لزوم استفاده از خبرگان باتجربه و وحدت رویه و ایجاد شفافیت در بورس

الف) متوقف ماندن طولانی مدت، بستن و بازگشایی‌های سلیقه‌ای و بحث برانگیزنمادها.

این نمادها که بالغ بر هفتاد نماد می‌باشد اصل نقدشوندگی بازار را به کلی زیر سؤال برده و بدلایل گوناگون سرمایه سهامداران را مدت‌ها بلوکه کرده که همین موضوع باعث کاهش قابل ملاحظه حجم و ارزش معاملات روزانه نیز شده است که در زیر به برخی از این نمادها می‌پردازیم.

نمادهای بانکی: شاه بیت این نمادها، نمادهای بانکی هستند که مدت‌هاست محل اختلاف بین سازمان بورس و بانک مرکزی می‌باشند. نماد "وزمین" لقب طولانی‌ترین نماد متوقف بانکی و نمادهای "وبصادر" با ارزش بازار 5801 میلیارد تومانی و"وبملت" با ارزش بازار 9652 میلیارد تومانی در حالی از تیرماه سال جاری متوقف می‌باشند که نه تنها سرمایه خیل عظیمی از سهامداران را درگیر نموده‌اند بلکه با توجه به توقف طولانی مدت نمادها، ناخواسته سهامداران را با اصلاح ساختار مالی و بدهی‌های مؤسسات مالی و اعتباری فاقد مجوز دیگر نیز روبرو کرده‌اند.

سایپا: یکی از نمادهای بحث برانگیز که اعتراض بسیاری از سهامداران این شرکت را در مجمع فوق العاده تعیین هیات مدیره آن نیزدر پی داشت می‌توان به "خساپا" اشاره نموده که سازمان بورس نماد را بدلیل تعدیل درآمد هر سهم متوقف نمود و در حالیکه درآمد هر سهم بدون تغییر باقی مانده بود، در بدعتی آشکار نماد را بدون محدودیت دامنه نوسان باز کرد که موجبات تضرر سنگین سهامداران شد.

شیشه و گاز: نماد "کگاز"نیز که بعد از رشد قیمتی و با نظر مشروط حسابرس روبرو شده بود بدون تعیین تکلیف نهایی موضوع فروش زمین و ابهام در تحقق درآمد در بودجه 1396، بدون محدودیت دامنه نوسان بازگشایی گردید که موجبات تضرر سنگین سهامداران را فراهم آورد.

ب) عدم نظارت قوی سازمان بورس در جلوگیری از انتشار مطالب خلاف واقع، عدم استیفای حقوق سهامداران خرد در زمینه سود تقسیمی و مبحث قیمت گذاری منصفانه

کنتورسازی ایران: شرکتی که با همراهی اتاق اصناف، گمرک و در نهایت به علت عدم نظارت قوی سازمان بورس بر برنامه صندوق‌های فروشگاهی که تحقق درآمدی آن به طور قطعی مشخص نشده بود را تبدیل به تراژدی تاریخ بورس ایران کرده و سهامداران مظلوم این شرکت را مجبور به تجمع در مقابل مجلس شورای اسلامی و دادخواهی در دادگسترینیز نموده است. بر طبق پیگیری‌های خبرنگار بولتن نیوز مدیرعامل شرکت کنتورسازی وعده حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت و ریاست سازمان بورس وعده حمایت از سهامداران خرد را داده که امیدواریم در مقام عمل راهگشا باشد.

ایرانارقام: این شرکت هم که رشد قیمتی ناشی از شایعات قراردادهای صندوق‌های فروشگاهی را در پی داشت با کاهش قابل ملاحظه قیمت بازگشایی گردید که نشان از عدم نظارت به موقع سازمان بورس دارد. پیگیری‌های خبرنگار بولتن نیوز موید شواهدی تأیید نشده دال بر فروش استقراضی (short sell) در این نماد دارد که لزوم اطلاع رسانی سازمان بورس را می‌طلبد.

آلمینیوم ایران: در نماد "فایرا"بعد از تصویب سود تقسیمی 120 تومانی در مجمع سال 1393 و در حالیکه سود تقسیمی از قیمت نماد هم کسر گردید و نماد مدت‌ها در بازار معامله و دست به دست شد وصورتجلسه مصوب آنمجمع هم با اشکالاتی همراه بوده، سازمان بورس در اقدامی تأمل برانگیز بعد از تغییرات در ارکان هیات مدیره شرکت اجازه ابطال مصوبات مجمع سال 1393 و برگزاری دوباره این مجمعرا صادر کرده ولی با توجه به بدعت خطرناک هیات مدیره فعلی ایرالکو و نارضایتی دیگر سهامداران عمده و حقوقی در عدم دریافت سود نقدی و کسر قیمتاز دارایی سهامدارن، نماد این شرکت از آبانماه 1394 متوقف و سهامداران درمانده این نماد هم در کمیته سازش کانون کارگزاران و هیات داوری سازمان بورس پیگیر مطالبات خود هستند در حالی که اگر نظارت مستمر و به موقع بر مجامع شرکت‌ها و بازگشایی بعد ازآن توسط نهاد ناظر صورت می‌گرفت نه سرمایه سهامداران بلوکه می‌شد و نه هزینه‌های مالی و روانی به سهامداران خرد وارد می‌شد. بر طبق پیگیری‌های خبرنگار بولتن نیوز طبق هماهنگی‌های این شرکت با سازمان بورس بایستی در مجمعی جداگانه مسائل مربوط به مجمع سال 1393 حل و فصل شود.

