درنا، رباتی با دقت بالا و قابلیت برنامه ریزی

به گزارش بولتن نیوز، گسترش دامنه خبررسانی و افزایش ارتباطات به عنوان یکی از پیامدهای تعمیق فضای مجازی همچون تمام پدیده های دنیای مدرن، از مناظر گوناگون معایب و مزایای مختلف دارد؛ هم می توان با یک خبر جعلی از جا جست و هم از آخرین دستاوردهای محققان ایرانی آن سوی آب ها شاد شد.
چندی پیش ویدیویی از دو جوان محقق ایرانی ساکن آمریکا در فضای مجازی منتشر شد که نشان می داد آنها موفق به ساخت رباتی به نام درنا شده اند. این ربات که عبارت دقیق تر برای توصیف آن بازوی رباتی 5 محوری می تواند باشد؛ به مرحله تولید صنعتی نرسیده، قابلیت های گوناگونی دارد، صادق طباطبایی یزدی آن را طراحی کرده و ساخته و در این مسیر حسین طباطبایی یزدی برادر و الهام صادقی همسرش او را همراهی کرده اند.
این محققان ایرانی اکنون برای تولید انبوه درنا آن را در شرکت آمریکا کیک‌استارتر/ Kickstarter، عرضه کرده اند که به منزله یک مرکز رشد به پروژه‌های نوآورانه و استارتاپ ها کمک می کند.
صادق طباطبایی در گفت وگویی ایمیلی به خبرنگار علمی ایرنا گفت: ایده اولیه ربات درنا حدود 5 سال پیش مطرح شد. در ابتدا هدف ساخت رباتی با قابلیت ‌های بالا، ولی‌ ارزان و توان برنامه ریزی بود، تا بتوان برای امور خانگی از آن استفاده کرد. بعد از حدود 3 سال کار روی دو نمونه اولیه و دیدن نتایج مثبت، از همین ایده استفاده کرده و بازوی رباتی با تعداد درجات‌ آزادی بالا طراحی کردیم تا در کاربرد‌های جدی تر صنعتی‌ یا علمی‌ هم قابل استفاده باشد. پس از ساخت سه نمونه از بازوهای رباتی و صرف 2 سال زمان، به شکل کنونی درنا رسیدیم که در مرحله بهره برداری قرار دارد.
وی که دانش آموخته رشته مهندسی برق از دانشگاه صنعتی شریف در مقطع کارشناسی است، در مورد اینکه آیا درنا برای همه این کارها نیاز به نرم افزار خاصی دارد و آیا کاربران می توانند این نرم افزارها را خود بنویسند، گفت: همزمان با طراحی بخش مکانیکی ربات، قصد ما طراحی محیط برنامه نویسی ساده‌ای بود که در آن، بدون پیچیدگی‌ برنامه نویسی ربات‌های صنعتی، با استفاده از دستوراتی ساده، کاربر بتواند ربات را برای کاربرد مورد نظرش برنامه نویسی کند.
این دانش آموخته مهندسی برق و ارتباطات از دانشگاه های میشیگان و تگزاس ای ام آمریکا در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در مورد درنا لب توضیح داد: درنا لب برنامه کنترل درناست که با این فلسفه نوشته شده است. این برنامه متن باز، علاوه بر امکان کنترل ربات، به کاربر امکان مدل کردن حرکات ربات را می دهد. کاربر بدون نیاز به دانستن هیچ زبان خاص برنامه نویسی می تواند درنا لب را روی رایانه خود نصب کرده و با تعدادی دستور ساده همراه کنترل‌ های گرافیکی ربات را برای کاربرد خاص خود برنامه ریزی کند.
وی ادامه داد: متن باز به این معنا که کد نرم افزار به صورت آزاد در اختیار همه قرار دارد. نرم افزار‌های تجاری اکثرا کد بسته هستند؛ کد باز بودن نرم افزار به برنامه نویسان حرفه‌ای و محققان امکان می دهد قابلیت‌های جدید به آن اضافه کنند یا آن را تغییر دهند و برای کاربرد‌های دانشگاهی و تحقیقاتی‌ بسیار مطلوب است. همچنین امکانات گسترده تر کنترل ربات هم برای کاربران پیشرفت تر در این برنامه پیش بینی‌ شده است.
طباطبایی در مورد مزیت درنا بر دیگر ربات های چند بازویی نیز گفت: مزیت اصلی‌ درنا نسبت به بازوهای رباتی موجود در بازار، قیمت نسبتا پایین و در عین حال، دقت، سرعت و قدرت بالای آن است. برای نمونه، تکرار پذیری حرکات درنا حدود 25 میکرون است که قابل مقایسه با ربات‌ های پیشرفته صنعتی‌ با قیمتی حدود 50 تا 100 برابر قیمت درناست. این مزیت قیمتی به صاحبان صنایع کوچک تر یا محققان دانشگاهی امکان می‌‌دهد بدون صرف هزینه‌های هنگفت برای ربات‌های صنعتی‌، با استفاده از درنا بهره‌وری و کیفیت را در محیط کارشان افزایش دهند. ساده بودن کار و برنامه ریزی درنا جزء مزیت ‌های مهم دیگر آن است. درنا طوری طراحی شده که با استفاده از یک مبدل ساده می توانید ابزار‌های مختلف از لیزر، دوربین، دست مکانیکی، تا پرینتر سه بعدی، دستگاه‌ های لحیم و بسیاری ابزار صنعتی‌ دیگر را روی آن سوار کرد.
این مخترع ایرانی در مورد همکاران خود برای طراحی و ساخت درنا افزود: درنا حاصل همکاری من و برادرم حسین طباطبایی است که اخیرا به این پروژه پیوسته و البته زحمات همسرم الهام صادقی. پروژه درنا را مدت ها همزمان با کار روزانه‌ام در زمان‌های بعد از کار یا آخر هفته‌ها جلو می‌بردم.
وی در مورد قیمت درنا گفت: قیمت ربات‌های صنعتی‌ از حدود 50 هزار تا حدود 100 هزار دلار و حتی بیشتر است. قیمت درنا، بر اساس تخمین ما اگر به تولید انبوه برسد، حدود 1000 دلار خواهد بود.
این محقق ایرانی در مورد این که آیا درنا گونه ای از ربات های خانگی است یا خیر نیز گفت: درنا ربات خانگی به این معنا که برای کار خاصی‌ در داخل خانه طراحی شده باشد نیست. بلکه با توجه به قابلیت‌های درنا از لحاظ سرعت و دقت، در آزمایشگاه ها، صنایع و کارگاه ‌های هنری کاربرد دارد. هر چند با توجه به قیمت نه چندان بالا، می ‌توان در خانه هم از آن استفاده کرد و مثلا برنامه ریزی کرد که برای شما غذا درست کند.
وی در مورد فعالیت های خود در آمریکا توضیح داد: تا سال 2012 در دانشگاه یوسی ال‌ ای/UCLA دانشجوی فوق دکترا بودم. بعد از آن حدود دو سال در شرکت کوالکام و حدود 2 سال هم در شرکت مارول کالیفرنیا در زمینه سیستم ‌های مخابرات و سیستم ‌های اتوماسیون کار کردم. درنا پروژه ‌ای بود که کنار کار روزانه روی آن کار می ‌کردم. هر چند الان حدود 4 ماه است در شرکت رباتیکی که به همین نام تاسیس کرده ایم مشغول کار تمام وقت روی ربات درنا هستم.