سیل در نصف ایران

سامانه بارشی‌ای که از بامداد یکشنبه 12 دی‌ماه در استان فارس فعال شد سبب بهره‌مندی اکثر نقاط استان از بارش‌های زمستانی و تلطیف شدن هوای استان و شادمانی کشاورزان و باغداران شد اما به دلیل شدت بارش‌ها شهرستان‌های جنوبی استان فارس درگیر سیلاب شدند که منجر به تخلیه منازل در این مناطق شد. در این سیل متاسفانه 5 نفر از هموطنان جان باختند و 12 نفر نیز مصدوم شدند. همچنین 24 شهرستان استان فارس درگیر سیلاب شدند و شدت بارش‌ها در برخی شهرستان‌های جنوبی به حدی بود که باعث انسداد مسیر‌های ارتباطی و بروز خساراتی نیز در مناطق روستایی شد. در شهرستان لارستان بر اثر ریزش بخشی از کوه (قلعه) شاه‌نشین به برخی خانه‌های مسکونی در پایین‌دست خساراتی وارد شد. همچنین تعداد کثیری از گوسفندان روستاییان و عشایر نیز تلف شدند. بارش‌های سیل‌آسا موجب قطع برق مناطق مختلف، مسدود شدن راه‌های روستایی و خسارت به بخش راه و کشاورزی نیز شد. همچنین به دلیل بارندگی‌های شدید همه مدارس بخش وراوی شامل مدارس شهر‌های وراوی و خوزی به صورت غیرحضوری برگزار شد و امتحانات حضوری مقطع متوسطه این بخش نیز لغو شد. همچنین پل ورودی بالاده بیرم نیز شکسته شد و راه ارتباطی اصلی مسدود است. فعالیت سامانه بارشی اخیر در شهرستان لامرد در بخش‌های زیرساختی شهری و روستایی، راه‌های مواصلاتی و کشاورزی، 180 میلیارد تومان خسارت بر جا گذاشت. همچنین بر اثر بارش‌ها 44 واحد مسکونی به صورت 100 درصد و 130 واحد نیز 30 درصد در بخش‌های اشکنان، علامرودشت و مرکزی این شهرستان تخریب شد. بنا به اعلام مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس، حجم آب موجود در پشت سد سلمان فارسی با ۴۵ میلیون مترمکعب افزایش در روزهای اخیر به حدود ۶۵۴ میلیون مترمکعب رسید.

در پی بارش‌های کم‌نظر و طغیان رودخانه‌ها، پل بسیج میناب شکست اما تخریب نشده است به طوری که دستک‌های خاکی ورود به این پل دچار شکستگی ناشی از سیلاب شده است. همچنین بارش‌های کم‌سابقه در منطقه بلوچستان واقع در جنوب استان سیستان‌و‌‌بلوچستان بویژه در ۲ شهرستان چابهار و کنارک در روزهای اخیر موجب آبگرفتگی اکثر معابر و منازل مردم شده و خسارات متعددی به زیرساخت‌ها وارد کرده که در پی آن همه دستگاه‌های امدادی استان را به حالت آماده‌باش درآمده‌اند. در همین باره عبدالغفورهوت، فرماندار کنارک با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 2000 خانه در شهر بندری کنارک درگیر آبگرفتگی است، اظهار داشت: مردم آسیب‌دیده از بارندگی به مواد غذایی، پتو و چادرهای امدادی نیاز دارند و انتظار است نهادهای حمایتی و خیران در راستای کمک به مردم و تامین نیازهای ضروری با فوریت وارد عمل شوند. وی با اشاره به اینکه شهر کنارک به‌ واسطه خاک نفوذناپذیری که دارد نمی‌تواند بیش از ۵ میلیمتر آب را در خود جای دهد و در واقع زمین این شهر کشش لازم برای جذب بیش از 350 میلیمتر بارندگی چند روز اخیر را ندارد، افزود: همچنین بسیاری از محله‌های این شهر دارای کوچه‌های باریک هستند و همین موضوع روند کمک‌رسانی را با کندی مواجه کرده است. وی با اشاره به اینکه ۵ مکان اسکان اضطراری در کنارک پیش‌بینی شده است، خاطرنشان کرد: اولویت با تخلیه آب از خانه‌ها و محلات دچار آبگرفتگی است تا مردم بتوانند به روند عادی زندگی خود بازگردند؛ چرا که بسیاری از مردم به هر دلیلی حاضر نیستند خانه‌های خود را ترک کنند و در مکان‌های اسکان اضطراری مستقر شوند. علیرضا میربهاءالدین، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر سیستان‌و‌بلوچستان با اشاره به اینکه امدادرسانی به مردم آسیب‌دیده 27 روستای ۵ شهرستان چابهار، کنارک، سرباز، نیکشهر و فنوج توسط 113 تیم عملیاتی همچنان ادامه دارد، اظهار داشت: تاکنون ۳ هزار و 565 نفر از شهروندان آسیب‌دیده از سیلاب جنوب استان در قالب 821 خانوار توسط نیروهای هلال‌احمر امدادرسانی شده‌اند. گفتنی است با افزایش 25 میلیون مترمکعبی حجم ورودی آب به سدهای سیستان‌وبلوچستان، مخازن ۴ سد در این استان تکمیل شد.

