استفاده بی‌پروا از راهبرد فشار، نفوذ آمریکا را کاهش می‌دهد

به گزارش بولتن نیوز، یکی از چهره‌های شناخته‌شده‌ در میان مقامات آمریکایی در حوزه مسائل منطقه غرب آسیا در یادداشتی به دولت کنونی این کشور درباره تبعات استراتژی فشار حداکثری علیه ایران هشدار داد و نوشت استفاده بی‌پروا از راهبرد فشار حداکثری می‌تواند نهایتا ابزار اعمال فشار را از آمریکا سلب کند.

ولی نصر رئیس دانشکده مطالعات پیشرفته بین‌الملل دانشگاه «جان هاپکینز» و مشاور سابق دستگاه دیپلماسی دولت «باراک اوباما» است که دو سال به عنوان مشاور ارشد «ریچارد هالبروک» نماینده ویژه رئیس‌جمهور سابق آمریکا در افغانستان و پاکستان فعالیت کرد.

او در یادداشت جدید خود تاکید کرده که مواضع شخص «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا با اعضای تیم امنیت ملی دولت او درباره کره شمالی و ایران، همخوانی ندارد.

وی در نشریه «آتلانتیک» نوشت: «رئیس‌جمهور دونالد ترامپ هفته گذشته در سازمان ملل ادعا کرد که دولت او در زمینه کره شمالی پیشرفت داشته و قول تکرار این پیشرفت در مقابل ایران را داد. او با ستایش از وضعیتش در قبال کره شمالی و ناامیدی در قبال ایران به خبرنگاران گفت، "مهم نیست که رهبران جهان درباره ایران چه فکری می‌کنند، ایران به میز مذاکره با من بر می‌گردد و آنها یک توافق خوب خواهند کرد". مشخص است که ترامپ معتقد است که استراتژی فشار حداکثری و تحریم‌های اقتصادی، انزوای دیپلماتیک و حتی تهدید جنگ، به توافق‌های تاریخی با کره شمالی و ایران منجر خواهد شد، اما حتی اگر تحولات در رابطه با کره شمالی به ترامپ دلیلی برای امیدواری بدهد، اما این استراتژی قرار نیست یک استراتژی پیروز باشد».

او معتقد است: «بیش از پیش مشخص شده که امیدهای ترامپ برای حصول به نتیجه از راه کارزار فشار حداکثری با رویکرد و نقطه نظر تیم امنیت ملی او مانند هم نیست. با قضاوت درباره رفتار ترامپ با کیم جونگ اون [رهبر کره شمالی] و اظهارات او درباره ایران، اینطور به نظر می‌رسد که هدف او آوردن کره شمالی و ایران به پای میز مذاکرات است، اما اعضای تیم (امنیت ملی) او طوری صحبت می‌کنند که گویی تسلیم کردن کشورها از طریق زور و اجبار را ترجیح می‌دهند. پیونگ یانگ و تهران این موضوع را به خوبی متوجه می‌شوند».

نصر ادامه داد: «"ری یونگ هو" وزیر خارجه کره شمالی هفته گذشته در سازمان ملل هرگونه حرکت به سمت خلع سلاح اتمی و تسلیم کامل و بی‌قید و شرط برنامه‌های هسته‌ای و موشکی را رد کرد و این موضوع را به دادن امتیازهای ملموس آمریکا منوط کرد. به عبارت دیگر، فشار، شاید کیم جونگ اون را به تعامل ترغیب کرده باشد، اما اعمال فشار به تنهایی به ترامپ آن توافق مورد نظرش را نخواهد داد».

رئیس دانشکده مطالعات پیشرفته بین‌الملل دانشگاه «جان هاپکینز» افزود: «به رغم دل‌بری‌های ترامپ، این طور به نظر می‌رسد که دولت او در حال پیگیری آنچه که "جان بولتون" مشاور امنیت ملی درباره "نتیجه و عاقبت لیبی" خوانده، می‌باشد. بولتون به توافق سال ۲۰۰۳ با "معمر قذافی" برای تحویل برنامه اتمی و خارج کردن آن با کشتی به خارج از کشور اشاره کرد».

وی مدعی شد: «کره شمالی و ایران شاید تصور کنند که هزینه صحبت نکردن با ترامپ بسیار بالا است. این بدان معنا است که شاید آنها با او تعامل کنند، اما اولویتشان مقاومت کردن در برابر تسلیم کردن کشورشان خواهد بود. این بدان معنا است که به مروز زمان ارزش فشار حداکثری به عنوان استراتژی راهبر کم خواهد شد».

این مقام اسبق آمریکایی افزود: «اگر تیم امنیت ملی رئیس‌جمهور همچنان برای تسلیم کردن طرف مقابل به فشار حداکثری ادامه دهد، با مقاومت ایران و کره شمالی مواجهه خواهد شد. صبر کردن به منظور پایان یافتن ریاست جمهوری ترامپ یا امیدواری به از بین رفتن و فروپاشی سیاست فشار حداکثری، گزینه‌هایی است که کره شمالی و ایران ترجیح می‌دهند».

