ابلاغ آیین‌نامه اجرایی شناسه‌هاورهگیری کالا

به گزارش بولتن نیوز، متن آیین ‌نامه اجرایی شناسه‌های کالا و رهگیری کالا موضوع ماده (13) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به شرح زیر است:

ماده 1- در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف - قانون: قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز - مصوب 1392 و اصلاحات بعدی آن.

ب- ستاد: ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز موضوع ماده (3) قانون.

پ – وزارت: وزارت صنعت، معدن و تجارت

ت- نظام ملی: نظام ملی طبقه ‏بندی کالا و خدمات شناسه کالا و خدمات، موضوع تصویب ‏نامه شماره 18596/ت37179ک مورخ 11 /2 /1386 که صرفاً به منظور تهیه شناسنامه کالا و طبقه ‏بندی کالاها مورد بهره ‏برداری قرار می گیرد.

ث– عناصر توصیفی کالا: عناصر و خصوصیات ماهوی و شکلی کالا (فیلدهای توصیفی) از قبیل جنس، نوع، رنگ، ابعاد، وزن، طرح، مدل، تولیدکننده، کشور سازنده، نام تجاری و نوع کاربری آن که در تشریح تجاری کالا مؤثر می ‏باشند.

تبصره - وزارت موظف است عناصر توصیفی کالا را با همکاری ستاد، گمرک جمهوری اسلامی ایران و حسب مورد دستگاه ‏هایی که بر طبق قوانین در قبال تولید، واردات، حمل و نگهداری و عرضه کالا دارای وظایف و اختیاراتی هستند، تعیین نماید.

ج- شناسنامه کالا: مجموعه‏ای از عناصر توصیفی کالا که جهت توصیف مشخصات و ایجاد برداشت مشترک از هر قلم کالا در چارچوب همسان تجمیع می ‌شوند و شناسه کالا، شناسه یکتای این مجموعه از اطلاعات است.

تبصره - بخشی از اقلام اطلاعاتی در شناسنامه کالا به سایر طبقه ‏بندی‌ها از قبیل سامانه هماهنگ ‏شده (HS) طبق تعریف بند (ژ) ماده (1) قانون امور گمرکی - مصوب 1390 - ، استاندارد بین ‌المللی طبقه ‌بندی فعالیت‏های اقتصادی (ISIC)، طبقه ‏بندی محوری محصول (CPC) و سامانه جهانی نام‏گذاری تجهیزات پزشکی (UMDNS)، طبقه ‏بندی استاندارد تجارت بین ‏المللی (SITC) و همچنین سامانه ثبت شناسه شیء (OID) اختصاص دارد.

چ- زنجیره تأمین: کلیه اشخاصی که پس از تولید یا واردات کالا تا تحویل آن به مصرف‏ کننده نهایی در امر خرید، فروش، حمل و نگهداری کالا فعالیت نموده و مطابق ضوابط این آیین ‏نامه مسئول انجام بخشی از فعالیت‏های مرتبط با رهگیری کالا هستند.

ماده 2- وزارت موظف است:

الف-  حسب مورد با همکاری دستگاه ‏های تخصصی مربوط و بهره‏ گیری از اطلاعات نظام ملی نسبت به تهیه شناسنامه کالا و تخصیص شناسه برای تمامی کالاها بر اساس اولویت‏‏ها و زمانبندی مقرر در ماده (3) این آیین ‏نامه اقدام نموده و نظام جامع طبقه ‏بندی کالا را تشکیل دهد.

تبصره 1- فرآیند اجرایی تهیه شناسنامه کالا باید به نحوی باشد که عناصر شناسنامه‏های تولیدشده تحت عنوان پروژه ایران کد موضوع قوانین و مقررات مربوط، قابل استفاده در طرح جدید باشد.

تبصره 2- تکمیل محتوای عناصر شناسنامه کالا توسط مشمولین طرح انجام می ‏شود.

ب- امکان ثبت اطلاعات شناسنامه کالا و دریافت شناسه کالا را در سامانه جامع تجارت فراهم نماید.

