انتقاد استاد برجسته قرآن از فضاي مبتذل سیما و سینما

استاد ابوالفضل بهرام پور از قرآن پژوهان کوشای معاصر است که از سال‌های پیش از انقلاب در تالیف کتب درسی با شهید آیت‌الله محمد حسین بهشتی و شهید باهنر در زمینه‌ی مسائل قرآنی و دینی همکاری داشته‌است. کوشش و هدف وی ناظر به آسان سازی فهم قرآن برای عامه‌ی مردم است و یک سلسله تفسیرهای تک سوره‌ای آموزشی کم حجم دارد. از جمله‌ی سوره‌ی محمد، سوره‌ی فتح، سوره‌ی حجرات، سوره‌ی «ق»، سوره‌ی ابراهیم، سوره‌ی ملک، سوره‌ی جمعه، سوره‌ی منافقون و سوره‌ی حجر.

این استاد قرآن کریم در نوشته‌ای به نقد فضای حاکم بر صداوسیما به‌ویژه برنامه‌های نوروزی و سینما پرداخته و این نقد را در اختیار رجانیوز قرار داده است که متن کامل آن در ادامه می‌آید:

جناب آقای ضرغامی رئیس محترم صدا و سیما و جناب آقای دکتر حسینی وزیر محترم ارشاد

سلام علی من اتبع الهدی. با کمال تعجب می‌بینیم مسئله‌ي اسلامی محرم و نامحرم توسط پاره‌ای کارگردان‌های مورد سؤال، درفیلم‌ها و سریال‌ها به استهزا گرفته می‌شود. مثلاً در فیلم «ورود آقایان ممنوع»، آقا انگشت خود را بر صورت زن نامحرم فرو می‌برد تا حساسیت او را نسبت به نامحرم برطرف سازد. می‌بینید که این حساسیت مبارک را چگونه پخمگی معرفی می‌کند و بعدها همین زن حجاب را ور می‌اندازد و رعایت نامحرم را خرافه تلقی می‌کند. در صورتی که قرآن کریم روی عفت عمومی با بیان جزيی‌ترین مسائل محرم و نامحرم، شدیدترین حساسیت را نشان داده است به دلیل اینکه قرآن غالباً جزئیات احکام را بیان نمی‌کند به طوری که فرموده است، نماز را اقامه کن، بعد بیان جزئیات آن را به پیامبر (ص) وامی‌گذارد ولی در مورد عفت عمومی، با حساسیت تمام جزيی‌ترین مسائل را بیان می کند آنجا که با دو خطاب مستقل مذکر و مؤنث می فرماید: ای پیامبر! به مردان مؤمن بگو نگاه خود را بر نامحرم کوتاه کنند و به زنان مؤمن بگو نگاه خود به مردان را کوتاه کنند (نور / 30)، زنان صدای خود را در مقابل نامحرم نازک نکنند، و...

در روایات معصومین نیز کیفر سنگینی برای حریم شکنان عفت عمومی تعیین نموده‌اند از این رو مقام معظم رهبری این همه به شماها تأکید فرموده‌اند که حدود شرع را کاملاً رعایت کنید پس چرا عمل نمی‌کنید، ولایت پذیری باید در عمل ظاهر شود. آنگاه می‌بینیم در این فیلم، این مسائل به استهزا گرفته شده و ارشاد هم با تأیید چنین فیلم‌هایی آیات قرآن کریم را پشت سر می اندازد و شما هم آن را پخش می‌نمایید. امام راحل وقتی در آخر فیلمی در معرفی‌نامه‌ي آن، نام عوامل سازنده را مشاهده کرد، به رئیس صدا و سیما حاکمانه فرمود در این فیلم بازی‌گران، مرد و زن بودند ولی دیدم گریم‌کنندگان همه مرد بودند! و از آن پس گریم کنندگان زن و مرد مستقل شدند. این امر یعنی مسئله‌ي عفت عمومی یک حکم قرآنی است. این چه فکری است که از شما آقایان مسئول امور فرهنگی اعم از صدا و سیما و ارشاد مفهوم می شود «برای اینکه مردم را از ماهواره‌ها و فیلم‌های بد دور کنیم، مقداری هم شبه ماهواره پخش کنیم و خواننده‌های معلوم الحال غرب زده را نمایش دهیم.» شما آقایان تکلیف دارید با تولید برنامه های مقبول، منحرفان را جذب کنید نه آن که خودتان جذب منحرفان شوید و به قیمت ناراضی کردن صاحبان متدین انقلاب، آنها را راضی کنید.

