چرا سگ ازنظر اسلام نجس است/ امنیت غذایی کشور در حوزه گوشت و لبنیات چقدر به سگ وابسته است؟/ آیا اسلام با ضرورت‌های استفاده از سگ مخالف است؟

گروه اجتماعی: به موسسه بين‌المللي امور سگ ایران (IKC) نماینده فدراسیون جهانی علمی و تحقیقاتی سگ (FCI) رفتیم.در پی اخبار و حواشی اخیری که پیرامون این حیوان وفادار مدتی است فضای مجازی را پرکرده، ابهاماتی داشتیم که لازم دیدیم در جمع حاضر، از حضور حجت‌الاسلام حسنی، آقای پوراسماعیل و آقای دکتر نویسنده، استفاده کنیم و ابهامات موجود برای مردم و جامعه را برطرف کنیم.

به گزارش بولتن نیوز، سعید پوراسماعیل، مسئول نمایندگی فدراسیون جهانی سگ در کشور و موسسه امور سگ ایران یا ایران کلن کلاب است. موسسه‌ای که مثل مؤسسات هم‌ترازش در تمام دنیا، ژاپن کلن کلاب موسسه امور سگ ژاپن یا داچ کلن کلاب موسسه امور سگ هلند، عهده‌دار مسائل مربوط به ساماندهی امور سگ در هر کشوری یا برنامه‌ریزی برای نهادهای سیاست‌گذار جهت سازمان‌دهی امور سگ است.

* حاج آقای حسنی، اگر اجازه بفرمائید چند تا سؤال را مطرح کنیم، ببینیم دیدگاه شرع مقدس اسلام در رابطه با این حیوان چه هست. اول اینکه اصلاً چرا میگویند سگ نجس است؟

بسم‌الله الرحمن الرحیم الحمدالله الذی جعلنا من المتمسکین به ولایت علی بن ابی‌طالب. اولین سؤال و مطلبی که راجع به سگ به ذهن انسان می‌رسد، بحث نجس بودنش است. این نجس بودن به چه معناست، چرا خداوند این حیوان را نجس خلق و معرفی کرده است و این نجاست با دیگر نجاست‌ها چه فرقی می‌کند؟

ما در اسلام چند تا چیز را داریم که نجس است. خداوند که خالق موجودات هست؛ چند تا چیز را نجس اعلام کرده؛ ما در اسلام ۱۱ چیز نجس داریم که می‌فرمایند از این‌ها اجتناب کنید. یک دلیل ظاهری می‌تواند داشته باشد، یک بعد معنوی. خون، ادرار، مدفوع این‌ها جز نجاست‌ها هستند؛ اما اینکه نجس است پس غیربهداشتی هم هست؟ ما نمی‌توانیم از آن‎ها استفاده کنیم؟ نه. نجاست با آلودگی فرق دارد. همین خون، خداوند فرمودند نجس است، اما آیا آلوده هم هست؟ حتماً نه. منظور از نجاست‌ها در اسلام با کثیفی و آلودگی فرق می‌کند. مثلاً آبی که در یک جوی فاضلابی درحرکت است، شاید کاملاً غیربهداشتی و کثیف باشد، اما ممکن است شرعاً پاک باشد؛ یعنی اگر به لباس شما اصابت کرد شما می‌توانید با آن نماز بخوانید.

پس منظور اسلام از بحث نجاست با آلودگی و غیربهداشتی بودن، فرق می‌کند؛ یعنی یک سری احتیاط‌ها و آدابی در برخورد با آن لازم است؛ اما منحصراً سگ و نجاست سگ به چه معناست؟ اسلام فرموده این حیوان نجس است، یعنی من نمی‌توانم به آن دست بزنم؟ نه. چراکه دست شما خشک است و پوست و موی حیوان هم خشک است. هیچ اشکالی ندارد که شما به آن دست می‌زنید. الآن من یک حیوان را نوازش می‌کنم بعدش می‌آیم با شما دست می‌دهم؛ آیا دست شما  نجس می‌شود، یا دست من نجس است؟ نه، وقتی حیوان خشک هست، دست شما هم خشک است، نجاستی منتقل نمی‌شود.

