برجام پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی را میسر کرد

به گزارش بولتن نیوز، «محسن قاسمی» اظهار کرد: استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی (IFRS)، به مجموعه‌ای از استانداردهای حسابداری گفته می‌شود که توسط هیات استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB) تدوین شده‌اند.
وی بیان داشت: هدف این استانداردها، تهیه صورت‌های مالی شرکت‌های سهامی در قالب یک استاندارد جهانی است.
به گفته این مقام مسوول، در یک سال گذشته، با گسترش تعاملات سیاسی و اقتصادی ایران در گستره بین‎المللی، اقدام های بسیار خوبی در این زمینه توسط نهادهای تاثیرگذار بر حرفه حسابداری ایران از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک مرکزی و سازمان حسابرسی انجام شده است.
قاسمی، نقطه اوج اقدام های عملی انجام‎شده برای پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) در کشور را ابلاغ بخشنامه افشای اطلاعات بانک‎ها و موسسات اعتباری (مورخ 25 بهمن 1394) توسط بانک مرکزی اعلام کرد.

** اقدام های سازمان بورس و اوراق بهادار برای پیاده‎سازی IFRS در ایران
مدیر اسبق امور ناشران بورس و اوراق بهادار تهران در ارتباط با نقش و جایگاه سازمان بورس و اوراق بهادار در پیاده‎سازی IFRS در ایران گفت: با توجه به اینکه در همه کشورهای جهان کاربرد اصلی IFRS در بازارهای مالی (بازارهای پول و سرمایه) است و کاربران اصلی گزارش‎های مالی بین‎المللی نیز در این بازارها فعالند، سازمان بورس و اوراق بهادار یکی از ذینفعان اصلی پیاده‎سازی IFRS در ایران است.
قاسمی ادامه داد: به همین دلیل، براساس مصوبه مجمع عمومی مورخ 27 شهریور 1390 سازمان حسابرسی (که در 11 خرداد 1391 به تایید وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی رسید) مقرر شد «آن گروه از شرکت‌ها و نهادهای مالی ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار که توسط سازمان بورس مشخص می‌شوند و به تبع آنها، شرکت‌های فرعی و وابسته مربوط از تاریخ مشخص شده توسط آن سازمان، باید در تهیه صورت‌های مالی خود از استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی استفاده کنند».
وی تاکید کرد در واقع، سازمان حسابرسی که با استناد به دو قانون به ارث مانده از دهه 1360 (اوج اقتصاد دولتی کشور) همچنان متولی استانداردگذاری حسابداری و حسابرسی کشور فرض می‎شود، در این مورد ویژه، به‎درستی اختیار قانونی خود در تعیین استانداردهای لازم‎الاجرا را به متولی اصلی بازار سرمایه کشور (سازمان بورس و اوراق بهادار) واگذار کرده است.
دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران افزود: با این حال، سازمان بورس و اوراق بهادار پس از تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی (خرداد 1391) بیش از 18 ماه هیچ اقدام مشخصی نکرد، تا این که هیات مدیره این سازمان سرانجام در جلسه مورخ 21 دی 1392 تصویب کرد «همه شرکت ها و نهادهای مالی ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار و به تبع آن، شرکت‎های فرعی و وابسته آنها، در تهیه صورت‌های مالی که از تاریخ ابتدای فرودین ماه 1392 و پس از آن شروع می‎شود، مجاز به تهیه صورت‌های مالی «تلفیقی» یا «مجموعه» مبتنی بر استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی(IFRS) هستند».
به گفته وی، در این خصوص صورت‌های مالی شرکت اصلی (جداگانه) باید مطابق با استانداردهای حسابداری ایران تهیه و ارایه شود و لزومی به تهیه و ارایه صورت‌های مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای حسابداری ایران نیست. بدیهی است تهیه و ارایه صورت‌های مالی شرکت اصلی (جداگانه) مطابق با استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی به عنوان مکمل بلامانع است.
قاسمی یادآور شد: در نزدیک به سه سالی که از ابلاغ این مصوبه می‎گذرد حتی یک شرکت بورسی هم برای نمونه از این مجوز برای تهیه صورت‎های مالی تلفیقی گروه یا شرکت اصلی با استفاده از IFRS استفاده نکرده است.