لذا قرآن پیش بینی کرد و فرمود لکم دینکم و لی دین.... یعنی به کسانی که شما را به سازش در اصول و فروع دین می‌خوانند بگویید ما یک وجب از اصول و فروع دین خود عقب نشینی نمی‌کنیم، شما را دین و مکتب خود، ما هم اسلام سازش ناپذیر با انحراف و التقاط را خواهیم داشت.

من تعجب می‌کنم که مسئول محترم صدا و سیما، چگونه اجازه می‌دهد که فیلم‌های استهزاکننده اصول و فروع دین پخش گردد. چرا باید در تلویزیون جمهوری اسلامی چندین بار فیلم «ورود آقایان ممنوع» پخش گردد؟ شما آقایان سیما و ارشاد دانسته یا نادانسته، حکم مستر همفر جاسوس انگلیسی سابق را پیاده می‌کنید که گفت اگر سه کار در کشورهای اسلامی انجام بگیرد، نفوذ فرهنگ و استعمار ما در آنجا عملی شده است.

1 ـ مردم را از روحانیت و مرجعیت جدا کنید و راه این است که شخصیت آنها را در ذهن عوام تخریب کنید 2 ـ حجاب زنان را بردارید. و عفت عمومی را مبتذل نشان دهید 3 ـ موسیقی را عمومی کنید. و الان می‌بینیم علاوه بر صدا و سیما در فرودگاه‌ها، سالن‌ها، آسانسورها و پشت گوشی‌های تلفن و موبایل انواع موسیقی‌ها گذاشته‌اند و همچنین درتالارها خواننده‌ي معلوم الحال، مردم را بلند می‌کند و با ترانه و موسیقی مردم را می‌رقصاند و سیما هم مأمور پخش آن می‌شود. هر چه واعظان و عالمان دین کار تربیتی می کنند، عوامل حوزه‌ي شما کار آنها را ضایع می-کنند.

مؤمنین از شما انتظار داشتند که اسلام نزد شما عزیزتر باشد، خواهش می‌کنم درست عنایت فرمایید. آیا شما تحلیل و مفهوم این آیه را می‌دانید یا نه؟ به فرض اگر می‌دانید پس چرا برخلاف آن موضع گرفته‌اید و اگر نمی‌دانید پس توجه فرمایید و خود را از خطر محاکمه خداوند برهانید.

قرآن کریم فرمود «لقد كان لکم فی رسول‌الله اسوه حسنه» یعنی ای بندگان من! خود را از لحاظ رفتار و افکار شبیه پیامبر (ص) و اهل بیت او کنید تا بهشت برای شما باشد. در حال حاضر شبیه‌ترین مردم به پیامبر (ص) که اعمال و رفتارشان الگوی‌مان باشد، چه کسانی هستد؟ الگوی ما شخصیت‌هایی مانند امام خمینی، مقام معظم رهبری، علما و مراجع، نخبگان علمی، شهدا و... هستند که باید شرح حال زندگی آنها از کودکی تا زمان حاضر مطرح شود تا معلوم شود در زندگی آنها، کدام عمل تقوایی و عمل صالحی نقطه‌ي عطف موفقیت آنها در تمام عرصه‌های زندگی شده تا به این مقام دست پیدا کنند. گفته‌اند شهید بهشتی در 17 سالگی نماز شبش ترک نمی شد یک بار پدر ایشان با استفاده از تاریکی شب به قنوت طولانی او گوش داد که عرضه می‌دارد بارالها کاری کن یک گوشه‌ي مسئولیت اسلام بر دوش من باشد (آیا این برای جوانان آموزنده نیست؟)