وقوع بارش‌های سیل‌آسا سبب جاری شدن سیلاب و طغیان رودخانه‌ها در شرق هرمزگان شد که در پی آن به زیرساخت‌های مختلف خسارت وارد و منازل بسیاری از مردم نیز دچار آبگرفتگی شده است. سیلاب به بخش کشاورزی در نقاط مختلف استان خسارات زیادی وارد کرد و محصولاتی که آماده برداشت بودند بر اثر بارش‌های سیل‌آسا و تگرگ از بین رفت. برخی روستاها در شرق استان هرمزگان بر اثر شدت آبگرفتگی تخلیه شده و اهالی به مناطق امن هدایت و اسکان داده شده‌اند. بر اساس آخرین آمار، در بارش‌های اخیر بیش از 270 میلیمتر در میناب و نزدیک به 200 میلیمتر در رودان باران باریده است که باعث آبگرفتگی و جاری شدن سیلاب در برخی مناطق شهری و روستایی و خسارت به زیرساخت‌های عمومی شده است. 

همچنین مجید سعیدی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمان در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به بارندگی بسیار وسیع و گسترده ۲ روز گذشته در استان کرمان اظهار داشت: این بارندگی‌ها و سیلابی شدن رودخانه‌ها و بالا آمدن سطح آب باعث بروز مشکلاتی در 9 شهرستان استان بویژه در مناطق جنوبی استان از جمله شهرستان‌های رودبار جنوب، قلعه گنج، منوجان و ارزوئیه شده است. وی ادامه داد: علاوه بر این در برخی شهرستان‌ها هم مشکلاتی بروز کرد که با اقدامات به‌موقع توانستیم رفع اضطرار داشته باشیم. وی با بیان اینکه در حال حاضر مهم‌ترین معضلی که وجود دارد بسته شدن راه‌ها به دلیل بالا بودن حجم سیلاب‌ها و عدم دسترسی به برخی روستاها به دلیل طغیان برخی رودخانه‌هاست، گفت: در مناطقی که دسترسی ایجاد شده بلافاصله امدادرسانی و توزیع چادر و اقلام غذایی و معیشتی انجام می‌شود. با توجه به هشدار سطح قرمز به دلیل شدت بارندگی، آبگرفتگی معابر و ایجاد محدودیت تردد‌، بر اساس تصمیمات ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران شهرستان چابهار، تمام مراکز آموزشی، ادارات و دستگاه‌های اجرایی سطح شهرستان جز ادارات خدمات‌رسان، آب و فاضلاب، برق، شهرداری، آتش‌نشانی، هلال‌احمر و بیمارستان تعطیل اعلام شد. 

سازمان هواشناسی می‌گوید «کنارک با بارش 100 میلیمتر باران در مدت زمان 20 دقیقه، یکی از شدیدترین بارش‌های تاریخ ایران را به ثبت رساند». به گفته فرماندار کنارک میزان بارش ها طی 3 روز اخیر 322 میلیمتر بوده است. همه محله‌های این شهر 10 هزار نفری زیر آب رفت و حالا وضع شهر بحرانی است. در 70 کیلومتری کنارک، روستای 7 هزار نفری تیس در نزدیکی چابهار هم شرایط ناگواری دارد؛ رودخانه روستا طغیان کرده و آب خانه‌های مردم را برداشته و اینترنت و برق روستا هم قطع است. ستاد مدیریت بحران می‌گوید شرایط وخیمی را می‌گذرانند و نیازمند امکانات هستند. مختار سلحشور، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان هرمزگان نیز عنوان کرد: روستای تنبک که پایین‌دست سد استقلال میناب قرار داشت به طور کلی تخلیه شده و ساکنان آن جهت اسکان موقت به مدرسه‌ای در محله حکمی میناب منقل شدند و آنجا هم 120 دستگاه چادر توزیع شده است. 

سخنگوی اورژانس کشور از افزایش شمار مصدومان و فوتی‌های ناشی از سیل و بارش اخیر خبر داد و گفت: تعداد مصدومان سیل استان‌های جنوبی کشور به ۱۴ نفر رسید. مجتبی خالدی اظهار داشت: تاکنون متأسفانه ۸ تن جان باخته‌اند و ۲ تن نیز همچنان مفقود هستند. سخنگوی سازمان اورژانس کشور گفت: این آمار متعلق به استان‌های فارس، کرمان و سیستان‌و‌بلوچستان است. 