از نظر او، کره شمالی در گفت‌و‌گو با آمریکا به دنبال فرایند دیپلماتیک «گام به گام» است که در آن واشنگتن به پیونگ یانگ امتیازهایی از قبیل «اعلام صلح در شبه جزیره کره» و «لغو تحریم‌های اقتصادی» پیشنهاد دهد، اما «تیم امنیت ملی ترامپ در حال درخواست برای خلع سلاح اتمی کامل قبل از ارائه هرگونه پیشنهاد و امتیازی است و اینطور به نظر می‌رسد که واشنگتن همین طرز فکر را درباره ایران هم دارد».

نصر ادامه داد: «با توجه به همین واقعیت، نفع پیونگ یانگ یا تهران در مقاومت کردن در برابر استراتژی فشار واشنگتن است. کیم جونگ اون به تعامل و نشست (با ترامپ) رغبت دارد اما توجه کمی به تسلیم کردن بی قید و شرط برنامه‌های اتمی و موشکی خود نشان داده است».

وی افزود: «ایران دلیل کمی برای رفتن در مسیری که کره شمالی تاکنون به آن سمت رفته، می‌بیند چرا که صحبت با ترامپ عملا به معنای مرگ توافق بین‌المللی امضا شده در سال ۲۰۱۵ (برجام) خواهد بود، توافقی که آمریکا ماه می از آن خارج شد. احتمالا ترامپ انتظار داشت که ایران هم مانند آمریکا از آن خارج می‌شود و پس از آن او توافق خاص خودش را با این کشور خواهد بست. واشنگتن اکنون در حال تشدید فشار اقتصادی روی ایران و هشدار به دیگر امضاکنندگان توافق برجام درباره تعاملات و مراودات با ایران است».

این کارشناس آمریکایی معتقد است: «ایران با ماندن در توافق مزایای اقتصادی به دست نمی‌آورد، اما بعید است با خروج از توافق به مزایای اقتصادی برسد، حتی اگر با واشنگتن هم مذاکره می‌کرد. اگر ایران توافق را رها می‌کرد، حقی که به سختی در قبال برنامه هسته‌ای خود به دست آورد را رها می‌کرد، حقی که در یک توافق به آن تصریح شده است. شاید به خاطر همین بود که "حسن روحانی" رئیس‌جمهور ایران هفته گذشته گفت که قبل از هرگونه صحبت او با رئیس‌جمهور ترامپ، آمریکا باید به توافق برگردد. تفکر او این است: اگر دولت ترامپ آمریکا را به توافق برگرداند، دیگر مدل لیبی به عنوان هدف نخواهد بود و او مجبور به مذاکره بر پایه توافق موجود سال ۲۰۱۵ خواهد بود».

او هشدار می‌دهد: «قطعا تنها کره شمالی و ایران نیستند که در معرض هزینه فشار حداکثری هستند. این سیاستی است که کل جامعه بین‌المللی را هدف قرار داده است، البته محتمل است که جامعه بین‌المللی در برابر این سیاست بایستد و احتمالا سبب از بین رفتن این سیاست شود. واقعیت آن است که انزوای هفته گذشته آمریکا در نشست ویژه شورای امنیت سازمان ملل نشان داد که جامعه بین‌المللی به ندرت از سیاست فشار حداکثری علیه ایران حمایت می‌کند؛ نشستی که در آن آمریکا تلاش کرده بود حمایت کشورهای جهان را در قبال مواضعش درباره ایران جلب کند».

ولی نصر یادداشت خود را با هشداری درباره تبعات فشارهای آمریکا علیه اروپایی، هند و چین به منظور پیش بردن استراتژی فشار حداکثری علیه ایران و کره شمالی پایان می‌دهد.

او معتقد است: «استراتژی فشار حداکثری در قبال کره شمالی در ابتدا با حمایت چین و کره جنوبی مواجه شد، اما بعد از موافقت پیونگ‌یانگ با برگزاری نشست سنگاپور (نشست ۲۲ خرداد سران آمریکا و کره شمالی) این حمایت شروع به رنگ باختن کرده است. آمریکا همچنین دارد متحدان اروپایی خودش را به مجازات در صورت تسهیل تجارت با ایران تهدید می‌کند و هند هم با اجبار برای فراموش کردن سرمایه‌گذاری خود در بندر چابهار در جنوب شرقی ایران روبرو شده است؛ بندری که برای هند دروازه ورودی به افغانستان و آسیای میانه است و به این کشور توان ایجاد موازنه در برابر نفوذ منطقه‌ای چین را می‌دهد. در اثنای فشار آمریکا، اروپا، چین و روسیه همین حالا به دنبال روش‌هایی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا هستند. همه اینها بدان معنا است که استفاده گستاخانه واشنگتن از فشار حداکثری احتمالا سبب ایجاد جهانی شود که در آن آمریکا قادر به اعمال فشار چندانی نباشد».