چالش‌های محیط زیست شهری در مدیریت پسماند/ صادرات نخاله‌های ساختمانی ارزآوری دارد

گروه اجتماعی: امین اسدی مسؤول کانون محیط زیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب تهران امروز در نهمین وبینار اندیشکده حکمرانی تهران با بیان اینکه یکی از چالش‌ها در حوزه محیط زیست شهری مدیریت پسماند شهری است، اظهار کرد: پسماند یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی و ویرانی زمین به ویژه در حوزه شهرها است، از این رو مدیریت پسماندهای شهری یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین وظایف در مدیریت شهری محسوب می‌شود.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از فارس، وی گفت: پسماند عادی، نخاله‌های ساختمانی، پسماند بیمارستانی، پسماند صنعتی از انواع پسماندهای تولید شده در شهرها محسوب می‌شود و بخش زیادی از پسماندهای جامد شهری چنانچه به موقع تفکیک و جداسازی شود دارای ارزش اقتصادی فراوانی است.

مسؤول کانون محیط زیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب تهران افزود: سهم تولیدی پسماند خانگی حجم زیادی از پسماند حوزه شهرها را به ویژه در کلانشهرها به خود اختصاص می‌دهد و باید به این نکته توجه داشت که بیش از نیمی از پسماند تولیدی در کلانشهرها را مواد فسادپذیر پسماندتر تشکیل می‌دهد.

اسدی بیان کرد: نبود یک سیاست منسجم و یکپارچه که مبتنی بر اصول علمی، مدیریتی و اقتصادی برای اقلام بازیافتی بوده یکی از مهم‌ترین چالش‌های حوزه پسماند است و از مهم‌ترین ایراداتی که در این حوزه می‌توان وارد کرد، مخلوط شدن اقلام بازیافتی با زباله و ضایعات دفنی و غیربهداشتی است که تفکیک و جداسازی آن‌ها را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.

وی عنوان کرد: تأمین نشدن اعتبار کافی و سرمایه گذاری در تهیه و خرید ملزومات و تجهیزات مرتبط همچنین احداث مراکز پردازش و بازیافت از دیگر چالش‌های حوزه پسماند در شهرها بوده ضمن اینکه شیوه نادرست مدیریت شیرابه‌های محل دفن و نفوذ آن‌ها به آب‌های زیرزمینی از دیگر چالش‌های این حوزه است؛ همچنین انتشار گازهای گلخانه‌ای در محل‌های دپو و دفن در حال افزایش که اثرات نامطلوبی را روی شاخص‌های هوای پاک می‌گذارد.

مسؤول محیط زیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب تهران افزود: در شهرها نظارت ناکافی روی دفع پسماندهای پزشکی باعث اختلاط پسماندهای پزشکی با سایر پسماندها و رهاسازی در مخازن سطح شهرها به ویژه کلانشهرها شده است که می‌تواند مشکلات بهداشتی را برای شهرها و کلانشهرها همراه داشته باشد؛ از دیگر مواردی که در حوزه چالش‌های زیست محیطی پسماند می‌توان بر آن تمرکز کرد، رهاسازی پسماندهای غیر قابل بازیافت مراکز تولیدی و صنایع کارگاهی در مخازن مکانیزه سطح شهر یا تخلیه در حاشیه معابر و پهنه‌های شهری است.

اسدی با اشاره به نقش و مشارکت جوامع بومی و محلی و گروه‌های مردم نهاد و بخش خصوصی در نقش پذیری بیشتر در حوزه مدیریت پسماند شهری، گفت: تقویت مدیریت مشارکتی در این بخش و اتخاذ نگاهی راهبردی در حوزه پسماند، سبب اتخاذ رویکرد سلسله مراتبی در مدیریت پسماند شامل جلوگیری از تولید، کاهش تولید، استفاده مجدد، باز چرخش، بازیابی، تصفیه و در انتها دفن پسماند شد.

