دیپلماسی فعال از شانگهای تا نیویورک

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کیهان، رئیس‌جمهور در این سفر علاوه‌بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با تعدادی از سران کشورهای شرکت‌کننده در این نشست نیز دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد و دیدارهای جانبی دیگری نیز خواهد داشت.
آیت‌الله رئیسی در روزهای پایانی هفته گذشته نیز سفری سه روزه به شهر سمرقند ازبکستان داشت تا در قالب شرکت در بیست و دومین نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، برقراری نظم عادلانه بین‌المللی از طریق چندجانبه‌گرایی اقتصادی را دنبال کند و در همین راستا تکمیل فرآیند عضویت دائم در این سازمان تا انجام ۱۰ دیدار دوجانبه با سران کشورهای حاضر در این اجلاس در راستای توسعه همکاری‌های منطقه‌ای را می‌توان رهاورد قابل‌ توجه سفر رئیس‌جمهوری به سمرقند دانست.

تبدیل سیاست خارجی منفعل به دیپلماسی فعال در دولت سیزدهم

موضوعی که واکنش‌اندیشکده‌های غربی را نیز بر انگیخت و شورای روابط خارجی اروپا با تحلیل نتایج عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای اذعان کرد ایران به‌واسطه همکاری نزدیک‌تر با روسیه و چین می‌تواند در برابر تحریم‌ها و فشارهای غرب مصونیت یابد.
نگاهی به عملکرد دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی، بیانگر اجرای ابعاد نوینی از دیپلماسی گفت وگومحور و منطبق با اصول بنیادین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. دولت رئیسی طی یک‌سال گذشته از عمر خود بر اصل همگرایی منطقه ای، رفع سوء تفاهم میان همسایگان، توسعه و گسترش روابط با همه کشور‌های غیرمتخاصم با اولویت همسایگان تأکید داشته است.
تقویت جایگاه ایران در سازوکار‌های مستقل بین المللی مانند سازمان همکاری‌های شانگهای، ایفای نقش مثبت در نشست‌های چندگانه همسایگان افغانستان، حضور ایران در بریکس پلاس و حضور فعال در ششمین دور نشست سران کشور‌های حاشیه دریای خزر که با استقبال شایان توجه و پاسخ‌های مثبت متقابل همراه بوده، نشان می‌دهد تغییر ریل در مدیریت اجرایی کشور سیاست خارجی جمهوری اسلامی را از انفعال خارج و به دیپلماسی فعال خارجی تبدیل کرده که در قالبی چند بعدی در حال پیشرفت است.

تبیین مواضع جمهوری اسلامی و تشریح ظلم‌ها علیه ملت ایران در سازمان ملل

در چنین شرایطی اولین سفر و تجربه حضور سیدابراهیم رئیسی به نیویورک و مقر سازمان ملل در حالی انجام می‌شود که حضور رؤسای جمهور ایران در مقر سازمان ملل و سخنرانی از تریبون این سازمان همیشه مورد توجه جامعه جهانی بوده است و از این منظر رئیس‌دولت سیزدهم از پتانسیل سازمان ملل در جهت بیان دیدگاه‌ها و مواضع جمهوری اسلامی ایران و نیز تشریح بی‌عدالتی‌ها و ظلم‌هایی که نسبت به ملت بزرگ ایران انجام شده نهایت استفاده را خواهد برد.
از سوی دیگر تحولات منطقه‌ای و جهانی مختلف که پیش روی جمهوری‌اسلامی قرار گرفته، اهمیت این سفر را دوچندان کرده‌ و با توجه به وضعیت پیچیده مذاکرات رفع تحریم‌ها، حضور رئیس‌جمهور کشورمان در آمریکا فرصت خوبی برای تبیین دیدگاه‌های ایران در این عرصه است.
طی هفته‌ها و ماههای اخیر آمریکایی‌ها که مذاکرات را در بن بست قرار داده‌اند، تلاش داشتند ایران را مقصر شرایط ایجاد شده در گفت‌وگوها معرفی کنند و از این جهت حضور در نیویورک فرصتی است تا رئیس‌جمهور کشورمان در دیدار با همتایان خود و همچنین رسانه‌های دنیا، ماهیت عملکرد واشنگتن در این عرصه را تبیین کند.
رئیس‌جمهور در این سفر که حسین امیرعبداللهیان، علی باقری و تیم مذاکره‌کننده به همراه معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور، وی را همراه می‌کنند، قرار است ‌علاوه‌بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و نشست سازمان آموزشی یونسکو، با تعدادی از سران کشورهای شرکت‌کننده در مجمع عمومی نیز دیدار و گفت‌وگو کند و دیدارهای جانبی دیگری نیز داشته باشد.
همچنین رئیسی احتمالا با برخی سران کشورهای اروپایی که ‌عضو تیم مذاکرات نیز هستند، دیدار خواهد داشت. براساس برنامه اعلام‌ شده، رئیس‌جمهور کشورمان روز چهارشنبه، ۲۱ سپتامبر، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی می‌کند. آیت‌الله رئیسی همچنین در جریان سفر خود به نیویورک با ایرانیان ساکن در آمریکا نیز دیدار و گفت‌وگو خواهند داشت. دیدار با نخبگان آمریکایی نیز در دستور کار سفر رئیس‌جمهور کشورمان به آمریکا قرار دارد.
از سوی دیگر در حالی که ادعاهای زیادی مبنی بر دیدار جو بایدن با رئیس‌جمهوری کشورمان در جریان این سفر مطرح شده بود اما روز گذشته آیت‌الله رئیسی برای چندمین بار در پاسخ به این ادعاها قاطعانه «خیر» را تکرار کرد و گفت:مذاکره مستقیم با آمریکا سودی برای کشورمان ندارد.
رئیس‌جمهور صبح دیروز پیش از عزیمت به نیویورک در فرودگاه مهرآباد در جمع خبرنگاران گفت: «به برکت خون شهیدان و خون شهید سردار سلیمانی حضور من به‌عنوان صدای ملت ایران و ندای تمدنی بزرگ خواهد بود که ایستادگی و مقاومت را پیشه کرده و عزت‌مندانه در همه عرصه‌ها حضور داشته است. طبیعتاً افتخارات بزرگی که ملت ایران آفریده ما را سربلند کرده است و این قدرت به ما جسارت و قدرت می‌دهد تا بتوانیم تا جایی که می‌توانیم حرف‌های ملت ایران را بدون لکنت بیان و از حق ملت بزرگ ایران دفاع کنیم و از مظالم و مفاسدی که ملت بزرگ ایران و جهان را رنج می‌دهد بگوییم».
آیت‌الله رئیسی ابراز امیدواری کرد که این سفر بتواند آنچه از داشته‌های بزرگ ملت ایران است را نمایندگی کند و نماد اعتماد مردم باشد و آثاری برای کشور و نظام و ملت‌های مسلمان و مستضعفان عالم به‌همراه داشته باشد.