اینکه بعضی‌ها می‌گویند به نفسش هم نزدیک نشوید، این بعد معنوی قضیه است نه بحث ظاهری و مادی؛ مثلاً من دیگر با آقای پوراسماعیل که الآن در مجموعه‌اش سگ نگه می‌دارد، دست ندهم، نه؛ این هیچ اشکالی ندارد. یک بحث ظاهری قضیه هست، سابق به جهت بیماری‌هایی که بود و این واکسن‌ها و دوا و درمان‌هایی که نبود، اسلام در ۱۴۰۰ سال پیش، دستورش بر این بود. ممکن است این بحث ظاهری‌اش حل‌شده باشد و بگوید من واکسنش را به‌موقع زده‌ام، داروهایش را استفاده می‌کند، معاینه‌ی دوره‌ای شده است و مطمئنم که این حیوانی که الآن من نگهداری می‌کنم دیگر هیچ‌گونه مشکل بهداشتی ندارد.

خوب اسلام فقط بعد بهداشتی را ندیده است. یک مثال بزنم، دستور اسلام بر این است که مشروب نجس هست و خوردنش هم حرام است. یکی می‌گوید من آن‌قدر کم می‌خورم که اصلاً مست نمی‌شوم، عقلم هم از دست نمی‌دهم، پس این کمش اشکال ندارد. اسلام می‌فرماید همان کمش هم جایز نیست. می‌گوید در بدن من هیچ عارضه‌ای ایجاد نمی‌کند، هیچ مشکلی پیش نمی‌آید، وقتی‌که هیچ مشکلی پیش نمی‌آید، چرا استفاده نکنم. اسلام می‌فرماید شما فقط بعد جسم را می‌بینید، ما نباید تنها فقط بعد جسم را ببینیم، بعد روانی و معنوی قضیه را هم باید ببینیم. ممکن است همان مشروب کم بر روی شما آثار مخرب معنوی داشته باشد.

در اسلام هم به این قضیه پرداخته‌شده که می‌گوید نجس است به این معنا که شما نباید به یک حیوان خیلی نزدیک بشوید. خوب احتیاط‌هایی را که لازم هست، باید در چهارچوبش انجام داد. رفتار ما با کسانی هم که سگ نگهداری می‌کند باید در چهارچوبش باشد، نه اینکه بگوییم چون فلانی سگ دارد، دیگر با او دست ندهیم، روبوسی نکنیم، خانه‌اش نرویم؛ نه. اصلاً خداوند حیوان را خلق کرده که استفاده کنیم؛ منتها یک خط قرمزهایی هم هست که باید آن‌ها را رعایت کنیم. پس نجاست سگ، به این معنا نیست که دیگر از آن استفاده نکنیم؛ بلکه باید در یک چهارچوبی استفاده کنیم.

*در مورد سگ‌های کاربردی و تربیت‌شده چه، آیا تفاوت‌هایی دارد؟

غرض از خلقت این حیوان این بوده است که به ما کمک کند، دست ما را بگیرد. اصلاً همه مخلوقات برای این خلق‌شده‌اند که در اختیار انسان قرار بگیرند. مثلاً کفشدوزکی که آن‌قدر ریز است، مضر و بی‌فایده نیست و قطعاً فایده دارد. شما نمی‌توانید بگویید چیزی در این عالم اضافی است. دانشمندان امروزه به این رسیدند که وقتی بعضی از گونه‌های جانوری حذف می‌شود، یک سری مشکلات زیست‌محیطی پیدا می‌شود. مثلاً بعضی از حیوانات مفید را حذف کردیم که موجب زیادشدن ملخ‌ها شده‌اند و الآن بحث حمله ملخ‌ها را داریم.

