آقای رئیس‌جمهور! اشتغال در اسنپ و تپسی افتخار نیست
گروه اقتصادی: کمیل سوهانی – دانشجوی دکتری کارآفرینی در یادداشت پیش رو که به بهانه سخنان رئیس‌جمهور در همایشِ ایران هوشمند نگاشته شده، معتقد است شاخص شدنِ مجموعه‌هایی که برای رفتن به رستوران تخفیف می‌دهند و غذای خانگی تهیه می‌کنند و کالا و انسان‌ها را از مغازه به خانه می‌رسانند و هم‌زمان تقدیر از آن‌ها با عنوانِ «... افتخار بزرگی برای نسل جوان و تحصیل‌کرده و همچنین رفاه اجتماعی مردم...» از طرف رئیس‌جمهور اوج خواری و ذلتِ فرهنگِ کار و تولید برای یک ملت است.
به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که در صفحه اینستاگرام نگارنده نیز منتشرشده، به شرح زیر است:
هفته‌ی گذشته آقای رئیس‌جمهور در حاشیه‌ی همایش ایران هوشمند، میزبانِ تعدادی از استارت‌آپ‌های برتر کشور ازجمله «اسنپ»، «باسلام»، «مامان‌پز»، «تخفیفان»، «شیپور» و «تپسی» بوده و در محل برگزاریِ همایش، بدون اشاره به نام اسنپ گفتند: اینکه یک استارتاپ بتواند یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل طی ۴ سال ایجاد نماید، افتخار بزرگی برای نسل جوان و تحصیل‌کرده و همچنین رفاه اجتماعی مردم است.
برای ریشه‌یابیِ چراییِ تمجید رئیس‌جمهور از اشتغال‌زاییِ اسنپی و ارتباط آن با همایشی با نامِ «ایران هوشمند» و همچنین شاخص شدنِ استارت‌آپ‌هایی چون «تخفیفان»، «مامان‌پز» و «شیپور» و ... در نزد ایشان باید نگاهی کوتاه داشته باشیم به تفاوت‌های بنیادینِ انواعِ کارآفرینی از نظرِ چگونگی مواجهه با مقوله‌ای به نام «فرصت». در ادبیاتِ نوین حوزه‌ی کسب‌وکار، «فرصت» را قلبِ کارآفرینی می‌نامند. دو نظریه‌پرداز مطرحِ حوزه‌ی «فرصت»، «کرزنر» و «شومپیتر» هرکدام با نگاهی متفاوت به ماهیتِ این مقوله، دو دیدگاه متفاوت را به کارآفرینی و اشتغال به وجود می‌آورند.
کرزنر فرصت را دارای ماهیتی عینی دانسته و معتقد است کارآفرین فردی است که فرصت‌های عینیِ کارآفرینی را در محیط «کشف» می‌کند، بدین ترتیب مهم‌ترین مشخصه‌ی کارآفرین از نظر کرزنر داشتنِ چیزی است که او به آن «هوشیاریِ کارآفرینانه» (Entrepreneurial Alertness) می‌گوید.
بدین ترتیب کارآفرینِ کرزنری با هوشیاری کارآفرینانه از عدم تقارن و تعادل اطلاعات در بازار استفاده کرده و فرصت‌ها را کشف می‌کند.
از طرفی، نظریه‌پردازِ دیگر این حوزه یعنی «شومپیتر» معتقد است، فرصت‌ها ماهیتی ذهنی دارند و نه در محیط بلکه در ذهنِ کارآفرین شکل می‌گیرند، بدین ترتیب کارآفرینِ شومپیتری فرصت‌ها را در ذهن خود خلق کرده و در محیط به اجرا می‌گذارد.
پرواضح است گرایش به شیوه‌ی کارآفرینیِ شومپیتری، کار و اشتغال را بیشتر به سمت «تولید» و گرایش به کارآفرینیِ کرزنری کار و اشتغال را بیشتر به سمتِ «دلالی» و «خدماتِ دِلیوِری» می‌برد.
البته اینکه کارآفرینانِ برتر استارتاپیِ ما همگی در حوزه‌ی دلالی و دِلیوِری در حالِ رساندن چیزی یا کسی از جایی به‌جای دیگر هستند به این معنی نیست که رئیس‌جمهور و مشاورانش نشسته‌اند و برنامه ریخته‌اند که خب از میان نظرات مختلف، ما «کرزنر» را انتخاب می‌کنیم.
درواقع در دلِ یک اقتصاد رانتی و نفتیِ وابسته به منابع که بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری آزادی کامل برای هرگونه عملیات اقتصادی غیر‌مولد و مخرب دارند، طبیعی است کسی به دنبال «خلق» و «تولید» نباشد و همگان ترجیح دهند در چنین اقتصادی فرصت‌ها را با «هوشیاری» خود «کشف» کنند.
شاخص شدنِ مجموعه‌هایی که برای رفتن به رستوران تخفیف می‌دهند و غذای خانگی تهیه می‌کنند و کالا و انسان‌ها را از مغازه به خانه می‌رسانند و هم‌زمان تقدیر از آن‌ها با عنوانِ «... افتخار بزرگی برای نسل جوان و تحصیل‌کرده و همچنین رفاه اجتماعی مردم...» از طرف رئیس‌جمهور اوج خواری و ذلتِ فرهنگِ کار و تولید برای یک ملت است. سیاست‌گذار اقتصادی که از طرفی با اقدامات خود «صنعت» و «تولید» را نابود می‌کند و از طرف دیگر از استارتاپ‌های دِلیوِری تقدیر کرده و آن‌ها رونق‌بخش اشتغال می‌نامد، در خوش‌بینانه‌ترین حالت هیچ درکی از مفهومِ کار ندارد.
آیا آقای رئیس‌جمهور بین تعطیل شدن کارخانه‌های این مملکت با بالا رفتن نرخ اشتغال اسنپ و تپسی ارتباطی نمی‌بیند؟ آیا در نظر ایشان هر کارکردنی به معنای اشتغال است؟
حقیقت این است که ما بیش از شور و انرژی جوانی به‌عنوان شاخصی برای سیاستمداران آینده به کسانی نیاز داریم که فهم کامل و عمیقی از اهمیت و مفهوم کار و تولید داشته باشند و الا شاهد خواهیم بود که چگونه انرژی جوانی در مسیر تخریب هرچه بیشتر صنعت و تولید و تخصیص منابع به فعالیت‌های غیر مولد در این کشور به کار خواهد رفت.
راستی چرا اسم این همایش را به‌جای ایران هوشمند نگذاشتند ایران خلاق؟!
انتهای پیام/#
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