برای رسیدن به یک توافق خوب و عادلانه و پیگیری رفع تحریم‌ها جدی هستیم

رئیسی در آستانه سفر به نیویورک به منظور شرکت در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی CBS آمریکا داشت. وی درباره رویکرد دولت خود نسبت به مذاکرات به این رسانه آمریکائی گفت: ما بارها اعلام کردیم که در مذاکرات برای رسیدن به یک توافق خوب و عادلانه و پیگیری رفع تحریم‌ها جدی هستیم. این ادعا(عدم تمایل ایران به بازگشت به برجام) هم از همان ادعاهای بی‌اساسی است که مطرح می‌کنند. الان مشکل توافق کجاست؟ چه کسی و چه جایگاهی برای توافق مشکل ایجاد کرده است؟ آمریکایی‌ها تصمیم نمی‌گیرند. مسئله خیلی روشن است.
رئیس‌جمهور کشورمان افزود: ما به دلیل رفتاری که از آمریکایی‌ها تاکنون دیده‌ایم نمی‌توانیم به آنها اعتماد کنیم و لذا اگر تضمین وجود نداشته باشد به آمریکایی‌ها اعتمادی نیست کمااینکه بارها پیمان‌ها را نقض کرده‌اند.
رئیسی رسیدن به یک توافق خوب را نیازمند سه مولفه مهم عنوان کرد و در تشریح آن گفت: اگر ما بتوانیم از این توافق منافع اقتصادی‌مان را تامین کنیم و آنچه که جمهوری اسلامی بر آن تاکید دارد یعنی «رفع تحریم‌های ظالمانه»، «تضمین اعتمادآفرین و اطمینان‌بخش» و «حل و فصل مسائل پادمانی به صورت قطعی» محقق شود یک توافق خوب کاملا امکان‌پذیر است. ما نشان دادیم هم در مذاکرات صادق هستیم و هم به دنبال یک توافق خوب با رفع تحریم‌ها هستیم.
رئیس‌جمهور کشورمان درباره موضوع تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا تصریح کرد: پیوند زدن مسئله زندانیان به برجام یا توافق کارِ درستی نیست. این موضوع خودش یک مسئله مستقلی است آمریکایی‌ها در این موضوع دارند کار سیاسی می‌کنند.ایرانی‌های بیگناهی در زندان‌های آمریکا هستند که تنها جرم آنها دورزدن تحریم‌ها بوده است. آنها گناهی نکردند که در زندانهای آمریکا بمانند، بلکه باید کنار خانواده‌های خود بازگردند.
وی افزود: بارها به آمریکایی‌ها اعلام شده که این موضوعات می‌تواند با دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران مورد گفت‌وگو قرار بگیرد اما آمریکایی‌ها باز هم با این موضوع سیاسی برخورد می‌کنند و آزادی زندانیان را به برجام پیوند می‌زنند، درحالی که این موضوع می‌تواند به عنوان یک مسئله مستقل انسان‌دوستانه بین دو کشور حل شود.

