همه چیز درباره تزریق دز چهارم واکسن کرونا

به گزارش بولتن نیوز، وزارت بهداشت اعلام کرده است که تمام افراد بالای ۱۸ سال و افراد ۱۲ تا ۱۸ سالی که دچار بیماری‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی بوده یا بیماری‌های زمینه‌ای شدید دارند، در صورتی که شش ماه از آخرین نوبت تزریق واکسن‌شان گذشته، نوبت یادآور واکسن کرونا را تزریق کنند، اما باید پرسید واکسن دز یادآور باید چه نوعی باشد؟، اثرات جانبی آن چقدر است؟، بیماران خاص و افراد مبتلا به سرطان چه نوع واکسنی استفاده کنند؟.

در پی اعلام تزریق دز چهارم واکسن کرونا در کشور، وزارت بهداشت به سوالات مختلف درباره تزریق دز یادآور واکسن کرونا، پاسخ داد که در ادامه می‌آید:

- در تزریق دز چهارم واکسن آیا باید از واکسن خاصی استفاده شود؟

همه انواع واکسن‌های موجود در مراکز واکسیناسیون قابلیت استفاده به عنوان نوبت یادآور را دارند. بنابراین به همه افرادی که بیش از شش ماه از نوبت قبلی‌شان گذشته، توصیه می‌شود یک نوبت واکسن دریافت کنند. دریافت یک نوبت یادآور از هر نوع واکسن، مهمتر از دریافت نوع خاصی از واکسن است.

- نوع واکسن دزهای قبلی با دوره چهارم ارتباط دارد یعنی چه واکسنی زدیم الان باید چه واکسنی بزنیم؟

باید توجه کرد که دریافت یک نوبت واکسن یادآور مهم‌تر از این است که چه نوع واکسنی، تزریق کنیم.

- اگر کسی تاکنون واکسن نزده می‌تواند دز چهارم را بزند یا صرفا برای افرادی است که دز اول، دوم و سوم را زده‌اند؟

کسی که تاکنون واکسن کووید-۱۹ نزده است بیشترین خطر ابتلا به این بیماری را دارد. بنابراین این فرد باید در اسرع وقت مراجعه و واکسن نوبت اول را دریافت و سپس یک ماه بعد نوبت دوم را دریافت کند.

- واکسن‌های ایرانی چقدر از نظر کیفیت و اثرگذاری قابل اعتماد هستند؟

همه واکسن‌های تولید داخل مراحل مطالعات بالینی را منطبق با استانداردهای بین‌المللی و داخلی طی کرده‌اند و نتایج بسیار مناسبی در مقایسه با واکسن‌های وارداتی داشته‌اند. علاوه بر این مقایسه وضعیت ابتلا در کشور خودمان و کشورهای اروپایی نشان‌دهنده یکسان بودن نتیجه واکسیناسیون در کاهش موارد بستری و مرگ ناشی از بیماری است. در حالیکه واکسن‌های متفاوتی استفاده شده‌اند.

- برخی می‌گویند صرفا باید واکسن کرونا که ماهیت پروتئینی دارد، تزریق کنیم و بقیه واکسن‌ها اثر ندارند، آیا این درست است؟

همه انواع واکسن‌های موجود در مراکز واکسیناسیون قابلیت استفاده به عنوان نوبت یادآور را دارند. بنابراین به همه افرادیکه بیش از ۶ ماه از نوبت قبلی‌شان گذشته است توصیه می‌شود یک نوبت واکسن دریافت کنند. دریافت یک نوبت یادآور از هر نوع واکسن، مهمتر از دریافت نوع خاصی از واکسن است.

- آیا با زدن واکسن در برابر کرونا مصون می‌شویم و دیگر به کرونا مبتلا نمی‌شویم؟

مهمترین فایده و دلیل واکسن کووید-۱۹ این است که از فرم شدید بیماری که منجر به بستری و یا عوارض شدید و مرگ ناشی از آن می‌شود، جلوگیری کند. بنابراین امکان ابتلا به بیماری همچنان وجود دارد حتی امکان ابتلا به فرم شدید بیماری نیز وجود خواهد داشت، اما احتمال این واقعه در افراد کامل واکسن زده بسیار کمتر از افراد واکسن نزده است.