بارش‌های سیل‌آسای زمستانی که طی روزهای گذشته اغلب استان‌های کشور را در بر گرفت، موجب تخریب چندین واحد مسکونی در برخی شهرهای جنوب کشور شد. در همین حال رئیس جمعیت هلال‌احمر از امدادرسانی به بیش از ۲۰ هزار هموطن متاثر از حوادث جوی در ۶ روز گذشته در ۱۷ استان کشور خبر داد. پیرحسین کولیوند با اشاره به اینکه در ۶ روز گذشته ۲۹ استان کشور متاثر از بارش شدید باران، برف و کولاک با سیل و آبگرفتگی درگیر بودند، افزود: ۸۷ شهرستان در ۱۷ استان آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، بوشهر، قزوین، فارس، کرمان، کهگیلویه‌و‌بویراحمد، چهارمحال‌و‌بختیاری، زنجان، سیستان‌و‌بلوچستان، خوزستان، خراسان جنوبی، لرستان، مازندران، هرمزگان و یزد به خدمات امدادی نیازمند بودند که در این استان‌ها در مجموع به ۲۰ هزار و ۵۲۶ نفر امدادرسانی شده است. وی گفت: امدادگران و نجاتگران هلال‌احمر در این مدت به متاثران از حوادث جوی در حدود ۲۵۰ منطقه شامل ٤٩ شهر، ١٦٨ روستا، ١١ منطقه عشایری و ٣٣ محور کوهستانی خدمت‌رسانی کرده و علاوه بر اسکان اضطراری ۳۲۳۲ نفر (برپایی ۳ اردوگاه در چابهار با ظرفیت ٥٠٠ نفر و در کنارک با ظرفیت ١٠٦ نفر)، به 4 نفر خدمات درمانی سرپایی ارائه کرده و ۷۳ نفر را به مناطق امن و 5 نفر را نیز به مراکز درمانی منتقل کردند. همچنین ۶ هموطن در سیل‌ و آبگرفتگی شهرستان‌های داراب، لامرد، بیرم، سیرجان و مهرستان جان خود را از دست دادند. رئیس جمعیت هلال‌احمر خاطرنشان کرد: در عملیات امدادرسانی به متاثران از حوادث جوی در این مدت، از ۲۳۳ واحد مسکونی تخلیه آب انجام و ۱۷۵ خودرو نیز از برف و سیل رهاسازی شد. کولیوند با اشاره به اینکه امدادرسانی در ٦١ شهرستان متاثر از سیل و آبگرفتگی در استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، هرمزگان، کرمان، فارس، بوشهر، خوزستان و خراسان جنوبی ادامه دارد، از توزیع ۳۰۲ دستگاه چادر، ۱۶۰۱ تخته موکت، ۳۰۴۵ تخته پتو، ۱۶ هزار و ۳۰۳ کیلوگرم نایلون، ۹۹۳ بسته غذایی، ۲۸۱۲ کیلوگرم برنج، ۴۴ کیلوگرم خرما، ۱۵۹۰ قوطی کنسروجات، ۳۰۷ شعله والور و ۲۴۶۵ بطری آب معدنی میان حادثه‌دیدگان خبر داد. بر اساس گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی جمعیت هلال‌احمر، عملیات امدادرسانی به متاثران از سیل و آبگرفتگی و برف و کولاک ۶ روز گذشته در کشور با تلاش ٤٧٩ تیم شامل ١٩٢٦ نیروی عملیاتی هلال‌احمر انجام شده است.

 

خدمات‌رسانی به روستاهای درگیر سیل در استان فارس از طریق هوایی و با بالگرد در حال انجام است. معاون امداد و نجات استان فارس گفت: اردوگاه‌های اسکان اضطراری برای اسکان سیل‌زدگان در این شهرستان تشکیل شده است، همچنین بسته‌های مواد غذایی، پتو و چادر نیز آماده شده است. مهدی خوبیار، معاون امداد و نجات استان فارس گفت: بیشترین میزان بارش را در جنوب این استان داشتیم که در پی وقوع سیلاب چندین دستگاه خودرو در این سیل دچار آبگرفتگی و آب‌بردگی شدند. وی با اشاره به اینکه اردوگاه‌های اسکان اضطراری برای اسکان سیل‌زدگان ایجاد شده است، تصریح کرد: همچنین بسته‌های مواد غذایی، پتو و چادر آماده توزیع است. ۴ روستا نیز در معرض سیل و آبگرفتگی است که از طریق بالگرد به آنها امداد‌رسانی می‌شود. خوبیار بیان کرد: متاسفانه ۵ هموطن در شهرستان‌های لار، لامرد و داراب بر اثر سیل و آبگرفتگی جان خود را از دست دادند.

