بانک مرکزی باید رویه خود را تغییر دهد/ خطر افزایش تورم در کمین اقتصاد ایران

گروه اقتصادی: یک اقتصاددان گفت: بانک مرکزی با تکرار مکرر اشتباه و اصرار بر نظام چندنرخی باعث حیف و میل منابع ارزی کشورشده و همه سیاست هایی که تاکنون در پیش گرفته کاملا غلط و خطرآفرین است، لذا باید هرچه سریعتر روند خود را اصلاح کند.

وحید شقاقی‌شهری در گفت وگو با بولتن نیوز با اشاره به روند افزایشی نرخ ارز طی دوماه گذشته و تشدید انتظارات تورمی، اظهارداشت: تا اواسط بهمن سال گذشته یک آرامش نسبی در اقتصاد حاکم بود که من اصطلاحا  آن شرایط را آرامش قبل از طوفان نامیدم، اما از اواسط بهمن بنا به دلایل متعددی افزایش قیمت دلار در بازار آزاد شروع شد و حتی زمانی که مردم در تعطیلات نوروز بسر می‌بردند، قیمت دلار در بازار غیررسمی به بالای 60 هزار تومان رسید. همچنین، تحولات اخیر هم بر نااطمینانی‌ها افزود و قیمت دلار حتی به بیش از 70 هزار تومان به صورت موقتی افزایش یافت.

وی افزود: درنتیجه این تغییرات، چشم انداز پرتلاطمی پیش روی اقتصاد ایران قرار گرفته است. از طرفی هم  دولت سیزدهم امسال در سال پایانی خود قرار دارد، چون خرداد 1404 انتخابات ریاست جمهوری در پیش داریم.از آنجا که دولت‌ها در سالهای پایانی بسیار محتاط عمل می‌کنند، می‌توان انتظار داشت که امسال قدرت و صلابت لازم برای اصلاحات اقتصادی ازدست می‌رود. علاوه براین، انتظار این است که آبان ماه امسال انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هم باعث تشدید نااطمینانی ‌ا خواهد شد.

این استاد دانشگاه تربیت مدرس، با اشاره به اینکه ناترازی‌های اقتصاد کلان هم موضوع دیگری است که شرایط را تشدید می‌کند، گفت: متاسفانه دولت هنوز هیچ راهکاری برای حل ناترازی‌ها ارایه نکرده و حتی اصلاحاتی را هم آغاز نکرده است. ناترازی‌هایی مثل برق، گاز، بنزین، آب یا صندوق‌های بازنشستگی. این ناترازی‌ها تصویرپرتلاطمی را از آینده اقتصاد ایران ارایه می‌کند. از طرفی در سال 1402 متاسفانه کسری‌های دوگانه حساب سرمایه و تجاری غیرنفتی تشدید شدند؛ تاجایی که کسری حساب تجاری به بالای 17 میلیارد دلار رسید وکسری حساب سرمایه هم که نشان دهنده خروج سرمایه از کشور است به بیش از 15 میلیارد دلار رسیده است که جمع این عوامل، علامت‌های پرخطری را به بازار ارز صادر کرده‌اند.

شقاقی‌شهری با بیان اینکه پیش‌بینی این بود که در نتیجه این کسری‌ها بازار از خرداد متلاطم شود، ولی زودتر آغاز شد، گفت:در واقع این تلاطم‌ها از بهمن شروع شد و نتیجه آن تا به امروز باعث کاهش بیش از 20 درصد از ارزش پول ملی شده است. این کاهش ارزش پول ملی در ماه‌های آینده بار تورمی خواهد داشت.برآوردهای من این است که هر 10 درصد کاهش ارزش پولی ملی، در سه ماه آینده یک بارتورمی 4 درصدی را به اقتصاد کشور اضافه خواهد کرد.

این اقتصاددان تصریح کرد: یعنی با احتساب کاهش 20 درصدی ارزش پول ملی در دوماه گذشته، در خرداد ماه انتظار این است که حدود 8 درصد به نرخ تورم نقطه به نقطه اسفند 1402 اضافه شده باشد. اینها علامت‌های التهابی و تشدیدکننده انتظارات تورمی است، بنابراین دولت باید خیلی آگاهانه و سریع برنامه مهار ناترازی‌های اقتصاد کلان را رونمایی کند و از سویی موضوع مدیریت حکمرانی ریال را با صلابت و قدرت آغاز کند. کاهش واردات و کنترل کسری‌های تجاری غیرنفتی را باید در دستورکار قرار دهد و مهمتراز آن باید برنامه‌ای برای جلوگیری از خروج سرمایه از کشور داشته باشد.

او اضافه کرد: مساله مهمتر سیاست‌های پولی است؛ بانک مرکزی باید از این لجاجت در نظام چندنرخی نرخ ارز دست بردارد. راهبرد بانک‌مرکزی در سیاست چندنرخی کاملا اشتباه است و این راهبرد اشتباه پیامدهای ناگواری برای اقتصاد ایران خواهد داشت. 

این استاد اقتصاد دانشگاه با بیان اینکه بانک‌مرکزی همچنان برنرخ مرکز مبادله اصرار دارد در حالی که تمام معادلات اقتصاد ایران خود را با بازار آزاد تنظیم می کند، گفت: این اصرار بانک‌مرکزی بر سیاست نظام چندنرخی باعث حیف و میل منابع ارزی کشور شده  است و لذا بایدهر چه سریعتر از این راهبردهای اشتباه برگردد. بانک‌مرکزی مکرر در حال اشتباه است. در همه سیاست‌هایی که در پیش گرفته کاملا غلط است و خطرآفرین است. 

او افزود: بانک‌مرکزی باید از افراد خبره و اقتصاددانان مشورت بگیرند و یا حداقل سیاست‌های خود را اصلاح کنند تا بتوان امیدوار بود که سناریوهای بدبینانه در اقتصاد ایران برای 1403  رخ ندهد.

شقاقی‌شهری در پاسخ به این سئوال که آیا با اصلاح رویه‌ها می توان امیدوار بود که سناریو بدبینانه رخ ندهد، گفت: امید نیاز به تدبیر و اصلاح رویه‌ها دارد؛ حتما لازم است که تصمیم‌های سخت گرفته شود. حتی شروع آن هم می‌تواند علامت مثبت و پیام امیدوارکننده ای را به اقتصاد صادرکند که اصلاحات آغاز شده است.