پرونده‌ای درباره هنر بازیگری و چگونه بازیگر شدن؛ رؤیای ستاره شدن

به گزارش بولتن نیوز، هنر بازیگری علاقه مندان و شیفتگان زیادی دارد که رؤیای رسیدن به آن را در سر می پرورانند. علاقه به این حرفه سن و سال نمی شناسد. بسیاری از کودکان، نوجوانان، جوانان و حتی سالمندان تمایل دارند جلوی دوربین بروند. دلایل زیادی برای این علاقه مندی وجود دارد از جمله: میل به دیده شدن، شهرت، محبوبیت و کسب احترام، ثروت و .... راه های زیادی برای بازیگر شدن در کشور ما وجود دارد؛ از رشته های دانشگاهی گرفته تا کلاس های بازیگری و همین طور روابط فامیلی! با توجه به محبوبیت حرفه بازیگری، این حوزه دچار معضلات و آسیب هایی مثل نقش فروشی، ارجحیت روابط فامیلی و پارتی بازی در انتخاب نقش ها و غیرمجاز بودن برخی کلاس های بازیگری، دلالی افراد سودجو و... شده است. در این پرونده به راه های رسیدن به این حرفه پرطرفدار و پرحاشیه پرداخته ایم. با ما همراه باشید.

چگونه بازیگر شویم؟

حرفه بازیگری آن قدر جذابیت دارد که خاطر خواهانش حاضرند به آب و آتش بزنند تا به خواسته شان برسند. راه های مختلفی برای بازیگر شدن در ایران وجود دارد اما برای هیچ کدام تضمین قطعی وجود ندارد و نمی توان آن را به عنوان راه صددرصد مطمئن، معرفی کرد.

1- اما اولین راه آشنایی با هنر بازیگری، تحصیل در هنرستان یا در دانشگاه است. علاقه مندان می توانند در کنکور رشته هنر شرکت و تحصیلاتشان را در رشته بازیگری دنبال کنند. علاوه بر این در هنرستان یکی از گرایش های رشته نمایش، بازیگری است که علاقه مندان می توانند این رشته را انتخاب کنند.

2- دومین راه که بسیاری از افراد آن را انتخاب می کنند؛ ثبت نام در کلاس ها و دوره های بازیگری است که هم در شهرستان ها و هم در تهران برگزار می شود. در تهران، مدرسان برخی کلاس های بازیگری، چهره های معروف هستند. درباره کلاس های بازیگری حرف و حدیث زیاد است اما نکته مهم برای ثبت نام در این کلاس ها تشخیص آموزشگاه های معتبر از آموزشگاه هایی است که صرفا برای کسب منفعت باز شده اند و بیشتر شبیه دکان هایی هستند که در نهایت یک مدرک بازیگری هم می دهند!

3- سومین و سخت ترین راه کار کردن در گروه های تئاتر و آشنایی با کارگردانان و دست اندرکاران معتبر است که البته مرتبط شدن با چهره های معروف ممکن است برای همه افراد به راحتی ممکن نباشد.

4- اما غیر از این شیوه ها، گاهی گروه های فیلمسازی و کارگردانان مطرح برای جذب بازیگر آگهی می دهند. توجه کنید که این اتفاق همیشه و به وفور رخ نمی دهد و برخی از این آگهی ها، توسط افراد سودجو و به قصد سوءاستفاده چاپ و توزیع می شود. قبل از هر اقدامی یا پرداخت هزینه ای، حتما از صحت آگهی مطمئن شوید.

سرکی به آموزشگاه های بازیگری مشهد

کلاس های بازیگری زیادی در شهرهای مختلف در تهران، مشهد و... برگزار می شود؛ اما برای این که بیشتر در جریان دوره های آموزشی بازیگری در مشهد قرار بگیریم به سراغ این آموزشگاه ها رفتیم که ماحصل آن را در ادامه می خوانید.