ماده 3- تهیه شناسنامه و تخصیص شناسه کالا طبق اولویت‏ها‏ و زمان‏بندی زیر انجام می ‏شود:

ماده 3- تهیه شناسنامه و تخصیص شناسه کالا طبق اولویت‏ها‏ و زمان‏بندی زیر انجام می ‏شود:

ماده 4- به محض آماده شدن شناسنامه کالا و بستر تخصیص شناسه کالا مراتب از سوی وزارت ابلاغ و دستگاه ‏های ذی‏ربط مکلفند ظرف سه ماه نسبت به اجرای آن اقدام کنند.

ماده 5- مشمولین دریافت شناسه کالا اعم از واردکنندگان و تولیدکنندگان موظفند بر اساس اولویت ‏‏ها و زمان ‏بندی مقرر در ماده (3) این آیین ‏نامه و در چارچوب آیین ‏نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون موضوع تصویب نامه شماره 46443/ ت51559 هـ مورخ 23/4/1395، نسبت به تکمیل اطلاعات شناسنامه کالاهای خود در سامانه جامع تجارت و دریافت گواهی الکترونیکی شناسه کالا اقدام نمایند.

تبصره - در مواردی که کالا دارای شناسه کالای بین ‏المللی از جمله "شماره جهانی قلم تجاری (GTIN)" باشد، ضمن تهیه شناسنامه کالا، این شناسه یا شناسه‏ها به عنوان شناسه کالا استفاده می ‏شود.

ماده 6- اگر کالا به صورت بخشی از یک بسته کالایی قرار گیرد، مشمول ترتیبات مندرج در این آیین ‏نامه می ‏باشد.

ماده 7- نحوه دریافت شناسه کالا برای کالاهای موجود در بازارها و انبارهای کشور که تا تاریخ لازم ‏الاجرا شدن این آیین ‏نامه تولید یا وارد کشور شده و توسط تولیدکنندگان، توزیع‏ کنندگان، فروشندگان و یا سازمان جمع ‏آوری و فروش اموال تملیکی و امثال آن توزیع، نگهداری یا عرضه می ‏شوند، طبق دستورالعملی است که ظرف یک ماه از تاریخ لازم ‏الاجرا شدن این آیین ‏نامه توسط کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین ‏نامه تصویب می ‏شود.

ماده 8- یک ماه پس از لازم ‏الاجرا شدن شناسه کالا، گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است نسبت به دریافت و ثبت گواهی ‏ها و شماره شناسه کالا از سامانه جامع تجارت اقدام و مطابق قوانین عمل نماید.

ماده 9- تمامی دستگاه ‏های موضوع بند (ب) ماده (1) قانون برگزاری مناقصات – مصوب 1383 - موظفند خریدهای خود را بر اساس شناسه کالا انجام دهند.

تبصره - وزارت موظف است امکان ثبت این معاملات را در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) بر اساس شناسه کالا فراهم نماید.

ماده 10- به منظور تعیین مصادیق شناسه ‏های کالا و تطبیق نظامهای طبقه ‏بندی ‏های کالا، وزارت با همکاری گمرک جمهوری اسلامی ایران، ستاد و دستگاه تخصصی مربوط، ساختار شناسه کالای موجود در سامانه شناسه کالا و شناسه ‏های مورد استفاده در گمرک جمهوری اسلامی ایران و سایر دستگاه ‏ها را بررسی و مطابقت می ‏نماید.

ماده 11- گروه ‏های کالایی موضوع ماده (3) این آیین ‏نامه ظرف یک سال پس از ابلاغ هر گروه بر اساس ماده مذکور، مشمول اجرای طرح شناسه رهگیری می ‏شوند.

تبصره - به تفکیک هر گروه کالایی کارگروهی متشکل از نمایندگان تام ‏الاختیار وزارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ستاد، گمرک جمهوری اسلامی ایران و سایر دستگاه ‏های مرتبط با آن گروه کالایی به ریاست وزارت تشکیل و دستورالعمل اجرایی از جمله ساختار شناسه رهگیری، نحوه همکاری و اشتراک‏ گذاری دستگاه ‏ها، روش شناسه ‏گذاری و چگونگی تخصیص نیازهای فنی هر دستگاه، نحوه استعلام، شیوه پاسخگویی به استعلامات مردمی و دستگاه ‏های نظارتی و زنجیره تأمین در خصوص هر گروه کالایی و همچنین سطح دسترسی به اطلاعات شناسه رهگیری برای استعلام‏کنندگان تصویب و ابلاغ می ‏گردد.