خداوند همه‌چیز را سر جایش آفریده، ما تعادل را به هم می‌زنیم. ما این طبیعت را دست‌کاری کردیم. حالا حیوانی را خلق کرده برای اینکه ما از آن بهره‌برداری کنیم. پس آن سگی که آموزش‌دیده، می‌تواند به ما کمک کند؛ البته خداوند هم یک سری حقوق را برایش وضع کرده است. یک سری سگ‌ها پرسه زن و بدون صاحب و پرسه‌زن در طبیعت هستند؛ آن‌ها حقوق خودشان را دارند. اولاً خریدوفروشش جایز نیست. حیوانی که هیچ کاری از آن برنمی‌آید، نباید خریدوفروش کرد. منتهی باید حقوقش رعایت شود. مثلاً اگر سگی دست‌وپایش شکسته، نباید بی‌مسئولیت از کنارش رد شد، در اسلام دستور داریم که دوادرمانش کنید. چقدر بزرگان دینی ما سفارش کردند که به حیوانات به‌ویژه سگ، توجه کنیم. در کتاب‌های درسی‌مان هم داشتیم که «امام حسن مجتبی، کریم اهل‌بیت علیه سلام دارند غذا می‌خورند، یک‌لقمه خودشان می‌خورند، یک‌لقمه برای آن سگ میندازند. احتمالاً سگ صاحب هم نداشته است. امام در جواب شخصی که می‌خواهد حیوان را دور کند، می‌فرمایند، نه، سگ برای هر لقمه‌اش از ایشان تشکر می‌کند.» یکی از بزرگان دینی معاصر نیز در خاطراتش می‌گوید، مقام عرفانی که به آن رسیده، از همین غذا دادن به سگ بوده است. ایشان می‌گویند: «غذایی را گرفته بودم، داشتم می‌بردم خانه. در یک خرابه سگی پرسه زن را با توله‌هایش دیدم که خیلی گرسنه هم بودند. من این کبابی که خریده بودم به این حیوان دادم. درست بعدازآن شب بود که دیدم مقام‌های معنوی به من می‌رسد. همه‌اش را از همان شبی می‌بینم که به آن حیوان غذا دادم»

شما این نگاه را کجا می‌توانید، پیدا کنید؛ ببینید خدا چه توجهی دارد، بزرگانمان چه توجهی داشته‌اند. امروز این‌ها مغفول واقع‌شده‌اند و باقی فکر می‌کنند اسلام مخالف صد در صد سگ است؛ نه اصلاً. بزرگان دین ما غذا می‌دادند، پرورش می‌دادند، نگهداری می‌کردند، اصلاً این حیوان را درمان می‌کردند. پس اولاً در بحث حقوق حیوانات چه سگ کاری و چه سگ غیر کاری، حقوقشان باید رعایت شود، اما اسلام می‌فرماید ( کلب الحراش یا سگ پرسه زن را ) نباید خریدوفروش کرد، حق ندارید آن را وارد منزلتان بکنید. در بحث آموزش هم، اگر کسی بتواند این حیوان را آموزش بدهد و به‌عنوان سگ کاری و در امری کاربردی از آن استفاده کند، اشکال ندارد.

*استفاده از سگ‌ها معمولاً در زمینه‌هایی است که از دیرباز مطرح بوده، گله‌داری، شکار و نگهبان یا کاربردهای جدید امروزی، مانند امداد و نجات، زنده یابی، مواد منفجره و کمک به امنیت و حتی پیدا کردن بیماری‌ها؛ در رابطه با این موضوعات معمولاً فرامین اسلامی چه هست؟

