چرا کالاهای ایرانی در عراق موفق نیستند؟

 گروه اقتصادی: مهمترین شریک صادراتی ایران در حالی هدف گذاری برای صادرات به این کشور در سه سال گذشته بر روی عدد 15 میلیارد دلار تمرکز کرده که بررسی ها نشان می دهد طی 6 سال گذشته همچنان میزان صادرات کالاهای ایرانی به عراق بدون تغییر در کانال 6 میلیارد دلاری باقی مانده است.

به گزارش بولتن نیوز، همایش بزرگ تجارت ایران و عراق امروز در شرایطی با حضور فعالان بخش خصوصی و محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رییس جمهور برگزارشد که بررسی ها طی 6 سال گذشته نشان می دهد که دولت یازدهم در افزایش میزان صادرات و گرفتن سهم بیشتری از بازار عراق موفقیت چندانی نداشته است.

براساس این گزارش، اگرچه مهمترین شریک صادراتی ایران مدت کوتاهی است که از تروریستی و در گیری های داخلی به شرایط ثبات رسیده اما در دولت یازدهم عملا هیچ افزایشی در تراز تجاری بین ایران و عراق رخ نداده است.

مشترکات فراوان فرهنگی و مذهبی بین ایران و عراق و همچنین از میان رفتن دولت مخالف با ایران در این کشور در یک دهه گذشته عراق را به مهمترین شریک تجاری صادراتی ایران تبدیل کرد، اما در سال 90 میزان صادرات کالا و خدمات از ایران به عراق 6 میلیارد دلار بوده که در پایان سال 95 این میزان به 6 میلیارد و 111 میلیون دلار افزایش یافته است. عددی که حکایت از ضعف دیپلماسی و بازاریابی دولت در عراق دارد. این در حالی است که ترکیه و چین بیشترین میزان صادرات و تجارت را با این کشور داشته اند.

عراق بیش از 90 درصد از کالاهای مورد نیاز خود را وارد می کند، با این حال کارشناسان می گویند: صنعت فرآوری مواد غذایی، ایجاد شبکه توزیع، انبارداری، فروشگاههای زنجیره ای، بسته بندی، ایجاد مراکز خدمات پس از فروش و حضور مستقیم در بازارهای عمده فروشی از مواردی است که سرمایه گذاری در آنها باعث پایداری و جلب وفاداری مشتری در عراق خواهد شد و سود سرشاری نیز دارد.

از سویی مردم عراق وفاداری و اعتماد خاصی به شرکتها و برندهای پایدار و حاضر در کشورشان دارند. اگر کالایی یک روز در قفسه باشد و فردا نباشد، وفاداری مشتری را از دست خواهد داد و آن برند دیگر قابل اعتماد نخواهد بود. این رو تولید تحت یک برند واحد برای شرکتهای کوچک و متوسط و تحت پوشش کنسرسیوم بسیار موثر خواهدبود.

در کنار آن باید توزیع مویرگی داشت تا با حذف واسطه ها کالا به طور مستقیم به دست خرده فروشی برسد. در شرایط ایده آل در صورت وجود فروشگاه عرضه مستقیم، توان رقابتی کالا در بازار بسیار تقویت خواهد شد. با سرمایه گذاری در این بخش می توان حاشیه سود مراحل نهایی زنجیره تامین را که کم هم نیست به نفع خود تغییر داد.

رقبای سرسخت ایران

با وجود گذشت یک دهه از افزایش تجارت رسمی با عراق، با این حال این کشور کارشناسان معتقدند که می توان هدف گذاری افزایش صادرات به این کشور را که زمانی دولت بر رقم 15 میلیارد دلاری تنظیم کرده بود، محقق کرد؛ اما در این مسیر مشکلاتی وجود دارد که حل آنها می تواند حجم تجارت با این کشور را افزایش دهد.

کالاهای ایرانی در عراق رقبایی از ترکیه، چین، امریکا، کره، آلمان، ایتالیا، اردن و عربستان دارند. در این میان ترکیه و چین سهم بیشتری از ایران در عراق را به خود اختصاص داده اند. هر چند این دو کشور از قدرت صادراتی بیشتر برخوردار هستند ولی آنچه مزیت تجارت با ایران را افزایش می دهد، داشتن بیشترین طول مرز با عراق و بیشترین گذرگاه مرزی با جنوب و شمال عراق، تجمع بیشتر جمعیت در استانهای هم مرز با کشورمان، مزیت همزبانی استانهای مرزی، قرابت مذهبی و فرهنگی بالا و اطمینان مردم عراق از حلال بودن محصولات غذایی ایران، از مزیتهای بسیاری برای توسعه صادرات به عراق دارد.

از همین رو، برای افزایش سهم بازار در عراق، باید شرکتهای توانمند ایرانی حضور جدی در بازار عراق پیدا کنند، شعب خود را در عراق مستقر کرده و خدمات پس از فروش داشته باشند، برنامه ای که کمتر شرکت تجاری ایرانی بر روی آن تمرکز کرده است.