دانشگاه‌ها در کما؛ بودجه نفتی نفس‌های آموزش عالی را بند آورده است
گروه اجتماعی: در حالی که مسئولان ارشد کشور همواره بر لزوم استقلال مالی دانشگاه‌ها و حرکت به سمت درآمدهای غیرنفتی تاکید کرده‌اند، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بودجه سال ۱۴۰۴ نیز بر همان پاشنه سابق می‌چرخد و وابستگی دانشگاه‌های دولتی به بودجه نفتی همچنان ادامه دارد.
به گزارش بولتن نیوز ،روزنامه فرهیختگان در گزارشی با انتقاد از رویکرد بودجه‌ریزی دولت، عنوان کرده که طی سال‌های اخیر، مقامات مسئول تنها راه برون‌رفت از وضعیت فعلی را افزایش درآمدهای دانشگاه‌ها از طریق انجام پروژه‌های برون‌دانشگاهی معرفی کرده‌اند، اما این رویکرد نتایج ملموسی به همراه نداشته است.
بر اساس این گزارش، اعتبارات وزارت علوم در سال آینده با رشد ۳۸ درصدی به ۱۰۶ همت (هزار میلیارد تومان) می‌رسد. از این میزان، حدود ۸۶ همت، معادل ۸۱ درصد کل اعتبارات وزارت علوم، به دانشگاه‌ها اختصاص یافته است. این در حالی است که مؤسسات و مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها باید به صورت میانگین تنها ۱۰ درصد از بودجه خود را از طریق درآمدهای اختصاصی تأمین کنند.
این آمار به وضوح نشان می‌دهد که دانشگاه‌های دولتی همچنان وابستگی شدیدی به بودجه‌های دولتی و به طور غیرمستقیم به درآمدهای نفتی دارند. با وجود رشد ۴۸ درصدی بودجه دانشگاه‌ها، آن‌ها باید رقمی حدود ۱۶ همت را از محل درآمدهای اختصاصی تأمین کنند. مقایسه این عدد با سهم ۲۰ درصدی درآمدهای اختصاصی در قانون بودجه امسال، نشان از افزایش ۲ درصدی اتکای دانشگاه‌ها به بودجه نفتی دارد.
این موضوع نگرانی‌ها را در خصوص استقلال مالی دانشگاه‌ها و تحقق اهداف تعیین‌شده در این زمینه افزایش می‌دهد. در حالی که دانشگاه‌ها باید به سمت جذب پروژه‌های پژوهشی و درآمدزایی از طریق دانش‌بنیان‌ها حرکت کنند، وابستگی بیش از حد به بودجه دولتی، انگیزه و توانایی آن‌ها را در این مسیر تضعیف می‌کند.
کارشناسان آموزش عالی معتقدند که برای تحقق استقلال مالی دانشگاه‌ها، لازم است دولت با ایجاد سازوکارهای مناسب، زمینه را برای افزایش درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها فراهم کند. تسهیل فرایند تجاری‌سازی ایده‌ها و اختراعات، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، و ایجاد ارتباط مؤثر بین دانشگاه‌ها و صنعت، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به دانشگاه‌ها در این زمینه کمک کند.
همچنین، لازم است دانشگاه‌ها نیز با بازنگری در ساختار و فرآیندهای خود، به دنبال کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری باشند. استفاده بهینه از منابع موجود، جذب نیروهای متخصص و کارآمد، و تمرکز بر رشته‌های تحصیلی مورد نیاز بازار کار، می‌تواند به دانشگاه‌ها در رسیدن به استقلال مالی کمک کند.
با این حال، تا زمانی که رویکرد بودجه‌ریزی دولت بر اساس وابستگی به نفت باشد، انتظار تحول چشمگیر در وضعیت مالی دانشگاه‌ها دور از انتظار است. به نظر می‌رسد برای رهایی دانشگاه‌ها از این وضعیت، نیازمند تغییر اساسی در رویکردها و سیاست‌های کلان اقتصادی کشور هستیم.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