در تراکت تبلیغاتی یکی از آموزشگاه های هنرهای نمایشی، به سابقه 10 ساله آن در برگزاری رشته های تخصصی هنری اشاره شده است. با این آموزشگاه تماس گرفتیم و از دوره های بازیگری شان سؤال کردیم که مهاجر یکی از مسئولان آموزشگاه این گونه توضیح می دهد: «دوره بازیگری تخصصی کودک برای سنین 7 تا 15 سال و دوره بازیگری برای بزرگسالان از سنین 15 سال به بالا برگزار می شود. دوره ها در 4 ترم، 15 جلسه ای برگزار می شود و هزینه ها بسته به جلسات، از 200 تا 250 تومان برای ثبت نام شروع می شود. استادان بازیگری ما همه مورد تأیید اداره ارشاد هستند. ندا محمدی، آقای امان پور و... از استادان بازیگری ما هستند. زنده یاد کمال علوی یکی از استادان آموزشگاه ما بودند. بیشتر کارهای تئاتری که در شهر اجرا می شود، توسط بچه های آموزشگاه ماست. بیشتر بچه های این آموزشگاه بعدا واردکارهای تئاتر می شوند.»

مقدسی، مدیر یکی دیگر از آموزشگاه ها درباره دوره های بازیگری شان به ما می گوید: «این دوره ها را 15 سال است که برگزار می کنیم. دوره های بازیگری ما، در3 ترم 3 ماهه برگزار می شود؛ در واقع هر دوره بازیگری، 9 ماه طول می کشد. هزینه هر ترم 300 هزارتومان است و استاد دوره ها هم کیوان صباغ است. بعد از این دوره ها، افراد را به گروه های فیلمسازی معرفی می کنیم. افرادی مثل علی کشوری، الهه پژوهی و مهسا غفوریان از آموزشگاه ما بودند و الان بازیگر تئاتر و سینما هستند.»

علاوه بر آموزشگاه های بازیگری، در دانشگاه ها هم دوره های مختلف بازیگری، توسط استادان مشهدی و تهرانی برگزار می شود. در بین دوره های بازیگری که کانون تئاتر دانشگاه فردوسی تا به حال برگزار کرده است، نام استادانی مثل امیر نجفی، جواد اشکذری و... دیده می شود. با توجه به اینکه معمولا در بیشتر شهرستان ها امکانات و زمینه لازم برای مرتبط شدن با گروه های فیلمسازی که اغلب در تهران متمرکزند وجود ندارد؛ برخی هنرجویان بازیگری در شهرستان ها مقدمات بازیگری را در شهرستان خودشان آموزش می بینند و برای ادامه مهارت آموزی، شرکت در گروه های تئاتر و مرتبط شدن با دفاتر دست اندرکاران سینما به تهران می روند.

معروف ترین آموزشگاه های بازیگری

در تهران کلاس های بازیگری معتبری وجود دارد که بسته به اسامی اساتید، هزینه شهریه ها و مدت زمان برگزاری دوره ها با هم متفاوت اند. این آموزشگاه ها ابتدا تست بازیگری می گیرند و سپس ثبت نام می کنند. ناگفته نماند که تعداد آموزشگاه های معتبر که برخی از بازیگران معروف در آنجا آموزش دیدند؛ به نسبت تعداد آموزشگاه های بازیگری در سطح تهران بسیار کم است! در ادامه به چند نمونه از این آموزشگاه های معتبر اشاره می کنیم:

کلاس های بازیگری حمید سمندریان: تعدادی از بازیگران، همیشه شرکت در دوره های بازیگری مرحوم سمندریان را جزو افتخارات خود می دانند. مرحوم سمندریان که کارگردان و مدرس تئاتر بود و برخی لقب پدر تئاتر ایران را به او داده بودند، تا سال های پایانی عمر خود این کلاس ها را اداره می کرد و بعد از فوتش، کلاس ها توسط همسرش، مرحوم هما روستا مدیریت می شد. رضا کیانیان، امین تارخ، احمد ساعتچیان، محمد یعقوبی، امیر جعفری، شهاب حسینی و حامد بهداد از شاگردان استاد سمندریان هستند.

