سیاست‌های تشویقی شهر های جهان برای دوچرخه‌سواری

به گزارش بولتن نیوز به نقل از پایگاه خبری شهریار: دوچرخه سواری، علاوه بر تاثیرات چشم گیر در حوزه کاهش آلودگی هوا، صرفه جویی در مصرف بنزین و ترویج ورزش همگانی، فواید جسمی و روحی بی‌شماری نیز برای شهروندان دارد. البته این امر نیازمند ایجاد بسترهای مناسب آن است.

بسیاری از شهرهای موفق اروپا سعی می‌کنند با بکار گیری سیاست‌های تشویقی و حمایتی، دو چرخه سواری را به جزیی ثابت از زندگی شهروندان تبدیل کنند. البته در این شهرها به تامین زیر ساخت‌های لازم، یعنی مسیر و خطوط مخصوص دوچرخه‌سواران توجه ویژه‌ای شده است.

در سال‌های اخیر شهرهای اروپایی، سیاست‌های تشویقی متنوعی را برای استفاده بیشتر از دوچرخه به کار برده اند، کاهش عوارض شهروندانی که از دوچرخه استفاده می‌کنند تا پرداخت مبالغی به‌صورت ماهیانه از این نوع سیاست ها هستند.

تعداد دوچرخه سواران در هلند، با ۱۷ میلیون شهروند و ۲۳ میلیون دوچرخه، از جمعیت آن بیشتر است. مردم هلند نیمی از سفرهای خود را با دوچرخه انجام می دهند. بطوری که در سال ۲۰۱۶، بیش از یک چهارم تمامی سفرها با دوچرخه بوده است.

از این رقم، فقط ۲۵ درصد این سفرها کاری بوده، ۳۷ درصد برای تفریح و گذران اوقات فراغت و بقیه خرید، مدرسه و دیگر فعالیتها بوده است. با این تفاسیر، این کشور با افتخار خودش را از منظر دوچرخه سواری شهروندان بی رقیب می داند.

البته نقش دولت و سیاست‌های تشویقی آنها بی‌تاثیر نبوده است. بطوری‌که هر شهروند به ازای یک کیلومتر دوچرخه سواری ۲۲/۰ دلار معافیت مالیاتی دریافت می کنند که بطور مستقیم به حساب آنها واریز می شود.

همگام با سایر کشورهای اروپایی، دولت فرانسه نیز تصمیم های جدی برای تشویق شهروندان خود به دوچرخه سواری گرفته است و با پرداخت پول به شهروندان آنها را ترغیب کنند تا با دوچرخه به محل کارشان بروند.

مطابق هماهنگی‌های صورت گرفته وزارت حمل و نقل با شرکت‌ها و مؤسسات خصوصی مقرر شده است که این بخش ها به کارکنانشان ۲۵ سنت برای هر کیلومتر طی شده با دوچرخه بپردازند که البته این مبلغ می تواند در طول سال افزایش پیدا کند. البته این ایده آنطور که باید و شاید انتظارات را برآورد نکرد و تعداد شهروندانی که متقاعد شده بودند با دوچرخه به محل کار بروند، کمتر از انتظارات دولت بود. از این رو مسئولین فرانسوی سعی کردند با افزایش میزان پرداخت تسهیلات تشویقی، تعداد بیشتری از شهروندان را برای استفاده از دوچرخه در سفرهای درون‌شهری متقاعد کنند.

علاوه بر اینها در کشورهایی که دوچرخه‌سواری به‌عنوان یک برنامه بلندمدت به صورت پیگیرانه دنبال می‌شود، فرآیند مناسب‌سازی فضاهای شهری برای دوچرخه‌سواری به‌طور مستمر دنبال شده است. به عنوان مثال، در شهرهایی که به‌عنوان شهرهای دوستدار دوچرخه شناخته شده‌اند، علاوه بر مدیریت شهری، سازمان‌های بخش خصوصی نیز با سرمایه‌گذاری در زمینه فعالیت مراکز کرایه دوچرخه، استانداردهای خدماتی را که در این زمینه ارایه می‌شود، بالا برده‌اند.

