دامنه اقدامات چالشی و تنشی در درون و برون

گروه بین الملل: مصطفی مطهری*در یادداشت پیش رو که به بهانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا نوشته شده، نویسنده معتقد است در واقع التهاب و شوک‌های وارده از مناظرات انتخاباتی میان نامزدهای انتخاباتی از دو حزب دمکرات و جمهوری خواه به خیابان‌ها و شهرهای آمریکا سرایت کرد و درگیری‌ها از شکل اعتراضی و تجمعاتی برای نشان دادن خواسته‌ها و تقاضاها با گسترش دامنه‌ها و حدود تا جایی پیش رفت که به درخواست‌هایی رادیکال مبنی بر جدایی و استقلال در ایالت‌هایی چون کالیفرنیا انجامیده است.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

در واقع چالش‌های ایجادی و بوجود آمده از پَسِ انتخابات در آمریکا، شامل موضع گیری‌های حزبی و مقامات سیاسی در ایالات متحده آمریکا نیز شد. بطوریکه درگیری‌ها و اختلافات میان کاندیداهای ریاست جمهوری در آمریکا بعد از پیروزی ترامپ شکل سیاسی‌تر بخود گرفت و به رویارویی او با کاخ سفید و دولت مستجل موجود در آن به ریاست اوباما انجامید. بطوریکه می‌توان نمود این رفتارها را در اختلاف نظرهای میان ترامپ و اوباما دید. به عبارتی عملکردهای اعتراضی ترامپ به تصمیمات و اقدامات اوباما نمونه واضح و مبرهن از همین دوگانگی‌ها و تناقص ها در نزد مقامات سیاسی در آمریکا است.

این اختلاف دیدگاه‌ها تا اندازه‌ای است که ترامپ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا اعلام کرده است که بلافاصله پس از به عهده گرفتن زمام امور در کاخ سفید، بسیاری از دستورهای دولت قبلی خود را لغو خواهد کرد. بطوریکه وی گفته است الغاء این قوانین تنها در یک موضوع نخواهد بود بلکه چندین موضوع بسیار مهم را شامل خواهد شد. گستره توجه ترامپ مبنی بر غیر ضروری بودن آنها و تصمیم وی به الغاء قوانینی که وضع آنها مربوط به دولت اوباما است موجب شده است که اوباما از کنگره بخواهد طرح بیمه‌ای اوباما کر را به هر نحوی که شده است حفظ کنند.

دامنه این اختلاف نظرها، نحوه مواجهه ترامپ و اوباما با روسیه و پوتین را نیز در بر می‌گیرد. بطوریکه تلاش‌های اوباما به عنوان رییس جمهور روبه پایان آمریکا در رابطه با روسیه را باید اوج این اختلافات درونی در عرصه سیاست خارجی آمریکا دانست. چرا که از نظر ترامپ پوتین یک دوست واقعی است در حالی اوباما او را دشمن قلمداد می‌کند. به عبارتی اتخاذ تصمیمات بر علیه روسیه توسط اوباما از کوشش برای وضع تحریم‌های جدید تا اخراج دیپلمات‌های روسی به دستور باراک اوباما رییس جمهور آمریکا از آن کشور که به گفته واشنگتن در واکنش به آنچه موج حملات هکری روسها علیه نهادها و شخصیت‌های سیاسی آمریکا در زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در این کشور است با واکنش از سوی ترامپ و نزدیکان وی همراه شده است. در واقع آنها با نامتناسب خواندن این تحریم‌های آمریکا علیه روسیه به نوعی این عملکرد اوباما را مورد اعتراض خود قرار داده‌اند که نماینگر شکاف اساسی میان مقامات و صاحبمنصبان در آمریکا و نحوه برخورد آنها با تحولات و مناسبات در عرصه بین المللی و اولویت‌های آنها است.

هر چند عدم استفاده از اقدام تلافی جویانه از سوی ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه در پی اخراج دیپلمات‌های روسیه از آمریکا به دستور اوباما، اقداماتی دوراندیشانه و معقولانه بود که به تحقیر اوباما و سیاست‌های دولت وی و نظام روبه افول آمریکا انجامید اما آنچه در این باره مهم به نظر می‌رسد انعکاس جهانی این تصمیم پوتین بود که عملاً پیش گرفتن این سیاست و منش روشی از عملکرد موضوعی مبنی بر این که وی در انتظار آن است که دونالد ترامپ نامزد پیروز در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به کاخ سفید بیاید تا در مورد آینده روابط دو کشور نظر خود را اعلام کند دال بر این واقعیت است که از نظر پوتین، دولت اوباما از هیچ تلاشی برای بدتر کردن روابط دوجانبه در مدت اندک باقی مانده از ریاست جمهوری‌اش کوتاهی نمی‌کند.

در همین حال نباید فراموش کرد که علیرغم عدم موضع گیری تلافی جویانه از سوی روسیه با درایت پوتین، وی تاکید کرد روسیه حق اتخاذ تدابیر تلافی جویانه را برای خود محفوظ می‌داند و روابط روسیه - آمریکا بر اساس سیاست دونالد ترامپ برقرار خواهد شد. از سوی دیگر روسیه با تاکید بر این موضوع که تصمیمات اخیر دولت آمریکا انتقام پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری است این اقدام بغض آلود آمریکایی‌ها تنش درونی با دامنه سازی بیرونی اعلام کرد که به دنبال مقصر جلوه دادن‌های صوری با پیامدهای بی اعتبارانه است، می‌باشند.

بهر حال با توجه به فضای بی اعتمادی بوجود آمده میان مردم و دولتمردان در آمریکا از یکسو و تخریب‌های سیاسی و سیاستی از اهداف، برنامه‌ها، اولویت‌ها و حتی هویتی از شخصیت ذاتی افراد با ویژگی‌های شغلی، علایق و رنگ پوست تا مورد تمسخرقرار دادن همدیگر، همگی حاکی از واقعیت ساختاری نظام آمریکایی رو به زوال است که شکست سیاست‌های آمریکا و نظام و نظم آمریکایی را گوشزد می‌کند. شکست‌هایی که هم از درون نظام سیاسی این کشور (تحولات بعد انتخابات در این کشور که به آنها اشاره شد) و هم در ورای مرزهای این کشور در عرصه جهانی با روسیه بویژه در منطقه خاورمیانه (شکست تروریست‌های تکفیری در سوریه و عراق) و همچنین بدبینی‌ها و عدم اعتماد جهانی به آمریکا و حتی آغاز تنش با چین نمونه‌های بارزی از آنهاست.

*دکتری علوم سیاسی