مسخ روحی و انحطاط عقلانی و سیاسی جامعه ایران

گروه سیاسی- استاد شفیعی کدکنی در کتاب با چراغ و آینه می‌نویسد:‌ روشنفکران ما از بعد از شهریور ۱۳۲۰، روز‌به‌روز در این اندیشه راسخ‌تر می‌شوند که ایرانی خود هرگز به صلاح وضع خویشتن قادر نیست و باید، مثل مهرهٔ شطرنجی منتظر باشد تا بازیگری درباره‌اش تصمیم بگیرد.

به گزارش بولتن نیوز، همیشه به ما چنین تلقین شده که منتظر باشیم تا حزب محافظه‌کار در انگلستان روی کار خواهد آمد یا حزب کارگر، در آمریکا دمکرات‌ها برنده خواهند شد یا جمهوری‌خواهان و آنگاه منتظر بمانیم که سیاست آن حزب دربارهٔ «خاورمیانه» و «خلیج فارس» چه خواهد بود و دربارهٔ ما چه تصمیمی می‌گیرد.
‌این اندیشه حیثیتِ تاریخی ما را تباه کرده و قصه از همین‌‌جا شروع می‌شود.

مشکل ایران در این روحیه است و سیاستِ جهانی هم در این سالها بر این بوده که این روحیه را در ایران گسترش دهد، همواره در بزنگاه‌های تاریخی به انواع جنایات و ترور‌ها و سپردن کارها به دستِ قدّاره‌بند‌ها و چاقو‌کش‌ها و اوباش و اراذل متوسل شده تا اندک‌اندک بتواند با ابزارهایی «شسته‌رُفته‌تر» و با «بسته‌بندی» بهتر، اوضاع را در کنترل خود درآورد. ما در همین عمر کوتاه خودمان چندین بار شاهد این احوال بوده‌ایم.