اتحادیه عرب چگونه اداره می شود؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از  شبکه العالم، تحلیلگران و ناظران سیاسی منطقه ای و غربی معتقدند که در پشت پرده اتحاديه عرب و نشست هاي آن، قطر بي چون و چرا حكومت مي كند و شيخ حمد بن جاسم وزير امور خارجه قطر، با تهيه بيانيه ها و مصوبات و ارائه توصيه ها، یک تنه به نيابت از دبير كل و شوراي این اتحاديه تصمیم گیری مي كند.منابع ياد شده خاطرنشان می کنند که پيش از برگزاري هر نشستي در اتحاديه عرب - كه پس از تعليق عضويت سوريه در اين اتحاديه، اکنون بيست و يك عضو دارد - شيخ حمد بن جاسم، به طور مستمر ميان حكام كشورهاي حوزه خليج فارس و دبير خانه اتحاديه عرب در رفت و آمد است تا پيشنهادها و تصميمات قطر و ديگر كشورهاي حوزه خليج فارس، تصویب و در نهايت به اجرا گذاشته شود.

 

 
بدين ترتيب، پيش نويس هر قطعنامه اي كه مورد حمايت 6 كشور حوزه خليج فارس باشد، با راي موافق آنان مواجه مي شود و طبعا" دو كشور نامزد براي عضويت در شوراي همكاري خليج فارس، یعنی اردن و مغرب (مراکش) نيز به آن راي مثبت مي دهند. سه كشور فقير عرب يعني سومالي ، جيبوتي و جزاير كومور هم پیوسته دنباله رو آنها هستند و بدين ترتيب، پيش نويس قطعنامه های مورد نظر قطر، راي يازده كشور از 21 كشور عضو را به دست مي آورد و بدين شكل، دبير خانه اتحاديه عرب عملا خواسته هاي قطر و "برادرانش" را به اجرا مي گذارد.به گفتۀ منابع مطلع از روند نشست های اتحادیه عرب، حمد بن جاسم بيانيه هاي اختتامي شوراي اتحاديه عرب را قبل از برگزاري جلسات تهيه و تدوين مي كند و نسخه اي از بيانيه را درباره موضوعي كه قرار است به مناقشه و بحث گذاشته شود، ارائه مي دهد و قبل از هر جلسه، وزراي خارجه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس به طور جداگانه در اتاقي كه در شوراي اتحاديه عرب به نام "خلوت " شناخته مي شود، گردهم مي آيند و بن جاسم، بيانيه را به آنان ارائه و موافقت آنان را جلب می کند مي كند و پس از آن، بیانیه به مغرب و اردن كه معمولا با تصميمات كشورهاي حوزه خليج فارس مخالفتي ندارند، ابلاغ مي شود و تعداد موافقان  به هشت عضو مي رسد كه شش عضو آن، در شوراي همكاري خليج فارس عضويت دارند.

 

پس از آن نوبت به كشورهاي فقير يعني سومالي، جيبوتي و جزاير كومور مي رسد كه با احتساب  آنها، تعداد موافقان "از پیش تعیین شده" به يازده عضو از مجموع 21 عضو شوراي اتحاديه عرب مي رسد و درنتيجه قبل از مناقشه و بررسی موضوع در جلسۀ رسمی شوراي اتحاديه عرب، موافقت اعضا بدين شكل جلب مي گردد.

 

منابع ياد شده در تشريح برخي از فشارهاي اعمال شده از سوی حمد بن جاسم و سعود الفيصل وزرای امور خارجه قطر و عربستان هنگام راي گيري درباره هر موضوع، چنین می گویند: وزرای امور خارجه قطر و عربستان سعودي هنگام راي گيري درباره هر موضوع، به نمايندگان 5 كشوري كه معمولا" راي آنان راي اكثريت است، خیره می شوند و در برخي موارد وزير خارجه عربستان، در صورت لزوم نماينده بحرين را به منظور اعلام آمادگی برای پرداخت رشوه،  به نزد نمايندگان دیگر کشورها - به ويژه كشورهاي فقير- مي فرستند.منابع آگاه غربي، با بررسی کانون ها و مراکز قدرت در داخل شوراي اتحاديه عرب به این جمع بندی رسیده اند كه سه کانون قدرت در داخل شوراي اتحاديه عرب وجود دارد:

1 - كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس به اضافه اردن، مغرب و فلسطين،
2 - كشورهاي فقير شامل سومالي، جيبوتي و جزاير كومور؛
3 - ساير كشورها

در این میان، مصر از صحنۀ اقدام و تاثیرگذاری در داخل اتحاديه عرب غايب است و سوريه نيز كه سال گذشته عضويتش در شوراي اتحاديه عرب به حال تعليق درآمد، هيچ مشاركتي در تصميم گيري هاي شوراي اتحاديه عرب ندارد.در مقابل، كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس درباره همه فرايندهاي راي گيري اتفاق نظر دارند. كشورهاي گروه سوم نیز قبل از هر راي گيري گردهم مي آيند و درباره اتخاذ موضعي واحد، توافق مي كنند؛ اما هنگام راي گيري، نگاه هاي آکنده از تهدید یا تطمیع «حمد بن جاسم» و «سعود الفيصل» به نمايندگان برخي از كشورها، عملا" توافق هاي قبلي را نقش بر آب می کند واكثر كشورها دنباله روي موضع قطر و كشورهاي حوزه خليج فارس مي شوند.منابع ياد شده درباره جزئيات مربوط به مشاجره هاي لفظي شديد در شوراي اتحاديه عرب اعلام كرده اند كه چندی پیش يكي از مسئولان وزارت امور خارجه مغرب، به شدت نماينده دائم كشورش در اتحاديه عرب را مورد انتقاد قرار داد و وي را در ارتباط با اتخاذ برخي مواضع در خصوص موضوع سوريه، به خيانت متهم كرد.

منابع مذكور همچنين ماجرای حضور "سرگئي لاوروف" وزير امور خارجه روسيه در نشست وزراي خارجه شوراي اتحاديه عرب را روايت مي كنند و یادآور می شوند که لاوروف به خاطر مواضع سعود الفيصل و حمد بن جاسم در قبال سوريه، آن دو را با لحن بسیار تند خطاب قرار داده بود.