طرح شبنم با کالاهای قاچاق چه میکند

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان شرقی گفت: طرح شبنم یا همان طرح شبکه بازرسی نظارت مردمی در حقیقت ایجاد سامانه‌ای را دنبال می‌کند که در آن همه مردم می‌توانند تنها با داشتن یک گوشی تلفن همراه دارای دوربین و با استفاده از نرم‌افزاری که در اختیارشان قرار گرفته است، علاوه بر اطمینان از اصالت کالای خریداری شده، یاور دولت در شناسایی عوامل توزیع کالای قاچاق و جعلی باشند.

محمد جعفر عظمایی در خصوص دلایل اجرای این طرح افزود: در اکثر کشورهای دنیا‌، کالای قاچاق و جعلی، به عنوان یک کالای غیر قابل اطمینان و نامطمئن شناخته می شود؛ چرا که مشخص نبودن کانال توزیع، واسطه‌ها و نیز تولید کننده واقعی، مشتری را نگران می‌کند که آیا این کالا از اصالت لازم برخوردار بوده و آیا دارای کیفیت مورد نظر خواهد بود یا خیر؟ علاوه بر آن، کالای قاچاق با گسترش اقتصاد زیر زمینی، فشار مالیاتی را بر بخش رسمی وارد کرده و در نتیجه با کاهش فروش، درآمد این گروه را کاهش داده و تولید داخلی را تهدید می‌کند.

افزایش ثروت نامشروع و رانت خواری نیز از دیگر آثار زیانبار کالای قاچاق و جعلی است. به همین علت وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی اصلی بخش تجارت و شبکه توزیع کالا، برای مبارزه توزیع کالای قاچاق و جعلی، اقدام به ایجاد سامانه شبکه نظارت مردمی یا شبنم کرده است.

وی در ادامه با بیان اینکه طرح شبنم یک طرح زیرساختی است که یکی از وظایفش مبارزه با قاچاق است، اظهار داشت: براساس اسناد گمرکی که فرد وارد کننده نشان می دهد. این که کالا از چه کشور و چه شرکتی وارد شده است‌. هم ما وهم گمرگ تک تک این مدارک را به صورت دقیق بررسی می کنیم و تاییدیه مورد نیاز را هم از شرکت مربوطه دریافت می کنی و در این صورت امکان قاچاق کالا به صورت فاحشی کاهش می یابد.

عظمایی ادامه داد: کالاهای قاچاق تا به امروز زیان‌های مختلفی در اقتصاد ایران بر جای گذاشته‌اند ولی پس از اجرایی شدن قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و بالا رفتن قیمت حامل‌های انرژی استفاده از اجناس بی‌کیفیت و قاچاق خارجی به صرفه نبوده و مصرف‌کنندگان با تغییر نگاه خود بی‌رونقی در بازار این کالاها را موجب شده‌اند و امروز با بکارگیری این سامانه می‌توان امیدوار بود که ورود و عرضه کالاهای قاچاق به کشور به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کند.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان‌شرقی گفت: در گمرکات و مبادی ورودی استان بیش از 3 میلیون عدد بارکد طرح شبنم بر روی کالاهای وارداتی نصب شده است.

عظمایی با بیان اینکه در مرحله اول طرح رهگیری کالاهای وارداتی، نصب بارکد شبنم بر روی کالاهایی همچون انواع لوازم خانگی، صوتی، تصویری و موبایل، آرایشی و بهداشتی، اسباب بازی، رایانه و ملحقات آن ضروری است، اضافه کرد: فعالان اقتصادی این حوزه‌ها باید برای دریافت بارکد اقدام کنند.

وی افزود: در این طرح هر تولیدکننده و واردکننده رسمی با مراجعه به سامانه شبنم برای هر قلم محصول خود، بارکد دو بعدی دریافت کرده و بر روی کالا نصب می‌کنند که این بارکد علاوه بر اینکه حاوی اطلاعات کامل کالاست، قابلیت استعلام از سامانه را داشته و اصالت و کیفیت کالا را نیز برای خریدار تضمین می‌کند.

مردم بر کدهای روی کالاها توجه نمایند

معاونت نظارت و بازررسی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی نیز گفت: یکی از اساسی‌ترین اهداف مورد نظر طرح شبنم افزایش تعداد بازرسین است.

اسماعیل عطاپور ادامه داد: در حال حاضر تعداد زیادی بازرس رسمی و افتخاری با سرزدن و بررسی کالاهای غیرمجاز و قاچاق تخلفات را ثبت نموده و در اختیار مراجع نظارتی و قضایی قرار می‌دهند.

وی همچنین افزود: مشخص است که تعداد این بازرسان هرچه قدر هم که افزایش یابد از یک حد معینی فراتر نمی‌رود این در حالی ‌است که شبکه توزیع کالا بسیار گسترده و زیاد است و بین این دو تناسب مطلوبی وجود ندارد. بنابراین در این طرح این امکان برای تک‌تک مردم فراهم شده است که بتوانند به عنوان بازرس عمل نمایند و در نتیجه گستره شبکه بازرسین از شبکه توزیع فراتر خواهد بود.

وی اضافه نمود: مردم می‌توانند برای اطمینان خاطر خودشان هر کالای داری بارکدی را استعلام نموده و از اصیل بودن آن مطمئن شوند. علاوه بر آن می‌توانند تخلفات مربوط به کالاهایی که بارکد آن مخدوش است یا بارکد ندارد را گزارش نمایند.

