خوش‌بيني به پيشنهاد جديد آمريكايي‌ها

خوش بینی وزیر امور خارجه به تغییر سیاست واشنگتن در قبال تهران

صالحی: پیشنهاد تازه آمریکا متفاوت است

وزیر امور خارجه ایران «شدت و گستردگی» اعلام آمادگی آمریکایی‌ها برای گفت‌وگو با ایران را «متفاوت از قبل» دانست و نسبت به «احراز نیت صادقانه» مقامات واشنگتن در این خصوص ابراز امیدواری کرد. علی اکبر صالحی که عصر جمعه در یک برنامه تلویزیونی حاضر شده بود، با اشاره به مذاکرات اخیر ایران و گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان، پیرامون برنامه هسته‌ای ایران گفت: «طرفین امروز احساس می‌کنند برای نوعی برون رفت از شرایط فعلی آمادگی ایجاد شده است. اعلام آمادگی‌ای که به تازگی آمریکایی‌ها برای گفت‌وگو داشته‌اند، با گدشته فرق دارد. وقتی بررسی می‌کنیم شدت و گستردگی و شرایط را متفاوت می‌بینیم.»

وی ادامه داد: «مقام معظم رهبری هم برای ما روشن فرمودند: هر موقع احراز شد که نیت آنها صادقانه است و قصد رفتارهای پیشین خود را ندارند، پیشنهاد آنها را بررسی می‌کنیم. من به این مساله بسیار امیدوارم.» وزیر امور خارجه در عین حال تاکید کرد که مجموعه تحت مدیریتش «با عنایت به جایگاه مهمی که دارد نمی‌تواند کاری انجام دهد که از چارچوب نظام خارج باشد.» صالحی گفت: «ما هیچ وقت کاری نمی‌کنیم که خارج از خواسته نظام باشد. هر قدمی که ما برمی‌داریم قدمی است حساب شده در چارچوب معین شده که هدف نهایی‌اش اعتلای نظام جمهوری اسلامی ایران است.»

سخنان صالحی در پی چند ماه بحث بر سر احتمال گفت‌وگوی مستقیم ایران و آمریکا در رسانه‌ها و موضع گیری‌های رسانه‌ای مطرح می‌شود. بحثی که در دوره جدید، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و در رسانه‌های آمریکا مطرح شد، اما بعد از آن به سطح رسمی رسید و در یکی از مهم‌ترین موضع‌گیری ها، جو‌بایدن، معاون رییس‌جمهور آمریکا اوایل بهمن ماه در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «هرگاه که ایران جدی باشد، ایالات‌متحده آماده مذاکره مستقیم با این کشور برای حل مساله هسته‌ای است.» البته صالحی نیز در همان کنفرانس پاسخ این اعلام آمادگی را داد و گفت: «از پیشنهاد معاون رییس‌جمهور آمریکا و همچنین اظهارات وزیر خارجه جدید این کشور در رابطه با مذاکره مستقیم، استقبال کرده و با دید مثبت به این اظهارات می‌نگریم. امروز نیز ما در رابطه با موضوع هسته‌ای آماده گفت‌وگو هستیم، اما مذاکره با آمریکا باید عادلانه و با نیت واقعی برای حل مساله باشد.»

حدود دو هفته پس از این تحولات هم، مقام معظم رهبری در جمع مردم تبریز موضع نظام را درباره این موضوع به صراحت اعلام و تاکید کردند: «نظام اسلامي و ملت ايران برعكس دولتمردان آمريكايي، اهل منطق هستند؛ بنابراين اگر از طرف مقابل حرف و رفتار منطقي ببينند به آن پاسخ مناسب مي‌دهند.» حضرت آيت‌الله‌خامنه‌اي، خودداري آمريكا از زورگويي و شرارت، احترام گذاشتن به حقوق ملت ايران، عدم دخالت در امور داخلي ايران كه در حمايت از فتنه گران 88 كاملا آشكار بود و پرهيز از آتش افروزي در منطقه را از جمله نشانه‌هايي دانستند كه اگر بروز كند مي‌تواند نشان دهنده حسن نيت دولتمردان آمريكايي باشد.

تحلیل صالحی از تغییر در رفتار آمریکا

اینک هم وزیر امور خارجه ایران در یک برنامه تلویزیونی بار دیگر بر راهبرد مقام معظم رهبری در مورد رابطه با آمریکا تاکید کرده است. او البته این بار تحلیل خود را از اظهار نظرهای مقامات آمریکایی و نیز رفتار گروه 1+5 در مذاکرات آلماتی ارائه کرد که نشان دهنده افزایش خوش بینی و امیدواری دستگاه دیپلماسی ایران به حل و فصل این اختلافات بر سر برنامه هسته‌ای ایران است. 