***

سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از دستور فرمانده کل سپاه مبنی بر بسیج نیروها، امکانات و تجهیزات سپاه و بسیج برای امدادرسانی و رفع مشکلات و تامین نیازهای مردم شهرها و روستاهای سیل‌زده استان‌های فارس، کرمان، سیستان‌و‌بلوچستان و هرمزگان خبر داد. در پی نزولات آسمانی و فراگیری بارش‌ها در مناطق جنوبی کشور و وقوع سیلاب شدید و آبگرفتگی در استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، هرمزگان، فارس و کرمان و بروز شرایط بحرانی برای مردم این مناطق، سردار سرتیپ دوم پاسدار رمضان شریف، سخنگو و مسؤول روابط عمومی کل سپاه، از دستور سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فرماندهان نیروها، سپاه‌های استانی و قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا(ص) و همچنین رئیس سازمان بسیج مستضعفین مبنی بر بسیج نیروها، امکانات و تجهیزات برای امدادرسانی، اسکان و رفع مشکلات و تامین نیازهای مردم شهرها و روستاهای سیل‌زده استان‌های فارس، کرمان، سیستان‌و‌بلوچستان و هرمزگان خبر داد. وی افزود: بالگردهای نیروی زمینی و نیروی هوافضای سپاه نیز آمادگی دارند تا در صورت نیاز به منطقه اعزام شده و امدادرسانی انجام دهند.

***

 

مدیرکل شبکه پایش سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز»:

شدت بارش‌ باران و برف در چند روز اخیر موجب بروز خسارت‌هایی در مناطق مختلف کشور شد که یکی از دلایل اصلی این خسارت‌ها، کم‌سابقه بودن و حجم بالای بارش بوده است. مسعود حقیقت، مدیرکل شبکه پایش سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» اظهار داشت: در برخی ایستگاه‌های هواشناسی به اندازه یک سال بارش باران ثبت شده است. وی افزود: کارشناسان پیش‌بینی‌‌ها و هشدارهای قبلی را برای زمستان پربارش داشته‌اند و بارها اعلام کرده بودیم بارش‌های زمستان فراتر از حالت نرمال خواهد بود. حقیقت ادامه داد: این بارش‌ها ادامه‌دار خواهد بود و ضرورت دارد که نهادها و سازمان‌های متولی آمادگی مواجهه با شرایط مشابه را در روزها و هفته‌های آتی داشته باشند. مدیرکل شبکه پایش سازمان هواشناسی تصریح کرد: این میزان بارش اتفاق خوبی برای کشاورزان است، چون بارش‌‌ها موجب افزایش آب‌های سطحی در بسیاری از استان‌ها شده و این منابع آبی برای بخش کشاورزی بسیار مفید و موثر است. وی درباره بروز برخی اشکالات و اشتباهات احتمالی در پیش‌بینی شرایط آب و هوایی و میزان بارش‌ها نیز گفت: ناهنجاری‌های اقلیمی حتی کارشناسان را هم به اشتباه می‌اندازد اما این اشتباهات به اندازه‌ای نیست که در برخی شبکه‌های اجتماعی بزرگنمایی می‌شود.

چند روز است نیمه جنوبی کشور با بارش‌های سیل‌آسا مواجه است و بنا به اعلام برخی مدیران محلی، در روزهای گذشته به اندازه ۱۰ سال باران در برخی مناطق سیل‌زده هرمزگان باریده است به طوری که برخی مناطق کشور از جمله استان‌های هرمزگان، بوشهر و سیستان‌و‌بلوچستان دچار بحران شده‌اند و تلاش امدادگران همچنان برای کمک به افراد در معرض آسیب ادامه دارد. همچنین مطابق اعلام مسعود حقیقت، مدیرکل شبکه پایش سازمان هواشناسی، بر اساس اطلاعات دریافتی از برخی ایستگاه‌های هواشناسی، بارش‌های اخیر برابر با یک سال بارندگی بوده است. شدت بارش‌ها در استان‌های کشور از جمله «کنارک» سیستان‌و‌بلوچستان به حدی بود که رسانه‌ها از تعبیر «کنارک، قربانی بی‌سابقه‌ترین بارش دهه‌های اخیر ایران» استفاده کردند. بر اساس گزارش‌ها جاری شدن سیل در استان‌های فارس، بوشهر، سیستان‌و‌بلوچستان، هرمزگان و کرمان موجب بروز خسارت‌های زیاد از جمله انسداد 18 محور مواصلاتی  در این استان‌ها شده است.  این مسیر‌ها ظرف یک هفته تا یک ماه آینده بازسازی می‌شوند.