بجز پدرخوانده‌ها، مواظب برادرخوانده‌ها هم باشید

گروه سیاسی- دکتر مصباح الهدی باقری پژوهشگر مطالعات بازاریابی سیاسی طی یادداشتی نوشت: " امروز، دولت مردمی صد روزه می‌شود. با اینکه همچنان دولت مشغول تجهیز و بسیج نیروی اجرائی خود است، اما بصورتی مبهم جبهه شکل گرفته برای فعالیت در این برهه از انقلاب، نمایان است و البته به نظر می‌رسد در ۱۰۰ روز دوم بهتر بتوان در مورد توان این جبهه صحبت و تحلیل داشت.

به گزارش بولتن نیوز،آنچه در مروری اجمالی از این صد روز جلوه کرده است را در ۴ نکته بیان می‌کنم:

۱) مهمترین نقطه قوت این دولت، مردمی بودن و حضور بی شیله و پیله رئیس جمهور محترم در متن مردم است. این ارزش، یکی از مهمترین جلوات انقلاب در بدو پیروزی انقلاب بود که خیلی زود در دهه دوم با همت شایان اندیشه و عمل لیبرالی (آن هم در ولنگارترین اکستریم معنائی‌اش) به محاق رفت و بعضا حتی تا مرز عنصری ضد ارزشی هم پیش رفت.

حالا رئیس جمهور در اولین تلاش‌هایش، خود را به میان مردم می‌برد و بدون واسطه از آنها می‌شنود، با آنها می‌نشیند و راحت و صمیمی با آنها حرف می‌زند. قطعا، این همه‌ی انتظار از یک دولت مردمی نیست اما این گام و این حرکت، مقدمه‌ای ضروری برای الان انقلاب است. دولت قبل با همه کارنامه‌اش (که هنوز خیلی مانده تا تبعات سنگین اندیشه حاکم برآن در همه شئون زندگی خود را نشان بدهد)، فاصله‌ای زیاد با توده مردم داشت و آن را امری پوپولیستی می‌دانست. این در حالی است که فاصله‌گذاری آشکاری بین مردمی بودن و مردمی‌نما جلوه شدن، وجود دارد.

دولت مردمی یعنی مردم برای رسیدن به تو و تو برای رسیدن به مردم، بی هزینه شوی. درد مردم درد و دغدغه تو شود و درد تو برای مردم، تعصب و همیاری بیافریند. باندها و گروهها مردم را برایت قیچی و دسته دسته نکنند و همگی مردم، تو را خودی بدانند. دولت سیزدهم تا مردمی شدن راه بسیار دارد و بایستی علاوه بر اینکه نامردمی‌های دولت قبل را هم جبران می‌کند طرحی برای موثر شدن حضور در میان مردم و شنیده شدن موثرشان داشته باشد.

این تکمله هم مهم است که دشمنان و معاندان، با مردم بودن حتی در نازل‌ترین سطح (=حضور غیر موثر در مین مردم) را هم برنمی‌تابند و با توجیهات مختلف، سعی در ناکارآمد جلوه دادن آن می‌نمایند. پس باید با دقت و وسواس هم آن را ادامه داد و هم بر اثربخش‌تر شدن آن ملاحظه فراوان داشت.

۲) بزرگترین نقطه ضعف دولت نیز ناشی از یکی از مهمترین نقاط قوتش می‌تواند باشد و آن حرکت برای پوست‌اندازی در لایه بالائی قوه اجرائی و جوانگرائی است. این ضعف هم، محصول انباشته‌ای از ایجاد لایه سخت قدرت در دولت‌های پیشین خاصه در دولت قبل بود که در آن بصورتی سرطانی جلوه کرد و افرادی با انگیزه‌های خسته و ناتوانی در عملگرائی، تصویری از یک دولت نشسته را متجلی شدند. حالا عده‌ای با فکر و ایده جوان برای حل مساله‌های تلنبارشده، انتخاب گردیده و مشغول شدند.

مهمترین ویژگی ایشان، همان قدرت نونگری، جولان فکر، کار جمعی و توان حل مساله است که می‌توانند خود را از نگاههای سنتی، وارداتی و گرته‌برداری‌شده به مساله‌های قدیمی نجات بدهند و طرحی نو دراندازند. اما باید مراقب باشند که قدرت طلبی و استبداد رای و قبیله‌ گرائی همه خصیصه‌های مثبت جوانی را به ثانیه‌ای هباءا مننثورا می‌کند و این، کمین قطعی شیطان برای بی‌اثر کردن نیروی بی‌نهایت جوان مومن انقلابی است و شاید خسارتی از این گرانبارتر برای جبهه انقلاب نباشد.

این دام پهن است و فقط تحفظ‌های فردی اخلاقی، شخصیت اجتماعی شده (که سعه‌ صدر و اذن خیر ویژگی بارز آن است) و مشاوران و معاشران امین و پخته روزنی است برای فرار از این دام و جو زدگی و افتادن در حواشی. کنار این مساله، کوتاه اشاره کنم همان طور که باید از پدرخواندگی‌‌ها ترسید بیشتر از آن باید از برادرخواندگی‌‌ها لرزید.

۳) نکته دیگر آنکه دولت برای اینکه همه نیرویش بسیج شود و در خدمت یک فکر قرار گیرد، باید از مرحله شعار عبور کرده و گفتمان خود را به تدریج پیاده کند. هر گفتمانی هم تئوریسین و ایدئولوگ لازم دارد، هم ایده‌پرداز، هم ترجمان و هم کارگزار و عامل و اگر این زنجیره در هر بخشی لنگی بزند کل گفتمان، فقط تبدیل به یک لوگو و نماد می‌شود و از محتوا و اثر، تهی. دولت در هر چهار رکن این زنجیره، نیازمند استفاده از اهلیت‌داران و فرهیختگان و خبرگان فکری و اجرائی است خاصه هنوز در گام اول باید به ایده مولف برسیم. از این خلا بیشترین ضربه را حوزه اقتصادی متحمل می‌شود خاصه با این ادراک عدم انسجام نیروهای فکری و کارگزاری‌اش.

۴) بخش ارتباطات رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی دولت هم نزدیک به تعطیل است. یادمان باشد ارتباطات و اطلاع‌رسانی یک نظام یکپارچه لازم دارد تا دولت را نمایندگی کند و البته واسط هوشمندی بین مردم و دولت و سایر ارکان حاکمیت باشد. ارتباطات بدون اطلاع رسانی و اطلاع رسانی بدون ارتباطات، هر دو عقیم و بی‌اثر است. لذا قبل از انتخاب فردی حرفه‌ای و متخصص، باید کسی را پیدا کرد که اولا راهبر باشد و بعد، سازمان بداند و سازمان بسازد و از این طریق بتواند راهبری و پیشرانی مجموعه خرده‌نظامهای روابط عمومی و اطلاع رسانی را بدون تمرکز قدرت در یک نقطه، در قالب سازمانی پویا، متولی گردد. این بخش، شرط کافی برای دولت مردمی است و بدون آن، کمیت کار می‌لنگد.