در یک مطالعه علمی ثایت شد؛صدای ترافیک، استرس را به جانمان می اندازد!

به گزارش بولتن نیوز به نقل از سیناپرس، نتایج یک مطالعه پژوهشی نشان می دهد: مواجهه افراد مختلف و به ویژه رانندگان با صداهای ترافیکی مختلف، میزان استرس را در آن ها افزایش داده و هورمون های مربوطه در این خصوص مانند کورتیزول را در یدن به جریان می اندازد. 

آلودگی صوتی، یکی از مهم ترین عوامل فیزیکی زیان آور در محیط های کاری در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه محسوب می شود. بر اساس گزارش سازمان جهانی سلامت، اختلالات روان شناختی و بیولوژیکی ناشی از صدا، اثرات ناخوشایندی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دارند.

امروزه مواجهه با صدا یکی از جنبه های مهم زیست محیطی و بهداشتی است که در تمام محیط ها از جمله محیط های کاری و اجتماعی، اجتناب ناپذیر است. افراد در مشاغل مختلف به واسطه ابزار و تجهیزاتی که استفاده می کنند، با صدا مواجهه دارند. یکی از این مشاغل، رانندگی است. در بسیاری از حوادث رانندگی علت حادثه را می توان به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به خطای انسانی ارتباط داد که عمدتا به دلیل عوامل محیطی به ویژه صدا رخ می دهد.

بنا بر گفته های محققان، مهم ترین اثرات صدای ترافیک در چهار دسته عملکرد فیزیکی، فیزیولوژیکی، روانی و شناختی-ادراکی طبقه بندی می شوند. صدا با تأثیر گذاشتن بر عملکردهای شناختی افراد، بر تمرکز آن ها تأثیر می گذارد و موجب تأخیر در اعمال پاسخ های مناسب از سوی آنان در شرایط و موقعیت های حساس می گردد.

در مطالعات مختلف مشخص شده است مواجهه با صدا سبب افزایش بروز واکنش های تنش زا از سوی افراد می شود که در مواقع حساس، این واکنش ها احتمال ایجاد حوادث را افزایش می دهند. قرار گرفتن در معرض صدا علاوه بر افت شنوایی، موجب ایجاد مشکلات جسمی و روحی بسیاری می شود که از آن جمله می توان به افزایش ضربان قلب، آریتمی قلبی، تغییر در ریتم تنفس، افزایش فشار خون، اختلالات خواب، آزردگی ناشی از صدا و وزوز گوش اشاره کرد.

این موضوع با توجه به اهمیت بالایی که دارد، توجه تیم پژوهشی پنج نفره ای از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه علوم پزشکی تهران را به خود جلب کرده است.به گزارش سیناپرس، آن ها در مطالعه ای که با محوریت این موضوع انجام داده اند، تاثیرات صدای ترافیک حین رانندگی را بر غلظت هورمون استرس و برخی دیگر از واکنش های بدن، بررسی کرده اند.

در این مطالعه، تعداد قابل توجهی از مردان در محدوده سنی 18 تا 35 سال مشارکت داشته اند و با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز رانندگی در آزمایشگاه، یک ساعت رانندگی کرده اند. آزمایش‌ها در دو شرایط صوتی مختلف شامل صدای زمینه ای (35 دسی‌بل) و پخش صدای ترافیک با تراز 75 دسی‌بل انجام شده است. محققان، قبل و بعد از رانندگی، نمونه‌های بزاق این افراد را جمع‌آوری کرده و سپس میزان هورمون استرس یعنی کورتیزول و آنزیم آلفا آمیلاز بزاقی را در آن ها سنجیدند.

نتایج این بررسی ها نشان داد:مواجهه با صدای ترافیک حین رانندگی غلظت نشانگرهای زیستی آلفا آمیلاز و کورتیزول بزاقی را افزایش می‌دهد.

به گزارش سیناپرس، آن گونه که مهسا ناصرپور، پژوهشگر گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و همکارانش می گویند: طبق بررسی های انجام شده، غلظت هر دو نشانگر زیستی، در شرایط صدای زمینه بعد از رانندگی به مقدار کمی بیشتر از قبل از آن بود. اما در شرایط مواجهه با صدای ترافیک با تراز 75 دسی‌بل، غلظت هر دو نشانگر زیستی پس از رانندگی به‌طور معنی‌دار و قابل توجهی افزایش پیدا کرد که نشان دهنده بروز استرس واضح و مشخص در افراد است.

آن ها افزوده اند: نتایج ما نشانگر اثر قابل توجه عامل صدا به عنوان یک عامل استرس زای فیزیکی بر تغییرات سطح هورمون استرس یا کورتیزول در بدن است. در این مطالعه، رانندگی به تنهایی عامل استرس زا تلقی نگردید. اما مواجهه با صدای ترافیک سبب افزایش غلظت آلفا آمیلاز بزاقی شد.

این مطالعه نشان داد بین صدای ترافیکی به عنوان یکی از عوامل فیزیکی زیان آور و ترشح کورتیزول و آلفا آمیلاز بزاقی به عنوان دو نشانگر تغییرات مرتبط با استرس در بدن، رابطه زیستی حساس وجود دارد.

به عقیده ناصرپور و همکارانش، طبق نتایج این مطالعه، می توان سنجش آلفا آمیلاز بزاقی را که روشی غیرتهاجمی برای سنجش استرس بوده و تقریباً در دسترس و آسان است، به عنوان شاخصی برای تعیین وضعیت عمومی استرس در رانندگان و دیگر مشاغل توصیه نمود.

این یافته های پژوهشی را مجله مهندسی بهداشت حرفه ای متعلق به انتشارات دانشگاه علوم پزشکی همدان منتشر نموده است.