به گزارش خبرگزاری‌های فارس، ایسنا و ایرنا، صالحی که در برنامه تلویزیونی «شناسنامه» سخن می‌گفت، با تاکید بر اینکه پرونده هسته‌ای ایران حل خواهد شد، تصریح کرد: قطعا پرونده ایران همانند پرونده کره شمالی یا لیبی نخواهد بود والان هم می‌گویم مساله حل خواهد شد؛ چراکه ما به کاری که انجام می‌دهیم، و به صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای خود اطمینان داریم، بنابراین تزلزلی طی این سال‌ها در مواضع و گفته‌های مسوولان ما وجود نداشته است. 

وی در پاسخ به این سوال که در مذاکرات ایران و 1+5 کدام طرف دست بالا را در فنون مذاکرات داشته است؟ گفت: نمی‌شود اینطور بیان کرد؛ چراکه بحث برد و باخت یا بالاتر وپایین تر مطرح نیست، ولی قاطعانه می‌گویم ایران همواره در عرصه مذاکرات با اقتدار، قوت و اشراف کامل وارد شده است.

وزیر امور خارجه افزود: ایران گمشده متحیر در مذاکرات نیست و این موضوع را طرفین مذاکره‌کننده نیز می‌دانند و اذعان دارند که مسوولان ایرانی به خوبی در مذاکرات وارد می‌شوند و خیلی دقیق هستند. 

وی اظهار کرد: اکنون طرفین مذاکره کننده احساس می‌کنند که آمادگی برای برون رفت از این موضوع ایجاد شده است و در این اواخر نیز آمریکایی‌ها برای گفت و گو اعلام آمادگی کردند که شدت وگستردگی آن با گذشته فرق دارد و نشان می‌دهد که آنها در این مورد جدی هستند. 

وزیر امور خارجه گفت: البته همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند هر زمان این نیت آنان احراز شود و صادقانه باشند و قصد تکرار رفتارهای پیشین را نداشته باشند، موضوع را بررسی خواهیم کرد.

صالحی با بیان اینکه ما فقط با رژیم صهیونیستی رابطه‌ای نداریم و با کشورهای دیگر مشکل خاصی نداریم، گفت: شرایطی ایجاد شده است که بین آمریکا و ایران مشکلاتی به وجود آمده است و مردم ایران از آمریکا گله‌هایی دارند که البته نابه جا هم نیست. از ملی شدن صنعت نفت تا فناوری هسته‌‌ای ما را تحت فشار قرار داده‌اند. الان فهمیده اند که ملت ایران با فشار تسلیم نمی‌شود. پایداری امروز ما یک نقطه عطف و تنطیم کننده حیات این ملت است. همه حساب کار خودشان را خواهند داشت و می‌دانند چگونه با ما رفتار کنند.

تفاوت‌های سه تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای 

وزیر امور خارجه در پاسخ به اینکه به تیم‌های مذاکره کننده هسته‌ای ایران از گذشته تا حال چه نمره‌ای می‌دهید؟ گفت: سوال سختی است چرا که هر گروه، ویژگی خود را داشت. صالحی افزود: در زمان آقای «حسن روحانی»، ایشان گفت‌وگو کننده بسیار واردی بود و شم گفت‌وگو داشت و اهل مشاوره بود و جلسات متعددی را با کارشناسان برگزار می‌کرد و استراتژی او این بود که پرونده به شورای امنیت نرود که در آن زمان نرفت.

رییس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در زمان آقای «علی لاریجانی»، ایشان کار بزرگی انجام داد واینکه بحث فنی هسته‌ای مساله را بست و موضوع شش سوال هسته‌ای تمام شد و در حال حاضر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ما سوال هسته‌ای ندارد و بحث پی.ام.دی (ابعاد احتمالی نظامی) و مطالعات ادعایی مطرح است.

وزیر امور خارجه یادآور شد: اکنون در دوره آقای «سعید جلیلی» نیز کار ایشان بسیار سخت است، چرا که موضوع سیاسی شده است و پرونده نیز در شورای امنیت قرار دارد و موضوع مطالعات ادعایی نیز سیاسی بوده و بنابراین مساله پیچیده و غامض است که ایشان نیز همواره تلاش کرده است با مشورت‌های فراوانی که با کارشناسان انجام می‌دهد، با طمانینه و اتکا به تجربه و معلومات کسب شده، عمل کند.

صالحی به مسوولیت‌های بزرگ‌تر فکر می‌کند؟

صالحی در پاسخ به این سوال آیا به مسوولیت‌های بزرگ‌تر در ساختارسیاسی نظام هم فکر می‌کنید یا نه؟ گفت: تا همین جا هم که پیش آمده‌ام لطف بیش از حد خدا به خودم است. لطف الهی خیلی شامل حالمان شده است که توانسته ایم در این جایگاه قرار بگیریم. زمانی که من عهده دار وزارت خارجه شدم مهم ترین پرونده، پرونده هسته‌ای بود، اما الان فضا چیز دیگری است. الان پیشانی اصلی که در ارتباط با تحریم‌ها کار می‌کند وزارت امور خارجه است. ما داریم تلاشمان را می‌کنیم که فشار کمتری بر مردم ایجاد شود.

دنیای اقتصاد 13 اسفند 1391