وی ادامه داد: لازم است با اعمال و توسعه نظارت‌های قوی و دقیق و تخصصی از سوی مراجع ذی‌صلاح و همکاری همه جانبه سازمان‌های متولی مدیریت شهری در پایش بر مراکز درمانی و صنعتی برای بی‌خطرسازی پسماندها و ممانعت از اختلاط آن‌ها با پسماندهای خانگی، تجاری و اداری گام‌های مؤثرتر و پیشرو در این عرصه برداشته شود.

مسؤول محیط زیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب تهران ابراز کرد: استفاده از روش‌هایی غیر از دفن برای پسماند از جمله هضم بی‌هوازی، تولید کود کمپوست و ترکیبی از این روش‌ها می‌تواند در مدیریت پسماند و کاهش اثرات سوء آن بر محیط زیست شهری اثربخش و کارآمد باشد، هضم بی‌هوازی، تجزیه بیولوژیکی مواد آلی در غیاب اکسیژن، که نتیجه این فرآیند تولید بیوگاز و مواد تثبیت شده است؛ فضولات دامی و پسماندهای کشتارگاهی و زائدات کشاورزی، پسماندها و پساب‌های صنایع غذایی، فاضلاب و پسماندهای فساد پذیر شهری از جمله منابعی هستند که در هضم بی هوازی برای تولید بیوگاز به کار می‌رود.

 اسدی افزود: مدیریت شهری با فرهنگ‌سازی و آموزش و ارائه تسهیلات به شهروندان برای کاهش تولید پسماند، در لایه‌های مختلف اجتماعی می‌تواند اقدام مؤثری انجام دهد؛ در واقع آموزش لازم برای کاهش تولید پسماند در مبداء و آموزش جداسازی پسماندها به شهروندان مهم‌ترین گام بازیافت پسماند است؛ از طرف دیگر دخالت مردم در منفعت حاصل از بازیافت، خصوصی سازی مدیریت پسماندهای شهری، مشارکت عمومی جامعه و جدا سازی پسماند در مبداء از مهم‌ترین شروط کاهش تولید پسماند و تفکیک آن در مبداء محسوب می‌شود.

وی مطرح کرد: سیاست‌های تشویقی مانند تسهیل سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه پسماند شهری و طبقه بندی خدمات سازمان مدیریت پسماند برای واگذاری، زمینه ورود بخش خصوصی به رفع مشکل پسماند را فراهم می‌کند؛ ارائه بسته‌های خدمتی مانند معافیت‌های مالیاتی نیز از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه محسوب می‌شود.

مسؤول محیط زیست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب تهران در مورد نخاله‌های ساختمانی گفت: یکی از مهم‌ترینمواد آلاینده محیط زیست، نخاله‌های ساختمانی هستند، در کل وارد شدن هر گونه ماده خارجی به آب، هوا، خاک و زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی، شیمیایی یا بیولوژیکی آن محیط را به گونه‌ایی تغییر بدهد که برای انسان، سایر موجودات زنده وگیاهان مضر باشد را آلودگی می‌نامند.

اسدی خاطرنشان کرد: روش‌های مدیریت نخاله بر سه اساس، انباشت، دفن، بازیافت است، در روش اول مشکلاتی از قبیل مسائل مکانی محل دفن، تاثیرات روانشناختی و دیگر موارد را داشت؛ اما مهم‌ترین مشکلی که به دنبال استفاده از دو روش اول به وجود می‌آید مشکلات زیست محیطی این روش‌ها است. در روش بازیافت نه تنها می‌توان بدون آسیب رساندن به محیط زیست نخاله‌های ساختمانی را مدیریت و دوباره استفاده کرد.

وی در پایان اظهار کرد: در روش بازیافت می‌توان منابع اولیه مصالح ساختمانی را مدیریت همچنین زمینه اشتغال زایی را فراهم کرد و می توان از طریق صادرات پسماندهای ساختمانی را تبدیل به ارز کرد و از آن بهره برد چرا که این کار سال‌های زیادی است در کشورهای مختلف با جدیت انجام می‌شود و نتایج بسیار خوبی را به دنبال داشته است.