جزییاتی از جغرافیای سیاسی تنگه هرمز

گروه بین الملل- میرجواد بیات: برخلاف تصور رایج، نوک برآمدگی شبه‌جزیره عربستان در جنوب تنگه هرمز متعلق به امارات نیست، بلکه به سلطنت عمان تعلق دارد. این منطقه، استان مسندم عمان است که از سرزمین اصلی جدا مانده و اکثر ساکنان آن عرب نیستند.

به گزارش بولتن نیوز، تعیین طول تنگه هرمز معیار خاصی ندارد و می‌توان برمبنای مرز دریایی ایران و عمان آن را ۲۰۲ کیلومتر دانست. طول ۱۶۰ کیلومتری نیز برای تنگه هرمز در نظر گفته می‌شود. همین مساله باعث شده عرض اعلامی تنگه هرمز در موقعیت‌های مختلف متغیر باشد.

و اما عرض تنگه هرمز.

عرض تنگه هرمز از بزرگ‌‌ترین بندر جنوب ایران یعنی بندرعباس تا بزرگ‌ترین بندر شمال عمان یعنی بندر خصب به استناد گوگل مپ تقریبا ۱۱۰ کیلومتر است. ولی می‌دانیم این دو نقطه انتهای مرز خاکی دو کشور در تنگه هرمز نیستند.

نزدیک‌ترین فاصله بین خشکی تحت حاکمیت ایران و خشکی زیر نظر عمان حد فاصل بین جزیره لارک و جزیره قوین (جزیره قوین) یا جزیره_السلامه است. این محدوده باریک‌ترین نقطه تنگه هرمز است که طول آن ۳۳.۶ کیلومتر است.

جزیره کوچک قوین یا السلامه با طول و عرض تقریبی ۷۷۰ در ۵۲۰ متر است. بناهایی که در آن دیده میشه به‌جامانده از جنگ‌جهانی دوم برای رصد تنگه هرمز است که با مناره دیدمار معروف است. این جزیره جزئی از استان مسندم عمان است. اهمیت استراتژیک این جزیره هم نیاز به توضیح ندارد.

ایران و عمان هر کدام ادعای ۱۲ مایل دریایی مالکیت سرزمینی در تنگه هرمز دارند که مورد قبول جامعه جهانی نیز قرار دارد. تداخل سرزمینی در تنگه هرمز، عملا آبراهه بین‌المللی باقی نگذاشته است.

*هر مایل دریایی ۱۸۵۲ متر است و ۱۲ مایل مورد ادعای دو کشور می‌شود ۲۲.۲ کیلومتر.

در این صورت عملا به‌دلیل عرض کمتر از ۴۴.۵کیلومتر، آبراهه بین‌المللی وجود نداردکه البته این مسائل حقوقی خاص خودمانند عبور بی ضرر و... را دارد که بدان نمی‌پردازم.

پس دانستیم تنگه هرمز در تنگ‌ترین قسمتش ۳۳.۶ کیلومتر پهنا دارد.

جالب است بدانید فقط ۱۰.۹ کیلومتر این محدوده به‌دلیل

عمق کم و موانع خشکی، قابل کشتی‌رانی است که سهم عمان به خاطر شیب منطقه در محدوده در نظر گرفته شده برای ورود و خروج در تنگ‌ترین نقطه، حدود ۱۱۱ متر بیشتر است.

طبق عرف کشتی‌ها از شمال یعنی سمت ایران وارد و از سمت جنوب یعنی عمان خارج می‌شوند. و بین این دو قسمت مسیر حائل(ایمنی)

 وجود دارد که بخاطر امنیت کشتی‌رانی است. از این عرض تقریبا ۱۱ کیلومتری به مقدار ۳۶۴۸ متعلق به مسیر ورودی (ایران) و ۳۷۵۹ متر متعلق به مسیرخروجی (عمان) است. البته عمق بیشتر در محدوده عمان باعث شده نفت‌کش‌های سنگین غول پیکر که با مخازن پر برمی‌گردند امنیت بیشتری داشته باشند.