کارگاه آزاد بازیگری امین تارخ: امین تارخ یکی از بازیگران باسابقه و مطرح سینما و تلویزیون است که در کارگاه بازیگری اش به تربیت هنرجویان و علاقه مندان به بازیگری اقدام می کند. ترانه علیدوستی، مهتاب کرامتی و سحر ولدبیگی و... از بازیگران مطرحی هستند که از طریق کلاس های تارخ به عرصه بازیگری وارد شدند.

ستاره ها چطور بازیگر شدند؟

علاقه مندان به بازیگری کنجکاوند بدانند چهره های معروفی که امروز در سینما و یا در تلویزیون حضور دارند، چطور بازیگر شدند. نحوه بازیگر شدن چند نفر از آن ها را با هم مرور می کنیم:

هانیه توسلی: او که این روزها فیلم «سیانور» از او روی پرده است؛ دانش آموخته رشته ادبیات نمایشی است. کار بازیگری را از تئاتر شروع کرده است و بعد از آمدن از همدان به تهران، در دفاتر سینمایی تست بازیگری داد تا این که در فیلم کوتاه «روی جاده نمناک» بازی کرد. او بعد از بازی در مجموعه تلویزیونی «غریبه» و فیلم «شام آخر»، به بازیگری شناخته شده تبدیل شد.

ترانه علیدوستی: ستاره معروف این روزها، در دوران دبیرستان در کلاس های بازیگری امین تارخ شرکت کرد. بعد از این که توسط تارخ به صدرعاملی برای فیلم «من ترانه 15 سال دارم» معرفی شد؛ کارش را شروع کرد. برای اولین حضورش در این فیلم در نقش ترانه، موفق به کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن شد.

شهاب حسینی: کارش را ابتدا با گویندگی رادیو و تئاتر دانشجویی شروع کرد. تحصیل در رشته روانشناسی را به دلیل علاقه به بازیگری رها کرد. با اجرای متفاوت در برنامه «اکسیژن» مطرح و با بازی در سریال «پلیس جوان» به عنوان یک هنرپیشه شناخته شد.

بهرام رادان: او جزو معدود بازیگرانی است که از طریق کلاس های بازیگری وارد این عرصه شدند. او درکلاس های بازیگری «هیوا فیلم» شرکت کرد و پس از پر کردن فرم بازیگری در فیلم های سینمایی، فیلمنامه «شور عشق» به او داده شد. او در این فیلم یکی از دو نقش اصلی بود.

در پشت صحنه بازیگری چه می گذرد؟

هنر بازیگری در کشور ما دچار آسیب ها و معضلاتی است که در ادامه به چند نمونه از آن ها اشاره می کنیم:

