گروه اجتماعی- علی نصری، فعال رسانهای و جامعهشناس، در یادداشتی نوشت: هر انتخابات فرصتی برای احیای مجدد جامعه است. هرچند سیاستمداران به ندرت این فرصت را دریابند یا قادرند از آن چنین استفادهای بکنند. تزریق مجدد حیات در رگهای جامعه مستلزم این است که یک نامزد انتخاباتی بتواند نبض تاریخ را در آن مقطع خاص در دست بگیرد؛ درد جامعه را به درستی تشخیص بدهد، نیازهایش را با زبان شفاف بیان کند و نسخه درمانش را به شکل «برنامه سیاسی» بپیچد و تحویل بدهد.
به گزارش بولتن نیوز، یک مثال آن - فارغ از اختلاف نظرها و سلیقههای سیاسی - انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۷۶ است. در سال ۱۳۷۶، سید محمد خاتمی، که آن زمان فردی ناشناخته بود، نبض جامعه را گرفت؛ دید که جوان است، پر از انرژی نهفته است، سرشار از آرزو و هدف است، اما مجالی برای ابراز وجود ندارد، صدایی برای سخن گفتن ندارد، و فضایی برای اعمال خلاقیت ندارد. پس احساس خفقان میکند. بیتاب و کلافه است. از زندگیاش راضی نیست. مفهمید که جامعه جوان، نیاز دارد که شخصیت مستقلش به رسمیت شناخته شود، آزادی بیان و عمل میخواهد، استقلال اندیشه و سلیقه میخواهد.
پس شعار «جامعه مدنی» داد، از «تکثرگرایی» و «رواداری» سخن گفت. و تشکیل نهادهای غیردولتی، ایجاد رسانههای مستقل، ترویج فعالیتهای اجتماعی و اهمیت دادن به عرصههای فرهنگی و هنری، ارائه داد را به عنوان نسخه ارائه داد.
مخالفان و منتقدان اصلاحات - هر انتقادی که به کارنامه این جریان دارند - نمیتوانند منکر این واقعیت شوند که انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۷۶ حیاتی مجدد در رنگهای جامعه پژمرده آن زمان جاری کرد و جوششی که - علیرغم گذشت زمان و ناکامی این جریان - تا امروز منشأ بسیاری از تحولات سیاسی-اجتماعی کشور بوده است.
حال به جامعه امروز بنگریم:
اگر یک نامزد انتخابات ریاستجمهوری، در مقطع کنونی، نبض جامعه را بگیرد، دردش را چه تشخیص میدهد؟ نیازش را با چه شعاری بیان میکند؟ نام دولتش را چه میگذارد؟ و چه برنامه سیاسی برایش تدارک میبیند؟
آیا جامعه امروز ما همان شعارهای دهه ۷۰ یا ۸۰ یا ۹۰ را میطلبد؟ توسعه سیاسی؟ عدالت اجتماعی؟ تدبیر و امید؟ آیا میخواهد سکان دولت، در ۴ یا ۸ سال آینده، را بدست یک «سرهنگ» بدهد یا یک «حقوقدان»؟ یا شاید یک «درمانگر»؟
تصورم این است که جامعه امروز بیش از هر چیز به یک «درمانگر» توانا نیاز دارد.
جامعهای که «جسم»ش سالها زیر تحریمهای «خردکننده»، «فلجکننده» و «کمرشکن» کوفته شده. ۴ سال گلویش را با «فشار حداکثری» فشردهاند و نفسش را بریدهاند. و یک سال و نیم است که در همین شرایط دشوار، با پاندمی مرگبار کرونا نیز دست و پنجه نرم میکند.
جامعهای که سالها «روان»ش در حوادث طبیعی و غیرطبیعی پیدرپی - از سیل و زلزله و آتشسوزی و فروریزی اقتصادی و اعتراضات خیابانی و خشونت و ترور و سقوط هواپیما و خطر جنگ - مدام در حالت اضطراب و احساس ناامنی بوده. و همزمان، در یک جنگروانی سیستماتیک تمام عیار - از طریق شبکههای فارسیزبان خارج از کشور - مورد بمباران بیامان یاس و ناامیدی و افسردگی قرار گرفته.
جامعهای که «روح»ش با امید بستنها و ناامید شدنهای مکرر، و بخاطر فاصله بزرگی که میان «آرمانها» و «واقعیت»هایش افتاده و به دلیل شکاف عمیق و خشم و کینهای که در درون خودش - میان جریانها و تفکرها و سلیقههای مختلفش - ایجاد شده، خسته و آزرده است.
امروز جامعه ما به «مرهم و درمان» نیاز دارد. به فضایی که در آن، مدتی آرامش را تجزیه کند و زخمها و جراحتهای جسم و روان و روحش ترمیم گردد. همانند سربازی که در میدان جنگ، هر از گاهی به نوشیدن یک جرعه آب در زیر سایه، یا مشتزنی که هر از گاهی به یک مشتومال در گوشه رینگ، نیاز دارد. تاریخ هم چنین میدان نبردی است.
دولت «مرهم و درمان» باید اولویتش را کاهش هرگونه «رنج» در جسم و روان و روح جامعه قرار بدهد:
- بازسازی و اصلاح اساسی سیستم «سلامت» کشور و اولویت ویژه بخشیدن به حفاظت از این بزرگترین «نعمت» و «دغدغه» انسانها- درسی که کرونا به بشر داد.
-کمک به تامین همه مایحتاج ضروری یک زندگی سالم - از غذا و مسکن و تحصیل و ورزش تا آب و هوا و محیطزیست سالم - برای همه طبقات جامعه.
- ترویج نشاط و شادی و پویایی - برای سلامت روانی جامعه - با اهمیت ویژه بخشیدن به عرصههای فرهنگ و هنر. و تضمین آزادیهای لازم اجتماعی برای شکوفایی استعدادها و خلاقیتها.
- تنشزدایی و نفرتزدایی از عرصه سیاست، احیای فرهنگ تعامل مسالمتآمیز و خنثیسازی جنگروانی و رسانهای خارجی، با ایجاد یک فضای سالم و مناسب گفتوگوی همگانی در رسانه ملی.
- و ترمیم روح اعتماد و امید و آرمانگرایی در جامعه، از طریق پاسخگویی و شفافسازی و کاهش فاصله شعار و عمل.
چنین برنامه انتخاباتی مختص به یک جریان یا جناح سیاسی خاص نیست، چرا که «سلامت» جناح نمیشناسد و «درمان» حق همگانی است.
انتهای پیام/
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com