ماده 12- وزارت موظف است امکان ثبت شناسه رهگیری و دریافت گواهی الکترونیکی را در سامانه جامع تجارت فراهم نماید و یکتا بودن شناسه ‏های رهگیری را در سطح تمامی کالاهای مشمول تضمین نماید.

ماده 13- واردکنندگان و تولیدکنندگان کالاهای مشمول موظفند طبق زمانبندی‏ و اولویت ‏بندی‏ها و بر اساس ضوابط اعلامی کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین نامه نسبت به ایجاد شناسه ‏های رهگیری کالاهای خود اقدام و در سامانه جامع تجارت ثبت نموده و گواهی الکترونیکی دریافت نمایند. واردکنندگان و تولیدکنندگان مذکور می ‏توانند به جای ایجاد شناسه رهگیری توسط خود، از شناسه ‏هایی که توسط سامانه جامع تجارت ایجاد می ‏شود، استفاده نمایند.

تبصره - ایجاد و تخصیص شناسه رهگیری برای کالاهای موضوع مواد (55) و (56) قانون که مشمول این آیین ‏نامه قرار گیرند و همچنین چگونگی نصب یا درج آن بر روی کالاهای مذکور، طبق دستورالعمل ابلاغی کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین نامه خواهد بود. 

ماده 14- تعیین تکلیف کالاهای موجود در بازارها و انبارهای کشور که قبل از تاریخ شمول، تولید یا وارد کشور شده اند و نحوه تخصیص شناسه رهگیری به آنها طبق دستورالعمل ابلاغی کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین نامه خواهد بود.

ماده 15- وزارت موظف است سامانه رهگیری کالا را به صورت یکپارچه با سامانه جامع تجارت ایجاد و راه ‏اندازی نماید. این سامانه باید به گونه‏ای طراحی و اجرا گردد که حسب مورد قابلیت ثبت یا دریافت اطلاعات تولید، واردات، صادرات، حمل، انبارش، فروش و اسقاط کالا از سامانه ‏های مربوط را داشته باشد و بتواند در خصوص اطلاعات کالا و رهگیری مکانی و مالکیتی، به استعلام‏های خریداران، اعضای زنجیره تأمین، دستگاه ‏های کاشف و بازرسان در هر نقطه از زنجیره تأمین در داخل کشور به صورت متمرکز پاسخ دهد.

ماده 16- رهگیری کالاهای مشمول از بدو ورود یا تولید تا سطح عرضه، مطابق ترتیبات زیر توسط وزارت و با همکاری سایر دستگاه های اجرایی و به صورت هماهنگ با سامانه های موضوع آیین نامه اجرایی مواد (5) و (6) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز صورت می ‏پذیرد:

الف- گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است قبل از ترخیص کالاهای تجاری مشمول، نسبت به دریافت گواهی الکترونیکی و شناسه ‏های رهگیری از سامانه جامع تجارت اقدام و مطابق قوانین عمل کند.

ب- واردکنندگان و تولیدکنندگان کالاهای مشمول موظفند هنگام حمل کالا از مبادی گمرکی یا تولیدی، اطلاعات شناسه ‏های رهگیری مربوط را که در سامانه جامع تجارت ثبت شده در اختیار شرکت‏های حمل و نقل قرار دهند و همچنین موظفند طبق ضوابط اعلامی کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین نامه، نسبت به نصب یا درج شناسه اقدام نمایند.

پ- دستگاه ‏های متولی سامانه ‏های حمل و نقل موظفند در خصوص حمل کالاهای مشمول، ثبت شناسه ‏های رهگیری از سوی شرکت‏های حمل و نقل را در سامانه حمل و نقل مربوط الزامی نموده و قبل از صدور اسناد حمل، از سامانه رهگیری کالا استعلام سیستمی نمایند و از صدور اسناد حمل برای مواردی که مورد تأیید سامانه رهگیری نیست، خودداری نمایند.

تبصره 1- شرکت‏های حمل و نقل موظفند برای حمل کالاهای مشمول، شناسه ‏های رهگیری در سطح بسته ‏بندی اظهار شده توسط متقاضی را از متقاضیان حمل دریافت نموده و در سامانه جامع حمل و نقل مربوط ثبت نمایند و از حمل محموله ‏هایی که شناسه رهگیری ندارند، خودداری نمایند.