اجرای چنین ایده هایی در دیگر شهرهای جهان نتایج متفاوتی داشته، در ایتالیا شهرهایی مانند میلان و باری در سال‌های گذشته، بودجه ثابتی برای پرداخت تشویقی به دوچرخه‌سواران اختصاص داده‌اند.

باری، پایتخت منطقه آپولیا در جنوب ایتالیا، اولین شهری است که به افرادی که از دوچرخه برای رفتن به سرکار استفاده می‌کنند، پول تشویقی می‌دهد. در اولین روزهای سال ۲۰۱۹، شهر باری اعلام کرد که برای اجرای این پروژه، ۵۴۵۰۰۰ یورو از طرف دولت برای حفظ محیط زیست اختصاص داده شده است. این طرح به صورت آزمایشی در ۴ ماه اولیه سال ۲۰۱۹ اجرا شد و مقرر شده که این شهر با این روش به مجموعه‌ای از شهرهای اروپایی بپیوندد که در تلاش برای افزایش استفاده از دوچرخه هستند تا هم روشی برای سلامتی افراد باشد و هم آلودگی هوا و مصرف سوخت‌های فسیلی را کاهش دهند.

طرح مذکور به این صورت است که برای هرکیلومتر دوچرخه سواری از خانه تا محل کار ۲۰ سنت و برای سفرهای شهری ۴ سنت پول پرداخت می شود. این سیاست تشویقی بصورتی طرح ریزی شده است که دوچرخه سواران بیش از ۲۵ یورو در ماه دریافت نخواهند کرد.

تمام دوچرخه ها مجهز به GPS بوده و در نتیجه امکان برآورد میزان مسیر طی شده توسط آن ها نیز وجود دارد. در پایان هر ماه، علاوه بر مبلغ ماهیانه ۲۵ یورو، ۱۰ نفر هم به قید قرعه کشی ۵۰ یورویی جایزه نقدی می گیرند.

طرح "دوچرخه از خانه تا کار" شهروندان را ترغیب کرده تا دوچرخه‌های نو بخرند. در این راستا، مسئولان افرادی را که دوچرخه ندارند حمایت مالی می‌کنند و به افرادی که مایل به خرید دوچرخه از کارخانه باشند، تخفیف می‌دهند. در این طرح، ۲۵۰ یورو تخفیف برای خرید دوچرخه‌های الکتریکی و ۱۵۰ یورو تخفیف برای دوچرخه‌های عادی در نظر گرفته شده است.

در انگلستان طرح استفاده از دوچرخه برای رفتن به محل کار به شکل دیگری است. در این طرح، کار فرما دوچرخه را خریداری کرده و برای مدت معینی به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار کارکنان قرار می دهند که معمولا این مدت ۱۲ ماه است. این مبلغ به طور ماهانه از حقوق هر نفر کم می شود. بسته تشویقی دیگر پرداخت ۲۶/. دلار به ازای هر مایل آن هم با اهداف کسب و کار می باشد.

شهر بیرمنگام انگلستان از طریق قرعه کشی در محله های فقیر نشین اقدام به توزیع دوچرخه رایگان کرده است. کسی که این دوچرخه را می گیرد بایستی قول دهد که از دوچرخه به طور منظم استفاده کند. این دوچرخه ها مجهز به GPS بوده و این امکان را به مدیران شهری می دهد تا از نحوه عملکرد آنها مطلع شوند.

در کشور کوچک لوکزامبورگ که با آلمان، فرانسه و بلژیک مرز مشترک دارد، کارمندان از مزایای ۳۴۰ دلار تخفیف مالیاتی در مقابل خرید دوچرخه بهره مند می شوند، در حالیکه در فرانسه کارمندان تخفیف ۲۳۰ دلاری می گیرند. از دیگر سیاست های تشویقی در این کشور برای ترغیب دوچرخه سواری اعطای ۲۰ دلار کمک ماهیانه برای هزینه های دو چرخه سواری است.

