آیا صدای سازمان زمین‌شناسی را می‌شنوید؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از زمین‌ نامه، علیرضا بهداد، دانش‌آموخته مهندسی معدن: رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی کشور (جی.اس.آی)، چندی پیش در جریان معرفی طرح تحول زمین‌شناسیِ استان یزد، درباره خروج نیروهای متخصص از این سازمان اظهاراتی کرد که نگرانی شدیدی در میان اهالی بخش معدن، صنایع معدنی و فعالان رشته‌های گوناگون علوم زمین به‌وجود آورد.

به گفته علیرضا شهیدی، در طول برنامه ششم توسعه ۱۵۰ نفر از نیروهای متخصص این سازمان به‌دلایل گوناگون از بدنه حاکمیتی زمین‌شناسی خارج شده‌اند و این سازمان مجبور است برای انجام مطالعات زمین‌شناسی از چین و روسیه یارِ قرضی برای انجام پروژه‌های خود بگیرد.

پرسش اینجاست که این‌ ۱۵۰ نفر از جی‌اس.آی به کجا کوچ کرده‌اند؟ آیا در سایر نهادهای دولتی مشغول به‌کار شده‌اند، به بخش خصوصی رفته‌اند، به شغل دیگری خارج از تخصص زمین‌شناسی روی آورده‌اند یا اینکه به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند؟

دلیل کوچِ آنان چه بوده است؟ آیا از کمبود حقوق و مزایا ناراضی بوده‌اند؟ نسبت به فرهنگِ سازمانیِ موجود گلایه داشته‌اند؟ کار کردن در محیط دولتی برای آنان غیر جذاب بوده است؟ پیشرفتی در آیندهِ کاری خود نمی‌دیده‌اند؟

از این دست پرسش‌ها زیاد می‌توان مطرح کرد اما مشخص است که نتیجه این خروجِ بزرگ، تهی شدنِ بدنهِ کارشناسی و علمی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی از نیروهای متخصص بوده و هیچ‌ نیروی جدیدی به‌جای این افراد جذبِ جی.اس.آی نشده‌ است.

از سویی دیگر با توجه به کاهش جمعیت و خالی شدن ظرفیت دانشگاه‌های کشور، علاقه‌مندی برای تحصیل در گرایش‌های گوناگونِ علوم زمین و مهندسی معدن کاهش یافته و دانشجویان بیشتر مایلند در رشته‌هایی دیگر که آینده شغلی‌شان در داخل و خارجِ کشور تضمین شده به تحصیل بپردازند.

کمبود دانشجو و متقاضی برای ادامه تحصیل در این رشته‌ها به‌حدی‌ست که حتی باوجود تربیت مدرسانِ دانشگاه در رشته‌های گوناگونِ علوم زمین و مهندسی معدن در سال‌های گذشته، این افراد به‌دلیل نبود دانشجو مجبورند از رشته تخصصی خود فاصله گرفته و اقدام به تدریس در دروس مشترک رشته‌های دیگر روی آورند.

از سویی دیگر با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی و اینترنت پرسرعت در دنیا، تمایل برای انجام کارهای مبتی بر آ‌ی‌تی، هوم آفیس، غیرحضوری و یقه سفیدی افزایش یافته و افراد کمتری حاضرند تا با تحصیل در رشته‌های علوم زمین و مهندسی معدن تن به کار کردن در مناطق دور افتاده و بعضا بدون امکانات با حقوقِ ناچیز دهند.

تبلیغ برای تحصیل در این رشته‌ها نیز بسیار کم بوده و لازم است تا پس از ایجادِ زیرساخت‌های لازم، تبلیغاتِ گسترده‌ای صورت گیرد تا نخبگان و دانشجویان در گرایش‌هایِ گوناگونِ علوم زمین و مهندسی معدن به تحصیل پردازند.

در این میان لازم است تا متولیان و سیاستگذارانِ بخش معدن مانند وزارت صمت، ایمیدرو، جی‌.اس.آی و سازمان نظام مهندسی معدن، با در نظر گرفتن مشوق‌هایی نظیر تخفیف در خدمت سربازی، ایجاد محیطِ مناسب برای تحصیل و اشتغالِ زنان، شغلِ تضمین شده، دانشکده‌های لوکس، خوابگاه‌های هتلی، سفرهای خارجی و بیمه و حقوق از ابتدای تحصیل، دانشجویان را برای ادامه تحصیل در این رشته‌ها ترغیب کنند.