حالا من از جناب آقای ضرغامی می‌پرسم: در لحظات مهم تحویل سال که زمان توجه دادن مردم به خدای تعالی و دعا و شنیدن نصایح شخصیت های دینی و سیاسی مقبول بود، چه کردید شما امسال بر خلاف سال‌های قبل این لحظه ها را به بی‌راهه کشاندید و در تمام کانال‌های سیما هنرپیشه ها و بازیگران زن و مرد را ارائه دادید. آیا هر بازیگر زن الگوی حجاب زنان ایران است؟ آیا هنرپیشه‌ها و بازی‌گران زن و مرد الگوی ما هستند ؟ آیا آنها در اعمال و اعتقادات خود شبیه‌ترین اشخاص به پیامبر اسلام هستند که در تمام کانال‌ها شرح حال‌شان به مردم تعلیم می‌شود؟ آیا صالح‌تر و مومن‌تر از آنها که اسوة نبوی باشند نداشتید که به مردم معرفی کنید ؟ تازه عده‌ای از آنها هنرپیشه‌های زمان شاه بوده‌اند. مصاحبه و گفت و شنود با آنها در مقابل دیدگان داخل و خارج از کشور چه ارزش دینی و سیاسی و انقلابی داشت؟ کدام پیام معناداری را منتقل کردید؟ شما امسال از اکثر خط قرمز ها عبور کرده و در همایش ها از زنان و مردانی که در سیما ممنوع التصویر بودند دعوت کردید؟ با وضع پوشش‌های نامطلوب در صورتی که آنها قبلاً مهمان‌های ممنوع بودند ولی چرا امسال گرامی داشته شدند!؟ و خواننده‌هایی که به سبک غربی می خواندند عرضه شدند.

و حالا در این دهه‌ي اول فاطمیه می بینیم یک مرتبه سیما سیاه‌پوش می شود و نوحه‌خوانی و خطابه راه می افتد که از تعادل خارج می شود و به ذهن می رسد که گویی قرار است رضایت دو طیف تبلیغ کننده و مذهبی ها جلب شوند. برای چه؟

آیا آسان جلوه دادن روابط غیر مشروع میان زن و مرد نامحرم، ایستادن در برابر احکام قرآن هست یا نه؟ آیا پخش فیلمی با چنین محتوا از نظر شما چه حکمی دارد و جناب آقای وزیر ارشاد که برای فیلم های بدتر از آن مجوز صادر می کند چه نظری دارد؟ من به یکی دو نمونه از آنها اشاره می کنم.

جناب آقای ضرغامی که بخشی از امور فرهنگی کشور در اختیار شماست، در حضور شما فیلمی پخش می‌شود که زن شوهردار دوباره با نامزد قبلی که پسرعموی او بوده، ارتباط برقرار می کند. سپس در آخر معلوم می‌شود به علت دل‌داری به پسرعمویش که سرطان داشته مدتی به خانه او می رفته و وقتی شوهر او غیرتی می شود، زن با تعریف ماجرا تبرئه می شود. همه می‌فهمند که در این فیلم هدفی جز حریم‌شکنی محرم و نامحرم و عادی جلوه دادن روابط نامحرمان وجود ندارد. از شما می‌پرسیم که این آقای سرطانی برادر و یا خواهری نداشت که از او پرستاری کند و لازم نباشد که زن جوان شوهرداری، تا بعد از نیمه شب راهی خانه‌ي نامزد قبلی شود؟ این گونه توجیحات برای فریب مسئولان ساده لوح و یا توجیحی برای افرادی است که دغدغه‌ي دینی ندارند.

