محبت و وفاداري، جايگاه كوچكتر و بزرگتر و احترام
زيباي كوچكترها به بزرگترها، ايثار و از خود گذشتگي، مهماننوازي، گستردگي
چتر حمايتي اعضاي خانواده از هم و بسياري از نكات ديگر نقاط قوت خانواده
ايراني است.
قوام جامعه ايراني به استحكام خانوادههايي است كه اين
جامعه بزرگ را ميسازند و از همين روست كه غرب با ابزارهايي از جنس رسانه،
ماهواره و اينترنت تغيير هويت خانوادههاي ايراني را از طريق تغيير سبك
زندگي پيگيري ميكند. به همين سبب رهبر فرزانه انقلاب با تأكيد بر لزوم
اصلاح سبك زندگي، سؤالات مهمي را در بحث خانواده مطرح فرمودند؛ سؤالاتي كه
پاسخگويي به آنها ميتواند از چالشهايي كه امروز خانواده ايراني با آن دست
و پنجه نرم ميكند، گرهگشايي كند.
رسوخ تجملگرايي
اگر
سؤالات رهبري در رابطه با سبك زندگي را بازخواني كنيم در مييابيم بخش
مهمي از اين سؤالات در رابطه با اهميت خانواده و موانعي است كه امروز كيان
اين بنياد اساسي را تهديد ميكند.
ضمن آنكه خانواده مهمترين مطالبهاي
است كه حضرت آيت الله خامنهاي از غرب مطرح ميسازند و ميفرمايند: ما در
مسئله زن و خانواده از دنيا طلبكاريم.
اما خانواده ايراني امروز با
چه چالشهايي مواجه است؟ دكتر محسن ايماني، عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت
مدرس در گفتوگو با جوان، رسوخ تجملات و مد گرايي افراطي را يكي از
چالشهايي ميداند كه اين روزها دامان خانوادههاي ايراني را گرفته است. وي
ميافزايد: اين تجملگرايي و تمايل به حركت همپاي مدهاي جديد هزينههاي
گزافي را بر دوش خانواده تحميل ميكند كه ميتواند در راستاي تعالي و رشد
اعضاي خانواده و در جايگاه بسيار بهتر و شايستهتري مصرف شود اما با حركت
در مسير تجملات اين پولها صرف خريد مبلمان، پرده، تلويزيون و تلفن همراه
جديدي ميشود كه شايد در عمل هيچ نيازي به آنها نباشد.
تأخير در تشكيل خانواده جوانان
مهريهها
و جهيزيههاي آنچناني، سنگ بزرگي است كه جوانان دم بخت خيلي وقتها زورشان
نميرسد تا اين مانع را از مسير زندگي بردارند و در نتيجه يا از ازدواج
منصرف ميشوند يا اين امر تا كسب توانايي ريالي براي بازگشايي گرههايي كه
خانوادهها در كلاف زندگي جوانان مياندازند به تأخير ميافتد.
به
باور ايماني نيز با عنايت به فرمايشات رهبر انقلاب و با توجه به فرهنگ و
سبك زندگي ايراني - اسلامي بايد به ملزومات حقيقي آغاز يك زندگي مشترك توجه
كرد نه نياز سازيهايي كه از طرق مختلف به جامعه ما القا ميشود.
از
سوي ديگر نيز دوستيهاي خياباني يا آشناييهاي اينترنتي سبب ميشود تا اصل
انتخاب آگاهانه خدشهدار شده و ازدواجهايي بدون شناخت صورت پذيرد كه اغلب
سرانجام خوشي ندارد و خانواده محكمي را به جامعه هديه نميكند.
رسيدن
به انتخاب درست و آگاهانه براي سر گرفتن يك ازدواج پايدار لزوم نگاه
جديتر به كلاسهاي مشاوره قبل از ازدواج را روشنتر ميكند. بنا به تأكيد
اين مشاور خانواده، مطابق گزارش منتشر شده در روزنامه واشنگتن پست، در
امريكا هم كساني كه تجربه دوستيهاي قبل از ازدواج را دارند كمتر قادر به
كسب اعتماد يكديگر هستند.
