مروری بر مناسبت‌های امروز ۲۴ مرداد

گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در بیست و چهارم مرداد این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: آغاز عملیات عاشورای ۲ در سال ۱۳۶۴، برگزاری نخستین نشست مشترک ساواک و سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی موساد در سال ۱۳۳۹، اجرایی شدن نخستین بخش از کودتای برنامه ریزی شده آمریکا و انگلیس در ایران با دستگیری شبانه تعدادی از وزیران کابینه محمد مصدق در سال ۱۳۳۲، برگزاری نخستین جلسه مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۲، پذیرش پیمان‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر از سوی رژیم بعث عراق در سال ۱۳۶۹، حمله گسترده رژیم بعث عراق به پایانه‌های نفتی جزیره خارک در سال ۱۳۶۴.

آغاز عملیات عاشورای ۲ در سال ۱۳۶۴:

بیست و چهارم مرداد ۱۳۶۴، عملیات عاشورای ۲ با رمز یا مهدی (عج) به وسیله نیرو‌های زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در منطقه عمومی چنگوله واقع در جنوب شهر مرزی مهران آغاز شد. رزمندگان اسلام با هدف انهدام نیرو‌های عراقی مستقر در منطقه به گردان ۱ و ۲ از تیپ ۱۱۴ لشکر ۳۵ عراق آسیب رساندند.

در مدت آماده‌سازی عملیات «والفجر ۸»، ضرورت داشت جبهه‌ها همچنان فعال نگاه داشته شوند و دشمن به حال خود رها نشود. بر این اساس، در منطقه چنگوله (واقع در جنوب مهران) عملیاتی به تدبیر سپاه طراحی و اجرا شد که هدف از آن، تصرف و تأمین عوارض مهم منطقه و گرفتن تلفات از نیرو‌های دشمن بود؛ بنابراین عملیات محدود «عاشورای ۲» ساعت دو بامداد روز ۲۴ مرداد ماه ۱۳۶۴ با رمز «یامهدی (عج)» در منطقه عمومی چنگوله واقع در جنوب شهر مرزی مهران توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران وبا هدف انهدام نیرو‌های دشمن آغاز شد.

برگزاری نخستین نشست مشترک ساواک و سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی موساد در سال ۱۳۳۹:

اولین جلسه مشترک نمایندگان ساواک ایران و موساد اسرائیل، در مرداد ۱۳۳۹ چهار سال پس از تأسیس ساواک برگزار شد. اگر چه کم و بیش، همکاری بین دو سازمان اطلاعاتی ایران و اسرائیل ادامه داشت؛ ولی پس از حضور استادان و کارشناسان اسرائیلی در ساواک که به منظور آموزش نیرو‌های اطلاعاتی ایران، این روابط از گسترش چشمگیری در سطوح مختلف برخوردار گردید. در سال ۱۳۴۰ پس از حضور فردوست در ساواک و توسل وی به اسرائیل، زمینة مساعد‌تری جهت همکاری موساد و ساواک پدید آمد. در این میان، نقش نصیری که در سال ۱۳۴۳ به ریاست ساواک رسید نیز قابل توجه است. اسرائیل، پس از سپری شدن حدود ۵ سال از آموزش ساواک، زمینه را به منظور استفاده از نیرو‌های امنیتی ایران، مناسب دیده و درصدد برآمد تا از محصول خود به نحو بهتری استفاده کند.

اجرایی شدن نخستین بخش از کودتای برنامه ریزی شده آمریکا و انگلیس در ایران با دستگیری شبانه تعدادی از وزیران کابینه محمد مصدق در سال ۱۳۳۲:

بیست و چهارم مرداد ۱۳۳۲، نخستین بخش از کودتای برنامه‌ریزی شده امریکا و انگلیس در ایران با دستگیری شبانه تعدادی از وزیران کابینه محمد مصدق به مرحله اجرا درآمد. دو روز بعد از اینکه شاه بطور محرمانه فرمان برکناری مصدق و نخست‌وزیری فضل‌الله زاهدی را در رامسر امضا کرد، در روز ۲۴ مرداد، سرهنگ نعمت الله نصیری فرمانده گارد شاهنشاهی، ابتدا فرمان نخست‌وزیری فضل‌الله زاهدی را در مخفیگاه این سناتور فراری به او ابلاغ کرد. در همین روز به نخست‌وزیر خبر رسید که شاه در تدارک کودتایی علیه اوست.

