بازگشت به اقتصاد مقاومتی برای مقابله با آثار تحریم‌های تازه سنای آمریکا/ آیا اقتصاد ایران به سال‌های تحریم بازمی‌گردد؟

گروه اقتصادی: اگرچه تحریم‌های مربوط به سپاه عملاً موضوع جدیدی نیست، اما به نظر می‌رسد که به بهانه سپاه تقریباً همه ساختارها و سازمان‌های اقتصادی کشور موردحمله تحریمی قرار بگیرند. به گفته کارشناسان به نظر می‌رسد هدف اصلی این تحریم‌ها سپاه نیست، بلکه مشخصاً اقتصاد ایران است زیرا تحریم‌های مصوب نقض صریح برجام، قطعنامه ۲۲۳۱ و شروط نه گانه است.

 

 

به گزارش بولتن نیوز، از سویی، تمام تحریم‌هایی که در سال ۹۰ و ۹۱ وضع‌شده بود را کاملاً ممکن می‌کند و حتی امکان وضع تحریم سایر بخش‌های اقتصادی دولت ایران را هم فراهم می‌آورد. هرچند محمدجواد ظریف وزیر امور خارجی بلافاصله بعدازاین مصوبه در توییتر نوشت: «بیانیه نفرت‌انگیز کاخ سفید و تحریم‌های سنا، درحالی‌که ایران با اقدامات تروریستی افراد وابسته به آمریکا مقابله می‌کند؛ مردم ایران چنین ادعای دوستی آمریکا را رد می‌کنند.» اما به نظر می‌رسد، بخش بزرگی از دستاوردهای برجام در حوزه اقتصاد با این مصوبه بلااستفاده خواهد شد.

تردیدی نیست که برجام بدون همراهی امریکا اجرایی نخواهد شد، به‌خصوص در موضوع تحریم‌های مالی، اگر آمریکا همراهی نکند، اروپا نمی‌تواند این تحریم‌ها را نادیده بگیرد، به این دلیل که سهام بخش بزرگی از شرکت‌های بزرگ اروپایی در اختیار آمریکایی‌هاست. از سویی اروپایی‌ها امکان صدور مجوز پرداخت‌های دلاری را ندارند.

از سوی دیگر تحریم‌های S722 به معنای بازگشت به تحریم‌های سال‌های ۹۰ و ۹۱ است. به این دلیل که با تحریم‌های تازه سنای آمریکا بانک‌های کارگزار بانک مرکزی در اروپا بین کار با ایران و پذیرش جریمه سنگین و حتی قرار گرفتن در فهرست تحریمی ناچار به انتخاب می‌شوند.

با محدود شدن روابط کارگزاری بانک‌ها با بانک‌های اروپایی، مجدداً نقل‌وانتقال‌های دلاری با محدودیت مواجه شده و سرمایه‌گذاری خارجی بااحتیاط بیشتری صورت خواهد گرفت. اتفاقی که سبب می‌شود برنامه‌های جدید دولت برای جذب سرمایه خارجی که در طول برنامه ششم توسعه طرح‌ریزی‌شده، امکان تحقق نداشته باشد.

 

 

در همین حال احتمال اینکه برای اولین بار مبادلات ریالی داخل ایران بین افراد ایرانی و اعضای SDN LIST مشمول قواعد تحریمی شود، نیز بالاست زیرا مرز تحریم‌ها به‌صورت واضح شامل مبادلات داخلی ایرانی‌ها هم خواهد شد. به‌طوری‌که تراکنش هر ایرانی با هر عضو SDN LIST، او را درخطر قرار گرفتن در این لیست قرار خواهد داد.

در تحریم جدید به ازای کار کردن با اعضای تحریم شده لیست، نه جریمه نقدی، بلکه عضویت در خود لیست تحریمی است. اقتصاد ایران به لحاظ تحریمی به‌سرعت در حال بازگشت به شرایط سال‌های 90 و 91 است.

بااین‌حال کارشناسان اقتصادی می‌گویند، این اتفاق به معنی بن‌بست برای اقتصاد ایران نیست. به این دلیل که می‌توان راه‌های فنی و مالی برای کنترل تنش‌های احتمالی S722 برای مراودات تجاری ایران با دنیا پیشنهاد و جایگزین کرد که ازجمله می‌توان به صندوق طلا، صکوک نفتی، قراردادهای ترجیحی، تغییر محل مصرف ارزی از دبی و تأسیس شعب بانک‌های ایرانی در اروپا را اشاره کرد.

البته برخی کارشناسان هم می‌گویند، احتمال اینکه شبکه کارگزاری بانک مرکزی ایران بعد از برجام ایجاد شد، از این تحریم سالم بیرون بیاید تقریباً صفر است. درواقع این تحریم چنان ریسک کار با ایران را بالا می‌برد و چنان ابعاد و عمقی را به SDN LIST اضافه می‌کند که مگر باانگیزه‌های غیراقتصادی باقی ماندن قراردادهای کارگزاری بانک مرکزی محل ابهام خواهد بود.

رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کرده بودند که آمریکایی‌ها قابل‌اعتماد نیستند، از همین رو ایشان با هوشمندی و تدبیر به دولت توصیه کردند که اقتصاد مقاومتی را در رأس امور خود قرار دهند. تسریع در اجرای امور مربوط به اقتصاد مقاومتی می‌تواند بهترین پاسخ اقتصاد ایران به تحریم‌های تازه سنای آمریکا باشد.