در فیلم دیگری طعنه‌ي کلاسیک نسبت به روحانی که در لباس سرباز امام زمان عليه‌السلام است، القا می شود و روحانی مورد تحقیر قرار می-گیرد. و توجیه در تأیید این فیلم این بوده است که ما می خواهیم روحانی غیرواقعی را نشان دهیم در صورتی که از طریق همین دفاع بد، روحانی واقعی هم تخریب می شود. من از طلبه‌های جوان درشگفتم که آیا فقط ما مکلف هستیم از این لباس مقدس دفاع کنیم، چرا آنها بعد از این قبیل فیلم‌ها درس را تعطیل نکردند ونگفتند باید تکلیف ما با این توهین و تحقیر مسائل اسلامی که کار تبلیغی ما را ضایع می کند روشن گردد بالاخره ما ترویج اسلام و قرآن بکنیم یا نه؟

همچنین با مجوز ارشاد فیلمی در سینماها اکران می‌شود که زندگی خصوصی خانواده را ارائه می‌دهد که کاملاً فرهنگ دینی خانوادة ایرانی را از هویت خالی می‌کنند [بعداً معلوم خواهد شد که در این گونه فیلم‌ها و اکران و پخش آنها چه دست هایی در کار بوده است] آیا خبر دارید که غالباً برنامه‌های مفید مانند سخنرانی اشخاص برجسته و مقبول دینی و سیاسی، در زمان‌های سوخته، مثلاً دوساعت بعد از نیمه شب پخش می شود ولی فیلم‌ها و سریال‌ها و برنامه‌های بیهوده در ساعات پربیننده پخش می‌شود. کسانی مصمم شده و دستور دشمن را عملی می‌سازند که فرهنگ دینی مردم را به تدریج معدوم سازند. معلوم است که وقتی مردم عقیده‌ي صحیح اسلامی را از دست بدهند به هر سو رانده خواهند شد. یکی از پیروان امام باقر عليه‌السلام با شخصی که به تناسخ اعتقاد داشت، مراوده می کرد. امام به او فرمود: یا با او باش یا ما! زیرا عقیده است که عمل را تولید می‌کند. پس مسئولین برای اینکه خطای فکری نداشته باشند، باید عقاید خود را اصلاح کرده و به افکار خود رنگ قرآنی بدهند. شما نگویید مگر ما رنگ قرآنی نداریم؟ باید عرض کنم عده‌ای از مسئولین نظام که قصد بدی هم ندارند، افکارشان قرآنی نیست، مثلاً در مورد حجاب می‌گویند ما اول باید کار فرهنگی کنیم و تندروی صحیح نیست.

اما به عرض شما برسانم که بی حجابی دو نوع است. گروهی که ناآگاهند باید روی انها کار فرهنگی وسپس اجرایی انجام داد. و گروهی که مأمور حریم شکنی در جامعه هستند مخصوصاً در شهرهای مذهبی در حال اجرای مأموریت هستند قرآن در مورد این گونه اشخاص می فرماید اول کار اجرائی قاطع و تعزیرات و سپس کار فرهنگی کنید. در سوره‌ي نور که بیشتر احکام آن مربوط به عفت عمومی جامعه‌ي مسلمین است، در اول سوره می‌گوید احکام این سوره الزامی و واجب الاجرا است. بعد بلافاصله می‌فرماید «الزانیه والزانی فاجلدوا کل واحد منهما» یعنی زناکار را که حریم خانواده‌ها را ناامن و حکم خدا را سبک می‌کند، شلاق بزنید، سپس کار فرهنگی از قبیل ازدواج آسان و روابط مشروع مرد و زن در حوزه‌ي ازدواج را مطرح می‌کند را مطرح می‌کند.