حق تقدم سرمایه گذاری رنا: در نماد "ورناح"با توجه به قیمت گذاری و حراج حدود 16.5% از حق تقدم‌های استفاده نشده در قیمت حدوداً 17 تومان در بازار خرده فروشی و با توجه به قیمت تابلوی خود سهم در محدوده 122 تومان ضمن توجه به ریسک فراوانی که سرمایه گذاران در خرید این نماد داشته‌اند، جا دارد از نقطه نظرات کارشناسان سرمایه گذاری در رعایت نکردن قیمت گذاری منصفانه توسط سهامدار عمده برای بلوک مدیریتی استفاده و طبق مفاد ماده 65 قانون، نهاد ناظرمی توانددر صورت شواهد متقن تمهیداتی را برای عدم تأیید کل یا قسمتی ازمعاملاتمذکور بیاندیشد.

ج) انجام عملیات بلوک زنی و دستکاری در شاخص کل بورس تهران، انتشار اوراق بدهی و اخزاء با نرخ بهره 21% تا 24% و بازدهی بالای صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت

مساله ای که از سال‌های دور بازار سهام را تهدید کرده دستکاری پی در پی در شاخص کل بورس تهران می‌باشد، درحالی که وضعیت اکثر سبدهای سهامداران در درصدهای منفی سنگین می‌باشد، متاسفانه شاخص کل با وضعیت کاریکاتوری و طنز گونه‌ای در اکثر اوقات مثبت می‌باشد که برآیند واقعی از اقتصاد و وضعیت کنونی بازار سرمایه نمی‌باشد، این اعلام ارقام تصنعی شاخص کل که بیشتر جنبه رسانه‌ای برای عملکرد مدیران بورس در هر دوره را دارد از یک سو و تأمین مالی دولت و سایر نهادهای دیگر در فروش اوراق بدهی با نرخ‌های وسوسه کننده 21% تا 24% و بازدهی بالای صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت که بایستی در مقام عمل بخشی از پرتفوی خود را به سهام تخصیص دهند لیکن بخاطر سرمایه گذاری اکثر آنها در اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی با بازده بدون ریسک عملاً از بازار سرمایه دوری گزیده‌اند، از سوی دیگر چنان تأثیر منفی و شگرفی بر بازار سرمایه داشته که بسیاری از سهام با بنیاد به دلیل نبود نقدینگی، عمق کم بازار و فروش اجباری سهام‌های با نماد باز توسط صندوق‌های سرمایه گذاری بورسی به راحتی زیر ارزش ذاتی معامله می‌شوند.

پیرو بررسی‌های میدانی خبرنگار بولتن نیوز، سهامداران نیز در اعتراض به وضعیت نامطلوب بورس تهران به توسط هشتک‌های (#نگران بازارسرمایه ام) و (#من مقصرم) صدای خود را به گوش مسئولین می‌رسانند.

این بی نظمی عجیب در کنترل و نظارت بر بازار سرمایه که به باور بسیاری از فعالان این بازار در چند دههگذشته بی سابقه بوده است کار را بدان جایی رسانده که اکثریت اهالی بازار سرمایه از وضعیت موجود ابراز نگرانی می‌کنند که طبعاًاگر نهاد ناظر از این مسائل جلوگیری به عمل نیاورد، این ناهنجاری‌ها موجبات بی اعتمادی و فرار سرمایه گذاران از این بازار خواهد شد.

لذا شایسته است سکاندار سازمان بورس و اوراق بهادار با توجه به نارسایی‌های موجود در عملکرد دستگاه نظارت آن سازمان ضمن‌ترمیم و یا تعویض مدیران کم تجربه با خبرگان نام آشنا و دلسوز در حوزه این بازار، با تسریع در تشکیل کانون سهامداران حقیقی و انجام جلسات مستمر با فعالان بازار سرمایه، در گام نخست با رعایت اصل شفافیت، نمادهای پر شمار متوقف را بازگشایی و سپس وضعیت بازار سرمایه را تا نیل به اهداف سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 با تکیه بر اقتصاد مقاومتی با انجام راهکارهای عملی بهبود و موجبات اعتماد پایدار بیش از پیش آحاد مردم به دماسنج اقتصادی کشور را فراهم سازد.