کرسنتی که از غار بیرون آمد

گروه اقتصادی- وحید حاجی‌پور:  در ادامه حرکت آزادانه روزنامه شرق برای معکوس‌سازی پرونده‌های فساد و عوض کردن جای جلاد و شهید، این رسانه به سراغ یکی از یاران وزیر نفت رفته‌است تا محمد حسین عادلی با استدلال‌های بسیار سطحی و کودکانه از قرارداد کرسنت دفاع کند. عادلی که بدون هیچ تجربه‌ای در حوزه انرژی، در اوایل دولت یازدهم کاندیدای دبیرکلی سازمان تشریفاتی کشور‌های صادرکننده گاز شد. منتقدان قرارداد کرسنت را شرکای عربستان دانسته و با دفاعی تمام قد از این قرارداد، معتقد است که کسی از هماهنگی منتقدان با سیاست‌های سعودی‌ها تعجب نمی‌کند. در پاسخ به این اظهارات باید گفت: میزان فروش گاز به شرکت کرسنت و نه «صادرات» گاز به امارات، در مقابل قراردادی که دولت یازدهم در آن نقش پیاده نظام سعودی‌ها را ایفا کرد، رقم قابل‌توجهی نبود.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از میز نفت، از قرارداد صادرات گاز به پاکستان می‌گوییم؛ قراردادی که وزارت نفت در دولت یازدهم و دوازدهم آن را کنار زد تا کرسنت را احیا کند. موضوع بسیار ساده است؛ قرارداد کرسنت که در اواخر دولت دهم در حال پایان یافتن به سود ایران بود با برنامه زنگنه و تیم مشاوران وی دچار تغییر مسیر شد و در یک اقدام عجیب وزارت نفت خواستار احیای آن در داوری شد که از توجیه آن می‌گذریم. در صورتی که قرارداد پاکستان اجرایی می‌شد، با توجه به اختلاف قیمت شدید میان بهای گاز صادراتی به این کشور و فروش گاز به شرکت کرسنت، اسلام‌آباد می‌توانست به راحتی ادعای گرانفروشی را علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح کند و این همان ترسی است که وزارت نفت را به عدم اجرایی شدن قرارداد پاکستان سوق داد.

سعودی‌ها که با سرمایه‌گذاری در خط لوله تاپی – رقیب خط لوله صادراتی ایران به پاکستان – و تأمین منابع مالی آن نقش مهمی در عدم وابستگی پاکستان به گاز ایران داشتند، از این غفلت تاریخی وزارت نفت نهایت بهره را برد و بازار شرق کشور را به ترکمنستان اهدا کرد. جالب است که کسی هم تعجب نکرد از خودزنی وزارت نفتی که قرار است حافظ منافع ملی ایران باشد. نکته جالب اینجاست که آقای عادلی با استدلال‌های شگفت انگیز، همچنان از کرسنتی دفاع می‌کند که برخی مسئولان دولت یازدهم و دوازدهم آن را به ضرر کشور می‌دانستند و می‌دانند. این قرارداد به قدری دارای اشکالات اساسی است که حتی طرفداران سنتی آن هم به دفاع سرسخت از آن نمی‌پردازند و در پاسخ به انتقادات اساسی فرار به جلو می‌کنند.

امروز که تب سعودی ستیزی داغ شده‌است، عادلی سعی دارد با سوار شدن بر موج این حس فراگیر، عربستان را دارای متحدانی در داخل ایران می‌داند و برای کرسنت هوادار بتراشد، اما به این مهم توجه نمی‌کند که اگر ریاض متحدی در ایران داشته باشد باید آن را در میان دوستان خود و وزارت نفت جست‌وجو کند. چه کسی بازار گاز پاکستان را از بین برد؟ چه کسی دستور عقب‌نشینی دکل‌های حفاری از میادین مشترک با عربستان را داد تا وهابی‌ها با خیال راحت به برداشت گاز از میادین مشترک اقدام کنند. چه کسی با حملات پی در پی به عراق، این کشور را برای واردات برق از عربستان تحریک کرد؟ آقای عادلی به خوبی پاسخ این پرسش‌ها را می‌دانند، اما مشخص نیست چگونه و بر چه اساسی از استدلال‌های بی‌پشتوانه بهره می‌گیرد تا کرسنت را جا بیندازد.

توجیهاتی که عادلی تراشیده‌است، پیشتر توسط بزرگ‌تر‌ها و مسببان کرسنت مطرح شده‌بود که همه آن‌ها با پاسخ‌های کارشناسی همراه شده‌بود. خوبی مطرح شدن این مباحث آن است که فرصتی مغتنم برای پاسخ دادن به دلایل سطحی مدافعان کرسنت به‌وجود می‌آید، هرچند که کسی را که خود را به خواب زده نمی‌توان بیدار کرد. امیدواریم روزی وزیر نفت به وعده خود عمل کند و درباره همه جوانب پرونده کرسنت روشنگری کند و به سؤالات اساسی درباره فساد رخ داده در این پرونده پاسخ دهد. روز حسابرسی در پیش است و کسانی که به منافع ملی کشور ظلم کرده‌اند باید در پیشگاه قانون، دستگاه قضا و مردم پاسخگو باشند.