باز هم از آقایان مسؤل فرهنگی می‌پرسیم که چرا دولت فعلی ما وقتی می‌تواند با قدرت تمام قیمت گاز را از بیست هزار تومان به پانصد هزارتومان برساند و این گرانی و گرانی‌های دیگر را دامن بزند، در مورد بی‌حجابی جامعه ناتوانی می‌کند وقایقران و فوتبالیست وآکروباتیک زن را به خارج می‌فرستد تا عرض اندام کنند. این چه ضرورتی است؟ آیا این عمل به قرآن است؟ چرا نماینده مردم در مجلس از رئیس محترم دولت راجع به حجاب سؤال می‌کند جواب سربالا می‌شنود؟ ما می‌بینیم تنها رهبر معظم انقلاب و ولی امر مسلمین فریادش به آسمان بلند است که اسلام و سنت پیامبر صلي الله عليه و آله را احیا کنید. چرا شماها فریاد «یالَلمسلمین» ایشان را جواب نمی‌دهید؟ چرا دانسته یا ندانسته در مقابل توانمندی شماها اسلام و اعتقادات تخریب می‌شود؟ چرا به عملکرد حوزه‌ي خود نظارت نمی‌کنید؟ جناب آقای حسینی، بهترین عمل برای شما آن است که معاون سینمایی خود را به زیر سؤال برده و نگذارید بیش از این اسلام به استهزا گرفته شود. در نظام اسلامی ما تا یک خیانت و یا عمل مشکوک سیاسی رخ می‌دهد یک زلزله فراگیر پدید می‌آید و دندان پوسیده کشف و طرد می‌شود و این خیلی خوب است. اما وقتی اسلام و دین و روحانیت و امر به معروف و نهی از منکر و حجاب به خطر می‌افتد حرکتی و غیرتی مشاهده نمی‌شود. جناب آقای ضرغامی شما وقتی در مورد انتخابات جوّ فراگیری که وظیفه‌ي این سازمان است، ایجاد می‌کنید که کار به خوبی انجام می‌گیرد پس شما می‌توانید در مورد امور دین و ترویج اسلام جوّ تأثیرگذار برقرار کنید، پس چرا دراین مورد در خاموشی به سر می‌برید؟

در ماه رمضان، چرا باید با نمایش پی در پی سریال‌های کنترل نشده مساجد خالی نگاه داشته شود؟ آیا درست است که در شب‌های رمضان جوانان در خانه ها زمین گیر شوند و از حضور در مساجد عقب بمانند؟ آن هم با موضوعاتی مانند نمایش شیطان در چهره‌ي اشخاص مذهبی، تمسخر قبر و قیامت، انتقال چشم برزخی با پیوند قرنیه، سرگردان بودن ارواح بعد از مرگ و... که عمدتاً مغایر تعالیم اسلام است. مثلاً در یکی از این سریال‌ها شخصی با یک قیافه‌ي محترم و متدین در فیلم ظاهر می‌شود و در ادامه‌ي فیلم معلوم می شود این شخص همان شیطان بوده است. آیا ملتفت هستید این یعنی چه؟

از این اعتراضات سرسری نگذرید و این ایراد اکثر مردم و باید پاسخ‌گو باشید.

کاهش سانسور فیلم های خارجی- مسخره کردن قبر و قیامت و تقدس‌زدایی از مظاهر دین مانند روحانیت در بسیاری از سریال های طنز - فیلم‌های ماه رمضان مانند 5 کیلومتر تا بهشت، و بسیاری از فیلم هایی که به طور علنی و غیر علنی دین را تخریب و اعتقادات خرافی را ترویج می دهند – و از طرفی پخش مستندها و برنامه بسیار مفید از ساعت 12 شب تا 4 صبح که اکثر مردم در خواب هستند و پخش برنامه های مبتذل در ساعات پر بیننده – پخش موسیقی های مبتذل و کاملا مناسب مجالس لهو و لعب و تشویق مردم به خوانندگی و ریختن قبح رقاصی و.... به طور مثال برنامه های کودک مانند فیتیله و عمو پورنگ بچه ها را که دارای روحی پاک و آماده تربیت دینی هستند، به موسیقی و رقاصی عادت می دهند، چه کسی معین کرده است که شاد نگه داشتن فقط به رقاصی و موسیقی است؟ چرا می‌خواهید ما را فریب دهید؟ شما فکر می کنید آینده این بچه ها چه خواهد شد؟