تبصره 2- اشخاصی که مستقلاً به حمل و نقل درون شهری و بین شهری کالا مبادرت می ‏نمایند موظفند نسبت به دریافت بارنامه از شرکت‏های حمل و نقل یا سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای اقدام نمایند.

ت- وزارت موظف است در خصوص انبارش کالاهای مشمول، ثبت شناسه ‏های رهگیری در سطح بسته ‏بندی اظهارشده توسط متقاضی را در سامانه جامع انبارها الزامی نموده و قبل از صدور قبض انبار، از سامانه رهگیری استعلام سیستمی نماید و از صدور قبض انبار برای مواردی که مورد تأیید سامانه رهگیری نیست، خودداری نمایند.

تبصره - انباردارها به استثنای اماکن گمرکی در خصوص کالاهای وارداتی، موظفند برای انبارش کالاهای مشمول، شناسه ‏های رهگیری در سطح بسته ‏بندی اظهارشده توسط متقاضی را از متقاضیان انبارش دریافت نموده و در سامانه جامع انبارها ثبت نمایند و از انبارش کالاهایی که شناسه رهگیری ندارند، خودداری نمایند.

ث - وزارت موظف است در سامانه جامع تجارت امکان انتقال مالکیت کالاها بر اساس شناسه ‏های رهگیری را فراهم نماید.

تبصره - هرگونه انتقال مالکیت کالاهای مشمول طرح باید توسط سامانه ‏های مربوط به همراه شماره شناسه رهگیری کالا ثبت شده و برای سامانه رهگیری از طریق سامانه جامع تجارت ارسال شود. 

ماده 17- اعضای زنجیره تأمین و خریداران کالاهای مشمول و همچنین مأموران دستگاه ‏های کاشف موضوع ماده (36) قانون می ‏توانند شناسه رهگیری کالا را از سامانه رهگیری استعلام نمایند. سامانه رهگیری در پاسخ، مشخصات ماهیت کالا، مالکیت و موقعیت ثبت شده در سامانه را اعلام ‏می ‏نماید. هرگونه مغایرت بین اطلاعات استعلام با مشخصات کالا نشان‏دهنده احتمال قاچاق، تقلبی یا فاقد مجوز بودن کالای مربوط است.

تبصره - وزارت موظف است امکان ثبت مغایرت را در سامانه رهگیری فراهم نموده و مغایرت‏های ثبت شده را برای سامانه شناسایی کالای قاچاق به صورت سیستمی ارسال نماید. دستگاه ‏های کاشف موظفند با بررسی این اطلاعات نسبت به شناسایی مراکز عرضه و فروش کالاهای قاچاق و فاقد مجوزهای قانونی اقدام نمایند.

ماده 18- نصب شناسه رهگیری می ‏تواند به صورت چاپ شناسه و یا الصاق برچسب فیزیکی و یا الکترونیکی و امثال آن صورت پذیرد. نصب شناسه رهگیری برای کالاهای داخلی می ‏تواند توسط تولیدکننده داخلی و برای کالاهای خارجی توسط تولیدکننده خارجی در کشور مبدأ و یا واردکننده صورت پذیرد. متناسب با نوع کالا و بسته ‏بندی آن، نصب شناسه رهگیری می ‏تواند بر روی کالا و یا بسته ‏بندی آن صورت پذیرد. به منظور تخصیص نیازهای فنی هر دستگاه در نصب شناسه، دستگاه تخصصی مربوط متناسب با نوع کالا و نیازهای فنی، روش نصب شناسه را پیشنهاد می ‏دهد تا طی دستورالعملی که به تصویب کارگروه موضوع تبصره ماده (11) این آیین ‏نامه می ‏رسد، ابلاغ شود.

ماده 19- فرآیندهای ثبت شناسه ‏ها، تخصیص نام کاربری و رمز عبور، انتقال مالکیت، پاسخ استعلام شناسه ‏ها و گواهی ‏ها و سایر فعالیت‏های مذکور در این آیین ‏نامه در سامانه جامع تجارت و دیگر سامانه ‏های مرتبط به صورت رایگان می ‏باشد.

ماده 20- وزارت مسئول اجرای این آیین ‏نامه بوده و موظف است روند اجرای آن را سالانه به ستاد و هیئت وزیران گزارش کند.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور، این مصوبه را برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت کشور و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ابلاغ کرد.