مذاکرات آینده ایران و 1+5 هیچ گرهی از اقتصاد ایران نخواهد گشود

گروه اقتصادی  -  زمانیکه مذاکره ای بین ایران و 1+5 در پیش است از مدتها قبل حواس و دیدگان مردم ایران (از صاحب نظران ارشد سیاسی و اقتصادی گرفته تا مردم عادی کوچه و خیابان) و حتی خارجی ها به نتایج مذاکرات دوخته میشود تا شاید نتیجه مثبتی حاصل شده و از این گذر زمینه رفع مشکلات اقتصادی ایران در عرصه بین الملل و فعالیت مجدد بنگاههای بزرگ خارجی در کشورمان آغاز شود.

 

به گزارش بولتن نیوز به نقل از اداره اخبار مرکز تجارت جهانی ایران، محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در حاشیه دیدار نوروزی خود با جمعی از مدیران و فعالان اقتصادی عضو مرکز جامع صادراتی ایران با اشاره به دور دوم مذاکرات هسته ای در قزاقستان اظهار داشت: هرچند تاکنون دهها نشست بین ایران و 1+5 در کشورهای مختلف جهان برگزار شده و نتایج ملموس و قابل توجهی نیز در پی نداشته اما قصدم بر این نیست تا گذشته را نبش قبر کنم بلکه چون همه به آینده امیدواریم فقط میخواهم راجع به مذاکرات قزاقستان 1 و 2 و نتایج احتمالی آن اشاره نمایم. در همین راستا دقیقاً بیاد داریم که حدود 40 روز پیش، دور اول مذاکرات قزاقستان در شهر آلماتی با حضور مقامات ارشد ایران و شش کشور بزرگ جهان برگزار شد که طی آن نشست پیشنهاداتی به ایران ارائه گردید ولیکن مقرر شد تا پس از شنیدن پاسخ ایران به پیشنهادات ارائه شده، دور دوم مذاکرات در تاریخ 16 و 17فروردین سالجاری مجدداً در آلماتی قزاقستان برگزار شود لذا باتوجه باینکه به زمان موعود نزدیک شده ایم گمانه زنی های داخلی و خارجی در خصوص نتایج مذاکرات آغاز شده است، عده ای بدنبال شنیدن خبر کاهش تحریمها هستند و عده ای دیگر فراز و فرود نرخ دلار را پیگیری میکنند و جمعی دیگر.... ((بقول معروف هر کسی از ظن خود شد یار من)).

علیپور تصریح نمود: هرچند که در دور اول مذاکرات ایران با 1+5 در شهر آلماتی قزاقستان، شاهد بودیم که هر دو طرف مذاکره نیم لبخندی به هم نشان داده و یکدیگر را خوشحال و نسبت به گفتگوهای آینده (مثلاً) امیدوار کردند اما حقایق انکار ناپذیر و شواهد موجود گویای این واقعیت میباشد که نه تنها پیشرفت خاص و چشمگیری در روند مذاکرات روز جمعه و شنبه قزاقستان رخ نخواهد داد بلکه متأسفانه هیچ گرهی از مشکلات بین المللی اقتصادی ایران نیز گشوده نخواهد شد. لکن علیرغم میل باطنی ام، اعتقاد بنده نیز بر این است که نشانه های موجود در داخل و خارج حکایت از این واقعیت دارد که دور دوم مذاکرات قزاقستان نیز بی هیچ نتیجه روشنی به اتمام خواهد رسید و اگر خیلی خوشبینانه به نتایج گفتگوها نگاه کنیم فقط باید دعا کنیم که ارتباط دو طرف مذاکره بطور قهرآمیز قطع نشده و حداقل زمان دیگری را برای ادامه مذاکرات بعدی تعیین نمایند.

