رقابت ایران با غول‌های نفتی برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت عراق

بولتن نیوز_ صفحه انرزی به نقل از فارس، مدت‌ها است پتروشیمی‌ها به خصوص پتروشیمی‌های خوراک مایع بر خلاف پتروشیمی‌های گازی به جد با کمبود خوراک مواجه هستند.

از سویی گازهای همراه با ارزش نفت در خوزستان و دیگر مناطق نفت‌خیز ایران سال‌ها است که سوزانده می‌شوند و در اغلب موارد هیچ پروژه‌ای برای جمع‌آوری آنها تعریف نشده یا بهره برداری از پروژه‌های تعریف شده مانند NGL سیری که برای جمع آوری گاز همراه میادین نفت دریایی ایران تعریف شده با تاخیر زیادی همراه شده است.

از سوی دیگر نفتا و میعانات گازی به میزان کافی به دست پتروشیمی‌های خوراک مایع ایرانی نمی‌رسد و اغلب آنها به همین دلیل زیر ظرفیت و در لبه سود و زیان حرکت می‌کنند

واقعیت آن است که علاوه بر تعهدات شرکت ملی نفت برای صادرات میعانات گازی، افزایش نرخ ارز نیز انگیزه‌های شرکت ملی نفت و پالایشگاه‌ها را برای صادرات میعانات و نفتا بیشتر کرده است، به همین دلیل مشکل کمبود خوراک پتروشیمی‌های خوراک مایع جدی‌تر شده است.

*نفتای عراقی به جای نفتای ایرانی در پتروشیمی‌ها

بر این اساس این دسته از پتروشیمی‌ها که محصولات با ارزش افزوده بالا و زنجیره ارزشی طولانی تولید می‌کنند نیز به استفاده از نفتای عراقی به عنوان خوراک تمایل  نشان می‌دهند و جایگزینی نفتای عراقی به جای نفتای ایرانی در پتروشیمی‌هایی که شرایط موجود را سریع‌تر درک کرده‌اند آغاز شده است.

اگرچه نفتای عراق کیفیت پایین‌تری نسبت به نفتای ایران دارد، اما در مقابل ارزان‌تر است و امکان دسترسی به آن نیز فراهم‌تر است. به همین دلیل پتروشیمی‌های ایرانی ترجیح می‌دهند از نفتای عراقی به عنوان خوراک استفاده کنند.

*بنزینی که مدت‌هاست به دلیل بی‌تدبیری در مشعل‌ها سوزانده می شود

گازهای همراه میادین نفتی چنان غنی هستند که در محاورات فنی به بنزین وحشی مشهور شده‌اند. این سرمایه‌های ملی مدت‌ها است در مشعل دود شده و به هوا فرستاده می‌شوند و آلودگی‌های شدید زیست‌محیطی ایجاد می‌کنند.

در عین حال متاسفانه شرکت ملی نفت ایران به حدی در جمع‌آوری گازهای همراه میادین نفتی تعلل کرده است که اجرای پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه در بعضی نقاط کشور غیر اقتصادی شده است. این در حالی است که مدت‌ها است پتروشیمی‌ها علاقه و آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری در جمع‌آوری گازهای همراه به ویژه در منطقه خوزستان اعلام کرده‌اند.

شرکت ملی نفت به علت سودآور بودن جمع‌آوری گازهای همراه تا مدت‌ها مجوز سرمایه‌گذاری در جمع‌آوری گازهای همراه را اعطا نمی‌کرد. در عین حال خود شرکت ملی نفت نیز به دلیل کمبود منابع و اولویت‌گذاری غلط، هیچ پروژه‌ای برای جمع آوری گازهایی که به صورت گسترده در مشعل‌های میادین نفتی سوزانده می‌شود تعریف نکرده است.

به تازگی پتروشیمی بندر امام که از کمبود جدی خوراک واحدهای NF خود رنج می‌برد با دستور مستقیم وزیر نفت مجوز سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری گازهای همراه را در قالب طرح NGL3200 دریافت کرده است. پتروشیمی بندر امام فاینانس این پروژه را تامین می‌کند و احداث آن بر عهده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا قرار گرفته است.

*رقابت پتروشیمی های ایرانی با غول‌های نفتی برای مهار گازهای همراه میادین عراق

بر اساس این گزارش به نظر می رسد پتروشیمی‌های ایرانی باز هم درباره تامین صد در صدی خوراک خود و فعالیت با ظرفیت کامل نگرانی‌هایی دارند و به همین دلیل در این مورد نیز به سراغ عراقی‌ها رفته‌اند.

میادین نفت عراق نیز مانند میادین ایرانی گازهای همراهی دارند که در حال سوزانده شدن است و به نظر می‌رسد پتروشیمی‌های ایرانی آماده سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری این گازهای با ارزشنفت در عراق هستند.

طرف عراقی هم از پیشنهاد پتروشیمی‌های ایرانی استقبال کرده‌اند و با توجه به ابراز تمایل طرف عراقی، مذاکراتی با حضور مقامات دولتی ایرانی و عراقی و بخش خصوصی در این زمینه شکل گرفته است،اما از سوی دیگر شرکت شل برنامه‌ جامعی برای جمع‌آوری گازهای همراه در مناطقی از عراق ارائه کرده است که از 5 سال آینده آغاز می‌شود و در این باره قراردادهایی نیز در اختیار دارد.

برنامه شل در پتروشیمی‌های ایرانی تردیدهایی برای ورود و سرمایه‌گذاری در عرصه جمع‌آوری گازهای همراه در عراق ایجاد کرده است. چنانکه آنها سرمایه‌گذاری برای بهره‌برداری کوتاه‌مدت از گازهای همراه میادین را به صرفه نمی‌دانند.

به همین دلیل برای بررسی ابعاد این مساله تیم‌های کارشناسی در سطوح مختلف وزارت نفت تشکیل شده است و مذاکرات طرفین نیز در حال پیگیری است.

حال باید دید آیا شرکت ملی نفت ایران می‌تواند شرایط جذاب‌تری برای شرکت‌های ایرانی و پتروشیمی‌ها در زمینه سرمایه‌گذاری در جمع آوری گازهای همراه فراهم کنند یا سوختن گازهای همراه میادین ایرانی ادامه خواهد یافت و پتروشیمی‌های ایرانی ترجیح می‌دهند با غول‌های نفتی جهان برای جمع‌آوری گازهای همراه میادین نفتی عراق رقابت کنند.