تمام دستورات اسلام برای 1400 سال پیش است، اما تمام سؤال‌های جاری الآن زندگی ما در این دستورات اسلام قابل‌استخراج است. ما می‌توانیم از محصولات به‌روز استفاده بکنیم، مثلاً تلویزیون؛ آن موقع اصلاً نبوده است، ولی امروزه می‌گوید منافع محلله اش را استفاده کن. آیات عظام هم در موردش نظراتی می‌دهند؛ یعنی کسی نگفته است که تکنولوژی حرام است. راجع به بحث سگ، اسلام چهارچوب را مشخص کرده است. شما طبق آن چهارچوب از منافع به‌روز و محلله ای که امروزه دارد استفاده کنید. پلیسی هم که از آن سگ تربیت‌شده استفاده می‌کند، حق ندارد که دستورات دینی در این زمینه را زیر پا بگذارد. مثلاً سگی که امروزه برای تشخیص بیماری تربیت‌شده است نباید کنار من بنشیند و یا شب‌ها هم کنار من بخوابد، باید محل زندگی‌اش جداشده باشد. دستور دین بر این است که هر چیزی سر جای خودش باشد. امروزه هم مراجع دینی ما اجازه داده‌اند، این منافع محلله و به‌روز در چارچوبی که اسلام تعریف کرده است، مورداستفاده قرار بگیرد، چراکه در راستای خدمت به بشریت است.

* معمولاً وقتی صحبت از سگ در اسلام می‌شود، نگاهمان به سمت سگ اصحاب کهف می‌رود، ولی پیامبران هم که اکثراً گله‌دار بوده‌اند، سگ داشته‌اند، دراین‌باره هم مورد خاصی هست بیان بفرمایید؟

به نکته‌ی خوبی اشاره کردید. ببینید عموم پیامبران ما چوپان بوده‌اند. یکی از ابزار مهم کار چوپان سگ گله است. قطعاً اگر سگ‌های گله نباشند، دام‌ها به مخاطره میفتند؛ پس حتماً پیامبران ما سگ داشته‌اند. به سگ اصحاب کهف اشاره کردید. قرآن هم به آن اشاره‌کرده است. پس سگ بوده و در کنار بهترین انسان‌ها که اصحاب کهف باشند، بوده است. بعضی از متعصبین متأسفانه چهره اسلام را خراب می‌کنند. وقتی عموم پیامبران ما که نزدیک به 124 هزار پیغمبرند، چوپان بودند، قطعاً از سگ به‌عنوان نگهبان استفاده می‌کردند.

نکته‌ای که در این آیه هست، می‌فرماید، سگشان کنارشان بود، یا می‌فرماید سگ به‌عنوان نگهبان جلوی در ورودی غار بود. پس یک‌طرفه از این آیه استفاده نکنیم و یک عده نیایند بگویند سگ اصحاب کهف در کنارشان بوده پس ما هم سگ را پیش خودمان بیاوریم. سگ اصحاب کهف به‌عنوان نگهبان و جلوی در غار بود. باید حواسمان جمع باشد و ازاین‌دست آیه‌ها، برداشت درست کنیم؛ انسان می‌تواند از این حیوان استفاده کند، ولی در کنار منافع محلله، باید چهارچوب‌ها را هم رعایت کند.

* با توجه به پیشرفت‌های جهان امروز، استفتایی از حضرت امام خمینی (ره) دیدم که نوشته بود استفاده از سگ در منزل برای کارهای ضروری اشکالی ندارد؛ البته بعد استفاده در داخل این استفتا شرط بود. به نظر شما استفاده معلولین یا بیماران ناتوانی که سگ می‌تواند به آن‌ها کمک کند، چگونه است؟ مثلاً ناشنوایانی هستند که از سگ برای جوش آمدن آب یا زنگ در خانه استفاده می‌کنند، یا مثلاً افرادی که اوتیسم دارند و نمی‌توانند با یک انسان ارتباط بگیرند، با موجودات زنده دیگری ازجمله سگ ارتباط می‌گیرند. یا حتی نابینایانی که از سگ برای راه‌یابی استفاده می‌کنند.

بحث برخی از این موارد به‌ضرورت زندگی بازمی‌گردد. زندگی که در 50، 100 سال قبل با تغییراتی همراه بوده است. ما اگر از انسان‌ها دور شدیم، اگر تولید نسلمان کم شد به‌گونه‌ای که پیرمرد و پیرزن ما اولاد ندارند و متعاقب آن از نوه و نتیجه هم برخوردار نیستند به سگ متوسل می‌شوند که به فرموده‌ی شما هم ارزان‌تر است و هم شاید کارایی بیشتری دارد؛ اما چرا ۵۰ سال پیش مثلاً این مشکلات نبود؟ چون ما بعضی از دستورات دین را اجرا نکردیم، در همان غرب هم توجه نشد که به اینجا رسیدند.