رئیس شورای اقتصاد مقاومتی و بخش خصوصی در ادامه اظهار داشت: درکل دلایلی که اینجانب را نسبت به نتایج مذاکرات قزاقستان2 بدبین کرده را به ترتیب خدمتتان عرض میکنم و نتیجه گیری در ارتباط با درست یا غلط بودن برداشت خودم را به شما محول میکنم:

*در نشست قزاقستان1، مقامات 1+5 به ایران پیشنهاد دادند که حاضرند در ازاء بسته شدن مجتمع فردو و توقف غني سازی20درصد، امتیازاتی از جمله آزادسازی معاملات و تجارت فلزات گرانبها و تولیدات پتروشیمی را به ایران ارائه دهند.     

                                                         
(1)

 

هرچند غرب توانست پیشنهاد امیدبخشی را به ایران ارائه داده و همین امر باعث شد تا سعید جلیلی مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران از این گفت‌وگوها بعنوان نقطه عطف یاد کند و دکتر صالحی وزیر خارجه کشورمان نیز بگوید که به دستیابی به توافق «بسیار اطمینان» دارد، اما متعاقباً مقامات ارشد کشورمان در پاسخ به پیشنهاد غربی ها اعلام نمودند که اتفاق بزرگي روي نداده و غربي‌ ها كار مهمي برای ما انجام نداده اند كه از آن بعنوان امتيازدادن یاد شود بلكه آنها فقط به بخشي از حقوق ملت ايران، اعتراف كوچكي كردند. (در اصل مقامات ایرانی پاسخ منفی خود را بطور ضمنی به پیشنهاد غربی ها اعلام نمودند).

*جمهوري اسلامي ایران جهت اثبات حسن نیت خود، ضمن پاسخ دادن به اکثر شبهات و ابهامات 6 کشور مذاکره کننده تأکید کرد که فعلاً درباره توقف دائمی غني سازی20درصد بحث نمي کند ولي درخواست تعلیق این نوع غني سازي را بطور موقت با تعین زمان مشخص و آنهم بر مبنای معاهده ان پي تي به گونه اي که مخل حقوق ملت ایران نباشد، را در ازاء لغو همه تحریمها و پذیرش حق غني سازي 5درصد قابل بررسي میداند. (لکن آمریکا بعنوان رهبر کشورهای غربی تحریم کننده ایران، ماهیت برنامه هسته اي ایران را کاملاً نظامی قلمداد کرده و اصلاً  تمایلي به لغو همه و حتی اکثر تحریمها بطور یکجا را ندارد). حال تصور میکنید که با این موضع گیریها، مذاکرات به نتیجه خواهد رسید؟ 

*در حالیکه کمتر از دو روز تا زمان آغاز دور جدید مذاکرات قزاقستان2باقیمانده است، اظهار نظرهای مقامات و صاحب نظران سیاسی کشورهای غربی از جان کری و خاویر سولانا گرفته تا «ری تکیه» عضو ارشد شورای روابط خارجی آمریکا و رئیس دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه جان هاپکینز درخصوص پیش بینی نتایج مذاکرات، آغاز شده و همگی آنها در تحلیل ها و سخنان خود بر احتمال عدم موفقیت مذاکرات هسته‌ای مقامات ایران و 1+5 تأکید دارند. (مطمئناً اینگونه اظهارنظرها خواسته یا ناخواسته بر روند مذاکرات تأثیر منفی خواهد گذاشت).

*باتوجه به اظهار نظرهای یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که در روز دوشنبه گذشته ایران را متهم کرد که در ارائه مجوز جهت دسترسی بازرسان به سایت نظامی پارچین وقت کشی می کند و همچنین سلح آمیز بودن برنامه های هسته ای کشورمان را زیر سؤال میبرد. اظهارات آمانو درست چند ساعت پس از آن مطرح میشود که سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان در ملاقات با جان کری همتای آمریکایی خود در خصوص ماهیت برنامه های هسته ای ایران ابراز تردید کرد و ادعا کرد که ایران از گفت و گو های هسته ای برای خرید زمان به منظور پیشبرد اهداف هسته ای خود بهره برداری می کند. (احتمالاً اظهارات و اطلاعات ارائه شده از جانب آمانو نیز بر روحیه مذاکره کنندگان تأثیرگذار بوده و گفتگوها را با پیچیدگی هائی روبرو خواهد نمود).   