وی گفت: در صورتیکه تعداد معینی از تخلفات توسط یک فرد گزارش شود و این گزارش‌ها با بررسی بازرسان نهادهای نظارتی تایید شود مورد تشویق قرار خواهد گرفت.

وی در خصوص اینکه چه کسانی با طرح شبنم مشکل دارند، گفت: کسانی که با این طرح مشکل دارند به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول یا قاچاقچی هستند و چون می‌دانند این کد باعث جمع شدن تجارتشان می شود دست به مخالفت با این طرح می زنند‌ و دسته دوم هم کسانی هستند که اطلاع دقیقی از این طرح ندارند و ما امیدواریم این منتقدادن و شاکیان، در دسته دوم قرار داشته باشند.

عطاپور در پاسخ به اینکه آیا در حال حاضر مردم به اینکه کالایی کد شبنم دارد یا خیر توجه‌ای می­کنند؟، تاکید کرد: با گذشت زمان قطعا توجه مردم به داشتن کد روی کالاها افزایش پیدا می‌کند. همانطور که در روزهای اولیه انتشار علامت استاندارد روی کالاها افراد نمی دانستند که این علامت چیست، اما به مرور زمان‌، با تبلیغات و اطلاع رسانی کم کم این موضوع جا افتاد که یک محصول استاندارد باید این علامت را داشته باشد. به اعتقاد من با گذر زمان، مردم کالایی که کد شبنم نداشته باشد را خریداری نخواهند کرد.

فرهنگ سازی مهمترین اصل در اجرای طرح شبنم است

قائم مقام سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی طرح شبنم را به عنوان گامی اساسی در راستای مبارزه با قاچاق کالا دانست و گفت: قاچاق کالا سالانه خسارتی معادل 20 میلیارد دلار به اقتصاد کشور تحمیل می کند .

غلامعلی راستی با تأکید بر لزوم پیاده سازی درست و طبق برنامه طرح شبنم در سطح بازار گفت: فرهنگ سازی مهمترین اصل در اجرای این طرح بزرگ و ملی است.

وی با اشاره به اینکه اراده ملی برای مبارزه با قاچاق کالا در کشور ضروری است، خاطرنشان کرد: سالانه تعدادی از نیروهای انتظامی مستقر در مرزهای کشور در راستای مبارزه با قاچاقچیان کالا به شهادت می رسند و اجرای طرح شبنم در کشور می تواند ادای دینی نسبتبه خون این شهدا باشد.

وی گفت: در مرحله اول اجرای این طرح پنج گروه کالایی لوازم خانگی و صوتی و تصویری، موبایل و رایانه، لوازم آرایشی و بهداشتی، مکمل‌های دارویی و غذایی، تجهیزات پزشکی و اسباب بازی مشمول این طرح بودند.

راستی در ادامه گفت: در راستای حمایت از حقوق مصرف کنندگان و رهگیری کالاهای وارداتی در بخش عرضه و همچنین پیشگیری از عرضه کالاهای قاچاق، اجرای مرحله دوم طرح رهگیری کالاهای وارداتی در 13 گروه کالایی جدید آغاز شده است.

وی اظهار کرد: کلیه لوازم خانگی، کالاهای صوتی و تصویری، لوازم و تجهیزات پزشکی، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی و دارویی، لوازم ساختمانی، اسباب بازی، لوازم ورزشی، اقلام خوراکی و آشامیدنی، کنسروهای دارای بسته بندی، انواع گوشی تلفن ثابت و بی سیم، قطعات گوشی تلفن همراه، انواع چتر، چمدان و کیف و کفش، باطری های قلمی، انواع ساعت، ماشین حساب، پتو، حوله، مجسمه و سایر وسایل دکوری مشمول مرحله دوم طرح شبنم می شوند.

وی ادامه داد: شهروندان می توانند با ارسال کد 16 رقمی شبنم به شماره 3000392 از شناسنامه آن کالا و صحت و سقم آن مطلع شوند.

راستی گفت: در صورت تایید نشدن کالای مذکور جهت انجام پیگیری های لازم پیامکی مبنی بر درخواست آدرس دقیق فروشگاه به مصرف کننده ارسال خواهد شد.

بیشتر تخلفات در واحدهای صنفی بدون پروانه کسب

رئیس اداره امور اصناف و بازرگانان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گفت: با طرح شبنم مشکل قاچاق در حال حل شدن است و باید همه جانبه از این طرح حمایت شود. این طرح برای عدم ورود قاچاق و حمایت از تولید ملی اجرا می‌شود.

علی بابایی اظهار کرد: این طرح باعث امنیت خاطر، تشدید و توسعه تولید ملی است. در کنار تولید ملی قاچاق باعث عدم عرضه تولید داخلی و ورشکستگی تولیدکننده داخلی است.

وی همچنین گفت: با این طرح دیگر تولیدکنندگان نمی توانند محصول بی کیفیت را به بازار عرضه کنند زیرا در حالی که محصول قاچاق، بی کیفیت و خارجی به کشور وارد نمی‌شود تولیدکنندگان داخلی باید تماما نیاز مردم را رفع کنند تا مردم دیگر به سمت کالاهای خارجی نروند.

وی گفت: بیشتر تخلفات توسط واحدهای صنفی صورت می گیرد که پروانه کسب ندارند و در حال حاضر که طرح شبنم در حال اجرایی شدن است واحدهایی که پروانه کسب ندارند اول باید به دنبال آن باشند تا پروانه کسب را اخذ و به فعالیت بپردازند تا کد شبنم به آن‌ها داده شود.

(اکونیوز)