تاکنون از مذاکره با آمریکایی‌ها هیچ نفعی نصیب ملت ایران نشده است

رئیسی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا تصریح کرد: ما تجربه مذاکرات با آمریکایی‌ها را در موضوعاتی چون « دفع ظلم صدامیان» و «رفع تحریم‌های هسته‌ای» داریم اما تاکنون از مذاکره با آمریکایی‌ها هیچ نفعی نصیب ملت ایران نشده است. یعنی آمریکایی‌ها در مذاکرات و انجام تعهدات خود نسبت به ملت ایران پایبندی نشان ندادند و این سؤال وجود دارد که چرا آمریکایی‌ها نسبت به تعهدات خود پایبند نیستند؟
رئیس‌جمهور کشورمان همچنین درباره تفاوت میان دولت ترامپ و بایدن گفت: ادعای دولت جدید آمریکا این است که با ترامپ و دور قبلی تفاوت داریم. این موضوع را بارها از طریق پیام به ما اعلام کرده و خودشان نیز این مسئله را گفته‌اند اما ما باید به عملکردها نگاه کنیم ببینیم آیا عملکردشان تفاوت کرده یا تفاوت نکرده است.
وی افزود: اگر تفاوت نکرده باید گفت در چه موضوعی شما با هم متفاوت هستید؟ دولت فعلی آمریکا گفته است که ما قبول روشهایی که در دولت قبل انجام شده را قبول نداریم و می‌خواهیم که روشها را تغییر دهیم اما آنچه ما در عمل دیدیم تغییر حاصل نشده است.
آیت‌الله رئیسی گفت: می‌بینیم که تحریم‌ها همچنان ادامه پیدا کرده است در حالی که قرار نبود تحریم‌ها ادامه پیدا کند و قرار بود به تعهدات در توافق عمل شود اما به تعهدات تاکنون عمل نشده است. من فکر می‌کنم دولت جدید آمریکا باید در عمل اثبات کند که متفاوت با دولت قبل است. یعنی در عمل تحریم‌ها را بردارد و به تعهداتی که دولت قبل آن تعهدات را به هم زد و از برجام خارج شد پایبند باشد.
رئیس‌جمهور کشورمان همچنین درباره احتمال دیدار با بایدن در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل نیز تصریح کرد: برنامه‌ای برای ملاقات ندارم. فکر نمی‌کنم که چنین ملاقاتی پیش بیاید. من هیچ‌گونه برنامه‌ای برای ملاقات با ایشان ندارم و همچنان که در قبل هم اشاره کردم نه ملاقات و نه مذاکره را مفید فایده نمی‌بینم.

مصمم به اجرای عدالت به ترور شهید سلیمانی هستیم

رئیسی درباره انتقام از قاتلان سپهبد شهید سلیمانی هم گفت: گروههای تروریستی منطقه و کشورهای سوریه و عراق را ناامن کرده بودند و مردم نیز در مقابل گروههای تروریستی ایستادگی کردند. حاج قاسم سلیمانی قهرمان مبارزه با تروریسم است. یعنی اگر امروز در دنیا بخواهیم یک نماد مبارزه با تروریسم معرفی کنیم حاج قاسم سلیمانی و آقای ابو مهدی المهندس به عنوان دو نماد مبارزه با تروریسم هستند و حقیقتا تلاش آنها و تلاش نیروهای سوری، عراقی و ایرانی در منطقه باعث امنیت شد.
وی ادامه داد: امروز اگر شاهد امنیت در عراق و سوریه هستید مرهون تلاش حاج قاسم سلیمانی است. آیا کسی که نماد مبارزه با تروریسم است باید مورد تشویق قرار گیرد یا ترور شود؟ کاری که آمریکایی‌ها یعنی دولت وقت و شخص ترامپ برای ترور آقای حاج قاسم سلیمانی انجام داد حقیقتا یک جنایت بود. آیا باید به این موضوع رسیدگی شود یا خیر؟
رئیسی با بیان اینکه سؤال این است آیا باید عدالت را دنبال کرد یا نه؟ و کسانی که مرتکب این جنایت و ظلم شدند آیا باید مورد پیگیری قانونی قرار بگیرند یا نه؟ تصریح کرد: آنچه که ما به عنوان جمهوری اسلامی آن را دنبال می‌کنیم و دنبال خواهیم کرد اجرای عدالت است. حتما باید اجرای عدالت را در مورد جنایتی که ترامپ و همدستانش نسبت به ترور یک انسان مجاهد و مبارز که نقش بزرگی در امنیت منطقه داشت دنبال کرد و ما مصمم به اجرای عدالت یعنی رسیدگی به ترور حاج قاسم سلیمانی هستیم.