پول و پارتی

با نگاهی به شرایط کنونی سینما و تلویزیون متوجه این نکته می شوید که تعداد زیادی از بازیگران، به واسطه روابط خویشاوندی با والدین و اقوام سینماگرشان توانستند شانس حضور در فیلم ها و سریال ها را پیدا کنند! البته برخی از این افراد فارغ از این رابطه، استعداد و توانایی ماندن در عرصه بازیگری را هم دارند؛ مشکل از جایی شروع می شود که این روابط یا پارتی های فامیلی، جای استعداد و شایستگی را در انتخاب بازیگر بگیرد. هر از گاهی خبری منتشر می شود درباره صحبت های بازیگر یا هنرمندی که از وجود فساد و روابط مافیایی در دنیای بازیگری و سینما گلایه می کند؛ روابط سیاهی که اجازه نمی دهد شایستگی ها حاکم باشد و افراد بر اساس ملاک های نادرستی مثل پول، پارتی و روابط، زیبایی ظاهری برای نقش ها انتخاب می شوند و در برخی موارد برای گرفتن نقش ها باید حتما سفارش شده باشند. فارغ از صحت و سقم این حرف ها، متأسفانه همه این موارد در عالم بازیگری و سینما تا حدودی وجود دارد. کسب منزلت اجتماعی، احترام، ثروت و قدرت جزو ملاک هایی است که افراد تمایل دارند در شغلشان به آنها دست یابند. از آنجایی که بازیگران در کشور ما سال ها به عنوان الگو معرفی شدند یا برخی از بازیگران با به نمایش گذاشتن زندگی لوکسی که دارند؛ این پیش فرض را در ذهن خیلی از نوجوانان و جوانان ایجاد کردند که بازیگری، شغل ایده آلی است که می توانند در آن هم شهرت و منزلت اجتماعی کسب کنند و هم به نان و نوایی رسیده و پولدار شوند. حضور برخی بازیگران در شبکه های اجتماعی و آشنایی بیشتر با آنها که حداقل در مورد بعضی هایشان به نظر می رسد تحصیلات چندانی ندارند و برای بازیگر شدن فقط از طریق چهره و زیبایی به این مهم نایل آمدند؛ به این پیش فرض دامن زده که بازیگر شدن چندان هم کار سختی نیست! در حالی که بر اساس مشاهدات، بازیگرانی که صرفا با تکیه به جنبه های زیبایی ظاهری و یا صرفا تکیه کردن به روابط فامیلی بدون داشتن مهارت و توانایی بازیگری وارد این عرصه شدند نتوانستند ماندگار باشند. بازیگرانی که در این عرصه ماندگار و محبوب هستند سال ها برای رسیدن به جایگاه فعلی زحمت کشیدند، آموزش دیدند و تجربه کسب کردند. همین طور زندگی تجملی بعضی از چهره های معروف همیشه به دلیل درآمدهای کسب شده از طریق بازیگری نیست بلکه این چهره ها معمولا از خانواده های متمولی هستند. موج بیکاری بازیگران در سال های اخیر و گلایه های آنها از نداشتن امتیازات مناسب در بازنشستگی مثل سایر شغل ها و گذران سخت زندگی در سال های پایان عمر برخی از بازیگران مشهور جزو مواردی است که نشان می دهد بازیگری آن شغلی نیست که در ذهن بعضی از علاقه مندان به این حرفه، مساوی پول پارو کردن و رسیدن به تمام آرزوها است؛ این سکه روی دیگری هم دارد.

کلاس های بازیگری

بسیاری از علاقه مندانی که پارتی ندارند، کلاس های بازیگری را پلی به سمت شهرت و ساده ترین راه برای بازیگر شدن می دانند؛ در حالی که اگر به اسامی بازیگران معروفی که از طریق شرکت در آموزشگاه های بازیگری توانستند بازیگر شوند دقت کنیم؛ می بینیم برخلاف تصور تعداد بسیار کمی از بازیگران هستند که از طریق روابط خویشاوندی وارد این عرصه شدند! این رویه ناعادلانه ای است که واقعیت دارد. اساتید بازیگری بر این نکته تأکید می کنند که شرکت در این کلاس ها مساوی بازیگر شدن نیست بلکه گذراندن دوره های آموزشی است که فنون بازیگری را با روش اصولی یاد می دهند ولی هیچ تضمینی برای بازیگر شدن در انتهای این دوره ها وجود ندارد. البته بازیگرانی هم بودند که توسط این کلاس ها به گروه های فیلمسازی و کارگردانان معرفی شدند؛ اما این تصور خطرناک و رایجی است که کلاس های بازیگری همه را به مقصودشان می رساند؛ در واقع عکس قضیه صحیح تر است! تعداد کسانی که با این پیش فرض غلط بعد از گذراندن این دوره ها مأیوس و ناامید شدند، متأسفانه بیشتر است. این که بیشتر آموزشگاه ها به هنرجویان قول معرفی به گروه های فیلمسازی را می دهند نباید باعث شود تا افراد چشم بسته گول خورده و اعتماد کنند. در کنار تعداد زیاد آموزشگاه های بازیگری نباید تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی را نادیده گرفت که بیشترشان به دلیل نبود نظارت و شرایط نابه سامان فعلی، کاری برایشان وجود ندارد.