عاديسازي منحوسترين جداييها
اگر
سري به آمار و ارقام بزنيم در مييابيم بر خلاف آمار ازدواج، آمار طلاق
سوار بر نمودار صعودي، براي فروپاشي خانوادههاي ايراني در كمين نشسته است.
ايماني با اشاره به آساني طلاق در سبك زندگي غربي ميافزايد: در
امريكا دو سوم ازدواجها به طلاق ميانجامد چراكه در سبك زندگي غربي تعهد
خانوادگي كمرنگ است و اگر به اينترنت هم سري بزنيد با انواع و اقسام
تبليغات و كلاً براي طلاق آسان مواجه ميشويد. اين عضو هيئت علمي دانشگاه
تربيت مدرس در مقابل اين سبك زندگي از نگاه سبك زندگي اسلامي به طلاق سخن
ميگويد: در اسلام منحوسترين جداييها، طلاق است.
خدشهدار شدن حريمها با ماهواره
نمايش
خيانت در خانواده يكي از محوريترين مباحثي است كه موضوع اصلي فيلمها و
سريالهاي ماهوارهاي را تشكيل ميدهد. ايماني تأكيد ميكند: با نمايش
سبكهايي از زندگي كه افراد به آساني به خيانت كشيده ميشوند پيامهايي را
به ذهن مخاطب متبادر ميكند كه در نهايت عاديسازي اين رفتارها را در پي
دارد. اين مشاور خانواده از خدشهدار شدن حريم محرم و نامحرم در برخي
خانوادههاي ايراني سخن ميگويد؛ امري كه خود زمينهساز تشويش و درگيري در
اين كانون خواهد شد.
غلبه تك فرزندي
غلبه
پديده تك فرزندي هم از چالشهاي ديگر است كه پايههاي خانواده ايراني را
ميلرزاند. يكي يك دانههاي خانواده هيچ تجربهاي از اجتماعي شدن و روابط
خانوادگي ميان خواهر و برادر ندارند و بخش مهمي از فرآيند اجتماعي شدن را
از دست ميدهند.
همچنين تجردگرايي و علاقه به زندگي مجردي در نسل
جديد نيز از مواردي است كه كيان خانواده ايراني را در معرض خطر قرار
ميدهد. دكتر امان الله قرائي مقدم درباره اين پديده به «جوان » ميگويد:
با خروج روابط ميان اعضاي خانواده از حالت معنوي و شكل گسترده و ستاتي به
سمت هستهاي شدن شاهد چنين پديدههايي هستيم. بنا به تأكيد وي، در
خانوادههاي هستهاي، روابط ميان اعضاي خانواده به صورت موزائيكي است و
اگرچه دركنار يكديگر زندگي ميكنند اما همديگر را احساس و درك نميكنند.
اين جامعهشناس تصريح ميكند:اينگونه روابط خانوادگي در شهرهاي بزرگ شيوع
بيشتري دارد.
ريشههاي عميق خانواده ايراني
به
رغم تمام آنچه درباره چالشهاي خانواده ايراني گفته شد، هنوز هم اغلب
اعضاي خانواده با وجود تمام شلوغيهايشان به دنبال فرصتهايي هستند تا
لحظههاي بيشتري را در كنار هم بگذرانند. هنوز خانه مادر بزرگ و پدر بزرگ
پاتوق تمام اهل فاميل است و حتي كساني كه مجردي زندگي ميكنند، بيشترين
آرامش را هنگامي حس ميكنند كه بر سر سفره در كنار مادر و پدر و ساير اعضاي
خانواده نشستهاند. تغيير سبك زندگي براي اصلاح چالشهاي خانواده ايراني
ضرورتي است كه خود خانوادهها بايد در آن پيشقدم شوند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com