زن نابینایی که در یک‌خانه تنها زندگی می‌کند، از باب ضرورت سگی آموزش‌دیده را می‌خرد و ازآنجاکه بحث ضرورت مطرح می‌شود، اسلام اجازه می‌دهد، اما باید یک کاری بکنیم که به اینجاها نرسیم. شما یک خانواده‌های قدیمی را تصور کنید که شلوغ و پرجمعیت بودند، اگر به دستور اسلام را رعایت می‌کردند که می‌فرماید بال‌های رحمت خود را برای پدر و مادر پیر خود بازکنید و مانند پروانه به دور آن‌ها بچرخید، آیا نیازی به سگ بود؟ وقتی چند فرزند و نوه‌های متعدد داشته باشند، تنها می‌مانند که کسی برای در باز کردن به سگ متوسل شود؟

البته نگاه اسلام بر این است که هر جا ضرورتی پیش می‌آید، حتی بالاتر از استفاده از خود سگ، از گوشت سگ نجس هم در صورت ضرورت می‌توان استفاده کرد و حلال است تا انسان از مرگ نجات پیدا کند. پس در جاهایی که ضروری هست، استفاده از سگ هیچ اشکالی ندارد، حتی اگر ضرورت ایجاب می‌کند که سگ وارد فضای منزل شود، اسلام اجازه داده، اما ما باید دستورات زیبای اسلام را عمل کنیم تا این ضروریات به وجود نیاید. اگر ما فقط به حرف خالقمان گوش دهیم، به دستورالعمل‌های کتابچه راهنمای زندگی انسان، قرآن و فرمایشات اهل‌بیت علیهم‌السلام توجه کنیم، چنین مشکلات، گرفتاری‌ها و چنین ضروریاتی برایمان پیش نمی‌آید. خیلی مختصر عرض کنم که بله اشکالی ندارد، در ضرورت ما می‌توانیم از این حیوان به این شکل هم استفاده کنیم.

* در رابطه با جثه سگ هم توضیحاتی بفرمایید، آیا فرقی بین استفاده از سگ کوچک یا بزرگ ازنظر اسلام وجود دارد؟

در شریعت مقدس، هیچ فرقی بین جثه سگ‌ها نداریم. هیچ آیه‌، روایت یا فرمایش بزرگان و حکم مراجع دینی نیز راجع به اینکه سگ با جثه‌ی بزرگ یا کوچک منعی ندارد یا اگر رنگش چه باشد، یا نژادش چه باشد، یا پر مو باشد و یا بی‌مو اشکال ندارد، نداریم. سگ خانگی که فقط و فقط بحث تزئینی‌اش مطرح باشد و هیچ کارایی نداشته باشد، مشکل دارد. شاید حیوان کوچک‌تر برای آنکه کودکان کمتر از آن می‌ترسند، در جاهایی کارایی بهتری داشته باشند. مثلاً در فرودگاه‌ها می‌توانیم از سگ‌های کوچک‌تر استفاده کنیم تا کسی هم نترسد و هزینه‌هایش هم کمتر باشد. این یک منافع محلله برای یک حیوان کوچک هست؛ اما اگر طوری این حیوان را تربیت کردند که هیچ کاری از دستش برنیاید، فقط برای آن است که جای بچه را بگیرد، جای اسباب‌بازی را بگیرد، جای همبازی کودک را بگیرد و این خطرناک است. دستور اسلام بااینکه برای 1400 سال پیش است، برای مصداق‌های امروز نیز کاربرد دارد. شما از هر سگ بزرگ، کوچک، سیاه یا سفید، خارجی یا داخلی می‌توانید به نفع بشریت استفاده کنید، البته حیوانی که کارایی دارد وگرنه ضرر می‌زند و زندگی انسان را با آسیب همراه می‌کند.