* از همه مهمتر اینکه انتخابات ریاست جمهوری ایران در پیش میباشد و بطور قطع هرگونه توافق قابل توجه و موفقیت آمیز مقامات ایران و 1+5، برگ برنده ای برای کاندیدای مورد حمایت دولت محسوب خواهد شد که مطمئناً نه مقامات غربی و عربی و نه کاندیداهای ریاست جمهوری ایران راضی به این رخداد نخواهند بود. (پس بطور قطع توافقات مهم ایران و 1+5، در دولتهای یازدهم به بعد صورت خواهد گرفت).

 

*نکته آخر و قابل تأمل این است که جنگ اقتصادی نابرابر کشورهای بزرگ غربی به رهبری آمریکا برعلیه ایران و همچنین تحریمهای همه جانبه چند سال اخیر موجب شده است تا سرعت اقتصاد ایران گرفته شود و موانع متعددی بر سر راه فعالیت تجاری، صنعتی، سرمایه گذاری خارجی و مراودات بانکی ایران قرار گیرد. (لکن این واقعیت را در نظر داشته باشید که چنانچه همین امروز مشکلات هسته ای و ابهامات موجود بین ایران و 1+5 مرتفع شده و تمام تحریمهای بین المللی برداشته شود، حداقل 5 سال طول خواهد کشید تا اقتصاد ایران در عرصه جهانی و متعاقب آن در داخل کشور نظم و انضباط واقعی خود را پیدا کند).

(2)

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در خاتمه گفت: بالاخره چه بخواهیم و چه نخواهیم این مذاکرات دو روز دیگر انجام خواهد شد و علیرغم موانع و تاریکی های موجود بر سر راه مذاکرات، میبایست به حصول نتایج مثبت نشست قزاقستان2  امیدوار بود و برای پایان مشکلات دعا کرد اما همچنانکه پیش از برگزاری دور اول مذاکرات قزاقستان عرض کردم تیم مذاکره کننده ایران و مقامات هدایت کننده مذاکرات آنها در داخل کشور، با مدیریت درخور تحسین خود طوری برنامه ریزی کنند که در این نشست با حسن نیت حضور پیدا کرده و همه عینکهای بی اعتمادی را از چشم های خود بردارند و همه چیز را به دیده بی اعتمادی نگاه نکنند. زیرا دور میز مذاکره نباید همه را متهم حساب کنیم مگر اینکه عکس آن ثابت شود بلکه باید همه را پاک و منزه بدانیم مگر اینکه عکس این مسئله اثبات شود. لکن وارد مذاکره شدن با این تفکر که همه متهم هستند مگر این که عکس آن ثابت شود، ممکن است که منافع و موقعیت های مثبتی را از دست ما بگیرد پس باید عینک خوش بینی به چشم داشته باشیم.

 

البته عینک خوش بینی به معنای ساده لوح بودن نیست. بلکه در عین حالیکه با حسن نیت پای میز مذاکره حاضر میشویم باید کلاهمان را نیز سفت و محکم نگه داریم تا باد کلاهمان را حین مذاکرات نبرد. مطمئنم که اگر تیم مذاکره کننده عزیزمان بتوانند مذاکرات را خوب مدیریت کنند بطور قطع قادر خواهند بود که از تهدیدهایی که تا به امروز بر علیه مان وجود داشته است، فرصت بسازند چه بسا بتوانند این دور از مذاکرات را انشاالله با یکسری از موفقیت های جدید بپایان برسانند که با مذاکرات گذشته تفاوت اساسی داشته باشد.

 

باتوجه به تحریم هایی که اخیراً برعلیه کشورمان اعمال شده و سری جدیدی از تحریم ها که توسط برخی از کشورها از جمله ایالات متحده در حال پیگیری است. چنانچه باز هم مذاکرات پیش رو به بن بست بخورد، مطمئناً هر دو طرف ضربه سنگینی را متحمل خواهند شد. پس امیدوارم این دور از مذاکرات موفقیت آمیز باشد.