همزمان، نصیری و زاهدی هم پیش‌بینی می‌کردند که برکناری مصدق به آسانی رخ نخواهد داد. به همین دلیل در روز ۲۴ مرداد، پیش از آنکه فرمان برکناری مصدق به او ابلاغ شود، افسران هوادار شاه وارد عمل شدند. در روز ۲۴ مرداد کودتاچیان نخست به خانه دکتر فاطمی، وزیر امور خارجه مصدق، حمله کردند و او را دستگیر کردند. سپس سراغ سرتیپ ریاحی، رییس ستاد ارتش رفتند. بعد از تیراندازی با تنها نگهبان خانه سرتیپ ریاحی، به درون ساختمان محل سکونت او ریختند و مهندس زیرک‌زاده، رهبر حزب ایران و مهندس حق‌شناس، وزیر راه را که با ریاحی در یک ساختمان زندگی می‌کردند، دستگیر کردند. سرتیپ ریاحی یک ساعت زودتر به دستور مصدق به ستاد ارتش رفته بود. قرار بود که گارد شاهنشاهی مراکز مهم شهر مانند ستاد ارتش، وزارت جنگ، ایستگاه رادیو و وزارتخانه‌ها را تصرف کنند و در مخابرات تمام خطوط ارتباطی با خارج را قطع کنند و همچنین تلفنخانه بازار را اشغال کنند.

بعد از این اقدامات و روز پرتنش، افسران هواداران شاه یا آنطور که کوروش زعیم می‌گوید «کودتاچیان»، آماده شدند تا فرمان برکناری نخست وزیر را به او ابلاغ کنند. در این زمان، مصدق دفتر کارش را به خانه‌اش در خیابان کاخ منتقل کرده بود و سرهنگ نصیری باید در این محل فرمان را به نخست وزیر ابلاغ می‌کرد. این دستور آخر شب بیست و چهارم مرداد به مصدق ابلاغ شد، اما در این مرحله با آمادگی همراهان مصدق و بازداشت دستگیری نصیری، کودتا در مرحله نخست با شکست رو به رو شد.

برگزاری نخستین جلسه مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۲:

انتخابات مجلس خبرگان رهبری که براساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی مهمترین وظیفه آن تعیین رهبر نظام اسلامی است، در شرایطی برگزار شد که کشور در حال جنگ با عراق بود. این انتخابات در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۶۱ با شرکت ۱۸ میلیون نفر برگزار شد و در آن ۷۵ نفر از نمایندگان مجلس خبرگان تعیین شدند. نخستین مجلس خبرگان رهبری هم که در واقع دومین مجلس خبرگان (پس از مجلس خبرگان قانون اساسی) بود در ساعت ۹:۱۰ دقیقه ۲۴ مرداد ۱۳۶۲ با قرائت پیام امام خمینی (ره) تشکیل شد.

پذیرش پیمان‌نامه ۱۹۷۵ الجزایر از سوی رژیم بعث عراق در سال ۱۳۶۹:

۲۴ مرداد ۱۳۶۹ صدام حسین عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر را پذیرفت. این عهدنامه مرزی که سه سال پیش از انقلاب اسلامی با وساطت دولت وقت الجزایر به سرانجام رسیده بود پس از امضای عباسعلى خلعتبرى، وزیر امورخارجه ایران و سعدون حمادى، وزیر امورخارجه عراق در ۲۱ و ۲۹ اردیبهشت ۱۳۵۴ به‌ترتیب یه تصویب مجلسین شوراى ملى و سناى وقت رسیده بود. این عهدنامه داراى ۸ ماده و سه پروتکل بود. ۱۲ روز بعد از اشغال کویت یعنی در ۲۴ مرداد ۱۳۶۹ (۱۴اوت ۱۹۹۰) رادیو بغداد برنامه‌های عادی خود را قطع و نامه رئیس‌جمهور عراق به رئیس‌جمهوری ایران را که طی آن عهدنامه ۱۹۷۵ توسط دولت عراق پذیرفته شده بود، قرائت کرد.

حمله گسترده رژیم بعث عراق به پایانه‌های نفتی جزیره خارک در سال ۱۳۶۴:

با فرا رسیدن تابستان ۱۳۶۴، در حالی که تهدیدات عراق برای حمله مجدد به شهر‌ها و اماکن غیرنظامی ادامه داشت، وزیر اطلاعات عراق تهدید کرد که عراق حملات خود علیه کشتیرانی در خلیج فارس را تشدید خواهد کرد، تا بدین وسیله ایران را وادار به نشستن بر سر میز مذاکره کند. همچنین وزیر نفت عراق نیز گفته بود، عراق به نفتکش‌هایی که به بنادر ایران نزدیک شوند حمله خواهد کرد، زیرا این بنادر شاهرگ اقتصادی ایران که ماشین جنگی این کشور را تغذیه می‌کنند، می‌باشد.

به دنبال این تهدیدات، عراق سرانجام در ۲۴ مرداد ۱۳۶۴، پایانه‌های نفتی ایران در جزیره خارک را مورد حمله قرار داد که این اقدام عراق به منزله بنیان نهادن گسترش دامنه جنگ ارزیابی شد. همزمان با حمله عراق به پایانه‌های نفت ایران در جزیره خارک، حملات هوایی عراق علیه مردم غیرنظامی در شهر‌ها ادامه یافت.