نقش فروشی

معضل دیگری که گریبان حرفه بازیگری را گرفته و بسیاری از بازیگران باسابقه را وادار به اعتراض کرده است، پدیده نقش فروشی یا «بازیگر- اسپانسر» است. نقش فروشی نوعی دلالی است که برخی افراد از طریق خریدن نقش ها در پروژه های مختلف دعوت به بازی می شوند! این معضل به دلیل ضعف سیستم های جذب بازیگر از طریق صحیح و همین طور ضعف سیستم های نظارتی رخ می دهد. این در حالی است که بسیاری از علاقه مندان به حرفه بازیگری با وجود داشتن استعداد، به دلیل نداشتن توان مالی برای پرداخت شهریه کلاس های بازیگری قید علاقه شان را می زنند. افراد مرفهی که اقدام به خرید نقش ها می کنند، معمولا با همان سرعتی که وارد سینما شدند اگر در کنار هزینه کردن پول، مهارت و توانایی نداشته باشند و آموزشی ندیده باشند، با همان سرعت از گردونه بازیگری خارج و به فراموشی سپرده می شوند! برای این دسته از مشتاقان به سینما که حاضرند با پرداختن هزینه های کلان، نقش ها را بخرند در بیشتر اوقات فقط خاطره تلخ نوعی سوءاستفاده مالی در ذهنشان حک می شود؛ زیرا بازیگری فقط شغل و حرفه نیست، نوعی هنر است.

نکاتی درباره آموزشگاه های بازیگری معتبر

1- قبل از ثبت نام در آموزشگاه ها، حتما از مجاز بودن آن ها، اطمینان پیدا کنید. مدرک های معتبر باید مورد تأیید اداره فرهنگ و ارشاد باشند و خود آموزشگاه هم مجوز رسمی فعالیت داشته باشد.

2- همین طور می توانید به رزومه آموزشگاه نگاهی بیندازید. سابقه برگزاری دوره ها، سابقه شرکت در جشنواره های استانی، کشوری (مثل جشنواره فجر) و بین المللی تئاتر می تواند شما را از اعتبار آموزشگاه موردنظر مطمئن کند. آموزشگاهی که استاد مطرحی ندارد، در جشنواره ای حضور پیدا نمی کند و از همه مهمتر هیچ کدام از هنرجویان آن آموزشگاه موفق به حضور درعرصه بازیگری نشدند، کمی باید به اعتبارش شک کرد.

3- بهره گرفتن از اساتید مجرب و کارکشته بازیگری نکته مهم دیگری است که باید به آن توجه کنید. برخی آموزشگاه ها صرفا از افراد فارغ التحصیل رشته بازیگری کمک می گیرند که سابقه و تجربه چندانی در کار بازیگری و تئاتر ندارند. همین طور صرف اینکه یک آموزشگاه در چند جلسه از یک بازیگر معروف دعوت به تدریس کند هم ملاک خوبی نیست؛ چون برخی از این افراد گاهی اوقات اصلا حضور پیدا نمی کنند و صرفا ادعایی از طرف آموزشگاه است! هرچقدر اساتید کارکشته تر و با سابقه تر باشند، اصول بازیگری را حرفه ای تر به شما آموزش می دهند. اساتیدی که سالها کار تئاتر کردند و اصطلاحا خاک صحنه خوردند، که تشخیص این مسئله چندان سخت نیست.

منبع: خراسان