آخرین وضعیت بارندگی ها و آب سدهای کشور

گروه انرژی: در طی هفته های اخیر و با افزایش سرما و برودت هوا شاهد بارش های خوبی در کشور هستیم که می تواند منجر به بهبود وضعیت آب سدهای کشور شود.

به گزارش بولتن نیوز، در این رابطه علی‌اکبر محرابیان امروز 25 دی ماه در گفت‌وگویی درباره آخرین وضعیت سدهای کشور، گفت: بارش‌ها در بخش‌های قابل توجهی از کشور خوب بود و امیدواریم تداوم داشته باشد، البته پیش‌بینی‌ها نیز در این بخش خوب است، اما در حوزه‌هایی نسبت به شرایط عادی و نرمال به ویژه در استان تهران، البرز، قزوین، همدان و برخی استان‌های شرق کشور فاصله به داریم و انتظار می‌رود با بارش‌های پیش رو جبران شود.

وی ادامه داد: حجم پرشدگی سدها ۴۰ درصد است، این عدد تا ۳۵ درصد هم رسید، اما اکنون وضعیت بهتر است. روان آب‌ها با توجه به برودت هوا کم است که در ماه‌های آینده روا آب‌ها بیشتر خواهد شد و حجم پرشدگی سدها نیز بهبود می‌یابد.

وزیر نیرو گفت: در شرایط کنونی وضعیت تامین آب و برق پایدار است و نگرانی در این دو بخش وجود ندارد و همه تلاش خود را برای تامین پایدار آب و برق خواهیم کرد.

ذخایر آبی کشور چقدر افزایش یافت؟ + عکس

با بارش‌های اخیر میزان برف در کشور معادل یک سوم کل ذخایر آبی سدهای کشور شد و بارش برف نسبت به سال گذشته ۷۱ درصد افزایش داشته است!

افزایش سالانه قیمت آب را خواهیم داشت

به گفته فیروز قاسم‌زاده سخنگوی صنعت آب در نشست خبری در جمع خبرنگاران در 21 آذر 1401 طبق پیش بینی ها شرایط نرمال بارش از اواسط آذر شروع تا اواسط فروردین ادامه خواهد داشت. البته اگر وضعیت بارندگی ها در زمستان هم نرمال باشد، بازهم با کمبود ذخایر آبی مواجه هستیم. چرا که پاییز خشکی را تجربه کردیم و با افت بارندگی ها در کشور مواجه بودیم.

افزایش قیمت آب در سال آینده

قاسم زاده درباره افزایش تعرفه تصریح کرد: سند تعرفه سال آتی در حال تدوین است، افزایش سالانه قیمت آب خواهیم داشت اما در خصوص افزایش تعرفه پلکانی تصمیم گیری نشده است.

او در بخش دیگری از سخنان خود درباره سیاست های تشویقی وزارت نیرو برای مدیریت مصرف نیز گفت: پاداش خوش مصرفی نیز پیش بینی شده که با مصوبه هیات وزیران در قبوض ابتدای آبان اعمال می شود، یعنی مشترکینی که نسبت به آبان پارسال کمتر مصرف کرده باشند مشمول پاداش می شوند.

او درباره احداث حوضچه برای حل مشکل تامین آب اظهار داشت: در شمال کشور با احداث حوضچه و جمع آوری آبهای بهنگام نسبت به تامین آب کشاورزی اقدام می شود و آب پشت سد سفید رود نیز به مصرف کشاورزی در ارتفاعات و شرب می رسد. برای جنوب کشور نیز سدهای ساحلی پیش بینی شده تا قبل از ورود آب به دریا ذخیره سازی شود و به این ترتیب هزینه های شیرین کردن آب دریا را نیز به حداقل می رسد.

قاسم زاده همچنین به موضوع استفاده از پساب برای حل بحران آبی در کشور اشاره و تصریح کرد: برنامه این است که ۲.۷ میلیارد متر مکعب از این مسیر ذخیره سازی داشته باشیم، اما اجرای این طرح هزینه دارد و نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد بنابراین در این راستا بازار پساب مطرح شده است.

او همچنین خاطرنشان کرد: موضوع دیگر برای عبور از بحران آب اصلاح الگوی کشت است که بنا بر این است که ۵۰ درصد از مصرف کم شود و آب قابل برنامه ریزی در بخش کشاورزی باید تا ۱۴۰۵ حدود ۱۵ میلیارد متر مکعب کاهش یابد.

سخنگوی صنعت آب یادآور شد: کاهش تلفات نیز در دستور کار عبور از بحران آب است، اکنون ۳۰ درصد آب بدون درآمد داریم که ۸ درصد از آن قابل احیا است اسناد در این بخش آماده است تا بتوانیم دستاورد هایی داشته باشیم.

انتقال آب برای شرب نداریم

وی درباره انتقال آب بین حوضه ای در کشور گفت: انتقال آب مگر برای شرب نداریم علاوه بر این سیاست ابلاغی این است که برای صنعت تخصیصی از آب سطحی و زیرزمینی نداریم و این بخش باید از آب دریا و پساب تغذیه شود.

