ابرتورم نقدینگی به زودی از راه می رسد/ ضریب فزاینده پول در حال عبور از تورم تک رقمی است

به گزارش بولتن نیوز، رشد نقدینگی از 670 هزار میلیارد تومان به 1300 هزار میلیارد تومان در ظرف 4 سال اتفاق افتاد. رشدی که به طور میانگین 24 درصد در 4 سال به ثبت رسیده است. کارشناسان می گویند، این رشد آنچنان رقم بزرگی است که حتی صفر شدن رشد نقدینگی هم کمک چندانی به کنترل ریسک بالای تورم که به زودی اقتصاد ایران پذیرای آن خواهد بود، نخواهد کرد.

بررسی ها نشان می دهد که این ابر نقدینگی فقط به این دلیل تاکنون به ابر تورم بدل نشده که با نرخ بهره بسیار زیاد سرعت گردش پول در سال 95 به رقم شگفت آور زیر یک رسیده است. حال آنکه پیش بینی ها حکایت از آن دارد که این شرایط دوام نخواهد داشت.

بانک مرکزی در سال 95 همه توان خود را به کار گرفت تا سرعت رشد پایه پولی را کاهش دهد، با این حال مقایسه رشد پایه پولی در دی ماه سال 94 نسبت به دی ماه سال 95، به 17.3 درصد کاهش یافته که 3 درصد کمتر از رقم 20.5 درصدی مشابه سال قبل است؛ اما در مقابل رشد نقدینگی به اندازه مورد انتظار کاهش نیافته است و برابر با 23.2 به ثبت رسیده است.

کارشناسان می گویند، در حال حاضر نوعی عطش در طرف تقاضای پول وجود دارد که تلاش بانک مرکزی برای کشیدن افسار نقدینگی را تا حد زیادی کم اثر کرده، به طوری که این عطش در افزایش وام دهی 31.5 درصدی هم هویداست.

وقتي كه از سال ٩٣، نقدينگي رشد خود را آغاز کرد، دولتی ها اعلام کردند كه اين رشد بر عكس رشد نقدينگي دولت قبل از طریق افزايش پايه پولي صورت نگرفته، بلكه از طريق ضريب فزاينده حاصل شده است. اما گزارش های بعدی نشان داد که این رشد ناشی از عوامل دیگری در اقتصاد است.

یکی از اقداماتی که بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی انجام داد، محدود کردن دسترسی چند بانك بدهكار بزرگ به ذخایر بود، تصمیمی که در کنترل رشد اقتصادی موفقیت آمیز نبود. چه آنکه بانك هايی كه دسترسی آنها به ذخاير بانك مركزي و بازار بين بانكي كوتاه شده بود، از سر اضطرار اقدام به جذب سپرده با نرخ هايي حدود دو درصد بيش از نرخ بهره بازار كردند. سپرده ها به سمت بانك هاي متخلف سرازير شد و بانك هاي كمي قانونمند تر دستشان تنگ شد و لنگان لنگان براي پوشيدن كسري به سراغ بازار بين بانكي آمدند و نرخ بهره در بازار بين بانكي بالا رفت. چنین اقدامی سبب شد تا بانك مركزي وحشت زده براي كاهش نرخ بهره بازار بين بانكي دسترسي همه را به ذخاير تسهيل كرد. نتیجه این کار افزایش نقدینگی بود.

اين داستان از سال ٩٣ تا ٩٦ به عناوين مختلف بارها و بارها تكرار شد. حاصل ان است كه در دولتي با شعار كنترل حجم نقدينگي، نقدينگي ظرف سه سال از ٦٧٠ هزار ميليارد به ١٣٠٠ هزار ميليارد تومان رسيده است.