ترویج ترانه‌های مذهبی در مناسبت های شادی با آهنگ های مبتذل - معمولاً در فیلمهای به اصطلاح مذهبی دو گروه ارائه می‌شوند، 1 – شخصیتی دیندار افراطی (خشکه مقدس ) 2 – شخصیتی بی دین التقاطی ولی متمدن و اجتماعی هستند، آیا واقعا شما این تبلیغات سمّی را درک می کنید، البته که درک می‌کنید و...

تذکرات اختصاصی به مدیریت محترم ارشاد

تمام ایراداتی که به رئیس محترم صدا و سیما وارد بود به حضرتعالی دو برابر شامل است زیرا معاون سینمایی شما فیلم هایی را که ضد احکام صریح قرآن کریم است تأیید کرده است.

حالا شما خواهید دید که بعد از اکران فیلم «گشت ارشاد» چگونه فریضه‌ي امر به معروف و نهی از منکر، چهره‌های مذهبی و بسیجی مسخره می‌شوند. شما به رخ ما نکشید که این فیلم‌ها در جشنواره فیلم فجر تأیید شده، آنجا کدام دیندار اسلام‌شناس چنین فیلم هایی را تأیید کرده است؟

شما که فیلم ورود آقایان ممنوع که توهین به آیات سوره‌ي نور است. ملاحظه می کنید که چگونه دختران دبیرستان به مرد ممنوع الورود اظهار عشق می کنند و او انگشت خود را بر صورت بانویی که نسبت به نامحرم حساس است فرو می برد و این مدیر مدرسه را نسبت به این امر بی-تفاوت می کند و حجاب کنار می رود و.... آنگاه معاون سینمایی شما به آن اجازه‌ي اکران می دهد.

جناب وزیر ارشاد، اگر مأموران الهی از شما بپرسند که چرا اجازه دادید چنین فیلم‌هایی تأیید شود چه جوابی خواهید داد؟ چه کسی عامل اصلی تحقیر حجاب و اسلام و ترویج خرافات به عنوان دین در جامعه خواهد بود؟ این معاون سینمایی شما که این گونه فیلم‌ها را مجاز کرده در واقع امر به معروف و نهی از منکر که یکی از فروعات متروکه‌ي دین در جامعه است را متروک‌تر می‌کند. این امر از دو حال خارج نیست یا معاون سینمایی شما دغدغه‌ي دینی ندارد، پس در این صورت این پست برای او خارج از ظرفیت است و اگر او ساده لوح بوده و فریبش داده‌اند که اجازه‌ي پخش فیلم‌های مخرب و ضد دین را می‌دهد باز هم این پست برای او به ضرر نظام است.

ضمناً به اطلاع شما برسانم که مفتضح ترین فیلم‌ها در اتوبوس‌های بین شهری و قطارها، پخش می گردد. آیا این مسئله کار فرهنگی نامیده می شود؟ آیا این مسئله مشکوک نیست؟

من در پایان سخنانم مضمون حدیثی را به عرض صاحبان امضا می رسانم. از رسول گرامی (ص) روایت است گناهی که تا قیامت توبه ندارد، این است که کسی را بر مردم حاکم کنی که شایسته‌ي آن نبوده است. و ما مردم هم اگر به کسانی رأی بدهیم که دغدغه‌ي دینی و خدمت به مردم و کشور ندارد و ولایت فقیه برای او فقط یک شعار است ما هم همین گناه را مرتکب شده ایم.