دستورات اسلام راجع به هر موضوعی پویاست مخصوصاً مذهب شیعه. چرا می‌گویند مرجع تقلیدت اگر فوت شد مرجع تقلید جدید، انتخاب کنید؟ چون دین پویاست و روزبه‌روز سؤالات جدید به وجود می‌آید و پیشرفت بشریت، مباحث جدید پیش می‌آید. اسلام برای همه این مباحث راه و دستورالعمل دارد. این‌طور نیست که بگوییم مثلاً تا 1000 سال قبل، دستورات خوب بوده ولی الآن که عصر تکنولوژی و پیشرفت و ماهواره و فضا است، دیگر اسلام کارایی ندارد، نه. موضوع و مسئله‌ای وجود ندارد که اسلام برای پاسخ به آن، دستورالعمل نداشته باشد.

* استفاده از سگ در ایران باستان هم بوده است، اولین ارتشی که مجهز به سگ شد، ارتش ایران بود؛ اما استفاده‌های مدرن در کشورهای غربی، از دهه‌ها و صدهای اخیر کلید خورده و توسعه پیداکرده است. ممکن است در همه این استفاده‌ها آن موضوع استفاده‌های تفننی مطرح باشد؟

در کشور ما، تاریخچه نگهداری سگ به همان زمان اهل‌بیت علیهم‌السلام و انبیا گذشته برمی‌گردد. خداوند این حیوان را طوری خلق کرده است که از ابتدا در کنار انسان‌ها باشد و تا امروز ما نتوانستیم چیزی را اختراع کنیم که جای این حیوان را بگیرد. پس در ایران باستان بوده است؛ در آن نقوش و تصاویری که از قدیم کشیده شده، سگ در کنار انسان‌ها بوده. همین الآن هم که نگاه می‌کنیم، بااینکه بشر پیشرفت کرده است و دوربین آمده، دزدگیر آمده و ... باز از سگ استفاده می‌شود. غربی‌ها زودتر از ما به این مطلب رسیدند و توانستند استفاده‌های دیگری از این حیوان بکنند.

 متأسفانه همیشه از آن فرهنگ خوب کشورهای غربی غافل می‌شویم و روی فرهنگ‌های بدشان متمرکز می‌شویم. تلویزیون، ماهواره، موبایل و اینترنت و این‌همه تکنولوژی‌های مختلف آمد که عموماً هم ما از غرب گرفتیم، اما فرهنگ درست استفاده از این‌ها را یاد نگرفتیم. ما اول تکنولوژی را می‌آوریم بعد می‌نشینیم روش بحث فرهنگی می‌کنیم. سگ هم با این منافع محلله جدیدش آمد ولی ما که از قدیم از آن استفاده می‌کردیم، هنوز فرهنگ جدید استفاده از آن را نداریم. هنوز قانون مدون درست حسابی راجع به سگ و نگهداری‌اش، نداریم. چهل سال از انقلابمان گذشته اما متأسفانه به فکرش نبودیم.

غرب چند دهه هست از سگ استفاده می‌کند، یکی مثل آقای پوراسماعیل نمایندگی سگ را دایر می‌کند. حالا آن قوانین سگ که بیش از صدوچند سال پیش در غرب نوشته شد و الآن برایش فرهنگ‌سازی کرده‌اند، اینجا هم نهادینه‌شده است؟ اکثر استفاده‌های غربی‌ها به‌جاست، هرچند یک فرهنگ غلطی هم در کنارش پیداشده است اما این‌طور نیست که بگوییم همه غربی‌ها سگ نگه می‌دارند و دیگر بچه‌دار نمی‌شوند، نه. آن‌ها از منافع محلله استفاده می‌کنند. ما باید از آن فرهنگ صحیح و آن قوانین زیبایی که در استفاده از سگ به‌کاربرده‌اند، بهره ببریم و بومی سازیش کنیم و همین‌طور آن فرهنگ غلط و غیر اسلامی را در زندگی پیاده نکنیم. تمام دستورات دین برای آن است که انسان قشنگ‌تر زندگی کند و از زندگی‌اش لذت ببرد؛ اما متأسفانه ما نتوانستیم این را خوب تبیین کنیم. نتوانستیم زیبایی‌های دین را عرضه کنیم. همه ما باید حقوق دیگران را رعایت کنیم، حقوق حیوانات، حقوق انسان‌ها، حقوق محیط‌زیست. این‌گونه در کنار هم زندگی کنیم طوری که نه حیوان‌ها اذیت شوند، نه انسان‌ها.

