای برای توسعه بخشیده است. دسترسی به آبهای بین المللی ، وجود شبکه گسترده راه آهن و خطوط مواصلاتی ، توجه به زیر ساخت هایی نظیر نیروگاه و پالایشگاه و سد سازی و توسعه راه ها ؛ همه از دلایل فراخوان رهبری به حماسه اقتصادی و وجود امید فزاینده برای نایل آمدن به موفقیت در این زمینه است .

تکرار این مهم خوشایند است که با وجود این امکانات و علیرغم موفقیت های بدست آمده و در عین اعجاب بر انگیز بودن آنها ، بازهم روح بزرگ ملت بزرگ و تاریخ ساز ایران برای پیشرفت بیشتر و خلق شگفتی های بیشتر ، قانع و راضی نشود .

رها شدن از وابستگی به نفت و استفاده از نفت به عنوان ابزار قدرت - نه دلیلی برای وابستگی و انفعال - برای خلق حماسه اقتصادی و برای رسیدن به ایران پیشرفته و توسعه یافته ؛ در کنار توجه ویزه به زیر ساخت های مادی مثل راه و سد و نیروگاه ، تأمین زیر ساخت های ذهنی و معنوی نیز باید مورد توجه قرار گیرد . اقداماتی نظیر کاهش ریسک سرمایه گذاری ، تسهیل و تثبیت قوانین و مقررات مربوط به اقتصاد و تولید ،حذف مقررات بازدارنده ، اصلاح قانون کار ، اصلاح نظام بانکی به سود تولید و سرمایه گذاری های مرتبط با اقتصاد ، تلاش برای حفظ ارزش پول ملی و حفظ آن در برابرالتهاب های تصنعی ، تثبیت نرخ ارز و سیاست های ارزی ، اصلاح مناسبات تولید به منظور افزایش بهره وری ، تشویق سرمایه گذاری های ملی و ترغیب مصرف تولید داخلی و اقداماتی از این دست ؛ به شکل گیری حماسه اقتصادی کمک می کند .

توجه داشته باشیم که اقتصاد نه فقط ثروت و نه فقط تولید و نه فقط تجارت است ؛ اقتصاد مناسبات به هم پیوسته ای از سرمایه تولید و تجارت و نیز مصرف صحیح منابع است . مصرف درست یعنی به اندازه و مناسب و متناسب مصرف کردن . از همین رو اگر هر یک از ما به هر دلیل نقش مستقیمی در تولید و در صنعت و کشاورزی نداریم ، می توانیم لااقل با درست مصرف کردن و پرهیز از هدر دادن منابع و تولیدات ، در به ثمر نشاندن حماسه اقتصادی سهیم باشیم . انشاء الله ./.