5 گلوگاه فساد در مجموعه شهرداری‌ها

معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران از برنامه‌های گسترده برای شناسایی گلوگاه‌های فساد اداری و عوامل مؤثر برآن در شهرداری تهران خبر داد. این خبر در شرایطی از سوی سید مناف هاشمی اعلام شد كه این روزها خبرهای مختلفی درباره فساد اداری حاكم در مجموعه شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشور به گوش می‌رسد و هر از چندی با دستگیری برخی مدیران متخلف دراین دستگاه زمزمه‌ها و شایعات به واقعیت تبدیل می‌شود.


به گزارش خبرنگار«جوان»، معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری شناسایی گلوگاه‌های فساد اداری در شهرداری را در راستای افزایش میزان شفافیت و پاسخگویی شهرداری تهران عنوان كرد. به گفته هاشمی با اجرای مدل و اندازه‌گیری میدانی و تحلیل نتایج به دست آمده، گلوگاه‌های فساد اداری و عوامل مؤثر بر آن شناسایی و راهبرد‌های ارتقای سلامت اداری تدوین و ارائه خواهد شد. شناسایی گلوگاه‌های فساد اداری در شرایطی در اولویت كاری شهرداری قرارگرفته كه چندی پیش یكی ازمدیران شهرداری ازانتخاب این نهاد در رقابت با 47 دستگاه و نهاد دیگر به‌عنوان نهاد برتر در حوزه سلامت اداری و مبارزه با فساد مالی، خبرداد و اظهارامیدواری كرد كه نظام سلامت اداری در شهرداری روز به روز بهتر شود!


فساد اداری در تار و پود برخی ادارات
هرچند كه تضاد در اینگونه صحبت‌ها دربین مدیران شهرداری كاملاً مشخص است، اما با توجه به اهمیت نقش شهرداری‌ها در اداره شهرها به نظر می‌رسد كه فساد اداری و وجود عوامل مرتبط با آن واستفاده برخی مدیران در رده‌های مختلف از رانت‌های مدیریتی هنوز به عنوان یك چالش در حوزه اداری شهرداری شناخته نشده و به همین دلیل مدیران ارشد این دستگاه تنها به طرح مباحثی درباره مبارزه با فساد اداری در مجمعه شهرداری‌ها بسنده می‌كنند.
از سوی دیگر باید به این نكته توجه داشت كه امروزه فساد اداری در كشورتنها به رشوه و زیرمیزی در ادارات محدود نمی‌شود، بلكه این مرض خانماسوز اكنون در تار و پود برخی دستگاه اداری آنچنان درهم تنیده كه گویی به اصلی غیر قابل اجتناب دراین دستگاه‌ها تبدیل شده است و بسیاری از افراد با توسل به این موضوع، پله‌های ترقی را یكی پس از دیگری طی می‌كنند.
به راستی دلیل اصل رشد فساد اداری در برخی دستگاه‌ها چیست و آیا راهكاری هم برای مقابله با این تار و پود ویرانگر و درهم تنیده فساد اداری وجود دارد؟


این 5 مصداق فاسد!
به باورنعمت‌الله تركی، معاون برنامه‌ریزی استاندار تهران رشد فساد اداری در برخی از دستگاه‌های اجرایی به ویژه مجموعه شهرداری‌ها به 5 عامل اصلی وابسته است.
به گفته تركی، سیستم اداری ناكارآمد شهرداری تهران، شفاف نبودن خدمت رسانی به مردم، تفاوت در سطح درآمدی كاركنان، تصرف اراضی شهری توسط برخی از مدیران و در نهایت واگذاری پروژه‌ها به مدیران به نام خصوصی‌سازی از جمله دلایل اصلی رشد فساد اداری به صورت خزنده در مجموعه‌های شهرداری است. بنابراظهارات معاون برنامه‌ریزی استاندار تهران، ناكارآمدی سیستم اداری در شهرداری‌ها داستان تكراری و دنباله داری است كه بعد ازسال‌ها صحبت و اظهار نظركارشناسی همچنان ادامه دارد و فعالیت مؤثری برای اصلاح این سیستم انجام نشده است.
تركی در گفت و گو با خبرنگار«جوان»، نتیجه اینگونه سیستم اداری را شفاف نبودن خدمت رسانی به مردم می‌داند و با بیان اینكه تاثیرات سیستم ناكارآمد اداری را باید در مطالبات مردمی از یك دستگاه جست‌وجو كرد، افزود: به همین دلیل در اینگونه از مجموعه‌ها همه به دنبال این هستند كه از یك روزنه‌ای برای اهداف خود وارد مجموعه شوند یا بالعكس از داخل مجموعه از نقاط ضعف و كاستی‌های اداری استفاده كنند.