* بخشی از تولید گوشت و پروتئین ما به گله‌های گوسفندی وابسته است که سگ‌هایی از آن‌ها نگهداری و پاسبانی می‌کنند، دغدغه بسیاری این است که اگر این سگ‌ها نباشند ممکن است امنیت غذایی ما در حوزه گوشت و لبنیات به خطر بیفتد.

به نکته خوبی اشاره کردید. امروزه طبق گزارش‌هایی که داده می‌شود، بخش اعظمی از گوشت و لبنیات کشور را عشایر تأمین می‌کنند. عشایر وابستگی شدید به سگ دارند. اگر ما نگاه یک‌طرفه داشته باشیم و بگویید سگ باید حذف شود، مشکلات بسیاری به وجود می‌آید و همین یک موضوع بحث تأمین و امنیت غذایی کشور به خطر می‌افتد و بحران‌ساز می‌شود.

*دام‌ها دائماً اصلاح نژاد می‌شوند تا شیر و گوشت بیشتر بدهند، آیا این سگ‌ها هم نباید اصلاح نژاد شوند یا آموزش‌هایی ببیند تا کارایی‌شان بالا برود؟

اگر حقوقش رعایت شود و آن دستورات دین پیاده گردد، ما می‌توانیم، منافع بیشتری از این حیوان بگیریم. اسلام مانع این هم نشده است. اینکه مثلاً ما انواع گوسفندها، انواع گاوها و اسب‌ها را اصلاح نژاد کرده‌ایم، می‌توانیم از سگ‌ها هم منافع بیشتری و تخصصی‌تری کسب کنیم. ما دستوری نداریم که این حیوان همین‌جا متوقف شود. نگاه اسلام نگاه تخصصی است. مثلاً شما دو تا سگ دارید، آیا هر دو را می‌شود برای شکار بفرستی؟ خیر. سگی که آموزش‌دیده است باید شکار بروند نه سگی که مثلاً سگ گله بوده و حالا اتفاقی شکاری کرده و آورده است، این حلال نیست.

به‌عنوان آخرین سؤال، در کشورمان برای صاحبان سگ، برای خود سگ و برای کسانی که با سگ مشکل و به‌شدت به آن آلرژی دارند، حقوق و قوانینی نیاز داریم، آیا زمان آن فرانرسیده است که مسئولین ذی‌ربط برای این موضوع برنامه‌ریزی کنند و مجموعه قوانین را مدون نمایند؟

عرض کردم، این حیوان برای خودش حقوقی دارد. ما انسان‌ها هم بالاخره باید حقوق خودمان و حقوق اطرافیانمان را رعایت کنیم. قطعاً یک سری حقوق را حیوانات و یک سری حقوق را انسان‌ها دارند. ما باید خیلی سال‌ها پیش به فکر این موضوع می‌افتادیم. متأسفانه قدری دیر هم شده است ولی ضروری است که قانون هم شرعاً و هم عرفا نوشت شود. قوانین نگهداری این حیوان، قانون حمل این حیوان، قانون استفاده از آن. اینکه چگونه در فضاهای حضور پیدا کند. به همه این‌ها باید توجه شود. هم باید حقوق حیوان رعایت شود و هم حقوق انسان. از تجربیات غربی‌ها هم می‌توانیم، استفاده کنیم. نباید صورت‌مسئله را پاک کنیم به‌هرحال امروزه ما در اجتماع درگیر این قضیه هستیم.

انتهای پیام/#