چرا آمریکا ترکیه را از عملیات رقه کنار گذاشت؟

گروه بین الملل: دولت اوباما از روزی که سنگ بنای همکاری با کردهای سوریه را گذاشت روابط خود را با ترکیه محدودتر کرد این در حالی بود که اوباما وقتی به قدرت رسید اردوغان را در زمره چهار شخصیت جهانی نزدیک به خود قلمداد کرده بود و در تلاش بود ترکیه را به‌عنوان مدلی از دمکراسی اسلامی در خاورمیانه معرفی کند، اما همه این‌ها بعد از چند سال نه‌تنها رنگ باخت بلکه آمریکا در سوریه دست در دستان کردهایی گذاشت که اردوغان به‌هیچ‌عنوان آبش با آن‌ها وارد یک جوی نمی‌شود.

 

 

به گزارش بولتن نیوز، داستان روابط آمریکا و ترکیه از این نیز تیره‌تر شد و بر اساس اسناد زیادی که وجود دارد امریکا در داستان کودتای سال گذشته در ترکیه کوشید اردوغان را از اریکه قدرت کنار بگذارد اما شانس برای آمریکایی‌ها یاری نکرد و اردوغان اکنون نیز در مسند قدرت باقی‌مانده و می‌کوشد امپراطوری نوین عثمانی را بر اساس دسترسی ترکیه از هر چهارسو به دریا احیا کند.

همین چند روز پیش بود که رسانه‌ها به نقل از پایگاه اینترنتی «مدراتور» اعلام کردند، در فیلمی که از سخنرانی «ییقیت بولوت» عضو هیئت‌مدیره شورای عالی «بنیاد وارلیق» ترکیه که در سال 2013 ایرادشده و اخیراً فاش و در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی منتشرشده، این مشاور ارشد رجب طیب اردوغان می‌گوید: «ترکیه گسترش خواهد یافت. در یک یا دو سال آینده، عراق شمالی با برگزاری همه‌پرسی، تصمیم به الحاق به ترکیه خواهد گرفت. همگرایی آذربایجان به ترکیه کامل خواهد شد. چهار سال قبل در همایشی بین‌المللی شرکت کرده بودم که برگزارکنندگان آن، ترکیه‌ای را ترسیم کرده بودند که هر چهار طرف آن را دریا فراگرفته است. من گفتم ترکیه در سه طرف دریا دارد. یکی از شرکت‌کنندگان گفت خزر نیز مرز ترکیه خواهد بود».«ییقیت بولوت» عضو هیئت‌مدیره شورای عالی «بنیاد وارلیق» ترکیه با فریاد تأکید کرد: «مرز ترکیه به خزر خواهد رسید، به خزر»

 

در طول دوران حاکمیت ارتشی‌ها بر ترکیه آمریکا بزرگترین حامی این کشور بوده و همواره بر اتحادیه اروپا نیز فشار وارد می‌کرد که این کشور به این اتحادیه بپیوندد. دسترسی ترکیه به آب‌های گرم به معنای دسترسی ناتو و آمریکا به منطقه و آب‌های گرم بود و این‌یکی از دلایل استراتژیک حمایت آمریکا از ترکیه به شمار می‌رفت اما اکنون اردوغان نه‌تنها ارگانهای امنیتی بلکه ارتش را نیز به کنترل خود درآورده و تمامی ارگانهای موازی را در این کشور تعطیل کرده و حاکم بلامنازع این کشور شده است. تندروی‌ها و یا بهتر است گفته شود تک‌روی‌های اردوغان سبب شده است آمریکا در دولت اوباما از اردوغان دوری گزیند و ناتوانی ترکیه و خود آمریکا در ساماندهی نیروهای معارض سوری در سوریه عاملی شد تا آمریکا در دوران اوباما به کردها در سوریه نزدیک گردد.

همزمان با سرکار آمدن ترامپ در آمریکا اردوغان امیدوار بود در روابط آمریکا با ترکیه تجدیدنظرهایی صورت گیرد براین اساس که نقش ترکیه در سوریه احیاشده و حمایت آمریکا از کردهای سوریه که ترکیه آن‌ها را بخشی از حزب کارگران کردستان ترکیه (پ.ک.ک) می‌داند کمتر شود. وقتی ترامپ اعلام کرد درصدد تشکیل منطقه امن در داخل خاک سوریه است اردوغان بسیار امیدوار شد که می‌تواند تعریفی جدید از رابطه با امریکا داشته باشد.

ترکیه درحالی‌که خود را آماده می‌کرد در عملیات رقه شرکت کند و به این منظور کوشید وارد شهر منبج در شمال سوریه شود اما این طرح با ورود ارتش آمریکا به شهر منبج و صف‌آرایی در مقابل نیروهای ارتش ترکیه متوقف گردید و عملاً دولت ترامپ ترکیه را از عملیات آزادسازی رقه کنار گذاشت. با این اقدام آمریکا انتظار می‌رود روابط نه‌چندان گرم اردوغان با آمریکا دست‌کم بهتر از دوران حاکمیت اوباما بر این کشور نشود.

بر اساس آنچه به‌دست‌آمده است عملیات رقه تنها با مشارکت نیروهای سوریه دمکراتیک که از سوی کردهای سوریه رهبری می‌شوند آغاز گردد و ارتش آمریکا نیز از هوا و زمین آن‌ها را پشتیبانی خواهد کرد.

حال سؤال این است چرا آمریکا بار دیگر ترکیه را دست‌خالی گذاشت؟ اگرچه آمریکایی‌ها و ترکیه در طول این چند سال گذشته هدف مشترک سرنگونی نظام کنونی سوریه را در اولویت خود قرار داده‌اند اما این دو کشور در سایر حوزه‌ها منافع غیرهمسویی دارند. آمریکایی‌ها نسبت به قدرت گرفتن ترکیه بر اساس تک‌روی‌های اردوغان بسیار نگران بوده و بر این باور هستند اردوغان قبل از اینکه در راستای تأمین منافع غرب و آمریکا در منطقه باشد بازیگری است که اهداف منطقه‌ای خود را در اولویت قرار داده و به‌قول‌معروف آدم سربه‌راهی نیست.

ازآن‌رو آمریکایی‌ها ضمن حمایت‌های مقطعی از اردوغان و سیاست‌های این کشور در سوریه قصد ندارند شاهراه‌های انرژی در سوریه که در کنترل نیروهای کردی در سوریه وداعش است به دست ترکیه بیافتد لذا ترکیه و اردوغان را از عملیات رقه کنار گذاشته‌اند.

آمریکای ترامپ بشدت دنبال نفت و پول منطقه است و قابل‌درک است که اجازه ندهد ترکیه در غارت سرمایه‌های زیرزمینی سوریه بعد از دانش شریک داشته باشد. ازاین‌رو کردها را حفظ و حمایت کرده و همزمان خواهد کوشید ضمن دسترسی به منابع نفتی سوریه در رمیلان و رقه کارت فشاری بر اردوغان در تحولات آتی منطقه داشته باشد.