در راستای تشویق بیشتر مردم به استفاده از دوچرخه، کشور چین نیز که یکی از کشورهای پیشرو در زمینه دوچرخه سواری است طرح هایی را برای بهبود زیرساختارهای دوچرخه سواری شهرهای مختلف خود به اجرا گذاشته است. چین در شهر ژیامن مسیر دوچرخه سواری هوایی که طولانی ترین مسیر مرتفع عبور دوچرخه در دنیا به شمار می رود، احداث نموده است. در چین ۳۷ درصد مردم دوچرخه سوار می شوند و در شانگهای چین ۶۰ درصد مردم از این وسیله برای رفت و آمد بهره می برند.

یکی دیگر از شهرهایی که با ایجاد شبکه ای وسیع از مسیر های دوچرخه سواری و پل هایی نوآورانه ای که بزرگراه های دوچرخه سواری را در طول شهر ایجاد نموده اند، شهروندان خود را به استفاده از دوچرخه تشویق کرده و در این امر نیز موفق بوده است، کپنهاگ دانمارک است. درحال حاضر تعداد دوچرخه ها در کپنهاگ ۵ برابر تعداد خودروهای این شهر است. در دانمارک ۳۷ درصد مردم در طی روز از این وسیله استفاده می کنند و حتی دوچرخه به توریست ها رایگان داده می شود.

در کشور بلژیک، شرکتها و سازمانهای عمومی مانند سایر کشورهای اروپایی مبلغ ۲۰ سنت به ازای هر کیلومتر دوچرخه سواری (که حداکثر شامل ۱۵ کیلومتر در هر روز می باشد) پول پرداخت می کند. ارائه تخفیف مالیاتی به مشاغلی که کارمندان خود را به استفاده از دوچرخه برای رفتن به محل کار تشویق کنند، از دیگر رویکردهای تشویقی این کشور در ترغیب دوچرخه سواری است. همین طرح به تنهایی حدود چهار میلیون یورو در سال برای کارفرمایان بلژیکی سود داشته است.

در برخی شهرهای اروپایی، بخشی از نواحی مرکز شهرها به ‌ویژه آخر هفته‌ها تنها به روی دوچرخه‌ها باز است و مجموع این سیاست‌ها شرایطی را فراهم کرده که هر ساله بر تعداد افرادی که در زندگی روزمره از دوچرخه استفاده می‌کنند، افزوده می شود.

در بعضی از کشورها ارسال مراسلات بوسیله دو چرخه صورت می گیرد. این نوع جابجایی هزینه کمتری دارد و می تواند جایگزین ارزان و سریع برای ارسال کالاها و اقلام در داخل شهر مورد استفاده قرارگیرد. به عنوان مثال، شرکت ایکیا (IKEA) که تولید کننده محصولات خانگی بین المللی در شهر دلفت هلند است، از دوچرخه های باری برای ارسال لوازم خانگی استفاده می کند. به طور متوسط در هر شهر اروپایی، تقریبا نیمی از سفر های موتوری مربوط به جابجایی لوازم خانه جای خود را به دوچرخه های باری داده اند.

در بعضی از مناطق مختلف جهان، مقامات شهری از مدلهای دیگری برای ترغیب مردم برای دوچرخه سواری استفاده می کنند که استفاده از اپلیکیشن های حمل و نقل از آن جمله می باشد. در استان برابانت (Brabant) هلند از اپلیکیشن B-riders استفاده می کنند، بطوریکه شهروندان با روشن کردن این برنامه به ازای هر کیلومتر دو چرخه سواری مبلغ معینی دریافت می کنند و مطابق جدول معین به صورت صعودی مبلغ دریافتی بیشتر می شود. با توجه به گرانی وسایل نقلیه شهری همانند اتوبوس، مترو و تاکسی در شهرهای اروپایی مانند لندن می توان فقط با قیمت ۲ پوند یک روز کامل دوچرخه کرایه کرد و دیگر هزینه تاکسی و اتوبوس نداد.

در کشور ما هم پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو، کمپینی با هدف استفاده کمتر از خودروهای تک‌سرنشین است تا شهروندان دست‌کم در روز سه‌شنبه به‌جای استفاده از خودروی شخصی، گزینه‌های مفیدتری مثل دوچرخه‌سواری، پیاده روی، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و لااقل استفاده از خودروی اشتراکی را برای انجام کارهای روزمره جایگزین کنند.