وی اضافه کرد: با توجه به بند پایانی این مصوبه، به هر حال، امسال موعد الزام ناشران بزرگ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای تهیه صورت‌های مالی مبتنی بر استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی است.
این مسوول ادامه داد: به همین دلیل، مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در اطلاعیه مورخ 26 خرداد 1395با یادآوری مصوبه سال 1390 مجمع عمومی سازمان حسابرسی و اعلام خبر راه‎اندازی «کمیته راهبری IFRS» در این سازمان (از مرداد 1394) اعلام کرد «چنانچه شرکت‌هایی تمایل به اجرای IFRS در صورت‌های مالی تلفیقی سال 1395 دارند، می‌توانند تا تاریخ 15 تیر ماه 1395موضوع را به این سازمان اعلام کنند» که تاکنون هیچ شرکتی تمایل خود را تا آن موعد به سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام نکرده است.
قاسمی تصریح کرد: همچنین، با این که در پایان این اطلاعیه نیز تاکید شده « فهرست اسامی شرکت‌هایی که ملزم به تهیه صورت‌های مالی تلفیقی مبتنی بر IFRS در سال 1395 هستند، در نخستین فرصت پس از بررسی در کمیته راهبری و تصویب در هیات مدیره سازمان بورس، اطلاع‌رسانی خواهد شد»، اما تا این تاریخ چنین فهرستی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار منتشر نشده است.
وی یادآور شد: در پایان این اطلاعیه اعلام شده است «طبق برنامه‎ریزی صورت گرفته همه ناشران با توجه به اولویت‎های مشخص، به تدریج از سال 1396 ملزم به تهیه صورت‌های مالی تلفیقی بر اساس استانداردهای IFRS خواهند بود».

** مشارکت دیرهنگام سازمان حسابرسی برای پیاده‎سازی IFRS در ایران
دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران با انتقاد از مشارکت دیرهنگام سازمان حسابرسی در پیاده‎سازی IFRS در ایران گفت:‌ البته ایراد ماهوی هم نمی‎توان به سازمان حسابرسی وارد دانست، زیرا این سازمان اساسا دغدغه پیاده‎سازی IFRS را در ایران ندارد.
وی با اشاره به دغدغه‎های سازمان بورس و اوراق بهادار و بانک مرکزی برای پیاده‎ کردن IFRS در ایران افزود: این سازمان‎ها چون ذینفعان اصلی اند، در سال‎های گذشته نقش پیشران را ایفا کرده‎اند.
قاسمی با اشاره به سند راهبردی سازمان حسابرسی گفت: وزارت اقتصاد دولت یازدهم با توجه به رویکرد برنامه‎محوری که از همان آغاز به‎کار اتخاذ کرده، از همه سازمان‎های زیرمجموعه خود ( از جمله سازمان حسابرسی ) اهداف راهبردی‎شان را دریافت کرد.
به گفته وی، همان طور که در سند راهبردی سازمان حسابرسی ملاحظه می‎شود، نخستین اولویت راهبردی این سازمان «افزایش توان ثروت‎آفرینی کشور» ذکر و مقرر شده است از طریق دو هدف راهبردی گسترش پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی و گسترش برون‎سپاری خدمات حسابرسی محقق شود.
این مسوول تاکید کرد در این سند، منشا هدف راهبردی نخست «ارایه صورت‎های مالی منطبق با استانداردهای بین‎المللی برای شفاف‎سازی فضا و افزایش مطلوبیت برای سرمایه‎گذاران خارجی» ذکر و مقرر شده از سال 1393 تا سال 1396 به ترتیب پنج، 10، و 20 (در مجموع 50) استاندارد بین‎المللی در کشور پیاده‎سازی شود.
