کرونا و اندیشه سیاسی

گروه سیاسی: شاید این سوال در ذهن همه ما بچرخد که چرا در کشورهای پیشرفته غربی کمبود تجهیزات پزشکی برای مبارزه با کرونا وجود دارد. یا وقتی از رئیس جمهور آمریکا درخواست ماسک بیشتر می کنند او توصیه می کند که ماسکها را ضد عفونی کنید و دوباره استفاده کنید.

به گزارش بولتن نیوز، پاسخ این سوالات و بسیاری دیگر در یک کلمه است: سرمایه داری.

اندیشه نئولیبرالی، فردگرایی افراطی و سرمایه داری چنین رفتاری را ایجاب می کند. آشنایی با اندیشه سیاسی غرب باعث می شود که در مقابل این رفتارها متعجب نشویم. اکنون درمان کرونا در آمریکا بیش از ۳۴ هزار دلار هزینه دارد. سیستم بیمه آنقدر گران است که حدود نیمی از مردم آمریکا توان پرداخت هزینه آن را ندارند. این مردم چه می توانند بکنند جز مردن در کنار خیابان ها؟ در عوض دولت آمریکا به فکر تقویت بورس و وال استریت و نزدک است. اینها همه ناشی از نوعی تفکر ریشه دار قدیمی در نظام سرمایه داری است. ترامپ رئیس جمهور فعلی آمریکا نماینده بی چون و چرای این نوع از تفکر است.

متفکرین زیادی از دیر باز به نقد اندیشه نئولیبرالی و سرمایه داری پرداخته اند.

سوال برای همه این بود که آیا دیدگاه لیبرالیسم نسبت به انسان انسانی تر شده است یا خیر؟ پاسخ منتقدین منفی بود. آنها از مارکس، هورکهایمر، مارکوزه تا میشل فوکو این بود که در عصر جدید انسان تبدیل به شیئی شده است تک ساحتی که فقط در چارچوب سود و سرمایه و معادلات قدرت معنی پیدا می کند. رنج، خوشبختی، همبستگی، مبارزه و همچنین اپیدمی ها اصولا پدیده های اجتماعی هستند. اندیشه سرمایه داری فرد را از اجتماع جدا می کند او انسانی تک ساحتی است که بنده کار خویش و محصول خویش می شود. در اندیشه سرمایه داری این سود است که تعیین می کند ما در هر موقعیتی چه کاری انجام دهیم. تو بخود فکر می کنی و چیزی از خود بنفع اجتماع خرج نمی کنی.

کوتوله ای که یک میلیارد دلار برای تبلیغات انتخاباتی خود در آمریکا خرج می کند و پس از دوبار شرکت در مباحثه ریاست جمهور کنار می رود می توانست همان پول را صرف بهبود اجتماعی کند ولی نمی کند چون نوع فکر و ساختار اجتماعی اطراف او این کار را در اولویت نمی داند. لذا این بخش خصوصی است که تصمیم‌ می گیرد طبق سود خود چه کاری باید انجام شود.

فوکو در کتاب "دیوانگی و تمدن" بیان می دارد که در عهد رنسانس دیوانگان انسانهایی انگاشته می شدند که فکری متفاوت از سایر آحاد اجتماعی دارند و معمولا نابغه اند ولی در عصر جدید بیمارانی هستند که در پشت دیوارهای تیمارستان زندانی می شوند و شایسته هر تنبیه و تحقیری شده اند. وی در کتاب دیگری با عنوان " تولد بیمارستان" نیز همین مضمون را در مورد علوم پزشکی جدید و آبژه شدن انسان در دست این علوم بکار می برد. او موافق نیست که در عصر جدید علم پزشکی انسانی تر شده است. او می گوید "در این عصر پزشکان جدید با نگاه پزشکی خود بیماران را بعنوان مجموعه ای از ارگانها صرفا به موضوع تشریح تبدیل می کنند."

فضای تلگرام اجازه نمی دهد همه اندیشه های سیاسی را در این رابطه تشریح کنیم اما می توان گفت که در نظام سرمایه داری نه آنگونه که فوکو در مورد روابط بیمار و پزشک می گفت بلکه روابط قدرتی شکل می گیرد که بیمار، پزشک، بیمارستان و تجهیزات هم در درون این روابط قدرت شکل می گیرند. تفکر سرمایه داری کمتر به اجتماع می اندیشد. لذا برای پدیده هایی که در اجتماع معنی پیدا می کنند آماده نیست. در جامعه سرمایه داری انسان، اجتماع، عشق، روابط انسانی و بسیاری از مفاهیم متشابه آنها محکوم به پیروی از پارادیمی است که سرمایه داران تعریف می کنند نه اجتماع.

انتهای پیام/