پروژه‌ها به مدیران واگذار می‌شود نه بخش خصوصی!
به گفته معاون برنامه‌ریزی استاندار تهران، درحال حاضرخصوصی‌سازی در این مجموعه و دستگاه‌های مرتبط با آن به گونه‌ای است كه رد پای این خصوصی‌سازی‌ها را می‌توان دراتاق برخی از مدیران این نهاد مشاهده كرد.
بنابراظهارات تركی، برنده اصلی بیشترخصوصی‌سازی‌ها همان مدیران رده‌های میانی هستند كه درلباس شخصی وارد گود رقابت برای تصاحب یك مجموعه خصوصی وغیردولتی می‌شوند كه درنهایت نتیجه این مووضع همان فساد اداری و گسترش خزنده آن است.


تفاوت‌ها در سطح درآمد كارمندان از زمین تا آسمان!
به تصریح معاون برنامه‌ریزی استاندار درحال حاضر در برخی از ادارت به ویژه مجموعه شهرداری‌های كشورسطح درآمد كارمندان در رده‌های مختلف دارای تفاوت‌های زیادی است، به صورتی كه این تفاوت سطح درآمد برای كارمندان محسوس است. به باورنعمت الله تركی این تفاوت درسطح درآمد باعث می‌شود تا كارمندان رده‌های میانی به پایین برای افزایش سطح درآمدی خود به روش‌های غیرمعمول متوسل شوند، به صورتی كه برخی از این كارمندان ضمن ارتباط با مدیران فاسد یك اداره حلقه‌هایی از فساد اداری را در یك مجموعه تشكیل می‌دهند.


«زمین خواری» فاز تأسفبار فساد اداری
اما به اعتقاد معاون برنامه‌ریزی استاندار فاز تأسفبار فساد اداری زمانی شكل می‌گیرد كه برخی از مدیران شهرداری‌ها با همكاری نهاد‌های دیگر در طرح‌های مختلف مشاركت می‌كنند و در پوشش طرح و برنامه اقدام به تصرف اراضی ملی می‌كنند. تركی برای این صحبت خود مثالی را هم ذكر می‌كند. به گفته وی طرحی برای جلوگیری از گسترش كلانشهرها شهرها تصویب و همه مردم و مسئولان مكلف به اجرای آن می‌شوند، اما بعد از گذشت مدتی مشاهده می‌شود كه نه تنها با تصویب این طرح از گسترش كلانشهر‌ها جلوگیری نمی‌شود، بلكه برخی از مدیران لجوجانه با زیر پا گذاشتن همه منافع ملی كشور با گذشتن از حریم‌های شهری در بیرون از شهر‌ها برای خود اراضی را در اختیار می‌گیرند.


همیشه پای ضعف قانون در میان است
اما فرهاد تجری، نائب رئیس كمیسیون قضائی مجلس دراین باره نظر دیگری دارد. به گفته تجری فساد اداری در مجمع شهرداری‌ها به دلیل ضعف قوانین شهرداری و نبود ساز و كارلازم نظارتی است كه با گسترش مناطق و دستگاه‌های تحت پوشش شهرداری، این مشكل دو چندان شده است.
به باور نائب رئیس كمیسون قضایی مجلس، شكایت‌هایی درباره تخلف‌های اداری در مجموعه شهرداری هر از چندگاهی به كمیسیون اصل 90 مجلس ارسال می‌شود كه تمامی این موارد ناشی از ضعف قوانین نظارتی و نبود ساز و كارلازم برای جلوگیری از فعالیت غیر قانونی برخی از مدیران است.


مبارزه با فساد اداری یك مطالبه عمومی
اگر تا دیروز تنها ناظرین اوضاع در داخل كشور، وضعیت فساد اداری در برخی از ادارت را پیگیری می‌كردند، امروزه این افكار عمومی جامعه است كه مبارزه با فساد اداری را به عنوان مطالبه اصلی خود می‌داند و با روش‌های مخلتف صدای اعتراض خود را به گوش مسئولان و مدیران می‌رساند و انتظار دارد كه با جدیت با متخلفان این آفت اداری برخورد شود.

علی البرزی