- احتمال اثرات جانبی ناشی از تزریق واکسن روی بدن چه میزان است؟

در کشورهای مختلف دنیا بیش از سه میلیارد واکسن کووید-۱۹ تزریق شده و در کشور خودمان نیز بیش از ۱۵۰ میلیون تزریق واکسن کرونا داشته‌ایم. خوشبختانه عوارض جانبی واکسن‌ها عموما خفیف و قابل تحمل بوده‌اند. مهمترین عوارض جانبی درد محل تزریق، بی حالی، ضعف یا خستگی هستند که در طی دو یا سه روز بر طرف می‌شوند که در مقابل درد و رنج ناشی از بیماری کووید-۱۹ و عوارض شدید آن کاملا قابل قبول است.

- تفاوت واکسن آسترازنکا با واکسن‌های ایرانی در چیست؟

واکسن‌های کووید-۱۹ با تکنولوژی‌های مختلف تولید شده‌اند. در تولید واکسن آسترازنکا از ویروس آدنوویروس شامپانزه (که در انسان بیماری‌زایی ندارد) به عنوان حامل برای انتقال جزء آنتی‌ژنی ویروس کووید-۱۹ استفاده شده است و اصطلاحا بر مبنای وکتور ساخته شده است. واکسن‌های دیگر با تکنولوژی‌های مختلف مانند تکثیر ویروس و سپس غیرفعال‌سازی آن(واکسن ویروس غیرفعالی شده)، استفاده از بخشی از ژنوم ویروس کووید-۱۹ به عنوان آنتی‌ژن و تکثیر در خطوط سلولی (واکسن پروتئین نوترکیب) یا بخشی از زنجیره ژنومی ویروس (RNA) و تولید واکسن (واکسن‌های ژنتیکی) انجام شده است.

- تزریق واکسن دز چهارم برای چه دوره‌ای بوده و آیا تا پایان سال باز هم باید واکسن بزنیم؟

وضعیت بیماری کرونا در سطح دنیا و در داخل کشور به دقت رصد می‌شود و بر اساس آخرین اطلاعات علمی در خصوص تزریق واکسن کووید-۱۹ تصمیم‌گیری می‌شود. بنابراین اینکه آیا یادآور دیگری هم نیز خواهد بود یا خیر، بستگی به شرایط و اطلاعات و یافته‌های جدید در ماه‌های آینده خواهد داشت. برخی از محققین معتقدند که احتمالا برای تداوم ایمنی علیه ویروس کووید-۱۹ نیاز به تداوم واکسیناسیون به صورت سالیانه خواهیم بود.

- برای تزریق و اکسن دز چهارم محدودیت سنی وجود دارد؟

تمام افراد بالای ۱۸ سال که شش ماه از نوبت قبلی آنها گذشته است، توصیه به دریافت یک نوبت یادآور می‌شوند. افرادی که در گروه سنی ۱۲ تا ۱۸ سال هستند نیز اگر دچار بیماری‌های تضعیف کننده سیستم ایمنی باشند یا بیماری‌های زمینه‌ای شدید داشته باشند نیز در صورت گذشت شش ماه از آخرین نوبت کاندید دریافت نوبت یادآور واکسن هستند. افراد زیر ۱۲ سال در حال حاضر نیازی به دریافت نوبت یادآور ندارند.

- بیماران خاص و افراد مبتلا به سرطان چه نوع واکسنی استفاده کنند؟

همه انواع واکسن موجود برای این افراد قابل استفاده است.

- کسی که سرما خورده یا به کرونا مبتلاست، نیز می‌تواند واکسن بزند؟

افرادی که مبتلا به بیماری کرونا هستند توصیه می‌شود حداقل تا یک ماه بعد از بهبودی صبر کنند و سپس واکسن بزنند.

- برای زدن واکسن باید ناشتا باشیم یا بعد از آن دستورالعمل خاصی باید رعایت شود؟

برای دریافت واکسن نیازی به ناشتا بودن نیست. بعد از دریافت واکسن به افراد توصیه می‌شود بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در مرکز واکسیناسیون حضور داشته باشند. افرادی که سابقه ضعف شدید بعد از هر گونه تزریق یا گرفتن نمونه خون دارند، باید به کارکنان بهداشتی تزریق کننده واکسن، اطلاع داده و بعد از تزریق نیز دقایقی در حالت استراحت و درازکش قرار گیرند. صرف صبحانه قبل از مراجعه برای دریافت واکسن توصیه می‌شود. مصرف مایعات بیشتر در روز اول و دوم بعد از دریافت واکسن نیز مفید است.