آشنایی با مسمومیت ها و راه های پیشگیری

به گزارش  بولتن نیوز از دانشگاه علوم پزشکی تهران، بهترین کار برای پیشگیری از خوردن دوز تکراری دارو، یادداشت کردن دفعات مصرف دارو می باشد.

‏ایجاد استفراغ در فردمسموم، همیشه بهترین راه خارج کردن سم از بدن نیست. همچنین باید ‏از خوراندن مایعات به فرد مسمومی که بیهوش می باشد، خودداری کرد.‏

** مسمومیت ناشی از داروها و مواد مخدر

- شایع ترین علت بروز مسمومیت در جهان، مصرف داروها بیش از مقادیر درمانی می باشد. بهترین کار برای پیشگیری از خوردن دوز تکراری دارو، یادداشت کردن دفعات مصرف دارو است.

- بروز مسمومیت توسط برخی از داروها هرچند ممکن است منجر به مرگ نشود ولی مقادیر بالای این داروها می توانند منجر به صدمات دائمی کبد و کلیه فرد مسموم شود. 

- همیشه داروها را مطابق با توصیه پزشک یا داروساز مصرف نمائید. 

- در برخورد با فرد مسموم غیر هوشیاری که در کنارش بسته های داروی خورده شده وجود دارد، ضمن حفظ خونسردی و عدم القاء استفراغ در این فرد، بسته های دارویی را همراه بیمار به بیمارستان ببرید.

- فرآورده های تقلبی تمجیزک و نورجیزک، نه تنها سبب ترک اعتیاد نمی شوند بلکه در اغلب آنها مواد سمی و کشنده وجود دارد.

- سکته های قلبی و مغزی، تشنج، نارسایی کبد، کلیه و تخریب سلولهای مغزی و عضلانی از عوارض مسمومیت با قرص اکستازی و شیشه می باشند.

- آیا می دانید مصرف همزمان موادمخدر با برخی از داروهای خواب آور و آرام بخش می تواند سبب بروز مسمومیت های شدید و حتی مرگ در فرد مصرف کننده شود؟

** بروز مسمومیت ها در کودکان

- موادشیمیایی،شوینده و سفیدکننده را در منزل درکمدهای دارای قفل و دور از دید و دسترس کودکان قرار دهید. 

- بلع باطری در کودک می تواند با عوارض جدی همراه باشد. در این موارد کودک را سریعاً به یک مرکز درمانی منتقل کنید.

- از نگهداری شربت متادون در داخل یخچال و در کنار بقیه نوشیدنی ها خودداری نمایید. 

- مسمومیت اتفاقی در اثر بلع نفت در کودکان بسیار خطرناک است. در صورت بلع نفت توسط کودک هر چه سریع تر او را به نزدیک ترین مرکز درمانی منتقل نمایید. اگر کودکی نفت را ببلعد کشنده نیست ولی اگر کودک وادار به استفراغ شود این امر می تواند منجر به مرگ وی شود.

** مسمومیت با گاز منوکسید کربن

- منوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو و بدون طعم و غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص سوخت ها حاصل می شود. 

- علایم تماس طولانی با منوکسیدکربن، سردرد، گیجی، ضربان شدید شقیقه ها، وزوز گوش و خواب آلودگی است. در ادامه تماس، فرد مسموم دچار تهوع، استفراغ، تپش قلب، کاهش هوشیاری، آسیب دائمی عصبی، کما و مرگ شود.

- سرد بودن لوله دودکش بخاری، دلیل بر خارج نشدن دود و گاز سمی است.

- استفاده از آب گرمکن نفتی،گازی یا دستگاه پکیج درداخل محیط حمام و یا محیطهای کوچک دربسته می تواند منجر به سوخت ناقص و مسمومیت با گاز شود.

** مسمومیت های ناشی از مواد غذایی و گیاهان سمی

- ازمصرف کنسروهایی که در قوطی آنها آثار نشت،برآمدگی و فرورفتگی و زنگ زدگی مشاهده می شود، خودداری کنید.

- نوعی از مسمومیت غذایی موسوم به 'بوتولیسم' از کشنده ترین انواع مسمومیت هاست. این سم در مواد غذایی که در شرایط نامناسب و غیربهداشتی تهیه و نگهداری شوند ایجاد می شود.علایم آن به صورت تاری دید، دوبینی، افتادگی پلک، عدم توانایی حرکتی، سختی در بلع، اختلال تکلم و یبوست ظاهر می شود.

- مسمومیت با گیاهانی مانند خرزهره، دیفن باخیا، گل انگشتانه، آزالیا، شوکران و کرچک می تواند کشنده باشد.

- مسمومیت با قارچهای سمی بسیار خطرناک است. از مصرف قارچ هایی که نوع آنها را نمی شناسید جداً خودداری کنید.

- برخی از داروهای گیاهی در صورت مصرف بیش از حد یا نابجا می توانند مسمومیتهای منجر به مرگ ایجاد کنند.

- بخور اوکالیپتوس در صورتیکه به اشتباه خورده شود، حتی در مقادیر کم (یک قاشق) می تواند کشنده باشد. از القای استفراغ در مسمومیت با این فرآورده خوداری نموده و مصدوم را سریعاً به بیمارستان منتقل نمایید.

** مسمومیت با سموم دفع آفات و مواد شیمیایی و شوینده 

- در هنگام استفاده از فرآورده های شیمیایی و سموم مختلف، برچسب روی بسته بندی را مطالعه نموده سپس مصرف نمائید. 

- در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و فرآورده های شوینده و پاک کننده پنجره ها را باز کنید تا هوا به خوبی در محیط جریان داشته باشد.

- از اختلاط مواد شیمیایی مانند جوهر نمک و جرم بر با فرآورده های سفید کننده جداً خودداری کنید. بخارات و گازهای ناشی از این اختلال بسیار سمی و خفه کننده است.

- درصورت تماس سموم دفع آفات با پوست،ناحیه آلوده را با مقادیرفراوان آب و صابون شستشو دهید.

- علایم و نشانه های مسمومیت با برخی از سموم می تواند به صورت تاخیری ظاهر شوند.

- درصورت تماس پوست و یا چشم با مواد اسیدی یا قلیایی، پوست و چشم را با مقادیر فراوان آب شستشو داده و هرگز از مواد قلیایی یا اسیدی برای خنثی سازی استفاده نکنید.

- در صورت بلع مواد با خاصیت خورندگی مانند اسیدها و قلیاها، هرگز بیمار را وادار به استفراغ نکنید. این کار می تواند سبب وخیم شدن وضع بیمار شود.

- درمنازل قدیمی، لوله های آب سربی و رنگ مورد استفاده در چارچوب و دیوار که حاوی سرب است می تواند منجر به مسمومیت با سرب شود. مسمومیت با سرب می تواند از طریق تنفس یا خوردن ذرات معلق سرب موجود در هوا، خاک یا آب صورت گیرد.

- برخی از لوازم آرایش خصوصاً غیراستاندارد و حتی سرمه،حاوی مقادیر بالای سرب است که لازم است از مصرف آنها خودداری کنید.

** توجه: 

لحظات اولیه پس از بروز مسمومیت، برای نجات فرد مسموم حیاتی می باشد. بنابراین بلافاصله پس از برخورد با ‏موارد ‏مسمومیت برای دریافت اطلاعات صحیح با شماره تلفن 1490 یا 190 و یا 115 ‏تماس ‏بگیرید.