وی بیان داشت: حال از نامشخص بودن این 50 استاندارد و این که چطور قرار بوده در چهار سال جداگانه پیاده‎سازی شوند که بگذریم (چون نه تعداد این استانداردها 50 استاندارد است و نه امکان پیاده‎سازی جداگانه IFRS وجود دارد)، همین اهداف هم تا کنون محقق نشده‎اند و فقط طبق گفته بعضی از مدیران این سازمان در منابع غیررسمی، ظاهراً هم اینک مجموعه کامل IFRS به فارسی ترجمه شده است و با توجه به مکاتبات انجام‎شده با بنیاد IFRS (برای رعایت حق تکثیر) به زودی امکان انتشار آنها در کشور فراهم خواهد شد.
قاسمی ادامه داد: اقدام ارزشمند و درخور تحسینی که سازمان حسابرسی در چند سال گذشته برای پیاده‎ کردن IFRS در ایران انجام داده (هر چند آن هم روند انجام بسیار کندی داشته است) تهیه و انتشار راهنماهای بکارگیری IFRS در قالب نشریات جداگانه است.

** برگزاری سی و هشتمین همایش انجمن حسابداران خبره ایران
دبیر جلسات شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران گفت: با نگاهی گذار به موضوعات و تاریخ برگزاری سی و هفت همایش برگزارشده توسط انجمن در چند دهه گذشته، به خوبی ملاحظه می‎شود همواره موضوعات کاربردی روز حرفه حسابداری به عنوان موضوع برگزاری همایش‎های انجمن در نظر گرفته شده است.
قاسمی ادامه داد: دو موضوع بسیار مهمی که امسال اهالی حرفه با آنها درگیر بودند و در سال‎های آینده نیز خواهند بود شامل مباحث گسترده مرتبط با پیاده‎سازی اصلاحیه جدید قانون مالیات‎های مستقیم و دیگری، مباحث گوناگون و بعضاً پیچیده مرتبط با پیاده‎سازی IFRS در ایران است.
وی اضافه کرد: از این رو، در همان نخستین جلسات شورای عالی انجمن (اواخر سال گذشته) به دبیرخانه انجمن تکلیف شد در سال 1395 دو همایش جداگانه در ارتباط با این دو موضوع کلیدی برگزار شود.
دبیر کل انجمن حسابداران خبره ایران یادآور شد: همایش نخست با مشارکت مقام های ارشد سازمان امور مالیاتی کشور و سازمان بورس و اوراق بهادار در 11 خرداد 1395 در تالار همایش‎های رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار شد و به دلیل کاربردی بودن مباحث ارایه شده در آن مورد استقبال بسیار مثبت طیف گسترده مخاطبان قرار گرفت. همایش دوم هم طبق برنامه‎ریزی انجام‎شده، در روز سه‎شنبه 23 آذر 1395 در تالار «الغدیر» دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
وی در پایان اعلام کرد: با توجه به این که مطابق الزامات بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار، بانک‎ها و موسسات اعتباری در گزارشگری مالی سال جاری (1395) مکلف به رعایت استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) هستند، موضوع سی و هشتمین همایش انجمن حسابداران خبره ایران «پیاده‎سازی استانداردهای بین‎المللی گزارشگری مالی (IFRS) در شبکه بانکی کشور» انتخاب شده است.
 هیات استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB)، یک نهاد مستقل در لندن است که 15 عضو از کشورهای مختلف دارد و کار خود را از سال 2001 آغاز کرده است. پایه‌گذاری این هیات توسط شرکت‌های بزرگ حسابداری، موسسات مالی خصوصی و تعدادی دیگر از سازمان‌های حرفه‌ای در حوزه حسابداری انجام شده است. تا کنون بیش از 120 کشور IFRS را برای گزارش دهی مالی شرکت‌های خود الزامی دانسته‌اند.
با پذیرش IFRS، یک شرکت می‌تواند صورت‌های مالی خود را با اصول مشابه به شرکت‌های رقیب خارجی ارایه کند. در نتیجه قابلیت مقایسه بین اطلاعات این شرکت‌ها وجود داشته و علاوه بر آن شرکت‌های مادری که شرکت‌های تابعه آنها در سایر کشورهایی وجود دارند که IFRS را پذیرفته‌اند قادر خواهند بود تا یک زبان مشترک حسابداری داشته باشند. همچنین بکارگیری IFRS می‌تواند برای شرکت‌هایی که قصد افزایش سرمایه‌گذاری خارجی خود را دارند، سودمند باشد.