استرس در نوجوانان و راه‌های پیشگیری

به گزارش بولتن نیوز، «الناز اکبری»، مدیر موسسه علمی پژوهشی اروم محقق‌پرور جهان با بیان این‌که دوران نوجوانی یکی از حساس‌ترین و در واقع مهم‌ترین نقطه زندگی هر فردی است، اظهار کرد: در این دوران شخصیت و سبک زندگی افراد تحت‌تأثیر عوامل بسیاری قرار می‌گیرد و دگرگونی‌هایی در آن ایجاد می‌شود که ممکن است باعث احساس گیجی و سردرگمی و در نتیجه استرس نوجوان شود، به خصوص اگر والدین و اطرافیان آگاهی کافی از تغییرات دوره نوجوانی نداشته باشند.

وی اظهار کرد: دوران بلوغ که روانشناسان از آن به‌عنوان دوران بحران یاد می‌کنند چه از  نظر جسمی و چه از نظر روانی می‌تواند برای نوجوان استرس‌زا باشد.

این روانشناس بالینی افزود: در دوران بلوغ، فرد بسیار کنجکاو شده و می‌خواهد همه چیز را بداند، احساس آگاهی نسبت به وضعیت جسمانی، جنسیت، هویت و سایر خصوصیات نیز در نوجوان شکل می‌گیرد.

اکبری ارتباط با جنس مخالف، یافتن هویت و استقلال‌طلبی را از دیگر عوامل ایجاد استرس در نوجوانان نام برد و تشریح کرد: نوجوان به اقتضای تغییرات فیزیکی و روانی جدیدش، بشدت به رابطه با جنس مخالف را در خود احساس نیاز می‌کند اما از طرفی ترس از مطلع شدن خانواده از این امر، استرس را در فرد ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: من کیستم؟ از کجا آمده‌ام؟ آینده‌ام چگونه خواهد بود؟ و بسیاری از سئوالات که فرد در دوران نوجوانی از خود می‌پرسد و در تلاش است برای یافتن هویت خود به هرکدام جواب خاصی پیدا کند، هم‌چنین نوجوان در این دوران تمایل شدید به استقلال‌طلبی دارد و از امر و نهی‌های والدین و دیگران بیزار است بنابراین سعی در اثبات خود دارد که به نوعی استرس‌زاست.

این روانشناس بالینی دختران نوجوان را بیشتر از پسران در معرض ابتلا به استرس دانست و گفت: اضطراب در دختران محسوس‌تر است، به طور کلی استرس بر دو نوع است حاد یا کوتاه مدت و مزمن یا بلند مدت و معمولاً دختران مضطرب‌تر از پسران هستند اگرچه اختلاف معنی‌داری بین اضطراب آن‌ها وجود ندارد، اما با توجه به این‌که پسران کمتر مانند دختران ترس‌های خود را بروز می‌دهند نمی‌توان به یقین در این مورد حرفی زد.

اکبری با بیان این‌که استرس در نوجوانان می‌تواند عوارض جدی و مهمی در روح، روان و جسم فرد نوجوان داشته باشد، خاطرنشان کرد: اضطراب با توجه به این‌که یک احساس ناخوشایند و مبهم بوده و از همه مهم‌تر منشاء آن ناشناخته است و در واقع یک نوع دلواپسی بوده که به طور ناگهانی به سراغ فرد می‌آید، می‌تواند عوارض روانی و جسمانی زیادی برای نوجوان از جمله عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیکی داشته باشد.

وی در خصوص استرس در نوجوانان توصیه‌ای به معلمان  و خانواده‌ها کرده و تصریح کرد: هرگز در هنگام این‌که نوجوان از عوامل اضطراب خود سخن می‌گوید شروع به نصیحت کردن و پند و اندرز نکنید، به حرف‌های او با اشتیاق گوش دهید و اجازه دهید مشکلات خود را بیان کند، تجربه‌های پرخطر خود را که قبلاً داشته‌اید به او انتقال دهید، ورزش، موسیقی و دیگر فعالیت‌های گروهی راهنمایی برای تسکین اضطراب هستند، عکس‌العمل‌های سالم و متناسب را شناسایی کرده و به او کمک کنید آن‌ها را جایگزین کارهای ناسالم کند و هرگز نوجوانان را به خاطر اضطرابش تحقیر نکنید.