قاسم زاده تعداد چاه های مجاز کشور را ۵۰۰ هزار حلقه و تعداد غیرمجازها را ۳۵۰ هزار حلقه عنوان کرد.

سخنگوی صنعت آب درباره احداث سد خرسان در کهگیلویه و بویر احمد و احتمال به زیر آب رفتن روستاها و بناهای تاریخی منطقه گفت: این سد به منظور تامین آب شرب یزد احداث می شود، اما در هر حال برای احداث سازه ها مهندسی ارزش داریم و سود و هزینه بررسی می شود و ضرورت اجرا مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این خصوص به ازای روستاهایی که زیر آب می رود منطقه مسکونی و زمین در اختیار کشاورزان قرار می گیرد همچنین سعی بر این است که بناهای تاریخی زیر آب نروند اما در هر هر حال طبیعی است که همواره این موضعات وجود دارد و ممکن است بناهای تاریخی و یا مناطق مسکونی زیر آب بروند که تمهیدات لازم در این خصوص اندیشیده می شود.

هشدار بی آبی و وضعیت ۱۷ سد مهم کشور

بررسی آخرین آمار رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران تا 20 دی ماه 1401 نشان می‌دهد که در آن زمان مجموع ذخایر آبی سدهای کشور ۱۸ میلیارد و ۷۷۰ میلیون مترمکعب بوده که این میزان ذخیره آب، نشان‌دهنده میزان پرشدگی ۳۸درصدی است؛ درواقع حدود ۶۲ درصد ظرفیت مخازن سدهای کشور خالی بوده است.

میان سدهای مهم تأمین آب شرب کشور، ۱۷ سد، میزان پرشدگی زیر ۲۰ درصد دارشتند و بیش از ۸۰ درصد ظرفیت مخازن این سدها خالی بوده است.

اسامی این ۱۷ سد بدین شرح است:

یک چهارم ظرفیت سدهای جهان تا 27 سال دیگر از بین می رود

بر اساس یافته های تحقیقات سازمان ملل متحد، حدود ۵۰ هزار سد بزرگ در سراسر جهان بیش از یک چهارم از ظرفیت خود را تا سال ۲۰۵۰ در نتیجه افزایش رسوب، از دست می دهند که امنیت انرژی و آب جهانی را تحلیل می برد.

دانشگاه سازمان ملل متحد اعلام کرد ظرفیت سدهای جهان از شش تریلیون متر مکعب، به ۴.۶۵۵ تریلیون متر مکعب تا سال ۲۰۵۰ کاهش پیدا خواهد کرد و باید اقداماتی برای رسیدگی به این مشکل و حفظ زیرساخت ذخیره سازی حیاتی انجام شود.

گل و لای که در مخازن آب در نتیجه تغییر جریان طبیعی آب، انباشته می شوند، می توانند به توربینهای برق آبی آسیب زده و تولید برق را کاهش دهند. جریان رسوب در طول رودخانه هم ممکن است مناطق بالادستی را در معرض خطر سیل قرار دهد و زیستگاههای پایین دستی را تخریب کند.

در تحقیقات سازمان ملل متحد، اطلاعات بیش از ۴۷ هزار سد در ۱۵۰ کشور مورد بررسی قرار گرفت و نشان داد ۱۶ درصد از ظرفیت ذخیره سازی این سدها از بین رفته است. ایالات متحده با از بین رفتن ۳۴ درصد از ظرفیت سدهای خود تا سال ۲۰۵۰ روبروست و برآورد می شود برزیل ۲۳ درصد، هند ۲۶ درصد و چین ۲۰ درصد از ظرفیت سدهای خود را تا آن زمان از دست خواهند داد.

منتقدان همواره هشدار داده اند هزینه های اجتماعی و زیست محیطی بلندمدت سدهای بزرگ، بسیار بیشتر از فایده های آنها است.

ولادیمیر اسماختین، مدیر موسسه آب، محیط زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل متحد و یکی از نویسندگان این تحقیقات گفت: سدسازی در سراسر جهان همین حالا هم به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده و سالانه حدود ۵۰ سد ساخته می شود که در مقایسه با ساخت هزار سد در اواسط قرن گذشته، نصف شده است.

چین در راستای برنامه کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و کنترل انتشار گازهای گلخانه ای، همچنان به ساخت سد روی رودخانه های بزرگ ادامه می دهد اما پروژه هایی مانند "تری گورجس" که بزرگترین تاسیسات برق آبی جهان به شمار می رود، از نظر اجتماعی و محیط زیستی، مخرب بوده است.

بر اساس گزارش رویترز، تحقیقاتی که سال گذشته انجام شد، نشان داد سدهایی که چین بر روی رودخانه مکونگ ساخته است، جریان رسوب در کشورهای پایین دستی را برهم زده و وضعیت زمین را تغییر داده و معیشت میلیونها کشاورز را به خطر انداخته است.